ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Κίνα - ΗΠΑ: Γιατί επισκέπτεται το Πεκίνο ο Άντονι Μπλίνκεν;
Ο ΥΠΕΞ των Ηνωμένων Πολιτειών θα βρίσκεται στην ασιατική χώρα τη Δευτέρα
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν επισκέπτεται σήμερα την Κίνα, καθώς το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον επιχειρούν να βελτιώσουν τις σχέσεις τους, μετά από μια ιδιαίτερα τεταμένη χρονιά. Οι προσδοκίες ωστόσο είναι μέτριες, μετά από μια δύσκολη χρονιά για τις διμερείς σχέσεις.
Ο Μπλίνκεν επρόκειτο να επισκεφθεί αρχικά την Κίνα τον Φεβρουάριο, αλλά το ταξίδι του καθυστέρησε αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέρριψαν ένα λεγόμενο «κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι» που βρέθηκε να πετά πάνω από το έδαφος των ΗΠΑ και λέγεται ότι συγκέντρωνε πληροφορίες για εγχώριες στρατιωτικές τοποθεσίες.
Ο Μπλίνκεν είναι ο υψηλότερος αξιωματούχος των ΗΠΑ που επισκέφτηκε την Κίνα από το 2019 και ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών από το ταξίδι του Μάικ Πομπέο το 2018 εν μέσω του εμπορικού πολέμου του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με το Πεκίνο. Ο Μπλίνκεν συναντά τον Κινέζο
υπουργό Εξωτερικών Τσιν Γκανγκ και τον κορυφαίο διπλωμάτη Γουάνγκ Γι.
Δεν είναι σαφές εάν θα συναντηθεί με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίγνκ όπως έκανε ο Πομπέο τον Ιούνιο του 2018, αλλά θα ήταν αξιοσημείωτο καθώς ο Σι συνάντησε τον ιδρυτή της Microsoft Μπιλ Γκέιτς στο Πεκίνο την Παρασκευή.
Το επίκεντρο του ταξιδιού του Αμερικανού ΥΠΕΞ θα είναι η αποκατάσταση των «καναλιών επικοινωνίας» για την «αντιμετώπιση εσφαλμένων αντιλήψεων και την αποφυγή εσφαλμένων υπολογισμών», διασφαλίζοντας επίσης ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των αντίπαλων υπερδυνάμεων δεν θα μετατραπεί σε «σύγκρουση», σύμφωνα με τον Ντάνιελ Κρίτενμπρινκ, βοηθό υπουργό Εξωτερικών για τις υποθέσεις της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού. Αυτά πιθανότατα δεν είναι κενά σημεία συζήτησης από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Τον περασμένο μήνα, ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος παραλίγο να συγκρουστεί με ένα αμερικανικό αεροπλάνο επιτήρησης που πετούσε
πάνω από τον διεθνή εναέριο χώρο στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, με τη Διοίκηση του Ειρηνικού των ΗΠΑ να ισχυρίζεται ότι ο Κινέζος πιλότος είχε κάνει ελιγμούς με «άσκοπα επιθετικό τρόπο». Το περιστατικό ήταν το τελευταίο μεταξύ των δύο δυνάμεων των οποίων η σχέση επιδεινώθηκε υπό την κυβέρνηση Τραμπ και παρέμεινε έτσι επί των ημερών Τραμπ.
Οι σχέσεις Ουάσιγκτον και Πεκίνου μπορεί τώρα να είναι έτοιμες για «απόψυξη», δήλωσε ο Ράιαν Χας ανώτερος συνεργάτης στο Brookings Institution, ο οποίος περιέγραψε το ταξίδι του Blinken ως το «πρώτο στάδιο μιας διερευνητικής διαδικασίας» από τις δύο πλευρές για να δουν αν μπορούν να βελτιώσουν τη σχέση τους.
Ούτε ο Πρόεδρος Μπάιντεν ούτε ο Πρόεδρος Σι επωφελούνται από την αντίληψη περί κλιμάκωσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Ταυτόχρονα, κανένας από τους δύο δεν θέλει να θεωρείται ότι μαλακώνει την προσέγγισή του προς τον άλλον, λένε αναλυτές
«Αυτός είναι ο χώρος που θα εξερευνήσουν και οι δύο πλευρές κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.
Είναι δυνατόν να χαράξουν μια πορεία προς τα εμπρός για τη σχέση που θα διαχειρίζεται τον ανταγωνισμό και θα διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας; Απλώς δεν ξέρουμε ακόμα», λέει ο Χας.
Η επίσκεψη ακολουθεί πρόσφατες δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της κλήσης μεταξύ του Μπλίνκεν και του υπουργού Εξωτερικών Κιν και μιας συνάντησης μεταξύ ανώτατων Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων στο Πεκίνο. Τον Μάιο, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν συναντήθηκε με τον ανώτερο Κινέζο διπλωμάτη Γουάνγκ Γι στη Βιέννη για «ειλικρινείς συνομιλίες».
Το Πεκίνο, ωστόσο, απέρριψε μια συνάντηση μεταξύ Αμερικανών και Κινέζων στρατιωτικών αξιωματούχων στο φόρουμ ασφαλείας Shangri-La στη Σιγκαπούρη τον περασμένο μήνα, προφανώς λόγω της άρνησης του Μπάιντεν να άρει τις κυρώσεις στον υπουργό Άμυνας της Κίνας Λι Σανγκφού, που ίσχυαν από το 2018.
Oι δύο πλευρές μπορεί επίσης να προετοιμάζουν το έδαφος για μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του
Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Τζο Μπάιντεν αργότερα αυτό το έτος στη Σύνοδος Κορυφής APEC στις ΗΠΑ.
Υπάρχουν ωστόσο ακόμα πολλά ακανθώδη ζητήματα.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η Κίνα σχεδίαζε να χτίσει μια νέα βάση κατασκόπων στην Κούβα, μόλις 145 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ - αν και Αμερικανοί αξιωματούχοι απέσυραν την ιστορία, περιγράφοντάς την ως «ζήτημα σε εξέλιξη»
Ο Μπλίνκεν πιθανότατα θα θίξει επίσης ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών που κρατούνται στην Κίνα και της παράνομης ροής φαιντανύλης από την Κίνα στις ΗΠΑ, τα οποία έχουν θέσει άλλοι διπλωμάτες σε πρόσφατες συναντήσεις. Από την πλευρά του, το Πεκίνο θα είναι πρόθυμο να συζητήσει τους δασμούς των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα και τις κυρώσεις σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους, καθώς και τον αυξανόμενο αριθμό κινεζικών εταιρειών που είτε απαγορεύεται να συναλλάσσονται με τις ΗΠΑ είτε επιβάλλονται στο εμπόριο του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ, περιορίζοντας τη «Λίστα οντοτήτων».
Το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον έχουν επίσης αλληλοκατηγορηθεί για συγκρουσιακή συμπεριφορά στη Θάλασσα της Νότιας και Ανατολικής Κίνας και στα στενά της Ταϊβάν και για αύξηση του κινδύνου, με το «στρατηγικό ανταγωνισμό μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας να μετατρέπεται σε σύγκρουση, λέει ο Κιντούο Χου, πρώην δημοσιογράφος και ανώτερος συνεργάτης στο Pangoal Institute.
Στο μεταξύ, θα πρέπει να εργαστούν μέσω χαμηλών επιπέδων αμοιβαίας εμπιστοσύνης, δήλωσε ο Άντι Μοκ, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση.
Ο υπουργός Εξωτερικών Τσιν επέμεινε ότι οι ΗΠΑ σέβονται «την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα της Κίνας», ενώ προέτρεψε επίσης τις ΗΠΑ να σταματήσουν να παρεμβαίνουν στα συμφέροντα της Κίνας με το πρόσχημα του ανταγωνισμού», είπε ο Μοκ.
Και, λόγω του «πρόσφατου αμερικανικού οικονομικού καταναγκασμού και των κλιμακωτικών προκλήσεων προς την Κίνα, οι προσδοκίες για την επίσκεψη παραμένουν μέτριες», είπε.
Ο Μπλίνκεν επρόκειτο να επισκεφθεί αρχικά την Κίνα τον Φεβρουάριο, αλλά το ταξίδι του καθυστέρησε αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέρριψαν ένα λεγόμενο «κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι» που βρέθηκε να πετά πάνω από το έδαφος των ΗΠΑ και λέγεται ότι συγκέντρωνε πληροφορίες για εγχώριες στρατιωτικές τοποθεσίες.
Ο Μπλίνκεν είναι ο υψηλότερος αξιωματούχος των ΗΠΑ που επισκέφτηκε την Κίνα από το 2019 και ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών από το ταξίδι του Μάικ Πομπέο το 2018 εν μέσω του εμπορικού πολέμου του τότε προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με το Πεκίνο. Ο Μπλίνκεν συναντά τον Κινέζο
υπουργό Εξωτερικών Τσιν Γκανγκ και τον κορυφαίο διπλωμάτη Γουάνγκ Γι.
Δεν είναι σαφές εάν θα συναντηθεί με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίγνκ όπως έκανε ο Πομπέο τον Ιούνιο του 2018, αλλά θα ήταν αξιοσημείωτο καθώς ο Σι συνάντησε τον ιδρυτή της Microsoft Μπιλ Γκέιτς στο Πεκίνο την Παρασκευή.
Το επίκεντρο του ταξιδιού του Αμερικανού ΥΠΕΞ θα είναι η αποκατάσταση των «καναλιών επικοινωνίας» για την «αντιμετώπιση εσφαλμένων αντιλήψεων και την αποφυγή εσφαλμένων υπολογισμών», διασφαλίζοντας επίσης ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των αντίπαλων υπερδυνάμεων δεν θα μετατραπεί σε «σύγκρουση», σύμφωνα με τον Ντάνιελ Κρίτενμπρινκ, βοηθό υπουργό Εξωτερικών για τις υποθέσεις της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού. Αυτά πιθανότατα δεν είναι κενά σημεία συζήτησης από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Τον περασμένο μήνα, ένα κινεζικό μαχητικό αεροσκάφος παραλίγο να συγκρουστεί με ένα αμερικανικό αεροπλάνο επιτήρησης που πετούσε
πάνω από τον διεθνή εναέριο χώρο στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, με τη Διοίκηση του Ειρηνικού των ΗΠΑ να ισχυρίζεται ότι ο Κινέζος πιλότος είχε κάνει ελιγμούς με «άσκοπα επιθετικό τρόπο». Το περιστατικό ήταν το τελευταίο μεταξύ των δύο δυνάμεων των οποίων η σχέση επιδεινώθηκε υπό την κυβέρνηση Τραμπ και παρέμεινε έτσι επί των ημερών Τραμπ.
Οι σχέσεις Ουάσιγκτον και Πεκίνου μπορεί τώρα να είναι έτοιμες για «απόψυξη», δήλωσε ο Ράιαν Χας ανώτερος συνεργάτης στο Brookings Institution, ο οποίος περιέγραψε το ταξίδι του Blinken ως το «πρώτο στάδιο μιας διερευνητικής διαδικασίας» από τις δύο πλευρές για να δουν αν μπορούν να βελτιώσουν τη σχέση τους.
Ούτε ο Πρόεδρος Μπάιντεν ούτε ο Πρόεδρος Σι επωφελούνται από την αντίληψη περί κλιμάκωσης στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Ταυτόχρονα, κανένας από τους δύο δεν θέλει να θεωρείται ότι μαλακώνει την προσέγγισή του προς τον άλλον, λένε αναλυτές
«Αυτός είναι ο χώρος που θα εξερευνήσουν και οι δύο πλευρές κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.
Είναι δυνατόν να χαράξουν μια πορεία προς τα εμπρός για τη σχέση που θα διαχειρίζεται τον ανταγωνισμό και θα διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας; Απλώς δεν ξέρουμε ακόμα», λέει ο Χας.
Η επίσκεψη ακολουθεί πρόσφατες δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένης της κλήσης μεταξύ του Μπλίνκεν και του υπουργού Εξωτερικών Κιν και μιας συνάντησης μεταξύ ανώτατων Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων στο Πεκίνο. Τον Μάιο, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν συναντήθηκε με τον ανώτερο Κινέζο διπλωμάτη Γουάνγκ Γι στη Βιέννη για «ειλικρινείς συνομιλίες».
Το Πεκίνο, ωστόσο, απέρριψε μια συνάντηση μεταξύ Αμερικανών και Κινέζων στρατιωτικών αξιωματούχων στο φόρουμ ασφαλείας Shangri-La στη Σιγκαπούρη τον περασμένο μήνα, προφανώς λόγω της άρνησης του Μπάιντεν να άρει τις κυρώσεις στον υπουργό Άμυνας της Κίνας Λι Σανγκφού, που ίσχυαν από το 2018.
Oι δύο πλευρές μπορεί επίσης να προετοιμάζουν το έδαφος για μια πιθανή συνάντηση μεταξύ του
Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ και του Τζο Μπάιντεν αργότερα αυτό το έτος στη Σύνοδος Κορυφής APEC στις ΗΠΑ.
Υπάρχουν ωστόσο ακόμα πολλά ακανθώδη ζητήματα.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Wall Street Journal ανέφερε ότι η Κίνα σχεδίαζε να χτίσει μια νέα βάση κατασκόπων στην Κούβα, μόλις 145 χιλιόμετρα από την ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ - αν και Αμερικανοί αξιωματούχοι απέσυραν την ιστορία, περιγράφοντάς την ως «ζήτημα σε εξέλιξη»
Ο Μπλίνκεν πιθανότατα θα θίξει επίσης ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών που κρατούνται στην Κίνα και της παράνομης ροής φαιντανύλης από την Κίνα στις ΗΠΑ, τα οποία έχουν θέσει άλλοι διπλωμάτες σε πρόσφατες συναντήσεις. Από την πλευρά του, το Πεκίνο θα είναι πρόθυμο να συζητήσει τους δασμούς των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα και τις κυρώσεις σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους, καθώς και τον αυξανόμενο αριθμό κινεζικών εταιρειών που είτε απαγορεύεται να συναλλάσσονται με τις ΗΠΑ είτε επιβάλλονται στο εμπόριο του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ, περιορίζοντας τη «Λίστα οντοτήτων».
Το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον έχουν επίσης αλληλοκατηγορηθεί για συγκρουσιακή συμπεριφορά στη Θάλασσα της Νότιας και Ανατολικής Κίνας και στα στενά της Ταϊβάν και για αύξηση του κινδύνου, με το «στρατηγικό ανταγωνισμό μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας να μετατρέπεται σε σύγκρουση, λέει ο Κιντούο Χου, πρώην δημοσιογράφος και ανώτερος συνεργάτης στο Pangoal Institute.
Στο μεταξύ, θα πρέπει να εργαστούν μέσω χαμηλών επιπέδων αμοιβαίας εμπιστοσύνης, δήλωσε ο Άντι Μοκ, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση.
Ο υπουργός Εξωτερικών Τσιν επέμεινε ότι οι ΗΠΑ σέβονται «την κυριαρχία, την ασφάλεια και τα αναπτυξιακά συμφέροντα της Κίνας», ενώ προέτρεψε επίσης τις ΗΠΑ να σταματήσουν να παρεμβαίνουν στα συμφέροντα της Κίνας με το πρόσχημα του ανταγωνισμού», είπε ο Μοκ.
Και, λόγω του «πρόσφατου αμερικανικού οικονομικού καταναγκασμού και των κλιμακωτικών προκλήσεων προς την Κίνα, οι προσδοκίες για την επίσκεψη παραμένουν μέτριες», είπε.