Kορυφώνονται οι διπλωματικές ζυμώσεις στο Βερολίνο ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η κρίσιμη Διάσκεψη για τη Λιβύη. Βασικό στοίχημα η κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, με την τουρκική πλευρά ωστόσο να προσέρχεται στις συνομιλίες με διάθεση παζαρέματος, ενώ την ίδια στιγμή επικρατεί αγωνία για την απάντηση στη δεύτερη πρόταση για εκεχειρία που θα τεθεί στον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ.
Πριν από λίγη ώρα πάντως, το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο πηγή, μετέδωσε ότι οι ηγέτες βρίσκονται κοντά σε συμφωνία για τη Λιβύη. «Για να επιτευχθεί η εκεχειρία θα πρέπει ν ατερματιστεί η προκλητική στάση του Χαφτάρ» δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε, από την πλευρά του, «να σταματήσει» η αποστολή φιλοτούρκων σύρων μαχητών στην Τρίπολη για να υποστηρίξουν την τοπική κυβέρνηση που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ.
Η Βρετανία θα μπορούσε να στείλει «ανθρώπους και ειδικούς» για να επιτηρούν τον σεβασμό μιας ενδεχόμενης κατάπαυσης του πυρός στη Λιβύη, δήλωσε ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον στο περιθώριο της διεθνούς διάσκεψης του Βερολίνου για την ειρήνευση της Λιβύης.
Εκτός από τις πολιτικές ζυμώσεις, το περιθώριο της Διάσκεψης είχε για ακόμη μια φορά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Η στιγμή που η Άνγκελα Μέρκελ με βλέμμα αγωνίας αναζητούσε τον Βλαντιμίρ Πούτιν για την καθιεωρημένη φωτογράφηση και η στιγμή κατά την οποία αμήχανη τρώει τα νύχια της δεν μπορούν να ξεχαστούν...
Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Τζουζέπε Κόντε, έψαχνε απεγνωσμένα πού θα σταθεί, στη συνέχεια δεν ήξερε από πού να περάσει για να φτάσει στη θέση του και τελικά… τα κατάφερε.
Ζεστή η χειραψία του Ρώσου προέδρου με και τον Αμερικανό υπουργό Μάικ Πομπέο όπως και θερμό ήταν το κλίμα ανάμεσα στον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ και τον Ταγίπ Ερντογάν.
Βαρύνουσα, για την Αθήνα, σημασία προσδίδει η παρουσία Ερντογάν ειδικά μετά τις τελευταίες εριστικές δηλώσεις για τα δικαιώματα της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Προύσα με τον τρόπο της η Ελλάδα στο Βερολίνο. Το βέτο για την ακύρωση του μνημονίου Τούρκιας - Λιβύης που έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας με την Άνγκελα Μέρκελ, στέλνει ηχηρό μήνυμα στην Άγκυρα, η οποία έχει τεντώσει απότομα το σκοινί του εμπρησμού.
Στα ύψη, πάντως, βρίσκεται η αγωνία για τον τρόπο με τον οποίο θα κινηθεί ο Ερντογάν στη σκακιέρα, καθώς επιδίδεται συχνά σε...τουρκικό παζάρι με απαιτήσεις που οξύνουν τα πνεύματα, ενώ την ίδια ώρα οι αξιώσεις του αντίκεινται στους όρους του Διεθνούς Δικαίου.
Στόχος, όπως ξεκαθαρίζεται στο προσχέδιο του ΟΗΕ για τη Λιβύη, η κατάπαυση του πυρός και ο τερματισμός του πολυετούς εμφυλίου.
Το Βερολίνο να βρίσκεται στο «επίπεδο 1» και την Αστυνομία να έχει αποκλείσει μεγάλα τμήματα του κέντρου της πόλης.
Περισσότεροι από 4.500 αστυνομικοί εργάζονται σήμερα για την Διάσκεψη, ενώ έχει αποκλειστεί για τα ιδιωτικά αεροσκάφη και ο εναέριος χώρος σε ακτίνα 55 χιλιομέτρων και ύψος 3.000 μέτρων από την Καγκελαρία. Ιδιαίτερα φυλάσσονται πρεσβείες και ξενοδοχεία στα οποία έχουν καταλύσει ξένοι αξιωματούχοι.
Η Άνγκελα Μέρκελ έχει ήδη υποδεχθεί τον πρόεδρο του Κονγκό Ντένις Σάσου Νγκουέσο, ο οποίος θα τεθεί επικεφαλής της Υψηλής Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης για την Λιβύη.
Δείτε live:
Συνάντηση Πούτιν - Ερντογάν
Ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε σήμερα πως ελπίζει ότι η διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη θα μπορέσει να φέρει περαιτέρω πρόοδο και πως οι ειρηνευτικές προσπάθειες της Μόσχας έφεραν τα πρώτα αποτελέσματα.
«Δεν χάνουμε την ελπίδα ότι ο διάλογος θα συνεχισθεί και η σύγκρουση θα επιλυθεί», δήλωσε ο Πούτιν πριν συναντηθεί με τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της διάσκεψης.
Ο Πούτιν δήλωσε πως η Ρωσία και η Τουρκία έκαναν «ένα πολύ καλό βήμα» όταν κάλεσαν τις λιβυκές παρατάξεις να σταματήσουν τις μάχες και πρόσθεσε πως οι μεγάλες στρατιωτικές ενέργειες έχουν σταματήσει στη Λιβύη.
Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, είπε ότι ο στρατιωτικός διοικητής της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ πρέπει να βάλει τέλος στην επιθετική στάση του ώστε να ανοίξει ο δρόμος για μια πολιτική διαδικασία στη Λιβύη.
«Για να εφαρμοσθούν τα άλλα στάδια της πολιτικής διαδικασίας και της λύσης, η επιθετική στάση του Χάφταρ πρέπει να τερματισθεί», δήλωσε ο Ερντογάν σε σχόλιά του που μεταδόθηκαν από την τουρκική τηλεόραση κατά την έναρξη της συνάντησής του με τον Πούτιν.
Η Άνκελα Μέρκελ είχε διμερή συνάντηση με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ενώ στις 14:15 καλωσόρισε όλους τους συμμετέχοντες στην Διάσκεψη, η οποία θα ολοκληρωθεί με κοινή συνέντευξη Τύπου.
Νωρίτερα ο Σαρλ Μισέλ ανέφερε στο twitter,για τη Διάσκεψη του Βερολίνου: "Ήρθε η ώρα να εδραιώσουμε την κατάπαυση του πυρός"
Στις 14:19 ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο συναντήθηκε με τον ΥΠΕΞ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Αμπτνάλα Μπιν Ζαγιέντ αλ Ναχιάν
W/Secretary of State @SecPompeo of the #US discussed #Turkey-US relations and the Conference on #Libya. In close contact w/all key actors for a lasting ceasefire and return to the political process in Libya. pic.twitter.com/OjSbo41hMn
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα λιμάνια της ανατολικής Λιβύης που ελέγχει η πλευρά του στρατάρχη Χάφταρ ανέστειλαν τις εξαγωγές αργού, μειώνοντας κατά 50% την παραγωγή και κλιμακώνοντας την ένταση ενόψει της Διάσκεψης του Βερολίνου. Να θυμίσουμε ότι φυλές που έχουν συμμαχήσει με τον Χάφταρ κατηγορούν την κυβέρνηση στην Τρίπολη ότι χρησιμοποιεί τα έσοδα από το πετρέλαιο για να πληρώνει ξένους μαχητές.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα δεν θα συμμετάσχει στη Διάσκεψη του Βερολίνο, ωστόσο ο Πρωθυπουργός έθεσε βέτο για ακύρωση του μνημονίου Άγκυρας - Τρίπολης περί θαλάσσιων ζωνών, σε συνομιλία που είχε με τη Γερμανίδα καγκελάριο.
Το μνημόνιο για τον καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών δεν θα τεθεί επί τάπητος, καθώς εκείνο που θα αποτελέσει το βασικό θέμα είναι η επίτευξη εκεχειρίας στη Λιβύη.
Σύμφωνα με απόσπασμα του προσχεδίου του τελικού ανακοινωθέντος που έγινε γνωστό την Κυριακή από το Reuters τα μέλη της διάσκεψης θα καλούν όλες τις πλευρές να απέχουν από εχθροπραξίες κατά πετρελαϊκών εγκαταστάσεων. Επίσης η κρατική εταιρεία πετρελαίου NOC που εδρεύει στην Τρίπολη αναγνωρίζεται ως η μόνη νόμιμη οντότητα που επιτρέπεται να πωλεί λιβυκό πετρέλαιο. Το αίτημα αυτό γίνεται αφότου δυνάμεις πιστές στον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ απέκλεισαν τους κύριους τερματικούς σταθμούς εξαγωγής πετρελαίου στην ανατολική Λιβύη.
Παρά το γεγονός ότι οι διοργανωτές δεν έχουν ανακοινώσει επισήμως τους συμμετέχοντες, είναι γνωστό ότι στην Διάσκεψη θα λάβουν μέρος ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φάταχ αλ-Σίσι, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο και ανώτεροι αξιωματούχοι από την Μεγάλη Βρετανία, την Κίνα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ιταλία, την Αλγερία και τα Ηνωμένα Έθνη, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Αφρικανική Ένωση και τον Αραβικό Σύνδεσμο.
Στο Βερολίνο θα βρίσκονται ακόμη ο πρωθυπουργός της Λιβύης Φάγεζ Αλ Σάρατζ αλλά και ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ, οι οποίοι – σύμφωνα με τον σχεδιασμό της γερμανικής κυβέρνησης, όπως περιγράφεται σε δημοσίευμα του περιοδικού Der Spiegel – θα εμπλακούν στις εργασίες της Διάσκεψης μόνο εφόσον οι υπόλοιποι συμμετέχοντες έχουν προηγουμένως συμφωνήσει στο τελικό κοινό ανακοινωθέν.
Όπως αναφέρει το περιοδικό, κατά την διάρκεια των συνομιλιών οι δύο άνδρες θα παραμείνουν πιθανότατα στα ξενοδοχεία τους στο Βερολίνο. Αρχικά, επισημαίνει το δημοσίευμα, οι Σάρατζ και Χάφταρ δεν επρόκειτο να λάβουν μέρος στην Διάσκεψη, το σχέδιο ωστόσο άλλαξε διότι επέμειναν η Ρωσία και άλλοι συμμετέχοντες.
Ο στόχος της Διάσκεψης
Στη Διάσκεψη, ο ΟΗΕ και η Γερμανία θα προτρέψουν τα αντίπαλα στρατόπεδα στη Λιβύη να συμφωνήσουν σε μια εκεχειρία, παρουσιάζοντας έναν μηχανισμό ελέγχου και παρακολούθησης της κατάστασης που περιλαμβάνει συμμετοχή στρατιωτών από ευρωπαϊκές χώρες. Πιο συγκεκριμένα, θα επιχειρήσουν να μετατρέψουν την προσωρινή κατάπαυση του πυρός σε μόνιμη εκεχειρία.
Η μόνιμη εκεχειρία και η συνεπής εφαρμογή του εμπάργκο όπλων φιγουράρει στο προσχέδιο της κοινής ανακοίνωσης που καλείται να εγκρίνει η αυριανή Διάσκεψη, σύμφωνα με εσωτερική έκθεση του ΟΗΕ που διέρρευσε. «Εμείς [οι συμμετέχοντες] υποστηρίζουμε τη πολιτική συμφωνία ως βιώσιμο πλαίσιο για την πολιτική λύση στη Λιβύη… Ζητάμε επίσης τη δημιουργία ενός λειτουργικού Συμβουλίου Προεδρίας και τη δημιουργία μιας ενιαίας, ενωμένης, συμπεριληπτικής και αποτελεσματικής κυβέρνησης στη Λιβύη που θα εγκριθεί από τη Βουλή».
Ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη Γάσαν Σαλάμε δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η αφρικανική αυτή χώρα «έχει ανάγκη να σταματήσει κάθε ξένη ανάμιξη». Όπως και να ειπωθούν οι επιδιώξεις του Βερολίνου, είναι απόλυτα κατανοητό γιατί σε περίπτωση ναυαγίου, η Γερμανία θα βρεθεί με την πλάτη στον τοίχο, για τον τρόπο με τον οποίο διαπραγματεύτηκε και οργάνωσε αυτή τη διεθνή ειρηνευτική συνάντηση.
Την πολιτική λύση για τον τερματισμό της κρίσης στη Λιβύη, μέσα σε ένα συνολικό πλαίσιο που να καλύπτει όλες τις πτυχές του θέματος (η πολιτική, η οικονομία, η ασφάλεια, ο στρατός και η απόρριψη των ξένων παρεμβάσεων στη Λιβύη) θα υποστηρίξει ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι. Παράλληλα, και ο γενικός γραμματέας του Αραβικού Συνδέσμου Άχμεντ Αμπούλ Γιτ θα επαναλάβει τη θέση για μία συνολική πολιτική διευθέτηση της κρίσης στη Λιβύη.
