ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Κούρσα ζωής για το εμβόλιο του κοροναϊού -Δεκάδες εταιρείες και ινστιτούτα υγείας στον αγώνα κατά της πανδημίας
Ποιοι βρίσκονται κοντά στον στόχο - Οι κλινικές μελέτες, η υπέρβαση, τα συμφέροντα και η μάχη με τον χρόνο
Από τους επαγγελματίες υγείας που αγωνίζονται για να περιθάλψουν τους ασθενείς που πάσχουν από κορoνοϊό μέχρι τα δισεκατομμύρια των ανθρώπων που «μένουν σπίτι» για να επιβραδύνουν την επέλαση της πανδημίας, όλοι αναμένουν με αγωνία ένα και μόνο πράγμα: το εμβόλιο. Την ώρα που τα κρούσματα σε όλο τον κόσμο πολλαπλασιάζονται και η λίστα των νεκρών μεγαλώνει, δεκάδες εταιρείες, πανεπιστήμια και ινστιτούτα υγείας δίνουν μάχη με τον χρόνο, τη γραφειοκρατία, αλλά και τα επιμέρους συμφέροντα για να ανακαλύψουν το αντίδοτο που θα βγάλει τον πλανήτη από τη δίνη του κοροναϊού.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Guardian», oι επιστημονικές ομάδες που εργάζονται αυτή τη στιγμή για την παρασκευή εμβολίου είναι περισσότερες από 35, ενώ τουλάχιστον 4 από αυτές πραγματοποιούν δοκιμές. Η παγκόσμια κούρσα για την εξεύρεση αποτελεσματικών φαρμάκων ξεκίνησε ουσιαστικά στα μέσα Ιανουαρίου, όταν μια ομάδα Κινέζων ερευνητών δημοσίευσε για πρώτη φορά τη γενετική ακολουθία του νέου ιού, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιστήμονες σε όλο τον κόσμο να αναπτύξουν τον ζωντανό ιό και να μελετήσουν πώς εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα και κάνει τους ασθενείς να νοσούν. Οι προσεγγίσεις έκτοτε ποικίλλουν. Ορισμένες ομάδες εξετάζουν τα αποτελέσματα των ήδη υπαρχόντων φαρμάκων ως πιθανές θεραπείες (σκευάσματα κατά της ελονοσίας, των ιών Εμπολα και HIV), μερικές πειραματίζονται με την επαναχρησιμοποίηση κοινών φαρμάκων, ενώ άλλες χρησιμοποιούν τεχνολογίες αιχμής για να κατασκευάσουν ριζικά νέους τύπους εμβολίων. Εξήντα και πλέον ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση της γενετικής αλληλουχίας του Covid19 ξεκίνησαν οι πρώτες δοκιμές εμβολίων, «ένα απίστευτο επίτευγμα», όπως έσπευσε να δηλώσει ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δρ Τέντρος Γκεμπρεγιέσους. Η κανονική διαδικασία για να περάσει ένα φάρμακο από την ανάπτυξη στις φάσεις των δοκιμών, την αδειοδότηση και τελικά την κυκλοφορία μεγάλης κλίμακας διαρκεί από 10 έως 15 χρόνια, εξηγεί, ωστόσο, ο Σεθ Μπέρκλεϊ, επικεφαλής της Συμμαχίας για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση GAVI. Η τελευταία, που χρηματοδοτεί τις φτωχότερες χώρες για να αντιμετωπίσουν την κρίση του κοροναϊού, καλεί τους ηγέτες του κόσμου να εξασφαλίσουν ότι τα εμβόλια θα είναι προσιτά σε όλους. Οι χώρες του G20 ανακοίνωσαν πρόσφατα μια «ένεση» ύψους 5 τρισ. δολαρίων για την τόνωση της παγκόσμιας οικονομίας και δεσμεύθηκαν να «συνεργαστούν για να αυξήσουν τη χρηματοδότηση της έρευνας και της ανάπτυξης εμβολίων και φαρμάκων».
Την πρώτη κλινική δοκιμή κάνει ήδη η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna με έδρα τη Μασαχουσέτη, βασιζόμενη σε προηγούμενες αμερικανικές μελέτες από το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων για τον ιό Mers . Σύμφωνα με το «ΤΙΜΕ», οι πρώτοι εθελοντές έλαβαν τις αρχικές δόσεις του, ενώ η εταιρεία επεξεργάζεται ήδη το επόμενο βήμα. O Συνασπισμός για τις Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CePI), που πρωτοστατεί στη μάχη για το εμβόλιο, χρηματοδοτεί τέσσερα ερευνητικά προγράμματα για εμβόλια, μεταξύ των οποίων ένα πολλά υποσχόμενο που αναπτύσσει η εταιρεία Novavax σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Στη μάχη μπήκε και η φαρμακοβιομηχανία Johnson & Johnson, που ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα ότι θα ξεκινήσει δοκιμές τον Σεπτέμβριο. Στην εκκίνηση κλινικών δοκιμών στις αρχές του καλοκαιριού προσ δοκεί και η γερμανική εταιρεία CureVac, που συνεργάζεται με ινστιτούτα και πανεπιστήμια. Τα αποκλειστικά δικαιώματα του γερμανικού εμβολίου προσπάθησε να οικειοποιηθεί με το αζημίωτο, όπως έγινε γνωστό, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, εξοργίζοντας το Βερολίνο. Η γερμανική εφημερίδα «Welt am Sonntag» αποκάλυψε πρόσφατα ότι ο Τραμπ πρόσφερε μεγάλα χρηματικά ποσά σε Γερμανούς επιστήμονες που εργάζονται πάνω στο συγκεκριμένο έργο, με στόχο να εξασφαλίσει την πατέντα.
ΕΝΤΑΤΙΚΑ
∆υναμικό «παρών» στη μάχη για την καταπολέμηση της πανδημίας δίνει και ο γαλλικός κολοσσός Sanofi , που εργάστηκε εντατικά για την καταπολέμηση του SARS και θεωρεί ότι έχει προβάδισμα στην ταχεία ανάπτυξη εμβολίου για τη νόσο COVID19, χρησιμοποιώντας «τεχνολογία ανακατάταξης του DNA». Ερευνητικές ομάδες σε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, όπως η Roche, η Eli Lilly και η Takeda, καθώς και σε μικρότερες εταιρείες βιοτεχνολογίας, όπως η BioNTech, αγωνίζονται επίσης για την ανάπτυξη εμβολίου, ενώ τις πρώτες δοκιμές φαρμάκου σε τρωκτικά πραγματοποιεί ήδη και το Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών του Ισραήλ (IIBR).
Το πιθανότερο είναι ότι η πανδημία «θα έχει κορυφωθεί και θα έχει εξασθενήσει πριν γίνει διαθέσιμο το πρώτο εμβόλιο», τονίζει ο Βίλντερ Σμιθ, καθηγητής Αναδυόμενων Λοιμωδών Νοσημάτων στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου. Το εμβόλιο θα μπορούσε ακόμα να σώσει πολλές ζωές, ειδικά εάν ο ιός γίνει ενδημικός ή αρχίσει να κυκλοφορεί μόνιμα όπως η γρίπη, καθώς θα υπάρχουν περισσότερες εποχικές εστίες. Μέχρι τότε, ωστόσο, η μεγαλύτερη ελπίδα μας είναι να περιορίσουμε την ασθένεια όσο το δυνατόν περισσότερο, πλένοντας διαρκώς και σχολαστικά τα χέρια μας, επαναλαμβάνουν οι ειδικοί.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Guardian», oι επιστημονικές ομάδες που εργάζονται αυτή τη στιγμή για την παρασκευή εμβολίου είναι περισσότερες από 35, ενώ τουλάχιστον 4 από αυτές πραγματοποιούν δοκιμές. Η παγκόσμια κούρσα για την εξεύρεση αποτελεσματικών φαρμάκων ξεκίνησε ουσιαστικά στα μέσα Ιανουαρίου, όταν μια ομάδα Κινέζων ερευνητών δημοσίευσε για πρώτη φορά τη γενετική ακολουθία του νέου ιού, δίνοντας τη δυνατότητα σε επιστήμονες σε όλο τον κόσμο να αναπτύξουν τον ζωντανό ιό και να μελετήσουν πώς εισβάλλει στα ανθρώπινα κύτταρα και κάνει τους ασθενείς να νοσούν. Οι προσεγγίσεις έκτοτε ποικίλλουν. Ορισμένες ομάδες εξετάζουν τα αποτελέσματα των ήδη υπαρχόντων φαρμάκων ως πιθανές θεραπείες (σκευάσματα κατά της ελονοσίας, των ιών Εμπολα και HIV), μερικές πειραματίζονται με την επαναχρησιμοποίηση κοινών φαρμάκων, ενώ άλλες χρησιμοποιούν τεχνολογίες αιχμής για να κατασκευάσουν ριζικά νέους τύπους εμβολίων. Εξήντα και πλέον ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση της γενετικής αλληλουχίας του Covid19 ξεκίνησαν οι πρώτες δοκιμές εμβολίων, «ένα απίστευτο επίτευγμα», όπως έσπευσε να δηλώσει ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δρ Τέντρος Γκεμπρεγιέσους. Η κανονική διαδικασία για να περάσει ένα φάρμακο από την ανάπτυξη στις φάσεις των δοκιμών, την αδειοδότηση και τελικά την κυκλοφορία μεγάλης κλίμακας διαρκεί από 10 έως 15 χρόνια, εξηγεί, ωστόσο, ο Σεθ Μπέρκλεϊ, επικεφαλής της Συμμαχίας για τα Εμβόλια και την Ανοσοποίηση GAVI. Η τελευταία, που χρηματοδοτεί τις φτωχότερες χώρες για να αντιμετωπίσουν την κρίση του κοροναϊού, καλεί τους ηγέτες του κόσμου να εξασφαλίσουν ότι τα εμβόλια θα είναι προσιτά σε όλους. Οι χώρες του G20 ανακοίνωσαν πρόσφατα μια «ένεση» ύψους 5 τρισ. δολαρίων για την τόνωση της παγκόσμιας οικονομίας και δεσμεύθηκαν να «συνεργαστούν για να αυξήσουν τη χρηματοδότηση της έρευνας και της ανάπτυξης εμβολίων και φαρμάκων».
Την πρώτη κλινική δοκιμή κάνει ήδη η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna με έδρα τη Μασαχουσέτη, βασιζόμενη σε προηγούμενες αμερικανικές μελέτες από το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων για τον ιό Mers . Σύμφωνα με το «ΤΙΜΕ», οι πρώτοι εθελοντές έλαβαν τις αρχικές δόσεις του, ενώ η εταιρεία επεξεργάζεται ήδη το επόμενο βήμα. O Συνασπισμός για τις Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CePI), που πρωτοστατεί στη μάχη για το εμβόλιο, χρηματοδοτεί τέσσερα ερευνητικά προγράμματα για εμβόλια, μεταξύ των οποίων ένα πολλά υποσχόμενο που αναπτύσσει η εταιρεία Novavax σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Στη μάχη μπήκε και η φαρμακοβιομηχανία Johnson & Johnson, που ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα ότι θα ξεκινήσει δοκιμές τον Σεπτέμβριο. Στην εκκίνηση κλινικών δοκιμών στις αρχές του καλοκαιριού προσ δοκεί και η γερμανική εταιρεία CureVac, που συνεργάζεται με ινστιτούτα και πανεπιστήμια. Τα αποκλειστικά δικαιώματα του γερμανικού εμβολίου προσπάθησε να οικειοποιηθεί με το αζημίωτο, όπως έγινε γνωστό, ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, εξοργίζοντας το Βερολίνο. Η γερμανική εφημερίδα «Welt am Sonntag» αποκάλυψε πρόσφατα ότι ο Τραμπ πρόσφερε μεγάλα χρηματικά ποσά σε Γερμανούς επιστήμονες που εργάζονται πάνω στο συγκεκριμένο έργο, με στόχο να εξασφαλίσει την πατέντα.
ΕΝΤΑΤΙΚΑ
∆υναμικό «παρών» στη μάχη για την καταπολέμηση της πανδημίας δίνει και ο γαλλικός κολοσσός Sanofi , που εργάστηκε εντατικά για την καταπολέμηση του SARS και θεωρεί ότι έχει προβάδισμα στην ταχεία ανάπτυξη εμβολίου για τη νόσο COVID19, χρησιμοποιώντας «τεχνολογία ανακατάταξης του DNA». Ερευνητικές ομάδες σε μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες, όπως η Roche, η Eli Lilly και η Takeda, καθώς και σε μικρότερες εταιρείες βιοτεχνολογίας, όπως η BioNTech, αγωνίζονται επίσης για την ανάπτυξη εμβολίου, ενώ τις πρώτες δοκιμές φαρμάκου σε τρωκτικά πραγματοποιεί ήδη και το Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών του Ισραήλ (IIBR).
Το πιθανότερο είναι ότι η πανδημία «θα έχει κορυφωθεί και θα έχει εξασθενήσει πριν γίνει διαθέσιμο το πρώτο εμβόλιο», τονίζει ο Βίλντερ Σμιθ, καθηγητής Αναδυόμενων Λοιμωδών Νοσημάτων στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου. Το εμβόλιο θα μπορούσε ακόμα να σώσει πολλές ζωές, ειδικά εάν ο ιός γίνει ενδημικός ή αρχίσει να κυκλοφορεί μόνιμα όπως η γρίπη, καθώς θα υπάρχουν περισσότερες εποχικές εστίες. Μέχρι τότε, ωστόσο, η μεγαλύτερη ελπίδα μας είναι να περιορίσουμε την ασθένεια όσο το δυνατόν περισσότερο, πλένοντας διαρκώς και σχολαστικά τα χέρια μας, επαναλαμβάνουν οι ειδικοί.
