ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Απολογισμός των ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ - Τι σηματοδοτούν τα αποτελέσματα για την Ελλάδα
Αναπάντεχα ενισχυμένος ο Τζο Μπάιντεν - Παραμένει ο Μενέντεζ πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων
O «λευκός καπνός» που βγήκε αργά το βράδυ του Σαββάτου από την πολιτεία της Νεβάδα σήμανε το τέλος του αγώνα για τον έλεγχο της Γερουσίας.
Η νίκη της γερουσιαστή Κάθριν Κορτές Μάστο μπορεί να ήταν οριακή, ήταν, όμως, αρκετή για να εξασφαλίσει ότι τουλάχιστον το ένα από τα δύο νομοθετικά Σώματα στο Κογκρέσο θα παραμείνει στα χέρια των Δημοκρατικών. Την ίδια στιγμή, οι Ρεπουμπλικάνοι κατάφεραν να πετύχουν μια πύρρειο νίκη στη Βουλή των Αντιπροσώπων, καθώς φαίνεται ότι θα έχουν μια οριακή και συνεπώς εύθραυστη πλειοψηφία.
Αυτή η πλειοψηφία στη Βουλή θα τους επιτρέψει σίγουρα να κάνουν πιο «δύσκολη τη ζωή» του πρόεδρου Μπάιντεν κατά το δεύτερο μέρος της τετραετίας του. Στο ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο, όμως, δεν υπάρχει χώρος για πανηγυρισμούς. Προς απογοήτευση τους και προς διάψευση των δημοσκοπήσεων, το «κόκκινο κύμα» που περίμεναν δεν έφτασε ποτέ ως την Ουάσιγκτον. Οι επιδώσεις τους κρίνονται κάτι παραπάνω από απογοητευτικές εάν αναλογιστούμε ότι παραδοσιακά οι ενδιάμεσες εκλογές τείνουν να ευνοούν το κόμμα που βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Σε αυτό το απροσδόκητο αποτέλεσμα φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο το γεγονός ότι σε ορισμένες κρίσιμες πολιτείες οι ψηφοφόροι ιεράρχησαν ιδιαίτερα ψηλά το θέμα των αμβλώσεων και της πορείας της αμερικανικής δημοκρατίας.
Για τον Λευκό Οίκο αλλά και για τον πρόεδρο Μπάιντεν προσωπικά, ο οποίος δεχόταν αμφισβήτηση τόσο από φίλους όσο και από εχθρούς, το αποτέλεσμα των εκλογών πρέπει να θεωρείται μια δικαίωση. Σε κάθε περίπτωση, ο Αμερικανός πρόεδρος βγαίνει αναπάντεχα ενισχυμένος, με δεδομένο ότι πολύ πιο δημοφιλείς πρόεδροι, όπως ο Μπαράκ Ομπάμα, είχαν υποστεί συντριπτική ήττα στις ενδιάμεσες εκλογές. Ωστόσο, δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο και για τον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ, τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κόντρα στις εισηγήσεις των συνεργατών του αποφάσισε να εμπλακεί άμεσα στις εκλογές του Νοεμβρίου. Το αποτέλεσμα σίγουρα δεν ήταν αυτό που περίμενε και έτσι αντί να κεφαλαιοποιήσει το επικείμενο «κόκκινο κύμα», βρέθηκε να συνδέεται μοιραία με τις φτωχές εκλογικές επιδώσεις των Ρεπουμπλικάνων.
Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι αναλυτές που μιλούν για καταδίκη του ίδιου του «τραμπισμού», καθώς οι ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη σε όλους τους ακραίους υποψήφιους που αγκάλιασαν επισήμως τις θεωρίες συνομωσίας που αμφισβητούσαν την εγκυρότητα της εκλογικής διαδικασίας. Η ήττα αυτών των υποψηφίων, οι οποίοι κινούνταν στη γραμμή του δόγματος «πρώτα η Αμερική», αποτελεί σίγουρα τροχοπέδη στην προσπάθεια των συμμάχων του Τραμπ να ελέγξουν τον εκλογικό μηχανισμό σε μια σειρά από κρίσιμες πολιτείες πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2024.
Σε κάθε περίπτωση, το εκλογικό αποτέλεσμα του Νοεμβρίου ανοίγει για πρώτη φορά από το 2016 ένα «παράθυρο» αμφισβήτησης, το οποίο μένει να φανεί πώς θα αξιοποιηθεί από την παραδοσιακή ελίτ των Ρεπουμπλικάνων, η οποία δεν είδε ποτέ με καλό μάτι την άλωση του κόμματος από τον Τραμπ. Αυτό που πρέπει να περιμένουμε να δούμε είναι εάν θα επιλέξουν να επενδύσουν σε ένα πιο συστημικό υποψήφιο ή θα αναζητούν έναν αντικαταστάτη του Τραμπ, ο οποίος πάνω-κάτω θα μπορεί να εκφράσει τις ίδιες απόψεις αλλά με ένα πιο θεσμικό τρόπο.
Παρόλο που η ελληνική κοινοβουλευτική ομάδα έχασε δύο φιλέλληνες βουλευτές, την Κάρολιν Μαλόνεϊ και τον Τεντ Ντόιτς, ήρθε να προστεθεί ο πρωτοεμφανιζόμενος στον πολιτικό στίβο γιος του γερουσιαστή Μενέντεζ, ο οποίος κατάφερε να εκλεγεί με χαρακτηριστική άνεση στο Νιου Τζέρσεϊ. Για την περίπτωση του Κρις Πάππας, είναι ευχής έργο που αποφεύχθηκε ένα στραβοπάτημα που θα ανέκοπτε την πορεία του, καθώς στις επόμενες εκλογές ανοίγει μια θέση γερουσιαστή στην πολιτεία του, την οποία αναμένεται να διεκδικήσει.
Τέλος, κρίνεται ιδιαίτερη ικανοποιητική η παρουσία των ομογενών και σε πολιτειακό επίπεδο, με την επάνοδο του Αλέξη Γιαννούλια στο Ιλινόις να ξεχωρίζει, καθώς θεωρείται ένας υποσχόμενος πολιτικός που όντας μόλις 46 χρονών δεν αποκλείεται να διαγράψει τα επόμενα χρόνια μια σταθερά ανοδική πορεία προς την κεντρική αμερικανική πολιτική σκηνή.
Η νίκη της γερουσιαστή Κάθριν Κορτές Μάστο μπορεί να ήταν οριακή, ήταν, όμως, αρκετή για να εξασφαλίσει ότι τουλάχιστον το ένα από τα δύο νομοθετικά Σώματα στο Κογκρέσο θα παραμείνει στα χέρια των Δημοκρατικών. Την ίδια στιγμή, οι Ρεπουμπλικάνοι κατάφεραν να πετύχουν μια πύρρειο νίκη στη Βουλή των Αντιπροσώπων, καθώς φαίνεται ότι θα έχουν μια οριακή και συνεπώς εύθραυστη πλειοψηφία.
Αυτή η πλειοψηφία στη Βουλή θα τους επιτρέψει σίγουρα να κάνουν πιο «δύσκολη τη ζωή» του πρόεδρου Μπάιντεν κατά το δεύτερο μέρος της τετραετίας του. Στο ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο, όμως, δεν υπάρχει χώρος για πανηγυρισμούς. Προς απογοήτευση τους και προς διάψευση των δημοσκοπήσεων, το «κόκκινο κύμα» που περίμεναν δεν έφτασε ποτέ ως την Ουάσιγκτον. Οι επιδώσεις τους κρίνονται κάτι παραπάνω από απογοητευτικές εάν αναλογιστούμε ότι παραδοσιακά οι ενδιάμεσες εκλογές τείνουν να ευνοούν το κόμμα που βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Σε αυτό το απροσδόκητο αποτέλεσμα φαίνεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο το γεγονός ότι σε ορισμένες κρίσιμες πολιτείες οι ψηφοφόροι ιεράρχησαν ιδιαίτερα ψηλά το θέμα των αμβλώσεων και της πορείας της αμερικανικής δημοκρατίας.
Για τον Λευκό Οίκο αλλά και για τον πρόεδρο Μπάιντεν προσωπικά, ο οποίος δεχόταν αμφισβήτηση τόσο από φίλους όσο και από εχθρούς, το αποτέλεσμα των εκλογών πρέπει να θεωρείται μια δικαίωση. Σε κάθε περίπτωση, ο Αμερικανός πρόεδρος βγαίνει αναπάντεχα ενισχυμένος, με δεδομένο ότι πολύ πιο δημοφιλείς πρόεδροι, όπως ο Μπαράκ Ομπάμα, είχαν υποστεί συντριπτική ήττα στις ενδιάμεσες εκλογές. Ωστόσο, δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο και για τον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ, τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κόντρα στις εισηγήσεις των συνεργατών του αποφάσισε να εμπλακεί άμεσα στις εκλογές του Νοεμβρίου. Το αποτέλεσμα σίγουρα δεν ήταν αυτό που περίμενε και έτσι αντί να κεφαλαιοποιήσει το επικείμενο «κόκκινο κύμα», βρέθηκε να συνδέεται μοιραία με τις φτωχές εκλογικές επιδώσεις των Ρεπουμπλικάνων.
Δεν είναι άλλωστε λίγοι οι αναλυτές που μιλούν για καταδίκη του ίδιου του «τραμπισμού», καθώς οι ψηφοφόροι γύρισαν την πλάτη σε όλους τους ακραίους υποψήφιους που αγκάλιασαν επισήμως τις θεωρίες συνομωσίας που αμφισβητούσαν την εγκυρότητα της εκλογικής διαδικασίας. Η ήττα αυτών των υποψηφίων, οι οποίοι κινούνταν στη γραμμή του δόγματος «πρώτα η Αμερική», αποτελεί σίγουρα τροχοπέδη στην προσπάθεια των συμμάχων του Τραμπ να ελέγξουν τον εκλογικό μηχανισμό σε μια σειρά από κρίσιμες πολιτείες πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2024.
Σε κάθε περίπτωση, το εκλογικό αποτέλεσμα του Νοεμβρίου ανοίγει για πρώτη φορά από το 2016 ένα «παράθυρο» αμφισβήτησης, το οποίο μένει να φανεί πώς θα αξιοποιηθεί από την παραδοσιακή ελίτ των Ρεπουμπλικάνων, η οποία δεν είδε ποτέ με καλό μάτι την άλωση του κόμματος από τον Τραμπ. Αυτό που πρέπει να περιμένουμε να δούμε είναι εάν θα επιλέξουν να επενδύσουν σε ένα πιο συστημικό υποψήφιο ή θα αναζητούν έναν αντικαταστάτη του Τραμπ, ο οποίος πάνω-κάτω θα μπορεί να εκφράσει τις ίδιες απόψεις αλλά με ένα πιο θεσμικό τρόπο.
Τι σηματοδοτούν τα αποτελέσματα για την Ελλάδα
Όσον αφορά την Ελλάδα, ο έλεγχος της Γερουσίας από τους Δημοκρατικούς αποτιμάται θετικά, καθώς σημαίνει ότι ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ θα συνεχίσει να είναι πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας. Ειδικότερα για το Κογκρέσο, είναι εξίσου σημαντικό ότι όλοι οι ομογενείς βουλευτές κατάφεραν να κρατήσουν τις έδρες τους και να περάσουν αλώβητοι τον σκόπελο αυτών των εκλογών.Παρόλο που η ελληνική κοινοβουλευτική ομάδα έχασε δύο φιλέλληνες βουλευτές, την Κάρολιν Μαλόνεϊ και τον Τεντ Ντόιτς, ήρθε να προστεθεί ο πρωτοεμφανιζόμενος στον πολιτικό στίβο γιος του γερουσιαστή Μενέντεζ, ο οποίος κατάφερε να εκλεγεί με χαρακτηριστική άνεση στο Νιου Τζέρσεϊ. Για την περίπτωση του Κρις Πάππας, είναι ευχής έργο που αποφεύχθηκε ένα στραβοπάτημα που θα ανέκοπτε την πορεία του, καθώς στις επόμενες εκλογές ανοίγει μια θέση γερουσιαστή στην πολιτεία του, την οποία αναμένεται να διεκδικήσει.
Τέλος, κρίνεται ιδιαίτερη ικανοποιητική η παρουσία των ομογενών και σε πολιτειακό επίπεδο, με την επάνοδο του Αλέξη Γιαννούλια στο Ιλινόις να ξεχωρίζει, καθώς θεωρείται ένας υποσχόμενος πολιτικός που όντας μόλις 46 χρονών δεν αποκλείεται να διαγράψει τα επόμενα χρόνια μια σταθερά ανοδική πορεία προς την κεντρική αμερικανική πολιτική σκηνή.
