Πανηγυρικοί ήταν οι τόνοι στις Βρυξέλλες με την ανακοίνωση της επίτευξης συμφωνίας για το Brexit. Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας μίλησε για «σπουδαία νέα συμφωνία», ενώ ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έκανε τα δικά του χιουμοριστικά σχόλια. Ελαφρώς ανακουφισμένος ο Λουξεμβούργιος πολιτικός, ασφαλώς δεν θα ήθελε να ολοκληρώσει την καριέρα του στην Κομισιόν με την αποτυχία του «διαζυγίου».

Ο Τζόνσον πέτυχε μια συμφωνία ελαφρώς καλύτερη από εκείνη της Τερέζα Μέι. Είναι σε θέση να δηλώνει ξεκάθαρα ότι στις 31 Οκτωβρίου θα «πάρει» όλο το Βασίλειο και θα το βγάλει από την Ένωση: Άγγλους (που ψήφισαν μαζικά υπέρ του Brexit), Ουαλούς (επίσης), Σκωτσέζους (που ήθελαν την ΕΕ) και Βορειοϊρλανδούς (επίσης ψήφισαν παραμονή στην Ένωση).

Βάσει της νέας συμφωνίας, τελειώνει για τη Βρετανία η Τελωνειακή Ένωση χωρίς το backstop, τη δικλείδα ασφαλείας δηλαδή που «φόρεσαν» οι Ευρωπαίοι στην Τερέζα Μέι με τα γνωστά αποτελέσματα.

Πλέον η Βόρειος Ιρλανδία θα έχει λόγο για το τι θα συμβεί στη συνέχεια. Και αυτό χάρη στην τοπική κυβέρνηση, η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της ιστορικής συμφωνίας του 1998, που έβαλε τέλος στις αιματηρές και πολύνεκρες συγκρούσεις στη Βόρειο Ιρλανδία. Οι τότε πρωθυπουργοί της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, και της Ιρλανδίας, Μπέρτι Άχερν, έδωσαν τα χέρια με τους εκπροσώπους των τοπικών κομμάτων και η ειρήνη σταδιακά επικράτησε.

Τριάντα χρόνια μετά, οι πρωθυπουργοί Μπόρις Τζόνσον και Λέο Βαράντκαρ βρήκαν φαίνεται τρόπο να ξεπεράσουν τα εμπόδια -στη σχεδόν μυστική συνάντηση που είχαν στο Λίβερπουλ- και τελικά να προκύψει η συμφωνία στις Βρυξέλλες.

Η Βόρειος Ιρλανδία θα παραμείνει στην ενιαία αγορά για τα αγροτικά προϊόντα. Σε τέσσερα χρόνια, η τοπική κυβέρνηση θα αποφασίσει για τη συνέχεια. Και με απλή πλειοψηφία στη Βουλή. Το βέτο που επιθυμούσε διακαώς το συντηρητικό κόμμα DUP δεν πέρασε.  

Το DUP έχει ασφαλώς κάθε λόγο να θεωρεί ότι οι Συντηρητικοί τούς «πούλησαν» και ας είχαν βάλει πλάτη στο να σχηματιστεί κυβέρνηση πλειοψηφίας στη Βρετανία, το 2017, όταν η Τερέζα Μέι κέρδισε μεν τις εκλογές αλλά χωρίς αυτοδυναμία.

Εδώ ακριβώς αρχίζουν και τα δύσκολα για τον Μπόρις Τζόνσον. Θα βρει τους απαραίτητους βουλευτές στη Βουλή των Κοινοτήτων το Σάββατο για να περάσει τη συμφωνία και να τελειώσει το δράμα;

Ήδη, οι 10 βουλευτές του DUP μένουν εκτός. Την τελευταία φορά που η Τερέζα Μέι επιχείρησε να περάσει το δικό της Brexit συγκέντρωσε 286 ψήφους (επί συνόλου 650).

Σημειώνεται ότι οι Συντηρητικοί το 2017 εξέλεξαν 288 βουλευτές, αλλά ο Μπόρις Τζόνσον έχασε 23 από τους συναδέλφους του πριν από λίγες εβδομάδες, όταν οι χειρισμοί του στην υπόθεση (ιδίως η απόφαση να βάλει λουκέτο στη Βουλή) εξόργισαν τους πλέον μετριοπαθείς. O ίδιος ο Τζόνσον πέταξε έξω από το κόμμα τους 21 από αυτούς.

Το σκωτικό SNP (35 έδρες) έχει ήδη δηλώσει ότι επιθυμεί παράταση στο Brexit και γενικές εκλογές. Οι δημοσκοπήσεις βέβαια δείχνουν ότι οι Συντηρητικοί θα σαρώσουν, αν γίνουν εκλογές.

Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα κάνουν οι Εργατικοί του Τζέρεμι Κόρμπιν (244 έδρες). Ο ηγέτης των Εργατικών έχει δώσει ένα αληθινό «ρεσιτάλ» αλλοπρόσαλλης πολιτικής στο δράμα του Brexit.

Γνωρίζοντας ότι πολλοί από τους ψηφοφόρους του ψήφισαν την έξοδο από την ΕΕ, αναγκάστηκε να ακολουθήσει την ίδια τακτική. Κατά καιρούς έχει μιλήσει για νέο δημοψήφισμα, στο πρόσφατο συνέδριο του κόμματος είπε ότι οι Εργατικοί στηρίζουν ένα νέο δημοψήφισμα, αλλά «εμείς θα μείνουμε ουδέτεροι».

Μέχρι να έρθει ο Μπόρις Τζόνσον από τις Βρυξέλλες με τη συμφωνία, ο Κόρμπιν δήλωνε ότι θα τη στηρίξει, αν συνοδεύεται και από πρόβλεψη για δημοψήφισμα.

Μόλις έγινε γνωστή η συμφωνία, την χαρακτήρισε κακή. Τώρα κανείς δεν είναι βέβαιος ότι το κόμμα μπορεί να βρει τις απαραίτητες ψήφους για να ζητήσει και δημοψήφισμα επί της συμφωνίας.

Υπάρχουν πάντως αρκετοί βουλευτές των Εργατικών που έτσι κι αλλιώς δεν συμπαθούν ιδιαίτερα τον αρχηγό τους και ενδεχομένως να στηρίξουν το σχέδιο. 

Το βασικότερο όπλο στη φαρέτρα του πρωθυπουργού στη συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή το Σάββατο είναι ότι τήρησε το λόγο του. Πήγε στην ΕΕ και έφερε συμφωνία. 

Αυτό που θα υπογραμμίσει είναι ότι αν δεν γίνει δεκτή αυτή η συμφωνία, έρχεται το άτακτο Brexit στις 31 Οκτωβρίου. Ωστόσο, αυτό δεν είναι ακριβές. Η Βουλή τον έχει ήδη υποχρεώσει να ζητήσει παράταση αν δεν περάσει η συμφωνία.

Πάντως, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν άφησε πολλά περιθώρια για νέα παράταση («δεν θα χρειαστεί», είπε), αλλά τον τελικό λόγο θα τον έχουν οι αρχηγοί-κρατών. 

Την Κυριακή θα γίνει μια έκτακτη συνάντηση στις Βρυξέλλες σε επίπεδο πρεσβευτών των «27» προκειμένου να εκτιμήσουν το αποτέλεσμα. Ευχής έργον θα ήταν να έχουν στα χέρια τους το «πράσινο φως» της Βουλής των Κοινοτήτων. Αν δεν το έχουν, όλα είναι ανοικτά. Ακόμα και μια νέα έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για να συζητηθεί το ενδεχόμενο παράτασης.

Ο Τζόνσον δεν θέλει ούτε να ακούσει για παράταση, το έχει πει πολλές φορές. Το έγραψε και στο λόγο της βασίλισσας Ελισάβετ Β' ενώπιον βουλευτών και λόρδων. Επιπλέον, δεν είναι βέβαιο ότι οι «27» θα έχουν διάθεση να δώσουν νέα παράταση. Τι παραπάνω να διαπραγματευθούν και τι παραπάνω να συμφωνήσουν;

Αν η Βουλή των Κοινοτήτων δώσει το «πράσινο φως» θα ξεκινήσει η μεταβατική περίοδος των δύο ετών, δηλαδή έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Στην πραγματικότητα, λίγα θα αλλάξουν στην καθημερινότητα. Βρετανών και κοινοτικών. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος ενός οργανωμένου Brexit.