ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Σχέδια του Τζο Μπάιντεν στα Βαλκάνια με «ηγέτη» την Ελλάδα – Το Σλοβενικό non paper για εδαφικές «μοιρασιές», η απάντηση των ΗΠΑ και ο δάκτυλος Μέρκελ
Η Αθήνα στο νέο «περιβάλλον» που οργανώνει ο Τζο Μπάιντεν στα Βαλκάνια, ορίζοντας σταθερά σημεία και αντιπάλους για τον γεωστρατηγικό έλεγχο της περιοχής
Ενα πεδίο µε ανανεωµένο στρατηγικό ενδιαφέρον ανοίγεται για την εξωτερική πολιτική της Αθήνας, µε την απόφαση του Τζο Μπάιντεν
για µια δυναµική µετα-Τραµπ «επιστροφή» των ΗΠΑ στα Βαλκάνια. Το πεδίο είναι, βεβαίως, γνώριµο στην ελληνική διπλωµατία από τα χρόνια της δεκαετίας του ’90. Αλλά σήµερα, µε προεδρία Μπάιντεν στις ΗΠΑ και µε σλοβενικούς «ψιθύρους» για «ανταλλαγές εδαφών» στα Βαλκάνια, που θα διατάρασσαν τις υπάρχουσες «ισορροπίες» σε αυτή την ευαίσθητη περιοχή, η θερµοκρασία ανεβαίνει πάλι στη βαλκανική σκηνή.
Οι εθνικισµοί στα ∆υτικά Βαλκάνια διατηρούν δυνάµεις και δεν έχουν κατευνασθεί. Και για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, η απόλυτη τήρηση των συµφωνηθέντων µε τα Σκόπια στις Πρέσπες αναδεικνύει το ειδικό βάρος τους και φέρνει την Αθήνα στην πρώτη γραµµή της αµυντικής συνεργασίας και ασφάλειας στα Βαλκάνια.
Η Ελλάδα είναι χώρα µε «ηγετικό ρόλο» στα Βαλκάνια, κατά τη σταθερή άποψη της Ουάσινγκτον. Η εκτίµηση αυτή περιέχει στρατηγική ουσία και δεν αποτελεί µια απλή ρητορική διατύπωση φίλης συµµαχικής χώρας. Η αµερικανική θέση που σταθερά επαναλαµβάνεται και σήµερα σε κάθε ευκαιρία από την Ουάσινγκτον συνδέεται µε µια σειρά δεδοµένα:
Οι εθνικισµοί στα ∆υτικά Βαλκάνια διατηρούν δυνάµεις και δεν έχουν κατευνασθεί. Και για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, η απόλυτη τήρηση των συµφωνηθέντων µε τα Σκόπια στις Πρέσπες αναδεικνύει το ειδικό βάρος τους και φέρνει την Αθήνα στην πρώτη γραµµή της αµυντικής συνεργασίας και ασφάλειας στα Βαλκάνια.
Η Ελλάδα είναι χώρα µε «ηγετικό ρόλο» στα Βαλκάνια, κατά τη σταθερή άποψη της Ουάσινγκτον. Η εκτίµηση αυτή περιέχει στρατηγική ουσία και δεν αποτελεί µια απλή ρητορική διατύπωση φίλης συµµαχικής χώρας. Η αµερικανική θέση που σταθερά επαναλαµβάνεται και σήµερα σε κάθε ευκαιρία από την Ουάσινγκτον συνδέεται µε µια σειρά δεδοµένα:
- Στη Βόρεια Ελλάδα, η στενή πολιτική συνεργασία Αθήνας - Ουάσινγκτον έχει ανοίξει από τα ελληνικά λιµάνια ασφαλείς στρατιωτικούς διαδρόµους για ΗΠΑ - ΝΑΤΟ προς τη Μαύρη Θάλασσα, όπου η «ασταθής» σύµµαχος Τουρκία, που ελέγχει τα Στενά, κινείται ως ΝΑΤΟϊκή χώρα και φίλη της Μόσχας ταυτοχρόνως. Η παρουσία του ΝΑΤΟ στη Μαύρη Θάλασσα φέρνει τη Συµµαχία κοντά στα ρωσικά σύνορα, αναβαθµίζει τον βαλκανικό διάδροµο στη Β. Ελλάδα και καθορίζει µείζονες διεθνείς εξελίξεις.
- Οι ΗΠΑ θεωρούν σηµαντικό σηµείο «σταθερότητας» τη στρατιωτική κάλυψη που παρέχει η Ελλάδα στη ΝΑΤΟϊκή Βόρεια Μακεδονία, την ακεραιότητα της οποίας το δυτικό σύστηµα ασφαλείας θεωρεί απαραίτητη και εκτός τουρκικής «διείσδυσης».
- Το αµυντικό σύστηµα ασφαλείας της ∆ύσης έχει στόχο να αποτελούν τα ∆υτικά Βαλκάνια ένα «σιδηρούν τείχος» χωρίς κενά απέναντι στη Ρωσία, που δεν θα επιτρέπει και επιχειρήσεις «επιρροών» τόσο της Κίνας όσο και της Τουρκίας. Σε αυτό το σχήµα, είναι όντως «ηγετικός» ο ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια. Η αµερικανική διπλωµατία συσχετίζει σήµερα την υπόθεση του ελέγχου της βαλκανικής χερσονήσου, όχι µόνο µε τις δράσεις του τουρκοϊσλαµισµού, αλλά και µε τη Συνθήκη Φιλίας Ρωσίας - Κίνας.
Οι σλοβενικοί ψίθυροι, η Μαύρη Θάλασσα, η στρατιωτική κάλυψη και η Βόρεια ΜακεδονίαΣτα παρασκήνια αναζητείται «γερµανικός δάκτυλος», δεδοµένων των παραδοσιακών σχέσεων του Βερολίνου µε τη Σλοβενία και µε την Κροατία του τότε συνεργάτη των Γερµανών Τούτσµαν - σχέσεων που έπαιξαν σηµαντικό ρόλο στην επιχείρηση διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας προ 30ετίας. Ο Τζο Μπάιντεν µεταφέρει τώρα παντού το µήνυµα ότι θα «κόψει το βήµα» των σχεδιαστών διάλυσης της Β. Μακεδονίας - ένα µήνυµα που στην Ε.Ε. «ελήφθη» ήδη και εν Αθήναις «διαβάζεται» προσεκτικά από βουλευτές της Ν.∆.