ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Πώς ο θάνατος του Φίλιππου θα αλλάξει τη μοναρχία - Πρόβλημα διαδοχής στη Βρετανία
Η κηδεία του δούκα πρόσφερε μια ματιά όχι μόνο στην εποχή που τελειώνει, αλλά και σε αυτή που έρχεται
Με τη… συγκινητική εικόνα της βασίλισσας Ελισάβετ
να κάθεται μόνη στην κηδεία του συζύγου της, πρίγκιπα Φίλιππου, ο κόσμος είδε μπροστά στα μάτια του όχι μόνο το τέλος μιας εποχής, αλλά και το ξεκίνημα μιας καινούριας.
Όπως αναφέρει η «Guardian», είναι παραδεκτό από όλους ότι ανάμεσα στην Ελισάβετ και στους υπηκόους της υπάρχει ένας εξαιρετικός δεσμός. Τώρα, αν μη τι άλλο, αυτός ο δεσμός αναμένεται να ενδυναμωθεί. Πρώτον, λόγω της φυσικής ανθρώπινης συμπάθειας για μια γυναίκα που στερείται τον άνδρα που γνώριζε για 81 χρόνια. Παραδοσιακά, ένας μονάρχης προορίζεται να εμπνεύσει δέος και σεβασμό σε εκείνους που βασιλεύει. Τώρα θα εμπνέει και τρυφερότητα.
Ωστόσο, η κηδεία έρχεται να προσθέσει και μια άλλη, πιο απίθανη, διάσταση σε αυτή σχέση: ένα απίθανο είδος αλληλεγγύης. Όπως δεκάδες χιλιάδες άλλοι Βρετανοί, η βασίλισσα δεν μπόρεσε να αποχαιρετήσει όπως ήθελε ένα αγαπημένο της πρόσωπο. Δεν ήταν η κηδεία που είχε φανταστεί ο ίδιος ο δούκας ή η σύζυγός του: υπήρχαν 30 καλεσμένοι και όχι 800. Το πιο σημαντικό, όμως, κάτι που υπέστη κάθε άλλος Βρετανός που έπρεπε να αποχαιρετήσει κάποιον αγαπημένο του εν μέσω της πανδημίας, οι συγγενείς έπρεπε να καθίσουν χωριστά και να καλύψουν τα πρόσωπά τους με μάσκες.
Και έτσι οι δεσμοί που συνδέουν την Ελισάβετ με τους υπηκόους της γίνονται ισχυρότεροι: μάλιστα, το 2020 θα είναι η χρονιά του πλατινένιου ιωβηλαίου της βασίλισσας, ένα ορόσημο που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ πριν.
Ωστόσο, η βασίλισσα σε λίγες μέρες θα γίνει 95 ετών. Αυτό σημαίνει ότι η κηδεία του Φίλιππου προσφέρει μια ματιά όχι μόνο στην εποχή που τελειώνει, αλλά και σε αυτή που αναπόφευκτα έρχεται - εκείνη στην οποία η βασιλική οικογένεια θα συνεχίσει χωρίς την παλαιότερη γενιά της.
Η βασίλισσα Ελισάβετ και ο Φίλιππος είχαν μια ισχυρή σύνδεση με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που χρησίμευσε ως θεμελιώδες υπόβαθρο για τη σύγχρονη Βρετανία, μια σύνδεση που δεν έχει η νεότερη γενιά.
Ο Φίλιππος πολέμησε για τη χώρα του στο Βασιλικό Ναυτικό, η βασίλισσα βρισκόταν στο μπαλκόνι, δίπλα στον Γουίνστον Τσόρτσιλ, την Ημέρα Νίκης της Ευρώπης. Αυτό συνέβαλε στη σύνδεση της μοναρχίας με τη χώρα για ολόκληρη τη μεταπολεμική εποχή.
Ωστόσο, ο θάνατος του δούκα του Εδιμβούργου έρχεται να χαλαρώσει αυτή τη σύνδεση. Ο ίδιος ο Φίλιππος γνώριζε καλύτερα από τον καθένα την ευθραυστότητα της μοναρχίας, αν αναλογιστεί κανείς τα τραγικά χρόνια στην Ελλάδα. Η ίδια η βασίλισσα γνωρίζει, όμως, ότι δεν υπάρχει κανένας νόμος της φύσης που να λέει ότι η μοναρχία πρέπει να υπάρχει για πάντα. Ξέρει ότι η βασιλική σταθερότητα και συνέχεια δεν έρχονται αυτόματα, αλλά χρειάζονται επιμονή, επιμονή και επιδέξιο χειρισμό.
Πρόβλημα διαδοχής
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Βρετανοί στηρίζουν την Ελισάβετ. Αυτό που δεν είναι σίγουρο είναι εάν στηρίζουν και τη μοναρχία.
Όπως αναφέρει το «Politico», ενώ η βασίλισσα παραμένει δημοφιλής, μια σειρά «καταστροφών» έχει αμαυρώσει την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι πάνω από το 70% των ανθρώπων στη Σκωτία, την Ουαλία και την κεντρική Αγγλία εγκρίνουν τη βασίλισσα. Μόνο το 50% των ερωτηθέντων στην Ουαλία και την κεντρική Αγγλία εγκρίνει τον κληρονόμο της, τον πρίγκιπα Κάρολο. Στη Σκωτία, η υποστήριξη για τον Κάρολο ήταν μόλις στο 41%.
Την ίδια ώρα, ατελείωτα δείχνουν τα σκάνδαλα που περιβάλλουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, με πιο πρόσφατο τη συνέντευξη - «βόμβα» που έδωσαν ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ στην Όπρα Γουΐνφρεϊ, στην οποία, μεταξύ άλλων, άφησαν υπονοούμενα για ρατσιστική συμπεριφορά εκ μέρους της βασιλικής οικογένειας.
Όπως αναφέρει η «Guardian», είναι παραδεκτό από όλους ότι ανάμεσα στην Ελισάβετ και στους υπηκόους της υπάρχει ένας εξαιρετικός δεσμός. Τώρα, αν μη τι άλλο, αυτός ο δεσμός αναμένεται να ενδυναμωθεί. Πρώτον, λόγω της φυσικής ανθρώπινης συμπάθειας για μια γυναίκα που στερείται τον άνδρα που γνώριζε για 81 χρόνια. Παραδοσιακά, ένας μονάρχης προορίζεται να εμπνεύσει δέος και σεβασμό σε εκείνους που βασιλεύει. Τώρα θα εμπνέει και τρυφερότητα.
Ωστόσο, η κηδεία έρχεται να προσθέσει και μια άλλη, πιο απίθανη, διάσταση σε αυτή σχέση: ένα απίθανο είδος αλληλεγγύης. Όπως δεκάδες χιλιάδες άλλοι Βρετανοί, η βασίλισσα δεν μπόρεσε να αποχαιρετήσει όπως ήθελε ένα αγαπημένο της πρόσωπο. Δεν ήταν η κηδεία που είχε φανταστεί ο ίδιος ο δούκας ή η σύζυγός του: υπήρχαν 30 καλεσμένοι και όχι 800. Το πιο σημαντικό, όμως, κάτι που υπέστη κάθε άλλος Βρετανός που έπρεπε να αποχαιρετήσει κάποιον αγαπημένο του εν μέσω της πανδημίας, οι συγγενείς έπρεπε να καθίσουν χωριστά και να καλύψουν τα πρόσωπά τους με μάσκες.
Και έτσι οι δεσμοί που συνδέουν την Ελισάβετ με τους υπηκόους της γίνονται ισχυρότεροι: μάλιστα, το 2020 θα είναι η χρονιά του πλατινένιου ιωβηλαίου της βασίλισσας, ένα ορόσημο που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ πριν.
Ωστόσο, η βασίλισσα σε λίγες μέρες θα γίνει 95 ετών. Αυτό σημαίνει ότι η κηδεία του Φίλιππου προσφέρει μια ματιά όχι μόνο στην εποχή που τελειώνει, αλλά και σε αυτή που αναπόφευκτα έρχεται - εκείνη στην οποία η βασιλική οικογένεια θα συνεχίσει χωρίς την παλαιότερη γενιά της.
Η βασίλισσα Ελισάβετ και ο Φίλιππος είχαν μια ισχυρή σύνδεση με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο που χρησίμευσε ως θεμελιώδες υπόβαθρο για τη σύγχρονη Βρετανία, μια σύνδεση που δεν έχει η νεότερη γενιά.
Ο Φίλιππος πολέμησε για τη χώρα του στο Βασιλικό Ναυτικό, η βασίλισσα βρισκόταν στο μπαλκόνι, δίπλα στον Γουίνστον Τσόρτσιλ, την Ημέρα Νίκης της Ευρώπης. Αυτό συνέβαλε στη σύνδεση της μοναρχίας με τη χώρα για ολόκληρη τη μεταπολεμική εποχή.
Ωστόσο, ο θάνατος του δούκα του Εδιμβούργου έρχεται να χαλαρώσει αυτή τη σύνδεση. Ο ίδιος ο Φίλιππος γνώριζε καλύτερα από τον καθένα την ευθραυστότητα της μοναρχίας, αν αναλογιστεί κανείς τα τραγικά χρόνια στην Ελλάδα. Η ίδια η βασίλισσα γνωρίζει, όμως, ότι δεν υπάρχει κανένας νόμος της φύσης που να λέει ότι η μοναρχία πρέπει να υπάρχει για πάντα. Ξέρει ότι η βασιλική σταθερότητα και συνέχεια δεν έρχονται αυτόματα, αλλά χρειάζονται επιμονή, επιμονή και επιδέξιο χειρισμό.
Πρόβλημα διαδοχής
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι Βρετανοί στηρίζουν την Ελισάβετ. Αυτό που δεν είναι σίγουρο είναι εάν στηρίζουν και τη μοναρχία.
Όπως αναφέρει το «Politico», ενώ η βασίλισσα παραμένει δημοφιλής, μια σειρά «καταστροφών» έχει αμαυρώσει την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι πάνω από το 70% των ανθρώπων στη Σκωτία, την Ουαλία και την κεντρική Αγγλία εγκρίνουν τη βασίλισσα. Μόνο το 50% των ερωτηθέντων στην Ουαλία και την κεντρική Αγγλία εγκρίνει τον κληρονόμο της, τον πρίγκιπα Κάρολο. Στη Σκωτία, η υποστήριξη για τον Κάρολο ήταν μόλις στο 41%.
Την ίδια ώρα, ατελείωτα δείχνουν τα σκάνδαλα που περιβάλλουν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, με πιο πρόσφατο τη συνέντευξη - «βόμβα» που έδωσαν ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ στην Όπρα Γουΐνφρεϊ, στην οποία, μεταξύ άλλων, άφησαν υπονοούμενα για ρατσιστική συμπεριφορά εκ μέρους της βασιλικής οικογένειας.