Το αμφιλεγόμενο χρηματοπιστωτικό μέσο θα μπορούσε να βοηθήσει τις κλονισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα αποτελούσε ένα μήνυμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης μέσα στην κρίση.

Οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συζήτησαν την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, για τις οικονομικές συνέπειες της επιδημίας του κορονοϊού. Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωμάτες, ένα πολλά υποσχόμενο χρηματοδοτικό μέσο δεν ήταν αντικείμενο της συζήτησης. Επομένως, είναι πιθανόν να μην υπάρξουν προς το παρόν ομόλογα-κορονοϊού στην ευρωζώνη. Επειδή και η Γερμανία είναι αντίθετη. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα μοιραίο λάθος.

Και όμως, τα ομόλογα-κορονοϊού, τουλάχιστον προσωρινά, θα αποτελούσαν ένδειξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης όσο κανένα άλλο μέσο χρηματοπιστωτικής πολιτικής. Ναι, χώρες με σχετικά υψηλό χρέος, όπως η Ιταλία, θα επωφεληθούν από τη φερεγγυότητα της Γερμανίας στις χρηματοπιστωτικές αγορές, επειδή θα μπορούν να δανειστούν χρήματα σε σημαντικά χαμηλότερη τιμή από ό,τι αν εξέδιδαν δικά τους κρατικά ομόλογα.

Ε, και; Στην περίοδο της κρίσης του ευρώ, μπορεί να ήταν δυνατόν χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αρνηθούν να αναλάβουν ευθύνη για τα χρέη άλλων χωρών. Η κρίση του κορονοϊού απαιτεί όμως αλλαγή τρόπου σκέψης. Αυτό που ήταν κάποτε ταμπού δεν επιτρέπται πλέον να είναι.

Die Zeit: Kοινότητα που εγκαταλείπει τα μέλη της σε ώρα ανάγκης δεν αξίζει να ονομάζεται έτσι

Ας ελπίσουμε ότι η επόμενη σύνοδος κορυφής θα είναι πιο επιτυχημένη, διαφορετικά ίσως σύντομα να μην έχουν απομείνει και πολλά από το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για τα ομόλογα-κορονοϊού. Μια κοινότητα όμως που εγκαταλείπει τα μέλη της σε ώρα ανάγκης δεν αξίζει να ονομάζεται έτσι.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν είναι γνωστή για τις δραματικές διατυπώσεις της. Ωστόσο, αυτή την εβδομάδα, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε μια φράση, η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως μια τελευταία προειδοποίηση: «Όταν η Ευρώπη έπρεπε να είναι παρούσα για να βοηθά ο ένας τον άλλον, πάρα πολλοί σκέφτηκαν αρχικά μόνο τον εαυτό τους».

Δεν φαίνεται (όμως) πως το μήνυμά της ελήφθη. Στη χθεσινή διάσκεψη κορυφής, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν σε μια κοινή θέση στο θέμα της χρηματοδότησης των μέτρων για την καταπολέμηση της κρίσης. Σε δύο εβδομάδες θα καταβληθεί μια νέα προσπάθεια επίτευξης συμφωνίας. Ας ελπίσουμε ότι τότε η σύνοδος κορυφής θα είναι πιο επιτυχημένη, διαφορετικά, ίσως σύντομα, να μην έχουν απομείνει και πολλά από το ευρωπαϊκό εγχείρημα.

Διότι αυτή η κρίση αποκαλύπτει ένα θεμελιώδες αδύναμο σημείο της Ευρώπης, αλλά κυρίως της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης. Η αναχαίτιση της πανδημίας απαιτεί την επιβολή κρατικών μέτρων αναγκαστικού χαρακτήρα, τα οποία προκαλούν μια -σε μεγάλο βαθμό- στασιμότητα της οικονομίας. Για να αποφευχθεί η πλήρης οικονομική κατάρρευση, απαιτούνται τεράστια κρατικά πακέτα διάσωσης που να διατηρούν όσο το δυνατόν περισσότερο τα ουσιώδη οικονομικά χαρακτηριστικά της οικονομίας και να ανακουφίζουν τις χειρότερες από τις κοινωνικές ανισορροπίες.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και έξι άλλες χώρες ζήτησαν να χρηματοδοτηθούν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης από ένα προσωρινό κοινοτικό ταμείο. Αυτό θα πρέπει να οργανωθεί μέσω των αποκαλούμενων ομολόγων-κορονοϊού, δηλαδή ειδικών ομολόγων, τα οποία θα εκδοθούν από κοινού από όλες της ευρωζώνης για αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Στη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, ωστόσο, κάτι τέτοιο συναντά αντιδράσεις. Μια κοινότητα όμως που εγκαταλείπει τα μέλη της σε ώρα ανάγκης δεν αξίζει να ονομάζεται έτσι.

Welt: Η Μέρκελ σαστίζει από την επιθετικότητα του Ιταλού πρωθυπουργού

«Η Ευρώπη είναι ξανά εδώ», δήλωσε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν την Τρίτη το πρωί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι όμως έτσι; Μόλις λίγες ώρες αργότερα, στη σύνοδο κορυφής -μέσω βίντεο- των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης του κορονοϊού, αναδύεται μια διαφορετική εικόνα: η σύνοδος κορυφής διαρκεί έξι ώρες, ενώ είχαν προγραμματιστεί μόνο δύο.

Υπήρξε έντονη αντιπαράθεση για το τι μπορούν να κάνουν οικονομικά οι χώρες της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι νότιοι Ευρωπαίοι, με επικεφαλής τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, ζητούν την κοινή ανάληψη χρέους, δηλαδή τα λεγόμενα ευρωομόλογα ή ομόλογα-κορονοϊού. Η γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και ο αυστριακός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς τάσσονταν επί ώρες κατά και μπόρεσαν προς το παρόν να τα αποφύγουν.

Κερδήθηκε μια πρώτη νίκη, τίποτα περισσότερο. Και οι δύο, μαζί με τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, αγωνίστηκαν εκείνο το βράδυ, ευρισκόμενοι εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά ο ένας από τον άλλον, από τις μεγάλες οθόνες τους, κατά των επιθέσεων από τη νότια Ευρώπη.

Προηγουμένως υπήρξε μια ανοιχτή ανταλλαγή χτυπημάτων. Για την Μέρκελ και τους συμμάχους της δεν επρόκειτο μόνο για θέμα αρχής. Επρόκειτο επίσης για νέα επιβάρυνση πρόσθετων δισεκατομμυρίων για τους φορολογούμενους στη Γερμανία, την Αυστρία και τις Κάτω Χώρες. Σύμφωνα με τους οικονομικούς εμπειρογνώμονες, μόνο στους Γερμανούς φορολογούμενους τα ευρωομόλογα ή ομόλογα-κορονοϊού θα μπορούσαν να κοστίσουν περίπου 20 έως 30 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, μαζί με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ,ήταν διατεθειμένος εκείνο το βράδυ -έτσι τουλάχιστον φάνηκε- να ματαιώσει την προετοιμασμένη τελική δήλωση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ε.Ε. Η καγκελάριος ήταν σαστισμένη από την επιθετικότητα του Κόντε. Στο παρελθόν έβρισκε πάντα τον έξυπνο αστέρα-δικηγόρο από την Απούλια εξαιρετικά γοητευτικό. Μετά τη σύνοδο κορυφής, η Μέρκελ, εμφανώς κουρασμένη, δήλωσε: "Είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση μαζί." Αλλά πώς; Ο στόχος είναι σαφής σε όλους, μόνο που για τον τρόπο επίτευξής του υπάρχει έντονη αμφισβήτηση.

Η διαμάχη για τα ομόλογα του ευρώ υποβόσκει από την αρχή της κρίσης του χρέους το 2010. Αλλά η ορμή με την οποία οι νότιοι Ευρωπαίοι τώρα απαιτούν κοινά χρέη δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη όσο είναι σήμερα.