ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Εκλογές στο Ισραήλ: Τέλος εποχής για Νετανιάχου ή υπάρχει άσος στο μανίκι;
Σε πολιτικό αδιέξοδο βρίσκεται το Ισραήλ μετά τις εκλογές της Τρίτης, τις δεύτερες κάλπες που στήνονται στη χώρα τους τελευταίους μήνες. Η επίσημη ροή των αποτελεσμάτων προχωρά με βασανιστικά αργό ρυθμό, ωστόσο, η εικόνα έχει σταθεροποιηθεί:
Ο κεντροαριστερός συνασπισμός («Μπλε και Άσπρο») του στρατηγού Μπεν Γκαντς τερμάτισε πρώτος με ελάχιστη διαφορά από το Λικούντ του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Σε ποσοστά: 25,8% έναντι 25,1% για το δεξιό κόμμα του νυν πρωθυπουργού.
Σε επίπεδο εδρών (επί συνόλου 120 στην Κνέσετ) ο συνασπισμός κερδίζει 33 έδρες, το Λικούντ 32, στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ενωμένη Λίστα των Αράβων με 12 έδρες, ακολουθεί το θρησκευτικό κόμμα Σας με 9 έδρες, το κόμμα «Ισραήλ το Σπίτι μας» του πρώην ΥΠΕΞ Αβ.Λίμπερμαν με 8 έδρες, το UTJ με 8 έδρες, το Yemina με 7 έδρες, οι Εργατικοί με 6 και η Δημοκρατική Ένωση με 5 έδρες.
Στην πραγματικότητα, τα «κουκιά» δεν βγαίνουν για κανέναν από τους δύο συνασπισμούς.
Ο Γκαντς μπορεί να υπολογίζει στις έδρες των Αράβων, του Εργατικού Κόμματος και της Δημοκρατικής Ένωσης, συνολικά 56 έδρες. Ο Νετανιάχου μπορεί να αθροίσει τις έδρες των θρησκευτικών κομμάτων, επίσης 56 έδρες.
Το γρίφο της κυβέρνησης θα μπορούσε να λύσει ο Λίμπερμαν με τις 8 έδρες. Ο ίδιος υπήρξε κορυφαίος υπουργός σε παλαιότερες κυβερνήσεις του Νετανιάχου, ωστόσο, τώρα δεν μοιάζει πρόθυμος να συνεργαστεί με τον νυν πρωθυπουργό.
Με λίγα λόγια, το πολιτικό παρασκήνιο και τα παζάρια το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι έντονα.
Τα επικρατέστερα σενάρια για το Ισραήλ είναι:
1. Κυβέρνηση εθνικής ενότητας: Πολλοί εκτιμούν ότι είναι η καλύτερη λύση για τη χώρα, δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά μέτωπα ανοικτά, ενώ «καραδοκεί» ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με ένα ειρηνευτικό σχέδιο που κανείς δεν γνωρίζει λεπτομερώς.
Για να σχηματιστεί μια τέτοια κυβέρνηση, θα πρέπει να φύγει από τη μέση ο Νετανιάχου, καθώς ο Γκαντς δεν θέλει να συνεργαστεί μαζί του, λόγω και των ανοικτών λογαριασμών του πρωθυπουργού με τη Δικαιοσύνη. Σε ένα τέτοιο σενάριο, θα πρέπει να πέσει στο τραπέζι και το όνομα ενός άλλου προσώπου για την πρωθυπουργία.
2. «Ξήλωμα» Νετανιάχου από το ίδιο του το κόμμα: Στην πραγματικότητα θα πρόκειται για «θυσία» του νυν πρωθυπουργού, του μακροβιότερου στην ιστορία του Κράτους του Ισραήλ. Στις πρώτες δηλώσεις από στελέχη του Λικούντ δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Άλλωστε, ο Νετανιάχου έφερε και διατήρησε το κόμμα στην εξουσία για πάνω από μία δεκαετία. Πάντως, αν ο Νετανιάχου βγει από τη μέση (με παραίτηση; με ανταλλάγματα;) ίσως ανοίξει ο δρόμος για το πρώτο σενάριο.
3. Ο Νετανιάχου να βγάλει άσο από το μανίκι: Έχει αποδειχθεί ότι ο νυν πρωθυπουργός είναι «εφτάψυχος» και ικανότατος σε πολιτικούς ελιγμούς και συμφωνίες. Αν καταφέρει να πείσει τον Λίμπερμαν να συνεργαστεί μαζί του, θα έχει την πλειοψηφία στην Κνέσετ. Ο Λίμπερμαν για την ώρα το αρνείται, αλλά και αυτό μπορεί να είναι απλά μέρος της διαπραγμάτευσης.
Ο συγκεκριμένος πολιτικός είχε συμφωνήσει με τον Νετανιάχου μετά τις εκλογές του Απριλίου, αλλά τελευταία στιγμή διαφώνησε σε θέματα εκπαίδευσης. Θεωρητικά, είναι πιο κοντά στον συνασπισμό υπό το Λικούντ από ό,τι στον «Μπλε και Γαλάζιο» του Γκαντς. Έτσι κι αλλιώς, δεν θέλει να ακούσει για συμμετοχή των Αράβων στη διακυβέρνηση.
Ο νυν πρωθυπουργός έκανε έναν πρώτο ελιγμό: Κάλεσε τον Γκαντς σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με εναλλαγή των δύο στην πρωθυπουργία, όπως είχε γίνει στα μέσα της δεκαετίας του 1980 μεταξύ Σιμόν Πέρες και Ισάακ Σαμίρ.
4. Νέες εκλογές: Αφού εξαντληθούν οι σχεδόν τρεις μήνες που έχουν στη διάθεσή τους οι πολιτικοί αρχηγοί για διαβουλεύσεις, προκηρύσσονται νέες εκλογές για τον Ιανουάριο του 2020. Φυσικά το ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να αλλάξει μέχρι τότε, ώστε οι Ισραηλινοί να ψηφίσουν αλλιώς...
Ο κεντροαριστερός συνασπισμός («Μπλε και Άσπρο») του στρατηγού Μπεν Γκαντς τερμάτισε πρώτος με ελάχιστη διαφορά από το Λικούντ του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Σε ποσοστά: 25,8% έναντι 25,1% για το δεξιό κόμμα του νυν πρωθυπουργού.
Σε επίπεδο εδρών (επί συνόλου 120 στην Κνέσετ) ο συνασπισμός κερδίζει 33 έδρες, το Λικούντ 32, στην τρίτη θέση βρίσκεται η Ενωμένη Λίστα των Αράβων με 12 έδρες, ακολουθεί το θρησκευτικό κόμμα Σας με 9 έδρες, το κόμμα «Ισραήλ το Σπίτι μας» του πρώην ΥΠΕΞ Αβ.Λίμπερμαν με 8 έδρες, το UTJ με 8 έδρες, το Yemina με 7 έδρες, οι Εργατικοί με 6 και η Δημοκρατική Ένωση με 5 έδρες.
Στην πραγματικότητα, τα «κουκιά» δεν βγαίνουν για κανέναν από τους δύο συνασπισμούς.
Ο Γκαντς μπορεί να υπολογίζει στις έδρες των Αράβων, του Εργατικού Κόμματος και της Δημοκρατικής Ένωσης, συνολικά 56 έδρες. Ο Νετανιάχου μπορεί να αθροίσει τις έδρες των θρησκευτικών κομμάτων, επίσης 56 έδρες.
Το γρίφο της κυβέρνησης θα μπορούσε να λύσει ο Λίμπερμαν με τις 8 έδρες. Ο ίδιος υπήρξε κορυφαίος υπουργός σε παλαιότερες κυβερνήσεις του Νετανιάχου, ωστόσο, τώρα δεν μοιάζει πρόθυμος να συνεργαστεί με τον νυν πρωθυπουργό.
Με λίγα λόγια, το πολιτικό παρασκήνιο και τα παζάρια το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι έντονα.
Τα επικρατέστερα σενάρια για το Ισραήλ είναι:
1. Κυβέρνηση εθνικής ενότητας: Πολλοί εκτιμούν ότι είναι η καλύτερη λύση για τη χώρα, δεδομένου ότι υπάρχουν πολλά μέτωπα ανοικτά, ενώ «καραδοκεί» ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με ένα ειρηνευτικό σχέδιο που κανείς δεν γνωρίζει λεπτομερώς.
Για να σχηματιστεί μια τέτοια κυβέρνηση, θα πρέπει να φύγει από τη μέση ο Νετανιάχου, καθώς ο Γκαντς δεν θέλει να συνεργαστεί μαζί του, λόγω και των ανοικτών λογαριασμών του πρωθυπουργού με τη Δικαιοσύνη. Σε ένα τέτοιο σενάριο, θα πρέπει να πέσει στο τραπέζι και το όνομα ενός άλλου προσώπου για την πρωθυπουργία.
2. «Ξήλωμα» Νετανιάχου από το ίδιο του το κόμμα: Στην πραγματικότητα θα πρόκειται για «θυσία» του νυν πρωθυπουργού, του μακροβιότερου στην ιστορία του Κράτους του Ισραήλ. Στις πρώτες δηλώσεις από στελέχη του Λικούντ δεν υπάρχουν τέτοιες ενδείξεις. Άλλωστε, ο Νετανιάχου έφερε και διατήρησε το κόμμα στην εξουσία για πάνω από μία δεκαετία. Πάντως, αν ο Νετανιάχου βγει από τη μέση (με παραίτηση; με ανταλλάγματα;) ίσως ανοίξει ο δρόμος για το πρώτο σενάριο.
3. Ο Νετανιάχου να βγάλει άσο από το μανίκι: Έχει αποδειχθεί ότι ο νυν πρωθυπουργός είναι «εφτάψυχος» και ικανότατος σε πολιτικούς ελιγμούς και συμφωνίες. Αν καταφέρει να πείσει τον Λίμπερμαν να συνεργαστεί μαζί του, θα έχει την πλειοψηφία στην Κνέσετ. Ο Λίμπερμαν για την ώρα το αρνείται, αλλά και αυτό μπορεί να είναι απλά μέρος της διαπραγμάτευσης.
Ο συγκεκριμένος πολιτικός είχε συμφωνήσει με τον Νετανιάχου μετά τις εκλογές του Απριλίου, αλλά τελευταία στιγμή διαφώνησε σε θέματα εκπαίδευσης. Θεωρητικά, είναι πιο κοντά στον συνασπισμό υπό το Λικούντ από ό,τι στον «Μπλε και Γαλάζιο» του Γκαντς. Έτσι κι αλλιώς, δεν θέλει να ακούσει για συμμετοχή των Αράβων στη διακυβέρνηση.
Ο νυν πρωθυπουργός έκανε έναν πρώτο ελιγμό: Κάλεσε τον Γκαντς σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με εναλλαγή των δύο στην πρωθυπουργία, όπως είχε γίνει στα μέσα της δεκαετίας του 1980 μεταξύ Σιμόν Πέρες και Ισάακ Σαμίρ.
4. Νέες εκλογές: Αφού εξαντληθούν οι σχεδόν τρεις μήνες που έχουν στη διάθεσή τους οι πολιτικοί αρχηγοί για διαβουλεύσεις, προκηρύσσονται νέες εκλογές για τον Ιανουάριο του 2020. Φυσικά το ερώτημα είναι τι θα μπορούσε να αλλάξει μέχρι τότε, ώστε οι Ισραηλινοί να ψηφίσουν αλλιώς...