Αρκεί, για την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν , ο χαρακτηρισμός που της επιδαψίλευσε η οικονομική εφημερίδα «Financial Times»: «Η πιο μυστηριώδης και διχαστική προσωπικότητα σε όλη την Ευρώπη. 

Προς την ολοκλήρωση της πρώτης θητείας της ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τις φήμες να την θέλουν να διατηρεί το νευραλγικής σημασίας πόστο της στην πρώτη γραμμή της Ευρώπης, οι «Financial Times» μιλούν για «μια γυναίκα με οργανωτικό και αναλυτικό μυαλό, όπως απαιτείται από μια γιατρό», ενώ το Foreign Policy κάνει λόγο για μια δαιμόνια πολιτικό που βάζει πλάτη στη Ουάσιγκτον για το Πεκίνο, αλλά «αδειάζει» τις Βρυξέλλες.

Η ιστορία όμως που «καίει» περισσότερο από όλες τις άλλες την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μάλλον αποκαλύπτει που τοποθετούνται η ίδια και τα πιστεύω της και σίγουρα απειλεί σοβαρά την επανεκλογή της στην προεδρία της Κομισιόν, είναι η συμφωνία που έκλεισε για την αγορά εμβολίων κατά του κοροναϊού από την εταιρεία Pfizer στο απόγειο της πανδημίας, που και πανάκριβα πληρώθηκαν και στα σκουπίδια πετάχτηκαν εξυπηρετώντας ιδία και όχι ευρωπαϊκά συμφέροντα.

Τα «μυστικά» των μηνυμάτων


Η επαναλαμβανόμενη μάλιστα άρνηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να δημοσιοποιήσει τα ηλεκτρονικά μηνύματα που αντάλλαξε επί του θέματος η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με τον πρόεδρο και διευθύνων σύμβουλο της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά με το επιχείρημα είτε ότι σβήστηκαν, είτε για λόγους ασφαλείας, καθώς και η επαγγελματική σχέση εξ αποστάσεως που διατηρούσε ο δεύτερος με τον σύζυγο της πρώτης, Χάικο φον ντερ Λάιε, επιβεβαιώνει ότι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά.

Αυτή έγινε πυρκαγιά μετά και το πρόσφατο δημοσίευμα του Politico, που αποκαλύπτει ότι οι πιέσεις για την αποκάλυψη του περιεχομένου των επίμαχων μηνυμάτων στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρότι έχουν χτυπήσει κόκκινο, εκείνη κάνει πως δεν καταλαβαίνει.

Αιτία για το παραπάνω, η υποβολή καταγγελίας κατά της προέδρου της Κομισιόν από τον 35χρονο Βέλγο λομπίστα Φρεντερίκ Μπαλντάν, για τα επίμαχα μηνύματα με τον Μπουρλά για τα εμβόλια.

Κι άλλη καταγγελία για την πρόεδρο της Κομισιόν

Σύμφωνα με το βελγικό ιστότοπο Le Vif, ο Μπαλντάν υπέβαλε καταγγελία εναντίον της φον ντερ Λάιεν στις 5 Απριλίου σε δικαστή στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο της Λιέγης. Η κατάθεσή του έρχεται στον απόηχο μιας υπόθεσης των «New York Times» κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Η υπόθεση είναι «άνευ προηγουμένου», σύμφωνα με τον Αλμπέρτο Αλαμάνο, καθηγητή του δικαίου της Ε.Ε. στο HEC Paris. Ο Αλεμάνο, ο οποίος έχει πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στις ευρωπαϊκές δημόσιες υποθέσεις, τόνισε στο «Politico» ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται μάρτυρας αγωγής που απευθύνεται σε μεμονωμένο μέλος της Επιτροπής ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων.

«Η πρώτη μου αντίδραση -χωρίς να έχω ξαναδιαβάσει τα φυλλάδια- είναι ότι αυτή η νομική ενέργεια είναι σχεδόν μια προσπάθεια πρόκλησης για να αυξηθεί η ορατότητα γύρω από την αδυναμία της Επιτροπής να ανταποκριθεί στους ισχυρισμούς του Ευρωπαίου διαμεσολαβητή και να προσθέσει την πίεση που η αγωγή των "New York Times" άσκησε ενώπιον του δικαστηρίου», είπε χαρακτηριστικά.


Πλήγμα για τους ευρωπαϊκούς θεσμούς

Ο Μπαλντάν, ο οποίος διευθύνει μια εταιρεία λόμπι με επίκεντρο την Κίνα με την ονομασία CEBiz, ανέφερε στο αμερικανικό περιοδικό ότι υπάρχουν ανησυχίες για την κατάσταση της δημοκρατίας εντός της ΕΕ που τον οδήγησαν να υποβάλει καταγγελία, η οποία περιλαμβάνει κατηγορίες διαφθοράς και καταστροφής εγγράφων.

«Αυτό που έκανε η Φον ντερ Λάιεν ήταν πραγματικά να βλάψει την εικόνα των ευρωπαϊκών θεσμών στις Βρυξέλλες», υπογράμμισε, ενώ το Ευρωκοινοβούλιο ήδη βάλλεται από τις υπόλοιπες, επίσης σκανδαλώδεις, ιστορίες διαφόρων βουλευτών του.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πιστώνεται ότι έσπευσε να αναλάβει αποφασιστικά δράση στο αποκορύφωμα της πανδημίας του Covid-19, «σώζοντας» το μπλοκ από μια κατακόρυφη αύξηση των θυμάτων της χώρας του, μεσούσης της υγειονομικής κρίσης.

Ωστόσο, η πίεση για να αποκαλυφθεί η έκταση του προσωπικού της ρόλου στη συμφωνία – η οποία έχει αφήσει τις χώρες εκτεθειμένες για εκατομμύρια περιττές δόσεις – αυξάνεται, τη στιγμή που το όνομά της συζητείται ολοένα και περισσότερο ως υποψήφια για δεύτερη θητεία.

Η διαπραγμάτευση της συμφωνίας 

Έξω από τα δικαστήρια, τα ερωτήματα σχετικά με το πώς έγινε η διαπραγμάτευση της συμφωνίας εγείρονται ολοένα και εντονότερα, μερικώς επειδή οι χώρες της ΕΕ προσπαθούν τώρα να «βγουν» από αυτήν. Η σύμβαση αφορά σε έως και 1,8 δισεκατομμύρο δόσεις, αλλά εφαρμόστηκε μόνο εν μέρει, για 1,1 δισεκατομμύριο. Τα κράτη πρόκειται να λάβουν περίπου τα μισά από αυτά φέτος.

Όμως, η μειωμένη ζήτηση σημαίνει ότι αυτές οι καταβληθείσες δόσεις κινδυνεύουν να πάνε χαμένες. Τον Ιανουάριο, ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός σταθμός BR24 υπολόγισε ότι 36,6 εκατομμύρια δόσεις έληξαν αχρησιμοποίητες μόνο στη Γερμανία.

Στη Βουλγαρία χρειάστηκε να πεταχτούν περίπου 3 εκατομμύρια δόσεις και στην Αυστρία, ο υπουργός Υγείας της χώρας είπε τον Μάρτιο ότι 17,5 εκατομμύρια εμβόλια βρίσκονται σε αποθήκες, αχρησιμοποίητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προσπάθειες των Ευρωπαίων νομοθετών να ρίξουν επίσης φως στις ύποπτες διαπραγματεύσεις έπεσαν στο κενό.

Δύο φορές ο Αλμπέρ Μπουρλά αρνήθηκε να εμφανιστεί ενώπιον των ευρωβουλευτών στην επιτροπή COVID-19 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Την ίδια τύχη είχε παρόμοια πρόσκληση που απευθύνθηκε στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αφού τα κορυφαία αφεντικά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενήργησαν για να προστατεύσουν την Πρόεδρο της Κομισιόν.

Άκαρπες απέβησαν και οι σχετικές ενέργειες των παρατηρίων της ΕΕ, αφού όπως δήλωσε η διαμεσολαβητής Έμιλι Ο’ Ρέιλι ότι η προσέγγιση της Επιτροπής να μην αναζητήσει τα μηνύματα «αφήνει τη θλιβερή εντύπωση ενός θεσμικού οργάνου της ΕΕ που δεν είναι προσηνής σε θέματα σημαντικού δημόσιου ενδιαφέροντος». Το παρατηρητήριο του προϋπολογισμού της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, προσέκρουσε επίσης σε τοίχο σιωπής όταν προσπάθησε να μάθει περισσότερα για τις διαπραγματεύσεις.

Το μόνο όργανο που ερευνά τις συμβάσεις και θα μπορούσε, θεωρητικά, να αναγκάσει την Πρόεδρο της Επιτροπής να δώσει εξηγήσεις είναι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ο ρόλος της οποίας είναι να διερευνά, να διώκει και να παραπέμπει σε δίκη «εγκλήματα κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ». Για την ώρα, παρότι διεξάγεται ανοικτή έρευνα για τις αγορές εμβολίων της ΕΕ, δεν έχει δημοσιοποιηθεί αν ερευνάται προσωπικά και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Για την ιστορία εξηγείται ότι το σκάνδαλο ακουμπά σε δύο σημεία: 1) στην απουσία διαφάνειας από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τα ηλεκτρονικά μηνύματα και 2) στο τσιμπημένο, όπως φαίνεται, ποσό (ανεπιβεβαίωτα στοιχεία λένε ότι οι δόσεις του αρχικά κόστιζαν 15,50 ευρώ η μια, και στη συνέχεια η τιμή τους ανέβηκε στα 19,50 ευρώ έκαστο) που πλήρωσε η ΕΕ στον φαρμακευτικό κολοσσό.