Κατά χιλιάδες προσέρχονται από το πρωί οι εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι που καλούνται να αποφασίσουν για το μέλλον της πατρίδας τους επιλέγοντας έναν εκ των Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι αναλυτές υποστηρίζουν ότι στις φετινές εκλογές στην Τουρκία ενδεχομένως να ξεπεραστεί και η συμμετοχή των προηγούμενων εκλογών που είχε ανέλθει στο 86%.


Οι εικόνες από τα εκλογικά κέντρα επιβεβαιώνουν την προσδοκία αυτή, καθώς στις κάλπες προσέρχονται ακόμα και άνθρωποι σε αναπηρικά αμαξίδια ή φορεία για να στηρίξοιυν έναν εκ των δύο «μονομάχων».

Παράδειγμα η ηλικίας 112 ετών Γκουλού Ντογκάν, η μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα στην επαρχία Γκουμουσάν στη Μαύρη Θάλασσα η οποία επέμεινε να ρίξει η ίδια το ψηφοδέλτιο στην κάλπη και όχι να το κάνει μέσω εφαρμογής στο κινητό τηλέφωνο όπως είχε τη δυνατότητα.

Μια άλλη γυναίκα προσήλθε στην κάλπη ενώ ο γιος της μετέφερε τη φιάλη για την παροχή οξυγόνου καθώς αντιμετωπίζει προβλήματα.

Μέλη εφορευτικών επιτροπών καταγράφηκαν να πηγαίνουν κάλπες σε σπίτια ηλικιωμένων ή κατάκοιτων προκειμένου αυτοί να μπορέσουν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.

Για έναν 84χρονο στην Προύσα επιστρατεύτηκε ασθενοφόρο προκειμένου να τον μεταφέρει σε σχολείο για να ψηφίσει στην κάλπη.

Φόβοι για επεισόδια

Οι κάλπες θα μείνουν ανοιχτές μέχρι τις 5 το απόγευμα (ώρα Τουρκίας) και στη συνέχεια θα αρχίσει η καταμέτρηση παρουσία εκατοντάδων παρατηρητών τόσο από τουρκικές ΜΚΟ όσο και από διεθνείς θεσμούς όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης. 

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την τουρκική νομοθεσία μέχρι τις 9 το βράδυ, τοπική ώρα, απαγορεύεται η ανακοίνωση αποτελεσμάτων για τις εκλογές. Το χρονικό διάστημα αυτό αλλά και οι ώρες που θα ακολουθήσουν θα είναι μια περίοδος στην οποία η Τουρκία αλλά και ο δυτικός κόσμος θα παρακολουθεί τις εξελίξεις με κομμένη την ανάσα, καθώς εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να ξεσπάσουν επεισόδια μετά και την πόλωση των τελευταίων ημερών.

Οι δηλώσεις των «μονομάχων»

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ψήφισαν νωρίτερα το πρωί της Κυριακής αποφεύγοντας με τις δηλώσεις τους να ρίξουν «λάδι στη φωτιά».

Ο πρόεδρος της Τουρκίας, για τον οποίο οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι πολύ πιθανό να ηττηθεί για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, προσήλθε σε γυμνάσιο στη γειτονιά Ουσκουντάρ της Κωνσταντινούπολης, μαζί με τη σύζυγό του, Εμινέ. Προσερχόμενος στο σχολείο, ο Ερντογάν χαιρέτησε υποστηρικτές του, ενώ φωτογραφήθηκε με μικρά παιδιά που ήταν στον χώρο, στα οποία μάλιστα... μοίρασε και χαρτζιλίκι.

«Μετά τη βραδινή καταγραφή των αποτελεσμάτων, προσευχόμαστε στον Κύριο για ένα καλό μέλλον για την τουρκική δημοκρατία και το τουρκικό έθνος. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έλαβα από τον υπουργό Εσωτερικών, η διαδικασία συνεχίζεται χωρίς προβλήματα, χωρίς επεισόδια. Οι πολίτες μας στις σεισμόπληκτες περιοχές έδωσαν επίσης την ψήφο τους με μεγάλη αγάπη. Είναι πολύ σημαντικό οι ψηφοφόροι μας να ρίξουν την ψήφο τους χωρίς καμία ανησυχία» είπε ο Ερντογάν στις δηλώσεις που έκανε μετά την άσκηση του δικαιώματός του. 

Ο Κιλιτσντάρογλου μετέβη στο δημοτικό σχολείο Arjantin της Άγκυρας μαζί με τη σύζυγό του, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.
Στις δηλώσεις του ανέφερε μεταξύ άλλων πως: «Εκφράζω την αγάπη και τον σεβασμό μου σε όλους τους πολίτες που ψηφίζουν. Σε όλους μας έχει λείψει τόσο πολύ η δημοκρατία, μας έλειψε να είμαστε μαζί, μας έλειψε τόσο πολύ η αγκαλιά. Θα τα δείτε όλα αυτά από εδώ και πέρα, ελπίζω ότι η άνοιξη θα έρθει σε αυτή τη χώρα και η άνοιξη θα συνεχίζεται πάντα».

Οι μεγάλες «δεξαμενές»

Για την πλειονότητα των αναλυτών πρόκειται για μια σφιχτή εκλογική κούρσα, με τον Τούρκο πρόεδρο να πραγματοποιεί ομιλίες σε 2-3 πόλεις καθημερινά και τον ανθυποψήφιό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να στοχεύει σε 81 οικισμούς σε όλη την Τουρκία. Στους καταλύτες, ωστόσο, της εκλογικής αναμέτρησης συγκαταλέγονται η ψήφος των νέων, η εκλογική προτίμηση των Τούρκων ομογενών, αλλά και η τελική επιλογή της μεσαίας τάξης, η οποία αναδύθηκε κατά την πρώτη δεκαετία διακυβέρνησης Ερντογάν και τα τελευταία χρόνια συμπιέζεται αφόρητα από τις δημοσιονομικές του αλχημείες.

Ηδη, στα μέσα της εβδομάδας ολοκληρώθηκε η διαδικασία της ψηφοφορίας για τους Τούρκους απόδημους, η οποία έτρεχε από τις 27 Απριλίου, με πρωτόγνωρα μάλιστα ποσοστά συμμετοχής, πολύ μεγαλύτερα από το ποσοστό συμμετοχής 50% στις προεδρικές εκλογές του 2018. Παράλληλα, στο εκλογικό σώμα εντάσσονται, σύμφωνα με την τουρκική εκλογική αρχή, 167 χιλιάδες Σύροι, οι οποίοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα ψήφου στις επερχόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές.

Μόνο στη Γερμανία ψήφισαν σχεδόν 642.000 πολίτες τουρκικής καταγωγής. Η πλάστιγγα εκεί γέρνει παραδοσιακά υπέρ του Ερντογάν, ο οποίος είχε αποσπάσει το 64,8% των Τούρκων ψηφοφόρων της γερμανικής επικράτειας το 2018. Παρ’ όλα αυτά, η σταθερή τους προτίμηση προς το Κόμμα Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης δεν αποκλείεται να ισοφαριστεί από την κινητοποίηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, η οποία περιγράφεται ως πρωτόγνωρη από τον γερμανικό Τύπο.

Εξίσου σημαντική αριθμητικά δεξαμενή ψηφοφόρων παραμένει και αυτή της νεολαίας, καθώς υπολογίζεται ότι φέτος θα ψηφίσουν για πρώτη φορά 6 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι, οι οποίοι αντιστοιχούν περίπου στο 10% του εκλογικού σώματος. Σημαίνοντα ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει και η ψήφος των Κούρδων, η οποία αφορά σε 6 εκατομμύρια ψηφοφόρους, συντηρητικών, στην πλειοψηφία τους, καταβολών. Ως πολιορκητικός τους κριός περιγράφεται τις τελευταίες ημέρες ο «φιλιππικός» του υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, ο οποίος βάλλει κατά των «εσωτερικών εχθρών», όπως οι πρόσφυγες, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει τα ερείσματα του καθεστώτος στον κουρδικό πληθυσμό, όταν το κατεξοχήν φιλοκουρδικό κόμμα (HDP) τείνει προς την πλευρά του Κιλιτσντάρογλου.

Μεταξύ Ανατολής και Δύσης

Με προμετωπίδα την οικτρή κατάσταση της οικονομίας, δηλαδή την εκτίναξη του κόστους ζωής λόγω του πληθωρισμού, οι δίδυμοι φονικοί σεισμοί του περασμένου Φεβρουαρίου με επίκεντρο τη νοτιοανατολική Τουρκία, προπύργιο του σημερινού κόμματος του προέδρου, βρέθηκαν στον πυρήνα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, καθώς υπολογίζεται ότι 14 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 16% του γενικού πληθυσμού, επλήγησαν άμεσα.

Ωστόσο, η προεκλογική αντιπαράθεση έλαβε νέα δυναμική από τη χείρα φιλίας που έτεινε ο Κιλιτσντάρογλου προς τη Δύση, ξεκαθαρίζοντας στη «Wall Street Journal» πως σε περίπτωση επικράτησής του «θα γίνει επαναπροσέγγιση με τη Δύση, κυρίως με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης», πιέζοντας το στρατόπεδο Ερντογάν. Ο τελευταίος, αν και έχει προκαλέσει επανειλημμένα, ιδίως τα τελευταία χρόνια, τη Δύση στο πεδίο του σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, όπως και στη ροπή του προς τον αυταρχισμό και εσχάτως τη σύσφιξη των σχέσεών του με τη Μόσχα, προσέφερε τελικά το τέλειο άλλοθι στις Βρυξέλλες να κρατά παγωμένη την ενταξιακή πορεία της γειτονικής χώρας, εξέλιξη που θέλει ορισμένους κύκλους των Βρυξελλών να καλοβλέπουν την επανεκλογή Ερντογάν.

Η εκλογική κούρσα, πάντως, εξελίχθηκε με όρους παντοκρατορίας του σημερινού προέδρου, καθώς το κόμμα του διαθέτει 3.600 λεπτά προβολής τις τελευταίες ημέρες, έναντι 42 μόλις λεπτών της αντιπολίτευσης. Το τελευταίο είναι ένα από τα στοιχεία που προβληματίζουν έναν σταθερά αυξανόμενο αριθμό μορφωμένων και υψηλού επιπέδου Τούρκων που εγκαταλείπουν τη χώρα, όταν, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της Τουρκίας, 286 χιλιάδες νέοι ηλικίας μεταξύ 20 και 29 ετών έφυγαν από την Τουρκία μεταξύ 2019 και 2021.

Εστιάζοντας στο συντηρητικό ακροατήριο, ο Ερντογάν κινδυνολογεί απέναντι στον αφανισμό του θεσμού της οικογένειας, βάλλοντας την ίδια ώρα κατά των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, ενώ πολεμά λυσσαλέα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία προσκρούουν σε νομοθετικό τείχος που έχει ανεγείρει η διοίκηση Ερντογάν, επικαλούμενη την... παραπληροφόρηση. Στο μόνο σημείο που φαίνεται να ταυτίζονται όλοι οι υποψήφιοι για την τουρκική προεδρία είναι οι περίπου 3,7 εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες (από τα συνολικά 5,5 εκατομμύρια αλλοδαπών που ζουν στην Τουρκία), καθώς όλες οι εκλογικές συμμαχίες επιθυμούν την απομάκρυνσή τους σε μεγάλους αριθμούς από τη γειτονική χώρα.

Πηγή: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ