ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Εκλογές στην Τουρκία: Πως ο Ερντογάν κέρδισε τη «συμμαχία των έξι» στον α' γύρο και έγινε φαβορί
Το «κόλπο γκρόσο»
O Ερντογάν μπορεί να μην κατάφερε να επικρατήσει από τον πρώτο γύρο της 14ης Μαΐου, αλλά παραμένει πρωταγωνιστής των εξελίξεων, με ποσοστό 49,5% έναντι 44,8% της ενωμένης αντιπολίτευσης
που δεν αξιοποίησε την συγκυρία της άσχημης οικονομικής κατάστασης και των καταστροφικών σεισμών.
Στο εσωτερικό η επόμενη μέρα βρίσκει τους Τούρκους σε αναμονή, όμως το ενδεχόμενο επανεκλογής του Ερντογάν που παραμένει αφιαμφισβήτος ηγέτης μεγάλης μερίδας των Τούρκων δεν έγινε εξίσου θερμά δεκτής από τις αγορές. Το χρηματιστήριο έκανε βουτιά 6%, ενώ η συνεδρίαση διεκόπη για περίπου μισή ώρα με την πτώση να έχει φτάσει και στο 9%. Και η τουρκική λίρα υποχώρησε σε χαμηλό δύο μηνών, 0,4% έναντι του δολαρίου και σύμφωνα με το Bloomberg χρειάστηκε παρέμβαση των κρατικών τραπεζών για να σταθεροποιηθεί η ισοτιμία.
Η διαφορά των πέντε σχεδόν μονάδων δίνει στο κόμμα του Ερντογάν την πλειοψηφία στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση και του λύνει τα χέρια στη διακυβέρνηση της χώρας. Ειδικότερα η Συμμαχία Λαού συγκέντρωσε 322 έδρες ενώ η Συμμαχία Έθνους μόλις 213 έδρες με τα υπόλοιπα κόμματα να καταλαμβάνουν στην τουρκική εθνοσυνέλευση μόλις 65 έδρες.
Από την άλλη ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, παρότι συγκέντρωσε την υποστήριξη του συνόλου της αντιπολίτευσης, για άλλη μια φορά ηττήθηκε από τον Ερντογάν, γεγονός που τον θέτει άμεσα υπό αμφισβήτηση, εντός της Συμμαχίας. Οι δύο διεκδικητές των τουρκικών εκλογών θα λύσουν πλέον τις διαφορές τους στον β’ γύρο που θα διεξαχθεί στις 18 Μαΐου.
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα εξακολουθήσουμε να υπηρετούμε το έθνος μας για τα επόμενα πέντε χρόνια» δήλωσε ο περιχαρής ο Ερντογάν ενώ ο Κιλιτσντάρογλου εξέφρασε την άποψη ότι θα νικήσει: «Θα νικήσουμε σίγουρα στο δεύτερο γύρο. Θα το δείτε όλοι».
Δήλωση για το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών έκανε και ο Έλληνας πρωθυπουργός λέγοντας χαρακτηριστικά: «Μακάρι τα πράγματα με την Τουρκία να πάνε καλύτερα, είμαι ο πρώτος που το θέλει. Αλλά πρέπει σε κάθε περίπτωση η πατρίδα να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Και να γνωρίζετε ένα πράγμα: οπισθοχωρήσεις από ζητήματα που αφορούν την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα δεν πρόκειται να γίνουν από αυτή την κυβέρνηση».
Και όπως εξήγησε, στις αρχές του 70, φτωχοί εσωτερικοί μετανάστες από την Ανατολία και τον Πόντο κατέκλυσαν τις μεγάλες πόλεις για μια καλύτερη ζωής. Όπως και ο μαουνιέρης πατέρας του Ερντογάν που έφερε την οικογένεια από τη Ριζούντα στην φτωχογειτονιά του Κασίμ Πασά, στον Κεράτιο Κόλπο. Από εκεί ξεκίνησε η πολιτική ζωή του Ταγίπ Ερντογάν. Από τότε περάσαν 20 χρόνια, ο πρόεδρος Ερντογάν δεν ξέχασε ούτε την καταγωγή του ούτε τη γειτονιά του. Και φέτος στις πιο κρίσιμες εκλογές της σταδιοδρομίας του, την παλιά του γειτονιά διάλεξε για να κλείσει εκεί την προεκλογική του εκστρατεία. Τον υποδέχτηκαν με εκδηλώσεις λατρείας. Αλλά το Κασίμ Πασά είναι πια μια αναβαθμισμένη γειτονιά της Πόλης, και οι φτωχοί κάτοικοι ανήκουν πλέον στη νέα συντηρητική μεσαία τάξη που δημιούργησε ο Έρντογάν χάρη στην οικονομική ανάπτυξη στις πρώτη δεκαετία της εξουσίας του.
«Τα πράγματα σήμερα δεν είναι εύκολα, η οικονομία χωλαίνει, μπορεί να χρειαστούν θυσίες. Όμως το δικό του ακροατήριο βλέπει αυτόν τον ηγέτη ως έναν δικό του άνθρωπο που του βελτίωσε τη ζωή, και που ακόμη και στα δύσκολα θα βρει τον τρόπο να τους ξαναχτίσει τα σπίτια μετά από τους σεισμούς. Αυτή η συναισθηματική σχέση φαίνεται να κρατάει γερά και του δίνει τώρα άλλη μια ευκαιρία να κυβερνήσει τη χώρα του» πρόσθεσε η δημοσιογράφος της ΕΡΤ.
«O Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου παρ’ όλο που πήρε από πίσω του ένα πολύ ισχυρό κοινωνικό ρεύμα που ζητούσε δικαιοσύνη και δημοκρατία, δεν κατάφερε να το κάνει πλειοψηφικό ώστε να ανατρέψει –τουλάχιστον σε αυτόν τον γύρο των εκλογών- την εξουσία του Ερντογάν» ανέφερε από την πλευρά του ο Γιάννης Μανδαλίδης.
Πρόσθεσε επίσης ότι η ενωμένη αντιπολίτευση της οποίας ηγείται είναι ιδεολογικά ετερόκλητο σχήμα δεν πείθει ότι θα κυβερνήσει αποτελεσματικά. Σε αντίθεση, ο Ερντογάν εμφανίζεται να ελέγχει πλήρως τη δική του πολιτική συμμαχία.
«Ο Ερντογάν κατάφερε να φέρει σε δύσκολή θέση την αντιπολίτευση οργανώνοντας την αντεπίθεσή του σε τρεις άξονες: Πρώτον, η στήριξη τη Δύσης προς την αντιπολίτευσης ενίσχυσε στην πραγματικότητα τον Ερντογάν που απευθύνθηκε στα αντιδυτικά αντανακλαστικά της πλειοψηφίας, κυρίως συντηρητικής, εθνικιστικής και εν πολλοίς θρησκευόμενης. Δεύτερον, κατάφερε να πείσει σε μεγάλο βαθμό τους ψηφοφόρους ότι η επιλογή Κιλιτσντάρογλου έχει την εύνοια των γκιουλενιστών. Η προσχώρηση πρώην υπουργών της κυβέρνησης στη συμμαχία της αντιπολίτευσης χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη για επιρροή του Γκιουλέν και τρίτον, κατηγόρησε τον Κιλιτσντάρογλου ότι ταυτίζεται με την τρομοκρατία επειδή υποστηρίζεται από το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, το οποίο χαρακτηρίζει πολιτική προέκταση του ΡΚΚ».
Στο εσωτερικό η επόμενη μέρα βρίσκει τους Τούρκους σε αναμονή, όμως το ενδεχόμενο επανεκλογής του Ερντογάν που παραμένει αφιαμφισβήτος ηγέτης μεγάλης μερίδας των Τούρκων δεν έγινε εξίσου θερμά δεκτής από τις αγορές. Το χρηματιστήριο έκανε βουτιά 6%, ενώ η συνεδρίαση διεκόπη για περίπου μισή ώρα με την πτώση να έχει φτάσει και στο 9%. Και η τουρκική λίρα υποχώρησε σε χαμηλό δύο μηνών, 0,4% έναντι του δολαρίου και σύμφωνα με το Bloomberg χρειάστηκε παρέμβαση των κρατικών τραπεζών για να σταθεροποιηθεί η ισοτιμία.
Η διαφορά των πέντε σχεδόν μονάδων δίνει στο κόμμα του Ερντογάν την πλειοψηφία στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση και του λύνει τα χέρια στη διακυβέρνηση της χώρας. Ειδικότερα η Συμμαχία Λαού συγκέντρωσε 322 έδρες ενώ η Συμμαχία Έθνους μόλις 213 έδρες με τα υπόλοιπα κόμματα να καταλαμβάνουν στην τουρκική εθνοσυνέλευση μόλις 65 έδρες.
Από την άλλη ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, παρότι συγκέντρωσε την υποστήριξη του συνόλου της αντιπολίτευσης, για άλλη μια φορά ηττήθηκε από τον Ερντογάν, γεγονός που τον θέτει άμεσα υπό αμφισβήτηση, εντός της Συμμαχίας. Οι δύο διεκδικητές των τουρκικών εκλογών θα λύσουν πλέον τις διαφορές τους στον β’ γύρο που θα διεξαχθεί στις 18 Μαΐου.
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα εξακολουθήσουμε να υπηρετούμε το έθνος μας για τα επόμενα πέντε χρόνια» δήλωσε ο περιχαρής ο Ερντογάν ενώ ο Κιλιτσντάρογλου εξέφρασε την άποψη ότι θα νικήσει: «Θα νικήσουμε σίγουρα στο δεύτερο γύρο. Θα το δείτε όλοι».
Δεν έπεισε η «συμμαχία των έξι» την πρωτιά
Με δεδομένο ότι για να εξασφαλίσει την επανεκλογή του ο Ερντογάν, χρειάζεται πλέον ένα ελάχιστο ποσοστό ψήφων, είναι κρίσιμο το που θα κατευθυνθούν στον δεύτερο γύρο οι ψηφοφόροι του Σινάν Ογάν. Ο Αζερικής καταγωγής υποψήφιος, με τις ακροδεξιές απόψεις, άρχισε ήδη τα… τουρκικά παζάρια, διαμηνύοντας πως θα υποστηρίξει την αντιπολίτευση στον δεύτερο γύρο, υπό την προϋπόθεση να μην κάνει παραχωρήσεις στους Κούρδους. Ωστόσο, παρά τα παζάρια του Ογάν είναι άγνωστο εάν οι οπαδοί του ακολουθήσουν την προτροπή του.Πώς ψήφισαν οι Τούρκοι στο εξωτερικό
Μετά τον αμφίρροπο πρώτο γύρο των εκλογών και το εντυπωσιακό γεγονός ότι ο Ερντογάν επικράτησε στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το πώς ψήφισαν τα εκατομμύρια των Τούρκων ψηφοφόρων στο εξωτερικό. Σε Γερμανία (64,98%) και Γαλλία (62,34%) ο Ερντογάν επικράτησε έναντι του 32,96% και 36,06% που σημείωσε ο Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος όμως αντέστρεψε την εικόνα σε Βρετανία (79,03%) και ΗΠΑ (79,83%). Σε αντίθεση ο Ερντογάν συγκέντρωσε μόλις 18,23% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 16,77% στις ΗΠΑ. Ενδιαφέρον έχει όμως και το αποτέλεσμα της κάλπης στη Ρωσία που παρά την φιλορωσική στάση του Τούρκου προέδρου ο Ερντογαν συγκέντρωσε το 37,95% των ψήφων έναντι του 54,68% του Κιλιτσντάρογλου.Δήλωση για το αποτέλεσμα των τουρκικών εκλογών έκανε και ο Έλληνας πρωθυπουργός λέγοντας χαρακτηριστικά: «Μακάρι τα πράγματα με την Τουρκία να πάνε καλύτερα, είμαι ο πρώτος που το θέλει. Αλλά πρέπει σε κάθε περίπτωση η πατρίδα να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Και να γνωρίζετε ένα πράγμα: οπισθοχωρήσεις από ζητήματα που αφορούν την εθνική κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα δεν πρόκειται να γίνουν από αυτή την κυβέρνηση».
Πώς σχολιάζουν το αποτέλεσμα οι ανταποκριτές της ΕΡΤ
«Το να ακούς ένας λαοφιλή αλλά αυταρχικό ηγέτη να λέει στο ακροατήριο του ότι είναι ερωτευμένος μαζί του, δεν είναι κάτι συνηθισμένο τουλάχιστον στις δυτικές κοινωνίες. Όμως αυτό έκανε ο Ερντογάν ως βάση μιας εικοσάχρονης σχέσης που απλώνεται πλέον σε δυο γενεές» ανέλυσε η ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Κωνσταντινούπολη, Αριάννα Φερεντίνου.Και όπως εξήγησε, στις αρχές του 70, φτωχοί εσωτερικοί μετανάστες από την Ανατολία και τον Πόντο κατέκλυσαν τις μεγάλες πόλεις για μια καλύτερη ζωής. Όπως και ο μαουνιέρης πατέρας του Ερντογάν που έφερε την οικογένεια από τη Ριζούντα στην φτωχογειτονιά του Κασίμ Πασά, στον Κεράτιο Κόλπο. Από εκεί ξεκίνησε η πολιτική ζωή του Ταγίπ Ερντογάν. Από τότε περάσαν 20 χρόνια, ο πρόεδρος Ερντογάν δεν ξέχασε ούτε την καταγωγή του ούτε τη γειτονιά του. Και φέτος στις πιο κρίσιμες εκλογές της σταδιοδρομίας του, την παλιά του γειτονιά διάλεξε για να κλείσει εκεί την προεκλογική του εκστρατεία. Τον υποδέχτηκαν με εκδηλώσεις λατρείας. Αλλά το Κασίμ Πασά είναι πια μια αναβαθμισμένη γειτονιά της Πόλης, και οι φτωχοί κάτοικοι ανήκουν πλέον στη νέα συντηρητική μεσαία τάξη που δημιούργησε ο Έρντογάν χάρη στην οικονομική ανάπτυξη στις πρώτη δεκαετία της εξουσίας του.
«Τα πράγματα σήμερα δεν είναι εύκολα, η οικονομία χωλαίνει, μπορεί να χρειαστούν θυσίες. Όμως το δικό του ακροατήριο βλέπει αυτόν τον ηγέτη ως έναν δικό του άνθρωπο που του βελτίωσε τη ζωή, και που ακόμη και στα δύσκολα θα βρει τον τρόπο να τους ξαναχτίσει τα σπίτια μετά από τους σεισμούς. Αυτή η συναισθηματική σχέση φαίνεται να κρατάει γερά και του δίνει τώρα άλλη μια ευκαιρία να κυβερνήσει τη χώρα του» πρόσθεσε η δημοσιογράφος της ΕΡΤ.
«O Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου παρ’ όλο που πήρε από πίσω του ένα πολύ ισχυρό κοινωνικό ρεύμα που ζητούσε δικαιοσύνη και δημοκρατία, δεν κατάφερε να το κάνει πλειοψηφικό ώστε να ανατρέψει –τουλάχιστον σε αυτόν τον γύρο των εκλογών- την εξουσία του Ερντογάν» ανέφερε από την πλευρά του ο Γιάννης Μανδαλίδης.
Πρόσθεσε επίσης ότι η ενωμένη αντιπολίτευση της οποίας ηγείται είναι ιδεολογικά ετερόκλητο σχήμα δεν πείθει ότι θα κυβερνήσει αποτελεσματικά. Σε αντίθεση, ο Ερντογάν εμφανίζεται να ελέγχει πλήρως τη δική του πολιτική συμμαχία.
«Ο Ερντογάν κατάφερε να φέρει σε δύσκολή θέση την αντιπολίτευση οργανώνοντας την αντεπίθεσή του σε τρεις άξονες: Πρώτον, η στήριξη τη Δύσης προς την αντιπολίτευσης ενίσχυσε στην πραγματικότητα τον Ερντογάν που απευθύνθηκε στα αντιδυτικά αντανακλαστικά της πλειοψηφίας, κυρίως συντηρητικής, εθνικιστικής και εν πολλοίς θρησκευόμενης. Δεύτερον, κατάφερε να πείσει σε μεγάλο βαθμό τους ψηφοφόρους ότι η επιλογή Κιλιτσντάρογλου έχει την εύνοια των γκιουλενιστών. Η προσχώρηση πρώην υπουργών της κυβέρνησης στη συμμαχία της αντιπολίτευσης χρησιμοποιήθηκε ως απόδειξη για επιρροή του Γκιουλέν και τρίτον, κατηγόρησε τον Κιλιτσντάρογλου ότι ταυτίζεται με την τρομοκρατία επειδή υποστηρίζεται από το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, το οποίο χαρακτηρίζει πολιτική προέκταση του ΡΚΚ».
