Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν μίλησε σήμερα (9.7.2023) κατά τη διάρκεια αποκλειστικής συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN για την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του NATO που θα πραγματοποιηθεί στην Λιθουανία το διήμερο 11-22 Ιουλίου και στην προσπάθεια στρατιωτικής ενίσχυσης τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας, κάνοντας μάλιστα αναφορά και στην πώληση των μαχητικών αεροσκαφών τύπου F16.

Ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε μεταξύ άλλων ότι η Σύνοδος Κορυφής του NATO πραγματοποιείται σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία η Σουηδία επιθυμεί να ενταχθεί στη Συμμαχία, αντιμετωπίζοντας ωστόσο την αντίσταση τόσο της Τουρκίας όσο και της Ουγγαρίας. Στο σημείο αυτό, ο πρόεδρος των ΗΠΑ τόνισε ότι είναι αισιόδοξος για την εισδοχή της Σουηδίας στο NATO, αφού το «εμπόδιο» είναι η αναβάθμιση του στόλου μαχητικών αεροσκαφών τύπου F16 της Τουρκίας του ΝΑΤΟ, λέγοντας χαρακτηριστικά:

«Η Τουρκία αναζητά τον εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F16. Και ο (Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος) Μητσοτάκης στην Ελλάδα αναζητά επίσης κάποια βοήθεια. Άρα λοιπόν, αυτό που προσπαθώ να κάνω ειλικρινά είναι να πετύχω μια συνεργασία, στην οποία ενισχύουμε το NATO όσον αφορά την στρατιωτική ικανότητα τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας ώστε να επιτρέψουμε στη Σουηδία να ενταχθεί στην Συμμαχία».

Με λίγα λόγια, σημειώνει το onalert.gr, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να αποκαλύπτει την προσπάθεια της Ουάσινγκτον ως προς τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και την Σουηδία για την ένταξη της τελευταίας στο NATO, υλοποιώντας το αίτημα της Άγκυρας για την αναβάθμιση του στόλου μαχητικών αεροσκαφών F16.

Είναι σαφές ότι αυτό αποτελεί αρνητική εξέλιξη για την Αθήνα αλλά από την άλλη ο Λευκός Οίκος, σύμφωνα με τις δηλώσεις Μπάιντεν, φαίνεται να πιέζει παράλληλα και για την ικανοποίηση των ελληνικών προθέσεων ως προς την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, ενδεχομένως με την προμήθεια stealth μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων πέμπτης γενιάς τύπου F35.

Συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν για F16 και Σουηδία

Αμέσως μετά, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν είχαν τηλεφωνική επικοινωνία, κατά την οποία συζήτησαν την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ανακοίνωσε σήμερα η τουρκική προεδρία.

Η Άγκυρα συνεχίζει να εμποδίζει την ένταξη της σκανδιναβικής χώρας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Ο Ερντογάν ανέφερε στην τηλεφωνική συνομιλία στον Μπάιντεν ότι η Στοκχόλμη έχει λάβει μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση ώστε η Άγκυρα να επικυρώσει την υποψηφιότητά της, αναφερόμενος σε αντιτρομοκρατικό νόμο που ψήφισε η Σουηδία, αλλά ότι αυτά τα μέτρα δεν ήταν χρήσιμα καθώς υποστηρικτές του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) συνεχίζουν να πραγματοποιούν διαδηλώσεις στη Σουηδία.

Οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης για την παράδοση των μαχητικών αεροσκαφών F16 καθώς για το καθεστώς της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας.

«Οι ηγέτες συμφώνησαν να έχουν κατ’ ιδίαν συνάντηση στο Βίλνιους (σ.σ.: στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ) και να συζητήσουν λεπτομερώς τις διμερείς σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ και περιφερειακά ζητήματα», συμπληρώνει η ανακοίνωση.

Ολόκληρη η ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας:

«Ο πρόεδρός μας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είχε τηλεφωνική συνομιλία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.

Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας συζητήθηκαν η θέση της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η παράδοση των F16 και η διαδικασία πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Οι ηγέτες συμφώνησαν να συναντηθούν τετ α τετ στο Βίλνιους και να συζητήσουν λεπτομερώς τις διμερείς σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ και περιφερειακά ζητήματα.

Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Σουηδία έχει κάνει κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, κάνοντας αλλαγές στην αντιτρομοκρατική νομοθεσία, αλλά το γεγονός ότι οι υποστηρικτές της τρομοκρατικής οργάνωσης PKK/PYD/YPG εξακολουθούν να πραγματοποιούν ελεύθερα διαδηλώσεις που υμνούν την τρομοκρατία καθιστά τα βήματα που έγιναν μάταια.

Ο Πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι δεν είναι σωστό να συσχετίζεται το αίτημα της Τουρκίας για F-16 με την ένταξη της Σουηδίας και ευχαρίστησε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν για την υποστήριξή του στο αίτημα της Τουρκίας για F16.

Δηλώνοντας ότι η Τουρκία έχει αρχές και είναι ειλικρινής όσον αφορά την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι θέλουν να αναζωογονήσουν τη διαδικασία πλήρους ένταξης στην ΕΕ και ότι θέλουν οι ηγετικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ηγεσία της ΕΕ να δώσουν ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα υποστήριξης της ένταξης της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους».

Δένδιας και Όστιν για τα F35

Νωρίτερα, σήμερα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Λόιντ Όστιν.

Όπως ανέφερε με σχετική ανάρτησή του στο twitter, το τηλεφώνημα έγινε ενόψει της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.

Στο επίκεντρο της συζήτησης ετέθη η αμυντική σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ, η κατάσταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και η κατάσταση στην Ουκρανία.

Επιστολή Αμερικανών βουλευτών για τα F16 στην Τουρκία

Την ίδια ώρα έξι Αμερικανοί βουλευτές καλούν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να δημιουργήσει έναν εποπτικό μηχανισμό για να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο από την Τουρκία με τα νέα μαχητικά F-16 αν και εφόσον υπάρχει συμφωνία Ουάσιγκτον – Άγκυρας.

Οι βουλευτές στην επιστολή τους ζητούν να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός που θα είναι σε θέση να διασφαλίσει ότι η Άγκυρα δεν θα προβεί σε ενέργειες που υπονομεύουν τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ και την ενότητα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ. Δηλαδή να μην τα χρησιμοποιήσει κατά της Ελλάδας.

Το σκληρό παζάρι, λοιπόν,  μεταξύ των ΗΠΑ και Τουρκίας συνεχίζεται χωρίς η Ουάσιγκτον να έχει ανάψει το «πράσινο φως».

Οι βουλευτές υποστηρίζουν απόλυτα τη δημιουργία του εποπτικού μηχανισμού, ο οποίος να μπορεί -εάν η Άγκυρα μπορέσει να αγοράσει τα αμερικανικά μαχητικά- να παγώσει, να καθυστερήσει ή ακόμα και να ακυρώσει τη μεταφορά των F-16, αναλόγως με τη συμπεριφορά της κατοχικής δύναμης.

«Δεδομένου του ιστορικού της Τουρκίας που χρησιμοποιεί αμερικανικά F16 για υπερπτήσεις στο Αιγαίο και για την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας ζητάμε μηχανισμούς που προβλέπουν την παύση, την καθυστέρηση ή την απόσυρση της μεταφοράς Αμερικανικών όπλων στην Τουρκία εάν συνεχίσει τις αποσταθεροποιητικές της ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο που απειλούν ή υπονομεύουν τα συμφέροντα της εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ ή την αρχιτεκτονική ασφαλείας του ΝΑΤΟ», αναφέρουν μεταξύ των άλλων στην επιστολή.

Τέλος, οι βουλευτές καλούν τον Μπλίνκεν να δει το θέμα όπως αντικατοπτρίζεται μέσα από τα ευρύτερα συμφέροντα της δυτικής συμμαχίας. Για το λόγο αυτό, υποστηρίζουν ότι οι προσπάθειες δεν πρέπει να περιοριστούν μόνο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς υπενθυμίζουν ότι τόσο ο Πρόεδρος Μπάιντεν όσο και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν τόνισαν πρόσφατα τη σημασία της σταθερότητας στο Αιγαίο. Αν και χαιρετίζουν την πρόσφατη αποκλιμάκωση, οι Αμερικανοί βουλευτές υπενθυμίζουν ότι το δόγμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής παραμένει αμετάβλητο, δεδομένου ότι η Άγκυρα συνεχίζει να διατηρεί το casus belli κατά της Αθήνας και κατέχει το ρωσικό σύστημα S-400.

Την επιστολή υπογράφουν οι βουλευτές Κρις Πάπας, Γκας Μπιλιράκης, Φρανκ Παλόνε, Τζον Σαρμπάνης, Ντίνα Τάιτους, και Νικόλ Μαλλιωτάκη.