ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Αυστρία: To Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας καταργεί το νόμο απαγόρευσης της μαντίλας στα δημοτικά σχολεία
Με αποψινή απόφασή του το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αυστρίας κήρυξε αντισυνταγματική την απαγόρευση της μαντίλας στα δημοτικά σχολεία της χώρας, ζητώντας από τον ομοσπονδιακό καγκελάριο και αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος Σεμπάστιαν Κουρτς να ανακοινώσει αμέσως την απόφαση .
Χωρίς περαιτέρω αιτιολόγηση, οι συνταγματικοί δικαστές αναφέρουν στην απόφασή τους ότι ο κανονισμός του αμφιλεγόμενου νόμου -- που είχε ψηφιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού του Λαϊκού Κόμματος με το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων -- "ξεχωρίζει μια συγκεκριμένη θρησκεία, το Ισλάμ, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την απαίτηση της θρησκευτικής και ιδεολογικής ουδετερότητας του κράτους", και ότι "με τον νόμο αυτό παραβιάζεται η αρχή της ισότητας".
Στο νομικό υλικό του νόμου για τη σχολική εκπαίδευση εκφράζεται ωστόσο, η πρόθεση του νομοθέτη ότι πρέπει να απαγορεύεται συγκεκριμένα η χρήση ισλαμικής μαντίλας, και αυτή η επιλεκτική απαγόρευση θα μπορούσε να έχει επιζήμια επίδραση στην ένταξη μαθητών και να οδηγήσει σε διακρίσεις, αιτιολόγησε την απόφαση ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου Κρίστοφ Γκράμπενβαρτερ.
"Ο κανονισμός (...) αποκλείει την ισλαμική καταγωγή και την παράδοση ως έχει", και αυτό ενέχει τον κίνδυνο "να καταστήσει δύσκολη την πρόσβαση των μουσουλμάνων κοριτσιών στην εκπαίδευση ή την περιθωριοποίησή τους κοινωνικά", ανέφερε ο ίδιος.
Κατά την άποψη του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το επιχείρημα της (σ.σ. προηγούμενης) κυβέρνησης ότι θα πρέπει οι μαθήτριες να προστατευτούν από την κοινωνική πίεση (σ.σ. να φορούν μαντίλα) δεν αρκεί για μία απαγόρευση της μαντίλας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, εναπόκειται στον νομοθέτη, τηρώντας παράλληλα την αρχή της ουδετερότητας και τη συνταγματική εκπαιδευτική εντολή, να βρει μέσα για την επίλυση των συγκρούσεων, και να παράσχει τους απαραίτητους πόρους για τον τερματισμό του θρησκευτικού εκφοβισμού.
Την άρση της απαγόρευσης κάλυψης στα δημοτικά σχολεία ζητούσαν με προσφυγή τους στο Ανώτατο Δικαστήριο της Αυστρίας δύο παιδιά (και οι γονείς τους) που ανατρέφονται με την έννοια της σουνιτικής ή σιιτικής νομικής σχολής του Ισλάμ. Ως επιχείρημα προέβαλαν "την ύπαρξη μίας δυσανάλογης παρέμβασης στη θρησκευτική ελευθερία και τη θρησκευτική ανατροφή - και επίσης της παραβίασης της αρχής της ισότητας επειδή το hijab απαγορεύεται, αλλά όχι το εβραϊκό kippah και το ινδικό patka, το τουρμπάνι των Σιχ".
Από το φθινόπωρο του 2019, "η χρήση ιδεολογικών ή θρησκευτικών ενδυμάτων που συνδέεται με το κάλυμμα του κεφαλιού" απαγορευόταν σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία που είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου στην Αυστρία και ο κανονισμός αυτός ίσχυε για κορίτσια έως το σχολικό έτος κατά το οποίο γίνονται δέκα ετών.
Σύμφωνα με το νόμο, που είχε ψηφίσει ο κυβερνητικός συνασπισμός Λαϊκού Κόμματος και Κόμματος των Ελευθέρων και ο οποίος καταργείται τώρα με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, "θα πρέπει να εξυπηρετείται η κοινωνική ένταξη των παιδιών σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα και παραδόσεις, η διατήρηση των βασικών συνταγματικών αξιών και των εκπαιδευτικών στόχων του Ομοσπονδιακού Συντάγματος και η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών".
Οι επικριτές του καταργηθέντος πλέον νόμου θεωρούσαν ότι αποτελεί διάκριση, ενώ η Ισλαμική Θρησκευτική Κοινότητα, ασκώντας κριτική ότι με αυτόν παραβιάζεται η θρησκευτική ελευθερία και το δικαίωμα των γονέων για ανατροφή των παιδιών, είχε προσφύγει επίσης τον περασμένο Ιανουάριο στα δικαστήρια.
Σε δηλώσεις του απόψε, ο πρόεδρος της Ισλαμικής Θρησκευτικής Κοινότητας Ουμίτ Βουράλ, χαιρετίζοντας την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου τόνισε πως με αυτή τερματίζεται μία "λαϊκιστική πολιτική απαγόρευσης" και πως η απόφαση αποδεικνύει "ότι η εμπιστοσύνη μας στο κράτος δικαίου και η υπομονή μας έχουν αποδώσει", όπως επίσης ότι "η εφαρμογή ίσων ευκαιριών και αυτοδιάθεσης για κορίτσια και γυναίκες δεν επιτυγχάνεται μέσω απαγορεύσεων".
"Χαιρετίζουμε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η οποία επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι μια μονομερής απαγόρευση της μαντίλας είναι αντίθετη με τα θεμελιώδη δικαιώματα, διότι κάνει διακρίσεις μεταξύ θρησκευτικών κοινοτήτων", τόνισε σε αποψινές δηλώσεις της η Γιάνικ Σέτι, η εκπρόσωπος για θέματα Ενσωμάτωσης του κόμματος ΝΕΟΣ της αντιπολίτευσης.
Χωρίς περαιτέρω αιτιολόγηση, οι συνταγματικοί δικαστές αναφέρουν στην απόφασή τους ότι ο κανονισμός του αμφιλεγόμενου νόμου -- που είχε ψηφιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού του Λαϊκού Κόμματος με το ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων -- "ξεχωρίζει μια συγκεκριμένη θρησκεία, το Ισλάμ, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με την απαίτηση της θρησκευτικής και ιδεολογικής ουδετερότητας του κράτους", και ότι "με τον νόμο αυτό παραβιάζεται η αρχή της ισότητας".
Στο νομικό υλικό του νόμου για τη σχολική εκπαίδευση εκφράζεται ωστόσο, η πρόθεση του νομοθέτη ότι πρέπει να απαγορεύεται συγκεκριμένα η χρήση ισλαμικής μαντίλας, και αυτή η επιλεκτική απαγόρευση θα μπορούσε να έχει επιζήμια επίδραση στην ένταξη μαθητών και να οδηγήσει σε διακρίσεις, αιτιολόγησε την απόφαση ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου Κρίστοφ Γκράμπενβαρτερ.
"Ο κανονισμός (...) αποκλείει την ισλαμική καταγωγή και την παράδοση ως έχει", και αυτό ενέχει τον κίνδυνο "να καταστήσει δύσκολη την πρόσβαση των μουσουλμάνων κοριτσιών στην εκπαίδευση ή την περιθωριοποίησή τους κοινωνικά", ανέφερε ο ίδιος.
Κατά την άποψη του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το επιχείρημα της (σ.σ. προηγούμενης) κυβέρνησης ότι θα πρέπει οι μαθήτριες να προστατευτούν από την κοινωνική πίεση (σ.σ. να φορούν μαντίλα) δεν αρκεί για μία απαγόρευση της μαντίλας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, εναπόκειται στον νομοθέτη, τηρώντας παράλληλα την αρχή της ουδετερότητας και τη συνταγματική εκπαιδευτική εντολή, να βρει μέσα για την επίλυση των συγκρούσεων, και να παράσχει τους απαραίτητους πόρους για τον τερματισμό του θρησκευτικού εκφοβισμού.
Την άρση της απαγόρευσης κάλυψης στα δημοτικά σχολεία ζητούσαν με προσφυγή τους στο Ανώτατο Δικαστήριο της Αυστρίας δύο παιδιά (και οι γονείς τους) που ανατρέφονται με την έννοια της σουνιτικής ή σιιτικής νομικής σχολής του Ισλάμ. Ως επιχείρημα προέβαλαν "την ύπαρξη μίας δυσανάλογης παρέμβασης στη θρησκευτική ελευθερία και τη θρησκευτική ανατροφή - και επίσης της παραβίασης της αρχής της ισότητας επειδή το hijab απαγορεύεται, αλλά όχι το εβραϊκό kippah και το ινδικό patka, το τουρμπάνι των Σιχ".
Από το φθινόπωρο του 2019, "η χρήση ιδεολογικών ή θρησκευτικών ενδυμάτων που συνδέεται με το κάλυμμα του κεφαλιού" απαγορευόταν σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία που είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου στην Αυστρία και ο κανονισμός αυτός ίσχυε για κορίτσια έως το σχολικό έτος κατά το οποίο γίνονται δέκα ετών.
Σύμφωνα με το νόμο, που είχε ψηφίσει ο κυβερνητικός συνασπισμός Λαϊκού Κόμματος και Κόμματος των Ελευθέρων και ο οποίος καταργείται τώρα με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, "θα πρέπει να εξυπηρετείται η κοινωνική ένταξη των παιδιών σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα και παραδόσεις, η διατήρηση των βασικών συνταγματικών αξιών και των εκπαιδευτικών στόχων του Ομοσπονδιακού Συντάγματος και η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών".
Οι επικριτές του καταργηθέντος πλέον νόμου θεωρούσαν ότι αποτελεί διάκριση, ενώ η Ισλαμική Θρησκευτική Κοινότητα, ασκώντας κριτική ότι με αυτόν παραβιάζεται η θρησκευτική ελευθερία και το δικαίωμα των γονέων για ανατροφή των παιδιών, είχε προσφύγει επίσης τον περασμένο Ιανουάριο στα δικαστήρια.
Σε δηλώσεις του απόψε, ο πρόεδρος της Ισλαμικής Θρησκευτικής Κοινότητας Ουμίτ Βουράλ, χαιρετίζοντας την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου τόνισε πως με αυτή τερματίζεται μία "λαϊκιστική πολιτική απαγόρευσης" και πως η απόφαση αποδεικνύει "ότι η εμπιστοσύνη μας στο κράτος δικαίου και η υπομονή μας έχουν αποδώσει", όπως επίσης ότι "η εφαρμογή ίσων ευκαιριών και αυτοδιάθεσης για κορίτσια και γυναίκες δεν επιτυγχάνεται μέσω απαγορεύσεων".
"Χαιρετίζουμε την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η οποία επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι μια μονομερής απαγόρευση της μαντίλας είναι αντίθετη με τα θεμελιώδη δικαιώματα, διότι κάνει διακρίσεις μεταξύ θρησκευτικών κοινοτήτων", τόνισε σε αποψινές δηλώσεις της η Γιάνικ Σέτι, η εκπρόσωπος για θέματα Ενσωμάτωσης του κόμματος ΝΕΟΣ της αντιπολίτευσης.