ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Κάλπες στη Βρετανία: Τα όπλα των μονομάχων με φόντο το άπιαστο Brexit
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον πέρασε την πύλη των Ανακτόρων του Μπάκιγχαμ για να ζητήσει από την βασίλισσα Ελισάβετ Β' να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει τις κάλπες της 12ης Δεκεμβρίου. Είναι ο 14ος πρωθυπουργός στη μακρά βασιλεία της Ελισάβετ Β' και ελπίζει να παραμείνει αυτή η στατιστική και μετά την κάλπη.
Η χώρα όμως πάει στην πλέον αμφιλεγόμενη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων ετών, με το Brexit να παραμένει σε εκκρεμότητα και την κοινωνία εξαιρετικά διχασμένη. Και να σκεφτεί κανείς ότι έχουν περάσει 3,5 χρόνια από τότε που οι πολίτες ψήφισαν να φύγουν από την ΕΕ.
Οι Συντηρητικοί με ηγέτη τον Τζόνσον έχουν ένα σημαντικό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Το κόμμα βρίσκεται στην εξουσία από το 2010, αρχικά σε συνεργασία με τους Φιλελεύθερους (Κάμερον-Κλεγκ), στη συνέχεια με αυτοδυναμία (Κάμερον, 2015) και σε συνεργασία με το βορειοϊρλανδικό DUP (Τερέζα Μέι, 2017).
Ο Μπόρις Τζόνσον διαδέχθηκε την Μέι μέσω της εσωκομματικής διαδικασίας και είδε το κόμμα να μένει μειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων μετά τις απανωτές αποχωρήσεις βουλευτών του και τη ρήξη με το DUP, που δεν είδε με καλό μάτι τη συμφωνία που έφερε ο πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες.
Το σλόγκαν των Συντηρητικών είναι «να τελειώνουμε με το Brexit». Αυτή ήταν από την αρχή η μεγάλη επιθυμία του Τζόνσον, που όμως δεν έγινε πραγματικότητα. Έδωσε τη μάχη να βγάλει τη χώρα από την Ένωση στις 31 Οκτωβρίου, αλλά αναγκάστηκε να ζητήσει και να πάρει παράταση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2020.
Ποντάρει ασφαλώς στην κούραση του εκλογικού σώματος με το σίριαλ του «διαζυγίου» και υπόσχεται τη λύτρωση στους ψηφοφόρους. Πολλοί πάντως εκτιμούν ότι μετά τις εκλογές το Συντηρητικό Κόμμα θα είναι «μονοθεματικό»: Θα επικρατούν οι ευρωσκεπτικιστές και θα αποτελούν είδος προς εξαφάνιση όλες οι άλλες απόψεις που παραδοσιακά έβρισκαν τη θέση τους.
Ο Τζόνσον ξεκινά με τις 318 έδρες που εξασφάλισε η Τερέζα Μέι το 2017 και ελπίζει στη συγκομιδή αρκετών ακόμα από τους ευρωκεπτικιστές, αλλά και τους οπαδούς των Εργατικών που ψήφισαν να φύγουν από την ΕΕ. Και είναι πολλοί αυτοί.
Οι Εργατικοί με ηγέτη των Τζέρεμι Κόρμπιν δεν τα πάνε καλά στις δημοσκοπήσεις. Για πολλούς, ο βασικότερος λόγος είναι ο ίδιος ο Κόρμπιν, ο οποίος -μεταξύ πολλών άλλων- κατηγορείται και για αντισημιτισμό.
Διόλου χαρισματικός, ανεπαρκής όλη αυτή την περίοδο του Brexit, το μόνο που έκανε ήταν να ζητά επίμονα εκλογές. Και όταν ο Μπόρις Τζόνσον τον προκαλούσε να τις κάνει, ψήφιζε κατά της προσφυγής στην κάλπη με το σκεπτικό ότι πρώτα πρέπει το Λονδίνο να ζητήσει νέα παράταση στο Brexit. Αν κάποιος τον ρωτούσε τι θα κάνει με την παράταση, δεν θα έπαιρνε και την πειστικότερη απάντηση.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν μόνο ψέλιζε την προοπτική νέου δημοψηφίσματος, για να μην εξαγριώσει τους ψηφοφόρους του στη βόρεια Αγγλία που ψήφισαν Brexit.
Εξίσου ενοχλημένοι και πολλοί από τους βουλευτές του που ποτέ δεν χάρηκαν με την αναγκαστική στροφή του κόμματος στο στρατόπεδο αυτών που θέλουν την έξοδο από την Ένωση. Μάλιστα, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, ο αντιπρόεδρος των Εργατικών αποφάσισε να παραιτηθεί, επικαλούμενος προσωπικούς λόγους.
Εν όψει των εκλογών, ο Κόρμπιν προτείνει στους Βρετανούς να τον κάνουν πρωθυπουργό για να διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία με την ΕΕ και νέο δημοψήφισμα που θα περιλαμβάνει και την παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Δεν έχει όμως εξηγήσει με πειστικό τρόπο γιατί η ΕΕ θα προτείνει κάτι καλύτερο στο Ηνωμένο Βασίλειο και το πώς ακριβώς θα διατυπωθεί το ερώτημα σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα.
Σχετικά με αυτό το τελευταίο: Αρκετοί αμφισβητούν τη δυνατότητα να υπάρχουν τρεις απαντήσεις στο υποτιθέμενο νέο δημοψήφισμα: παραμονή στην ΕΕ, έξοδο με τη νέα συμφωνία, έξοδο χωρίς τη νέα συμφωνία. Ιδού ένας πρώτος λόγος: Σε μια τέτοια περίπτωση οι ψήφοι των πολιτών που θέλουν την έξοδο, μοιράζονται στα δύο.
Πάντως, για να μην τον αδικούμε και εντελώς, ο Κόρμπιν έφτασε κοντά στην εξουσία το 2017, κλείνοντας την ψαλίδα με την Τερέζα Μέι. Το ίδιο ελπίζει και τώρα, δίνοντας έμφαση στα εργασιακά, στον κίνδυνο ιδιωτικοποίησης του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), ενώ υπόσχεται φορολόγηση των προνομιούχων.
Οι Φιλελεύθεροι που κάποτε συγκυβερνούσαν με τους Συντηρητικούς, κατεβαίνουν με μια 39χρονη πολιτικό, την Τζο Σουίνσον. Θεωρούν ότι τώρα είναι η μεγάλη τους ευκαιρία να κάνουν την έκπληξη με ξεκάθαρο μήνυμα υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. «Μπορώ να τα κάνω καλύτερα από τον Τζόνσον και τον Κόρμπιν» δηλώνει η νεαρή πολιτικός, «οργώνοντας» τη χώρα και στοχεύοντας στη νεολαία.
Για πολλούς, οι Φιλελεύθεροι μπορεί να είναι όντως η μεγάλη έκπληξη ή η μεγάλη απογοήτευση.
Οι Σκωτσέζοι του SNP ελπίζουν επίσης να αποτελέσουν τη μεγάλη έκπληξη των εκλογών. Το κόμμα δεν κατεβαίνει σε όλες τις περιφέρειες, ουσιαστικά κερδίσει τη μερίδα του λέοντος στην Σκωτία.
Η μεγάλη του φιλοδοξία είναι να κόψει έδρες και από τους Συντηρητικούς (ήδη εξαφάνισαν από τον πολιτικό χάρτη τους Εργατικούς) στην περιοχή και να πιέσει στη Βουλή των Κοινοτήτων, ώστε να γίνει νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
Η επικεφαλής του κόμματος και ηγέτης στην περιοχή Νίκολα Στέρτζεον θέλει με κάθε τρόπο να διοργανώσει νέο δημοψήφισμα με την ελπίδα ότι οι ευρωπαϊστές συμπολίτες της θα προτιμήσουν την ανεξαρτησία, ώστε στη συνέχεια η Σκωτία να μπει και πάλι στην ΕΕ.
Τη δική του ιστορία θέλει να γράψει και ο Νάιτζελ Φάρατζ του Brexit Party. Ο ίδιος έδωσε τεράστια μάχη (ανεμίζοντας το βρετανικό διαβατήριο) υπέρ του Brexit το 2016 και τώρα ίδρυσε νέο κόμμα. Στις Ευρωελογές του 2019, σάρωσε. Τώρα, κατεβάζει παντού υποψήφιους με την ελπίδα να μαζέψει εκείνος τους ψήφους των ευρωσκεπτικιστών, που δεν θέλουν ούτε τη συμφωνία που έφερε από τις Βρυξέλλες ο εξίσου ευρωσκεπτικιστής πρωθυπουργός Τζόνσον.
Ο ίδιος δεν θα είναι υποψήφιος και αντιστάθηκε στο πολιτικό προξενειό που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ, ώστε να συνεργαστεί με τον πρωθυπουργό.
Η χώρα όμως πάει στην πλέον αμφιλεγόμενη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων ετών, με το Brexit να παραμένει σε εκκρεμότητα και την κοινωνία εξαιρετικά διχασμένη. Και να σκεφτεί κανείς ότι έχουν περάσει 3,5 χρόνια από τότε που οι πολίτες ψήφισαν να φύγουν από την ΕΕ.
Οι Συντηρητικοί με ηγέτη τον Τζόνσον έχουν ένα σημαντικό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις. Το κόμμα βρίσκεται στην εξουσία από το 2010, αρχικά σε συνεργασία με τους Φιλελεύθερους (Κάμερον-Κλεγκ), στη συνέχεια με αυτοδυναμία (Κάμερον, 2015) και σε συνεργασία με το βορειοϊρλανδικό DUP (Τερέζα Μέι, 2017).
Ο Μπόρις Τζόνσον διαδέχθηκε την Μέι μέσω της εσωκομματικής διαδικασίας και είδε το κόμμα να μένει μειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων μετά τις απανωτές αποχωρήσεις βουλευτών του και τη ρήξη με το DUP, που δεν είδε με καλό μάτι τη συμφωνία που έφερε ο πρωθυπουργός από τις Βρυξέλλες.
Το σλόγκαν των Συντηρητικών είναι «να τελειώνουμε με το Brexit». Αυτή ήταν από την αρχή η μεγάλη επιθυμία του Τζόνσον, που όμως δεν έγινε πραγματικότητα. Έδωσε τη μάχη να βγάλει τη χώρα από την Ένωση στις 31 Οκτωβρίου, αλλά αναγκάστηκε να ζητήσει και να πάρει παράταση μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2020.
Ποντάρει ασφαλώς στην κούραση του εκλογικού σώματος με το σίριαλ του «διαζυγίου» και υπόσχεται τη λύτρωση στους ψηφοφόρους. Πολλοί πάντως εκτιμούν ότι μετά τις εκλογές το Συντηρητικό Κόμμα θα είναι «μονοθεματικό»: Θα επικρατούν οι ευρωσκεπτικιστές και θα αποτελούν είδος προς εξαφάνιση όλες οι άλλες απόψεις που παραδοσιακά έβρισκαν τη θέση τους.
Ο Τζόνσον ξεκινά με τις 318 έδρες που εξασφάλισε η Τερέζα Μέι το 2017 και ελπίζει στη συγκομιδή αρκετών ακόμα από τους ευρωκεπτικιστές, αλλά και τους οπαδούς των Εργατικών που ψήφισαν να φύγουν από την ΕΕ. Και είναι πολλοί αυτοί.
Οι Εργατικοί με ηγέτη των Τζέρεμι Κόρμπιν δεν τα πάνε καλά στις δημοσκοπήσεις. Για πολλούς, ο βασικότερος λόγος είναι ο ίδιος ο Κόρμπιν, ο οποίος -μεταξύ πολλών άλλων- κατηγορείται και για αντισημιτισμό.
Διόλου χαρισματικός, ανεπαρκής όλη αυτή την περίοδο του Brexit, το μόνο που έκανε ήταν να ζητά επίμονα εκλογές. Και όταν ο Μπόρις Τζόνσον τον προκαλούσε να τις κάνει, ψήφιζε κατά της προσφυγής στην κάλπη με το σκεπτικό ότι πρώτα πρέπει το Λονδίνο να ζητήσει νέα παράταση στο Brexit. Αν κάποιος τον ρωτούσε τι θα κάνει με την παράταση, δεν θα έπαιρνε και την πειστικότερη απάντηση.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν μόνο ψέλιζε την προοπτική νέου δημοψηφίσματος, για να μην εξαγριώσει τους ψηφοφόρους του στη βόρεια Αγγλία που ψήφισαν Brexit.
Εξίσου ενοχλημένοι και πολλοί από τους βουλευτές του που ποτέ δεν χάρηκαν με την αναγκαστική στροφή του κόμματος στο στρατόπεδο αυτών που θέλουν την έξοδο από την Ένωση. Μάλιστα, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, ο αντιπρόεδρος των Εργατικών αποφάσισε να παραιτηθεί, επικαλούμενος προσωπικούς λόγους.
Εν όψει των εκλογών, ο Κόρμπιν προτείνει στους Βρετανούς να τον κάνουν πρωθυπουργό για να διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία με την ΕΕ και νέο δημοψήφισμα που θα περιλαμβάνει και την παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Δεν έχει όμως εξηγήσει με πειστικό τρόπο γιατί η ΕΕ θα προτείνει κάτι καλύτερο στο Ηνωμένο Βασίλειο και το πώς ακριβώς θα διατυπωθεί το ερώτημα σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα.
Σχετικά με αυτό το τελευταίο: Αρκετοί αμφισβητούν τη δυνατότητα να υπάρχουν τρεις απαντήσεις στο υποτιθέμενο νέο δημοψήφισμα: παραμονή στην ΕΕ, έξοδο με τη νέα συμφωνία, έξοδο χωρίς τη νέα συμφωνία. Ιδού ένας πρώτος λόγος: Σε μια τέτοια περίπτωση οι ψήφοι των πολιτών που θέλουν την έξοδο, μοιράζονται στα δύο.
Πάντως, για να μην τον αδικούμε και εντελώς, ο Κόρμπιν έφτασε κοντά στην εξουσία το 2017, κλείνοντας την ψαλίδα με την Τερέζα Μέι. Το ίδιο ελπίζει και τώρα, δίνοντας έμφαση στα εργασιακά, στον κίνδυνο ιδιωτικοποίησης του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), ενώ υπόσχεται φορολόγηση των προνομιούχων.
Οι Φιλελεύθεροι που κάποτε συγκυβερνούσαν με τους Συντηρητικούς, κατεβαίνουν με μια 39χρονη πολιτικό, την Τζο Σουίνσον. Θεωρούν ότι τώρα είναι η μεγάλη τους ευκαιρία να κάνουν την έκπληξη με ξεκάθαρο μήνυμα υπέρ της παραμονής στην ΕΕ. «Μπορώ να τα κάνω καλύτερα από τον Τζόνσον και τον Κόρμπιν» δηλώνει η νεαρή πολιτικός, «οργώνοντας» τη χώρα και στοχεύοντας στη νεολαία.
Για πολλούς, οι Φιλελεύθεροι μπορεί να είναι όντως η μεγάλη έκπληξη ή η μεγάλη απογοήτευση.
Οι Σκωτσέζοι του SNP ελπίζουν επίσης να αποτελέσουν τη μεγάλη έκπληξη των εκλογών. Το κόμμα δεν κατεβαίνει σε όλες τις περιφέρειες, ουσιαστικά κερδίσει τη μερίδα του λέοντος στην Σκωτία.
Η μεγάλη του φιλοδοξία είναι να κόψει έδρες και από τους Συντηρητικούς (ήδη εξαφάνισαν από τον πολιτικό χάρτη τους Εργατικούς) στην περιοχή και να πιέσει στη Βουλή των Κοινοτήτων, ώστε να γίνει νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
Η επικεφαλής του κόμματος και ηγέτης στην περιοχή Νίκολα Στέρτζεον θέλει με κάθε τρόπο να διοργανώσει νέο δημοψήφισμα με την ελπίδα ότι οι ευρωπαϊστές συμπολίτες της θα προτιμήσουν την ανεξαρτησία, ώστε στη συνέχεια η Σκωτία να μπει και πάλι στην ΕΕ.
Τη δική του ιστορία θέλει να γράψει και ο Νάιτζελ Φάρατζ του Brexit Party. Ο ίδιος έδωσε τεράστια μάχη (ανεμίζοντας το βρετανικό διαβατήριο) υπέρ του Brexit το 2016 και τώρα ίδρυσε νέο κόμμα. Στις Ευρωελογές του 2019, σάρωσε. Τώρα, κατεβάζει παντού υποψήφιους με την ελπίδα να μαζέψει εκείνος τους ψήφους των ευρωσκεπτικιστών, που δεν θέλουν ούτε τη συμφωνία που έφερε από τις Βρυξέλλες ο εξίσου ευρωσκεπτικιστής πρωθυπουργός Τζόνσον.
Ο ίδιος δεν θα είναι υποψήφιος και αντιστάθηκε στο πολιτικό προξενειό που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ, ώστε να συνεργαστεί με τον πρωθυπουργό.