ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ο «βασιλιάς» των αστεριών - Έναν δορυφόρο την εβδομάδα βάζει σε τροχιά γύρω από τη Γη ο Έλον Μασκ
Σήμερα βρίσκονται στον ουρανό περισσότεροι από 4.500 δορυφόροι Starlink, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 50% όλων των ενεργών δορυφόρων
Ο Έλον Μασκ
, ο αλαζονικός μεγιστάνας που συνέδεσε το όνομά του με το αποτυχημένο μέχρι στιγμής πείραμα μεταμόρφωσης του Τwitter σε Χ, είναι πλέον ο κυρίαρχος «παίκτης» στο Διάστημα καθώς αυξάνει σταθερά την ισχύ του στον στρατηγικά σημαντικό τομέα του δορυφορικού διαδικτύου.
Από το 2019, σχεδόν κάθε εβδομάδα στέλνει στο Διάστημα πυραύλους SpaceX που θέτουν σε τροχιά δεκάδες δορυφόρους με μέγεθος... καναπέ. Οι δορυφόροι επικοινωνούν με τερματικά στη Γη, ώστε να μπορούν να εκπέμπουν ίντερνετ υψηλής ταχύτητας σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Σήμερα βρίσκονται στον ουρανό περισσότεροι από 4.500 δορυφόροι Starlink, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 50% όλων των ενεργών δορυφόρων.
Έχουν ήδη αρχίσει να αλλάζουν τη χροιά του νυχτερινού ουρανού, ακόμη και πριν εκπληρώσει ο Μασκ το όραμά του να θέσει σε τροχιά έως και 42.000 δορυφόρους τα επόμενα χρόνια. Η δύναμη της τεχνολογίας, που ώθησε την αξία της SpaceX στα σχεδόν 140 δισεκατομμύρια δολάρια, μόλις αρχίζει να γίνεται αισθητή…
Οι δορυφόροι Starlink είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος πρόσβασης στο ίντερνετ στις εμπόλεμες ζώνες, σε απομακρυσμένες περιοχές καθώς και σε χώρες που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Χρησιμοποιούνται από την Ουκρανία για επιθέσεις με drones καθώς και για συλλογή πληροφοριών, ενώ ακτιβιστές στην Τουρκία και στο Ιράν προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία ως αντίβαρο στον ασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο.
Ένας άλλος μεγάλος πελάτης των δορυφόρων Starlink είναι το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, ενώ χώρες όπως η Ιαπωνία προετοιμάζονται να τους χρησιμοποιήσουν για τους δικούς τους σκοπούς.
Όπως είναι φυσικό, η παντοδυναμία του Έλον Μασκ στο δορυφορικό ίντερνετ εγείρει ανησυχίες. Ο 52χρονος δισεκατομμυριούχος θεωρείται μεν ιδιοφυής νεωτεριστής, πλέον όμως μπορεί να αποφασίσει μόνος του τη διακοπή της πρόσβασης στο ίντερνετ σε μια χώρα ή έναν οργανισμό, ενώ παράλληλα έχει πρόσβαση σε όλες τις ευαίσθητες πληροφορίες που η εταιρεία του συγκεντρώνει προς όφελος των πελατών της.
Οι φόβοι είναι βάσιμοι, καθώς καμία χώρα ή εταιρεία δεν μπορεί να στήσει αντίστοιχο δίκτυο και να ανταγωνιστεί τον Έλον Μασκ. Ήδη στην Ουκρανία αυτοί οι φόβοι έχουν επαληθευθεί, καθώς η εταιρεία του Έλον Μασκ έχει περιορίσει την πρόσβαση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Ρωσία, παρεμβαίνοντας εμμέσως στη στρατηγική του πολέμου. Πέρυσι, έδωσε στη δημοσιότητα ένα πλάνο ειρήνευσης που έμοιαζε ευθυγραμμισμένο με τις ρωσικές επιδιώξεις.
Και, φυσικά, ο Έλον Μασκ υπερηφανεύεται συχνά για το Starlink. Τον περασμένο Απρίλιο έγραφε στο Twitter: «Με την Tesla, το Starlink και το Τwitter, πιθανότατα έχω στη διάθεσή μου περισσότερες οικονομικές πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο από οποιονδήποτε».
Φοβούμενοι ότι θα καταλήξουν να βασίζονται υπερβολικά στην τεχνολογία του Μασκ, οι Ουκρανοί αναζήτησαν πρόσβαση στο δορυφορικό ίντερνετ από άλλους παρόχους αλλά παραδέχθηκαν ότι κανείς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον Μασκ.
«Το Starlink είναι πλέον ο κορμός της επικοινωνιακής υποδομής μας», έχει παραδεχθεί ο Ουκρανός υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Μιχαΐλο Φεντόροφ.
Τουλάχιστον εννέα χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής έχουν εκφράσει ανησυχίες για το Starlink τους τελευταίους 18 μήνες, λίγοι όμως εκφράζονται δημοσίως, καθώς θεωρούν ότι θα απομακρύνουν τον Μασκ από μια πιθανή συνεργασία. Το ίδιο πράττουν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι, που προσπαθούν να κρατήσουν τις ισορροπίες με τον Μασκ, ο οποίος στο παρελθόν είχε ασκήσει κριτική στον Τζο Μπάιντεν.
Η Κίνα, πάλι, έχει τις δικές της ανησυχίες. Ο Μασκ είπε πέρυσι ότι το Πεκίνο ζήτησε διαβεβαιώσεις ότι δεν θα ενεργοποιήσει το Starlink εντός της χώρας, όπου το διαδίκτυο ελέγχεται και λογοκρίνεται από το κράτος.
Το 2020, η Κίνα εγγράφηκε σε έναν διεθνή οργανισμό για να εκτοξεύσει 13.000 δικούς της δορυφόρους διαδικτύου. Η ΕΕ, από την πλευρά της, διέθεσε πέρυσι 2,4 δισ. ευρώ για να δημιουργήσει το δικό της δορυφορικό δίκτυο. «Δεν πρόκειται για μια εταιρεία αλλά για ένα μεμονωμένο πρόσωπο, από τα καπρίτσια και τις επιθυμίες του οποίου εξαρτάσαι πλήρως», διαπιστώνει ο Ντμίτρι Αλπέροβιτς, ειδικός στην κυβερνοασφάλεια που εργάζεται ως σύμβουλος διαφόρων κυβερνήσεων σχετικά με το δορυφορικό ίντερνετ.
Τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, αρκετές εταιρείες είχαν επιδιώξει να στείλουν στο Διάστημα δορυφόρους επικοινωνίας χαμηλής τροχιάς, χωρίς όμως επιτυχία λόγω των δαπανών και των τεχνικών δυσκολιών.
Ο Μασκ έθεσε σε τροχιά τούς πρώτους δορυφόρους Starlink το 2019, είχε όμως ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Οι πύραυλοι της SpaceX επιστρέφουν στη Γη έπειτα από ένα ταξίδι στο διάστημα και είναι εν μέρει επαναχρησιμοποιήσιμοι.
Τώρα, σχεδόν κάθε εβδομάδα, ένας πύραυλος SpaceX φορτωμένος με δορυφόρους Starlink και σχεδιασμένος να λειτουργεί για περίπου τριάμισι χρόνια απογειώνεται από μια τοποθεσία στην Καλιφόρνια ή τη Φλόριντα. Υπάρχουν τόσο πολλοί σε τροχιά που συχνά μπερδεύονται... με πεφταστέρια. Οι αστρονόμοι προειδοποιούν πως τα μηχανήματα παρεμβαίνουν στα ερευνητικά τηλεσκόπια, ενώ υπάρχει κίνδυνος συγκρούσεων.
Η SpaceX χρεώνει γενικά μεμονωμένους πελάτες περίπου 600 δολάρια για κάθε τερματικό που λαμβάνει σύνδεση από το Διάστημα, συν ένα μηνιαίο τέλος εξυπηρέτησης περίπου 75 δολάρια, με υψηλότερο κόστος για τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις.
Η υπηρεσία, η οποία έκανε το επίσημο ντεμπούτο της το 2021, είναι πλέον διαθέσιμη σε περισσότερες από 50 χώρες και περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, μεγάλου μέρους της Ευρώπης και τμημάτων της Λατινικής Αμερικής.
Στην Αφρική, όπου η πρόσβαση στο Διαδίκτυο υστερεί σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, το Starlink είναι διαθέσιμο στη Νιγηρία, τη Μοζαμβίκη και τη Ρουάντα. Στρατιώτες, εταιρείες τηλεπικοινωνιών, αεροπορικές και ναυτιλιακές εταιρείες έχουν συρρεύσει στο Starlink, το οποίο έχει περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο συνδρομητές.
Οι αντίπαλοι δυσκολεύονται, αλλά ο ανταγωνισμός αυξάνεται. Η Amazon σχεδιάζει έναν ανταγωνιστή της Starlink, το Project Kuiper, αλλά δεν έχει στείλει ακόμη δορυφόρο στο Διάστημα, με το πρώτο της εγχείρημα να αποτυγχάνει τον Μάιο λόγω τεχνικού προβλήματος. Έκτοτε ο Μασκ έχει στείλει τουλάχιστον 595 δορυφόρους στο Διάστημα.
*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
Από το 2019, σχεδόν κάθε εβδομάδα στέλνει στο Διάστημα πυραύλους SpaceX που θέτουν σε τροχιά δεκάδες δορυφόρους με μέγεθος... καναπέ. Οι δορυφόροι επικοινωνούν με τερματικά στη Γη, ώστε να μπορούν να εκπέμπουν ίντερνετ υψηλής ταχύτητας σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Σήμερα βρίσκονται στον ουρανό περισσότεροι από 4.500 δορυφόροι Starlink, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 50% όλων των ενεργών δορυφόρων.
Έχουν ήδη αρχίσει να αλλάζουν τη χροιά του νυχτερινού ουρανού, ακόμη και πριν εκπληρώσει ο Μασκ το όραμά του να θέσει σε τροχιά έως και 42.000 δορυφόρους τα επόμενα χρόνια. Η δύναμη της τεχνολογίας, που ώθησε την αξία της SpaceX στα σχεδόν 140 δισεκατομμύρια δολάρια, μόλις αρχίζει να γίνεται αισθητή…
Bλέπουν τα πάντα
Οι δορυφόροι Starlink είναι ίσως ο μοναδικός τρόπος πρόσβασης στο ίντερνετ στις εμπόλεμες ζώνες, σε απομακρυσμένες περιοχές καθώς και σε χώρες που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.Χρησιμοποιούνται από την Ουκρανία για επιθέσεις με drones καθώς και για συλλογή πληροφοριών, ενώ ακτιβιστές στην Τουρκία και στο Ιράν προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία ως αντίβαρο στον ασφυκτικό κυβερνητικό έλεγχο.
Ένας άλλος μεγάλος πελάτης των δορυφόρων Starlink είναι το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, ενώ χώρες όπως η Ιαπωνία προετοιμάζονται να τους χρησιμοποιήσουν για τους δικούς τους σκοπούς.
Όπως είναι φυσικό, η παντοδυναμία του Έλον Μασκ στο δορυφορικό ίντερνετ εγείρει ανησυχίες. Ο 52χρονος δισεκατομμυριούχος θεωρείται μεν ιδιοφυής νεωτεριστής, πλέον όμως μπορεί να αποφασίσει μόνος του τη διακοπή της πρόσβασης στο ίντερνετ σε μια χώρα ή έναν οργανισμό, ενώ παράλληλα έχει πρόσβαση σε όλες τις ευαίσθητες πληροφορίες που η εταιρεία του συγκεντρώνει προς όφελος των πελατών της.
Οι φόβοι είναι βάσιμοι, καθώς καμία χώρα ή εταιρεία δεν μπορεί να στήσει αντίστοιχο δίκτυο και να ανταγωνιστεί τον Έλον Μασκ. Ήδη στην Ουκρανία αυτοί οι φόβοι έχουν επαληθευθεί, καθώς η εταιρεία του Έλον Μασκ έχει περιορίσει την πρόσβαση αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου με τη Ρωσία, παρεμβαίνοντας εμμέσως στη στρατηγική του πολέμου. Πέρυσι, έδωσε στη δημοσιότητα ένα πλάνο ειρήνευσης που έμοιαζε ευθυγραμμισμένο με τις ρωσικές επιδιώξεις.
Και, φυσικά, ο Έλον Μασκ υπερηφανεύεται συχνά για το Starlink. Τον περασμένο Απρίλιο έγραφε στο Twitter: «Με την Tesla, το Starlink και το Τwitter, πιθανότατα έχω στη διάθεσή μου περισσότερες οικονομικές πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο από οποιονδήποτε».
Φοβούμενοι ότι θα καταλήξουν να βασίζονται υπερβολικά στην τεχνολογία του Μασκ, οι Ουκρανοί αναζήτησαν πρόσβαση στο δορυφορικό ίντερνετ από άλλους παρόχους αλλά παραδέχθηκαν ότι κανείς δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον Μασκ.
«Το Starlink είναι πλέον ο κορμός της επικοινωνιακής υποδομής μας», έχει παραδεχθεί ο Ουκρανός υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Μιχαΐλο Φεντόροφ.
Τουλάχιστον εννέα χώρες της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής έχουν εκφράσει ανησυχίες για το Starlink τους τελευταίους 18 μήνες, λίγοι όμως εκφράζονται δημοσίως, καθώς θεωρούν ότι θα απομακρύνουν τον Μασκ από μια πιθανή συνεργασία. Το ίδιο πράττουν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι, που προσπαθούν να κρατήσουν τις ισορροπίες με τον Μασκ, ο οποίος στο παρελθόν είχε ασκήσει κριτική στον Τζο Μπάιντεν.
Η Κίνα, πάλι, έχει τις δικές της ανησυχίες. Ο Μασκ είπε πέρυσι ότι το Πεκίνο ζήτησε διαβεβαιώσεις ότι δεν θα ενεργοποιήσει το Starlink εντός της χώρας, όπου το διαδίκτυο ελέγχεται και λογοκρίνεται από το κράτος.
Το 2020, η Κίνα εγγράφηκε σε έναν διεθνή οργανισμό για να εκτοξεύσει 13.000 δικούς της δορυφόρους διαδικτύου. Η ΕΕ, από την πλευρά της, διέθεσε πέρυσι 2,4 δισ. ευρώ για να δημιουργήσει το δικό της δορυφορικό δίκτυο. «Δεν πρόκειται για μια εταιρεία αλλά για ένα μεμονωμένο πρόσωπο, από τα καπρίτσια και τις επιθυμίες του οποίου εξαρτάσαι πλήρως», διαπιστώνει ο Ντμίτρι Αλπέροβιτς, ειδικός στην κυβερνοασφάλεια που εργάζεται ως σύμβουλος διαφόρων κυβερνήσεων σχετικά με το δορυφορικό ίντερνετ.
Οι πύραυλοι που «τρελαίνονται» στο διαστημικό μποτιλιάρισμα
Τις δεκαετίες του 1990 και του 2000, αρκετές εταιρείες είχαν επιδιώξει να στείλουν στο Διάστημα δορυφόρους επικοινωνίας χαμηλής τροχιάς, χωρίς όμως επιτυχία λόγω των δαπανών και των τεχνικών δυσκολιών.Ο Μασκ έθεσε σε τροχιά τούς πρώτους δορυφόρους Starlink το 2019, είχε όμως ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Οι πύραυλοι της SpaceX επιστρέφουν στη Γη έπειτα από ένα ταξίδι στο διάστημα και είναι εν μέρει επαναχρησιμοποιήσιμοι.
Τώρα, σχεδόν κάθε εβδομάδα, ένας πύραυλος SpaceX φορτωμένος με δορυφόρους Starlink και σχεδιασμένος να λειτουργεί για περίπου τριάμισι χρόνια απογειώνεται από μια τοποθεσία στην Καλιφόρνια ή τη Φλόριντα. Υπάρχουν τόσο πολλοί σε τροχιά που συχνά μπερδεύονται... με πεφταστέρια. Οι αστρονόμοι προειδοποιούν πως τα μηχανήματα παρεμβαίνουν στα ερευνητικά τηλεσκόπια, ενώ υπάρχει κίνδυνος συγκρούσεων.
Η SpaceX χρεώνει γενικά μεμονωμένους πελάτες περίπου 600 δολάρια για κάθε τερματικό που λαμβάνει σύνδεση από το Διάστημα, συν ένα μηνιαίο τέλος εξυπηρέτησης περίπου 75 δολάρια, με υψηλότερο κόστος για τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις.
Η υπηρεσία, η οποία έκανε το επίσημο ντεμπούτο της το 2021, είναι πλέον διαθέσιμη σε περισσότερες από 50 χώρες και περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, μεγάλου μέρους της Ευρώπης και τμημάτων της Λατινικής Αμερικής.
Στην Αφρική, όπου η πρόσβαση στο Διαδίκτυο υστερεί σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, το Starlink είναι διαθέσιμο στη Νιγηρία, τη Μοζαμβίκη και τη Ρουάντα. Στρατιώτες, εταιρείες τηλεπικοινωνιών, αεροπορικές και ναυτιλιακές εταιρείες έχουν συρρεύσει στο Starlink, το οποίο έχει περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο συνδρομητές.
Οι αντίπαλοι δυσκολεύονται, αλλά ο ανταγωνισμός αυξάνεται. Η Amazon σχεδιάζει έναν ανταγωνιστή της Starlink, το Project Kuiper, αλλά δεν έχει στείλει ακόμη δορυφόρο στο Διάστημα, με το πρώτο της εγχείρημα να αποτυγχάνει τον Μάιο λόγω τεχνικού προβλήματος. Έκτοτε ο Μασκ έχει στείλει τουλάχιστον 595 δορυφόρους στο Διάστημα.
*Δημοσιεύθηκε στην Απογευματινή
