Κοροναϊός-Το «μυστικό» της Πορτογαλίας: Πώς η χώρα χωρίς σκληρό lockdown, δεν θρηνεί εκατόμβες νεκρών

Τι έκαναν οι Πορτογάλοι και γλίτωσαν από τον θανατηφόρο κοροναϊό χιλιάδες πολίτες που ήταν ευάλωτοι στον ιό; Σαφώς η χώρα μετράει κρούσματα και θύματα, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό με την γειτονική Ισπανία.

Με το 1/4 του πληθυσμού της γειτονικής Ισπανίας, η Πορτογαλία έχει περίπου το 1/10 του αριθμού των κρουσμάτων. Και ενώ το ποσοστό θνησιμότητας του κοροναϊού κυμαίνεται λίγο παραπάνω από το 3%, το ποσοστό είναι πάνω από 10% στην Ισπανία, 12% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 15% στη Γαλλία.

Και αυτό το ποσοστό σε μια χώρα με περισσότερους πολίτες ηλικίας άνω των 80 ετών από οποιαδήποτε άλλη στην Ευρώπη, εκτός από την Ιταλία και την Ελλάδα, αλλά και με ένα σύστημα υγείας που δεν διαθέτει επαρκή εξοπλισμό και υποχρηματοδοτείται. Η Πορτογαλία διαθέτει μόλις 4,2 κρεβάτια ΜΕΘ ανά 100.000 άτομα, τον χαμηλότερο μέσο όρο στην ΕΕ, σε αντίθεση με την Ισπανία που έχει πάνω από 9 κρεβάτια ανά 100.000 κατοίκους και τη Γερμανία με τα σχεδόν 30.

«Λόγω της αδυναμίας του συστήματος υγείας μας, θα μπορούσαν ενδεχομένως τα πράγματα να ήταν εδώ πολύ χειρότερα από ό,τι στην Ιταλία ή την Ισπανία», δήλωσε ο Ρικάρντο Μπαπτίστα Λιτ, γιατρός ειδικευόμενος στις μολυσματικές ασθένειες και βουλευτής του κόμματος της αντιπολίτευσης των Σοσιαλδημοκρατών.

Και η αλήθεια είναι ότι η Πορτογαλία δεν θρηνεί καθημερινά εκατόμβες νεκρών όπως η γειτονική της Ισπανία, η Γαλλία και οι λίγο πιο μακρινές της Ιταλία και Βρετανία. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από το ξέσπασμα της πανδημίας στη χώρα, στην Πορτογαλία έχουν καταγραφεί παραπάνω από 20.000 κρούσματα και 735 θάνατοι. Το τελευταίο 24ωρο δεν φαίνεται να έχει καταγραφεί ούτε νέο κρούσμα, ούτε νέος θάνατος.

 Οι κάτοικοι της Πορτογαλίας αντιλήφθηκαν νωρίς την σπουδαιότητα της κατάστασης

«Ο πορτογαλικός λαός κατάλαβε πολύ ξεκάθαρα πως αν θέλουμε να επιβιώσουμε από αυτό, θα πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα από άλλους για την επιπέδωση της καμπύλης», δήλωσε στο Politico. «Η χώρα έχει δείξει τεράστια αλληλεγγύη».

Ποιος ευθύνεται για την επιτυχία της Πορτογαλίας απέναντι στον κοροναϊό;

Οι εξηγήσεις για τη σχετική επιτυχία της Πορτογαλίας κυμαίνονται από τον καθαρότερο αέρα μέχρι τις δεκαετίες εμβολιασμών κατά της φυματίωσης αλλά και την… παρέμβαση της Παναγίας της Φάτιμα. Αυτό όμως που φαίνεται σίγουρο είναι πως η τύχη και η γεωγραφία έδωσαν στις Αρχές τον χρόνο για να αναλάβουν δράση, κάτι που επιβράδυνε αποφασιστικά την πανδημία.

 Το πιο δυτικό έθνος της ηπειρωτικής Ευρώπης κατέγραψε τα πρώτα κρούσματα κοροναϊού στις 2 Μαρτίου, έναν μήνα μετά την εμφάνιση της νόσου στην Ισπανία και την Ιταλία. Αυτή η χρονική καθυστέρηση επέτρεψε στην κυβέρνηση να μάθει από τα λάθη των γειτόνων της και να εισαγάγει αντίμετρα προτού εξαπλωθεί ο κοροναϊός.

 Πότε έλαβε δραστικά μέτρα η Πορτογαλία

 Η Πορτογαλία έκλεισε τα σχολεία στις 16 Μαρτίου, όταν υπήρχαν μόλις 245 κρούσματα στην χώρα. Η Ισπανία είχε ήδη 2.140 κρούσματα όταν οι περιφερειακές κυβερνήσεις έκλεισαν τα σχολεία στις 12 Μαρτίου. Η Ιταλία είχε πάνω από 2.500 κρούσματα προτού επιστρέψουν οι μαθητές στα σπίτια τους στις 4 Μαρτίου. Η Μαδρίτη επέτρεψε, επίσης, σε περισσότερους από 100.000 ανθρώπους να παραβρεθούν σε μια πορεία για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, ενώ η Λισαβόνα απαγόρευσε όλες τις δημόσιες συγκεντρώσεις σε πρώιμο στάδιο της εξέλιξης της πανδημίας.

 Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έβαλε την Πορτογαλία σε καραντίνα, κηρύχθηκε στις 18 Μαρτίου όταν η χώρα είχε 448 κρούσματα. Η Ισπανία έλαβε παρόμοια μέτρα 3 μέρες νωρίτερα με σχεδόν 10 φορές περισσότερα κρούσματα. Η Ιταλία είχε ήδη πάνω από 9.000 άτομα την στιγμή που κηρύχθηκε το lockdown στις 10 Μαρτίου. «Η έγκαιρη εφαρμογή των μέτρων μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση του βραδύτερου ρυθμού της μόλυνσης» δήλωσε η Ινές Φροντέιρα, λέκτορας διεθνούς δημόσιας υγείας στο Universidade NOVA της Λισαβόνας. «Τα περιοριστικά μέτρα στην Ισπανία και την Ιταλία εφαρμόστηκαν σχεδόν την ίδια στιγμή. Εμείς το κάναμε σε μία φάση όπου δεν υπήρχαν ακόμη πολλά κρούσματα. Κάτι που ήταν πιο αποτελεσματικό στην μείωση της μετάδοσης».

Παρόλο που η επιδημία επικεντρώνεται στον βορρά, γύρω από την πόλη του Πόρτο, το κεντρικό σύστημα διακυβέρνησης της Πορτογαλίας επέτρεψε την λήψη εθνικών μέτρων και ότι την αποσπασματική περιφερειακή δράση που υιοθετήθηκε αλλού. Οι πολιτικοί και οι ειδικοί στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, επαινούν την πειθαρχία που επέδειξε ο πορτογαλικός λαός όσον αφορά στον σεβασμό των μέτρων.

 Παρόλο που οι φοιτητές έσπευσαν στις παραλίες της Λισαβόνας όταν πολλά πανεπιστήμια έκλεισαν ξαφνικά και μάλιστα σε μια ασυνήθιστα ζεστή άνοιξη, η συνειδητοποίηση της σοβαρότητας της κατάστασης, τους έκανε να μαζευτούν γρήγορα.