ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
ΕΕ: Η πανδημία του κοροναϊού θέτει σοβαρή απειλή στην πρόοδο της ισότητας των φύλων
H πανδημία του κοροναϊού
μπορεί να επιβραδύνει κι άλλο την πρόοδό της ισότητας των φύλων στην Ευρώπη, καθώς οι Ευρωπαίες απέχουν τουλάχιστον 60 χρόνια από την κατάκτηση της ισότητάς τους με τους άνδρες, σύμφωνα με έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα για την ισότητα των φύλων.
Μικρή πρόοδος αλλά η ανισότητα παραμένει σε σταθερά επίπεδα
Ο δείκτης 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) δείχνει ότι τον τελευταίο χρόνο έχει συντελεστεί κάποια πρόοδος, αλλά επίσης ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να κάνουν την περισσότερη από τη δουλειά που δεν πληρώνεται στο σπίτι και διατρέχουν μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο από τους άνδρες λόγω της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Επίσης δείχνει ότι ο SARS-CoV-2 έχει ήδη αυξήσει την πίεση στο σπίτι για τις γυναίκες, οι οποίες επιβαρύνθηκαν με περισσότερες ευθύνες όσον αφορά την φροντίδα, το καθάρισμα και το μαγείρεμα, που έπρεπε να γίνει για τα εκατομμύρια των οικογενειών που περιορίστηκαν στα σπίτια τους κατά τη διάρκεια των lockdown.
«Η πανδημία του κοροναϊού θέτει σοβαρή απειλή στην πρόοδο της ισότητας των φύλων, την οποία δεν έχουμε τα περιθώρια να αντέξουμε», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του EIGE Κάρλιεν Σίλε. Ο δείκτης αυτός παρακολουθεί την ισότητα των φύλων στην ΕΕ για μια δεκαετία, ελέγχοντας πόσο καλά τα πηγαίνουν οι γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες στους τομείς της εργασίας, των χρημάτων, της γνώσης, του χρόνου, της εξουσίας και της υγείας.Αυτός ορίζει ως ισότητα των φύλων το να έχουν «ίσα δικαιώματα, ευθύνες και ευκαιρίες οι γυναίκες και οι άνδρες» και αξιολογεί μεμονωμένα τα κράτη μέλη, όπως και το ευρωπαϊκό μπλοκ ως σύνολο.
Σε μια κλίμακα από το 1 ως το 100, όπου το 1 σηματοδοτεί την ανισότητα και το 100 την ισότητα, η ΕΕ ως σύνολο λαμβάνει 67,9 μονάδες στις 100, γεγονός το οποίο δείχνει μια μέση βελτίωση κατά μισή μονάδα κάθε χρόνο. Από τη θέση αυτή υπολογίζεται ότι η ΕΕ θα χρειαστεί περισσότερο από 60 χρόνια για να κατακτήσει την ισότητα των φύλων, είναι το συμπέρασμα της έκθεσης.
Κέρδη στον εργασιακό τομέα
Οι κατακτήσεις της τελευταίας χρονιάς εντοπίζονται στη σφαίρα της αμειβόμενης εργασίας, στην προαγωγή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών και στην μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική. Ο διαχωρισμός των φύλων στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας παραμένει ωστόσο προβληματικός, με περισσότερες γυναίκες να εργάζονται στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας από άνδρες.Οι γυναίκες κάνουν επίσης την περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία φροντίδας, σύμφωνα με την έκθεση, είτε πρόκειται για την φροντίδα ηλικιωμένων συγγενών είτε παιδιών είτε και των δύο.
«Περισσότερες γυναίκες φροντίζουν παιδιά, εγγόνια, ηλικιωμένους και/ή ανθρώπους με αναπηρίες καθημερινά για 1 ώρα ή και περισσότερο σε σύγκριση με τους άνδρες», επισημαίνεται στην έκθεση. Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, η Σουηδία, η Δανία και η Γαλλία διατήρησαν τις πρώτες θέσεις που είχαν και η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα παρουσίασαν την μεγαλύτερη βελτίωση, κερδίζοντας έκαστη περίπου 10 μονάδες από το 2010, ενώ η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Ρουμανία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις, σύμφωνα με την έκθεση.
Ο ιδιωτικός τομέας ήταν ένας σημαντικός κινητήριος μοχλός της προόδου που διαπιστώθηκε, σε μεγάλο βαθμό λόγω μιας καλύτερα ισορροπημένης εκπροσώπησης των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών.Ωστόσο η COVID-19 και ο αντίκτυπός της στην πρόοδο των γυναικών στη δουλειά αποτελεί τώρα έναν νέο κίνδυνο, καθώς θα μπορούσε να καθυστερήσει κι άλλο, πέραν των 60 ετών και πλέον που υπολογίζονται, την επίτευξη ισότητας μεταξύ των δύο φύλων.
Οι κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης που αποσκοπούν στην επιβράδυνση της διασποράς του κοροναϊού έπληξαν κυρίως εργασιακούς χώρους γυναικών, όπως τον τομέα της μέριμνας, της εστίασης και της εκπαίδευσης, με την απασχόληση των γυναικών να σημειώνει πιο απότομη μείωση από αυτήν που είχε με την ύφεση του 2008, υπογραμμίζεται στην έκθεση.
Το κλείσιμο σχολείων και υπηρεσιών φροντίδας έχει επίσης έναν πιθανώς δυσανάλογο αντίκτυπο στις εργαζόμενες μητέρες, επισημαίνεται. Την ίδια ώρα η μάχη των φύλων η οποία μαίνεται για χρόνια στους φυσικούς χώρους εργασίας τώρα αναπαράγεται στον εικονικό κόσμο, με γυναίκες που εργάζονται μέσω διαδικτύου να αμείβονται χειρότερα και να έχουν λιγότερες επιλογές από τους άρρενες συναδέλφους τους.
«Καθώς το παρόν και το μέλλον μας γίνονται ολοένα και περισσότερο ψηφιακά, χρειάζεται να εξασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια καταλαμβάνουν το μερίδιο που δικαιούνται σε αυτόν τον τομέα και ενθαρρύνονται να συμβάλλουν προς την ανάπτυξή του», τόνισε η Ελένα Ντάλι, η Επίτροπος της ΕΕ για την Ισότητα.
Μικρή πρόοδος αλλά η ανισότητα παραμένει σε σταθερά επίπεδα
Ο δείκτης 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) δείχνει ότι τον τελευταίο χρόνο έχει συντελεστεί κάποια πρόοδος, αλλά επίσης ότι οι γυναίκες εξακολουθούν να κάνουν την περισσότερη από τη δουλειά που δεν πληρώνεται στο σπίτι και διατρέχουν μεγαλύτερο οικονομικό κίνδυνο από τους άνδρες λόγω της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Επίσης δείχνει ότι ο SARS-CoV-2 έχει ήδη αυξήσει την πίεση στο σπίτι για τις γυναίκες, οι οποίες επιβαρύνθηκαν με περισσότερες ευθύνες όσον αφορά την φροντίδα, το καθάρισμα και το μαγείρεμα, που έπρεπε να γίνει για τα εκατομμύρια των οικογενειών που περιορίστηκαν στα σπίτια τους κατά τη διάρκεια των lockdown.
«Η πανδημία του κοροναϊού θέτει σοβαρή απειλή στην πρόοδο της ισότητας των φύλων, την οποία δεν έχουμε τα περιθώρια να αντέξουμε», σημειώνει σε ανακοίνωσή της η διευθύντρια του EIGE Κάρλιεν Σίλε. Ο δείκτης αυτός παρακολουθεί την ισότητα των φύλων στην ΕΕ για μια δεκαετία, ελέγχοντας πόσο καλά τα πηγαίνουν οι γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες στους τομείς της εργασίας, των χρημάτων, της γνώσης, του χρόνου, της εξουσίας και της υγείας.Αυτός ορίζει ως ισότητα των φύλων το να έχουν «ίσα δικαιώματα, ευθύνες και ευκαιρίες οι γυναίκες και οι άνδρες» και αξιολογεί μεμονωμένα τα κράτη μέλη, όπως και το ευρωπαϊκό μπλοκ ως σύνολο.
Σε μια κλίμακα από το 1 ως το 100, όπου το 1 σηματοδοτεί την ανισότητα και το 100 την ισότητα, η ΕΕ ως σύνολο λαμβάνει 67,9 μονάδες στις 100, γεγονός το οποίο δείχνει μια μέση βελτίωση κατά μισή μονάδα κάθε χρόνο. Από τη θέση αυτή υπολογίζεται ότι η ΕΕ θα χρειαστεί περισσότερο από 60 χρόνια για να κατακτήσει την ισότητα των φύλων, είναι το συμπέρασμα της έκθεσης.
Κέρδη στον εργασιακό τομέα
Οι κατακτήσεις της τελευταίας χρονιάς εντοπίζονται στη σφαίρα της αμειβόμενης εργασίας, στην προαγωγή γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών και στην μεγαλύτερη εκπροσώπηση των γυναικών στην πολιτική. Ο διαχωρισμός των φύλων στην εκπαίδευση και στην αγορά εργασίας παραμένει ωστόσο προβληματικός, με περισσότερες γυναίκες να εργάζονται στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας από άνδρες.Οι γυναίκες κάνουν επίσης την περισσότερη μη αμειβόμενη εργασία φροντίδας, σύμφωνα με την έκθεση, είτε πρόκειται για την φροντίδα ηλικιωμένων συγγενών είτε παιδιών είτε και των δύο.
«Περισσότερες γυναίκες φροντίζουν παιδιά, εγγόνια, ηλικιωμένους και/ή ανθρώπους με αναπηρίες καθημερινά για 1 ώρα ή και περισσότερο σε σύγκριση με τους άνδρες», επισημαίνεται στην έκθεση. Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, η Σουηδία, η Δανία και η Γαλλία διατήρησαν τις πρώτες θέσεις που είχαν και η Ιταλία, το Λουξεμβούργο και η Μάλτα παρουσίασαν την μεγαλύτερη βελτίωση, κερδίζοντας έκαστη περίπου 10 μονάδες από το 2010, ενώ η Ελλάδα, η Ουγγαρία και η Ρουμανία βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις, σύμφωνα με την έκθεση.
Ο ιδιωτικός τομέας ήταν ένας σημαντικός κινητήριος μοχλός της προόδου που διαπιστώθηκε, σε μεγάλο βαθμό λόγω μιας καλύτερα ισορροπημένης εκπροσώπησης των φύλων στα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών.Ωστόσο η COVID-19 και ο αντίκτυπός της στην πρόοδο των γυναικών στη δουλειά αποτελεί τώρα έναν νέο κίνδυνο, καθώς θα μπορούσε να καθυστερήσει κι άλλο, πέραν των 60 ετών και πλέον που υπολογίζονται, την επίτευξη ισότητας μεταξύ των δύο φύλων.
Οι κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης που αποσκοπούν στην επιβράδυνση της διασποράς του κοροναϊού έπληξαν κυρίως εργασιακούς χώρους γυναικών, όπως τον τομέα της μέριμνας, της εστίασης και της εκπαίδευσης, με την απασχόληση των γυναικών να σημειώνει πιο απότομη μείωση από αυτήν που είχε με την ύφεση του 2008, υπογραμμίζεται στην έκθεση.
Το κλείσιμο σχολείων και υπηρεσιών φροντίδας έχει επίσης έναν πιθανώς δυσανάλογο αντίκτυπο στις εργαζόμενες μητέρες, επισημαίνεται. Την ίδια ώρα η μάχη των φύλων η οποία μαίνεται για χρόνια στους φυσικούς χώρους εργασίας τώρα αναπαράγεται στον εικονικό κόσμο, με γυναίκες που εργάζονται μέσω διαδικτύου να αμείβονται χειρότερα και να έχουν λιγότερες επιλογές από τους άρρενες συναδέλφους τους.
«Καθώς το παρόν και το μέλλον μας γίνονται ολοένα και περισσότερο ψηφιακά, χρειάζεται να εξασφαλίσουμε ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια καταλαμβάνουν το μερίδιο που δικαιούνται σε αυτόν τον τομέα και ενθαρρύνονται να συμβάλλουν προς την ανάπτυξή του», τόνισε η Ελένα Ντάλι, η Επίτροπος της ΕΕ για την Ισότητα.