Στις 23 Αυγούστου, το διαστημικό όχημα Vikram της αποστολής Chandrayaan-3 έγινε το πρώτο που προσσεληνώθηκε με επιτυχία στον ανεξερεύνητο νότιο πόλο της Σελήνης.

Η πρωτιά ανήκε σε μια ανερχόμενη διαστημική υπερδύναμη, την Ινδία (που έγινε έτσι η τέταρτη χώρα που «κατέκτησε» τον δορυφόρο της Γης). Η αποστολή κόστισε, μάλιστα, μόλις 74 εκατ. δολάρια. Τρεις ημέρες νωρίτερα, η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos είχε αποτύχει να προσσεληνώσει το δικό της διαστημικό όχημα, Luna25, έχοντας δαπανήσει το υπερδιπλάσιο ποσό των 200 εκατ. δολαρίων.

«(Αυτό είναι) καλό για την Ινδία», σχολίασε σε ανάρτησή του στο X, σχετικά με το χαμηλό κόστος της αποστολής, ο διευθύνων σύμβουλος της (διαστημικής) SpaceX, Ελον Μασκ. Ερωτηθείς για το μπάτζετ, ο διευθυντής της ινδικής διαστημικής υπηρεσίας ISRO, Σ. Σομανάθ, απάντησε χαριτολογώντας στους δημοσιογράφους, όπως μεταφέρουν οι «New York Times»: «Δεν αποκαλύπτουμε τέτοια μυστικά. Δεν θέλουμε όλοι οι άλλοι να γίνουν τόσο ανταγωνιστικοί!».

Ανεξαρτήτως του χαμηλού κόστους, που αποδίδεται στο μικρό μέγεθος των οχημάτων (το διαστημικό όχημα ζύγιζε μόλις 1.752 κιλά), στη συστηματική επαναδοκιμή και επαναξιοποίηση μηχανημάτων και τεχνογνωσίας από προηγούμενες αποστολές (η προηγούμενη αποστολή Chandrayaan-2 είχε αποτύχει να προσσεληνωθεί), στις χαμηλότερες αμοιβές, αλλά και στο ίδιο το γεγονός πως η ISRO (σε αντίθεση με τη NASA) δεν επιδεικνύει αντίστοιχη διαφάνεια στη δημοσιοποίηση των προϋπολογισμών της, η Ινδία ως διαστημική δύναμη ανεβαίνει. Και ανεβαίνει τάχιστα. Οι ειδικοί, μάλιστα, τη χαρακτηρίζουν «σιωπηλό γίγαντα» και αναφέρουν πως ήδη βάζει στο περιθώριο τη Ρωσία, που αντιμετωπίζει τα δικά της οικονομικά προβλήματα εξαιτίας του πολέμου και της διεθνούς απομόνωσης, και θα βρεθεί σύντομα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας ως η επόμενη μεγάλη υπερδύναμη στο Διάστημα.

Εκδίκηση

Ισως είναι και ένα είδος… εκδίκησης της Ινδίας, που αντιμετωπιζόταν μέχρι σήμερα ως «περιθωριακή» διαστημική χώρα. Οταν, το 2014, η πρώτη της αποστολή στον Αρη, με το όνομα «Mangalyaan», είχε μπει με επιτυχία σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη (και παρέμεινε εκεί έως το 2022), οι «New York Times» είχαν δημοσιεύσει σκίτσο του Σιγκαπουριανού σκιτσογράφου Χενγκ Κιμ Σονγκ, που συνόδευε άρθρο με τον τίτλο «Η οικονομική αποστολή της Ινδίας στον Αρη» και απεικόνιζε ένα πάμφτωχο Ινδό αγρότη με μια ιερή αγελάδα να χτυπά την πόρτα στο κλειστό δυτικό κλαμπ των διαστημικών δυνάμεων. Και εκείνη η αποστολή δεν είχε ξεπεράσει σε κόστος τα 75 εκατ. δολάρια και ήταν, μάλιστα, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι που είχε κάνει για πρώτη φορά τη σύγκριση με το μπάτζετ μιας χολιγουντιανής ταινίας, του «Gravity», με μπάτζετ 100 εκατ. δολάρια.

Η αντίστοιχη αποστολή Maven της NASA στον Αρη είχε δεκαπλάσιο προϋπολογισμό. Η αποτυχημένη αποστολή της Ρωσίας στη Σελήνη, πάλι, είναι η πρώτη που επιχειρήθηκε από τη χώρα στον δορυφόρο της Γης εδώ και 47 χρόνια. Οι αποτυχίες στις διαστημικές δοκιμές είναι μέσα στο πρόγραμμα, βέβαια, όμως η Ρωσία φαίνεται πως βαδίζει από το κακό στο χειρότερο. Καμία από τις διαστημικές αποστολές που έχει ανακοινώσει από το 1991 δεν έχει στεφθεί με επιτυχία, ενώ αρκετές δεν απογειώθηκαν. Ο προϋπολογισμός της Roscosmos έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, ενώ πολλές από τις μετακινήσεις αστροναυτών που είχε αναλάβει να κάνει προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), όπου η Roscosmos συνεργάζεται με τη NASA, την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία ESA, την ιαπωνική JAXA και την καναδική CSA, εκτελούνται πλέον από τη SpaceX του Ελον Μασκ. Η Ινδία, γράφουν ήδη οι αναλυτές, θα αντικαταστήσει τη Ρωσία ως νέα διαστημική υπερδύναμη.

Το ταξίδι

Τον Ιούνιο, ο Ινδός πρωθυπουργός, Ναρέντρα Μόντι, μετέβη στις ΗΠΑ, όπου συναντήθηκε με αξιωματούχους της κυβέρνησης και επικεφαλής των µεγαλύτερων επιχειρήσεων. Στην επίσκεψη αυτή ανακοινώθηκε πως η Ινδία γίνεται ο 27ος συµβεβληµένος στις «Συµφωνίες Αρτεµις», τις αµερικανικής έµπνευσης αρχές για τη βιώσιµη παγκόσµια συνεργασία στο ∆ιάστηµα.

Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε, επίσης, πως η ινδική ISRO και η NASA θα συνεργαστούν στη µεταφορά Ινδών αστροναυτών στον ∆ιεθνή ∆ιαστηµικό Σταθµό την ερχόµενη χρονιά. Ηδη Ινδοί αστροναύτες εκπαιδεύονται µε τη NASA για τον σκοπό αυτό στο Johnson Space Center του Τέξας. Η Ινδία θα επενδύσει, ταυτόχρονα, µαζί µε τις ΗΠΑ σε διαστηµικά ερευνητικά προγράµµατα. Παράλληλα, η ISRO συνεργάζεται µε το αµερικανικό US Jet Propulsion Laboratory και τη NASA στον προηγµένο δορυφόρο ραντάρ συνθετικού ανοίγµατος NISAR (Nasa-Isro), µια συµφωνία συνεργασίας που είχε υπογραφεί το 2014.

Η Ινδία προετοιµάζει, άλλωστε, κοινή αποστολή εξερεύνησης της Σελήνης µε την Ιαπωνία, τη ροµποτική αποστολή LUPEX , στο πλαίσιο της οποίας η Ινδία θα ετοιµάζει το όχηµα προσσελήνωσης και η Ιαπωνία το όχηµα εκτόξευσης και το διαστηµόπλοιο, µε στόχο και πάλι την εξερεύνηση του νότιου πόλου του φεγγαριού. Το Νέο ∆ελχί βρίσκεται στον δρόµο και για την πρώτη επανδρωµένη αποστολή. Παρότι το 1984 είχε στείλει έναν Ινδό αστροναύτη σε τροχιά γύρω από τη Γη, η χώρα δεν έχει πραγµατοποιήσει δικές της επανδρωµένες αποστολές.

Η σχεδιαζόµενη αποστολή Gaganyaan, µε στόχο την αποστολή τριών Ινδών αστροναυτών στο ∆ιάστηµα, αντιµετωπίζει, πάντως, καθυστερήσεις, µε αποτέλεσµα να µην έχει ανακοινωθεί ακόµη ηµεροµηνία. Σύµφωνα µε Ινδούς αξιωµατούχους, αυτήν τη στιγµή η ISRO βρίσκεται στο στάδιο δοκιµής και τελειοποίησης του συστήµατος διαφυγής πληρώµατος. Παράλληλα, προετοιµάζεται και η αποστολή Aditya-L1 γύρω από τον Ηλιο. Οπως αναφέρει η ινδική υπηρεσία, θα µεταφέρει επτά ωφέλιµα φορτία για τη µελέτη της χρωµόσφαιρας, της φωτόσφαιρας και των εξωτερικών στρωµάτων του ήλιου, χρησιµοποιώντας ηλεκτροµαγνητικούς ανιχνευτές και ανιχνευτές σωµατιδίων, ενώ στα σκαριά βρίσκεται και ακόµα µία αποστολή στον Αρη.

Στον ιδιωτικό τοµέα, ινδικοί πύραυλοι µεταφέρουν εµπορικούς δορυφόρους σε τροχιά, µε µια από τις εταιρείες στον χώρο να είναι η OneWeb, ενώ η Pixxel, µια startup που κατασκευάζει δορυφόρους παρατήρησης της Γης µε υπερφασµατικούς αισθητήρες, έλαβε πρόσφατα χρηµατοδότηση 36 εκατ. δολαρίων από την Google.

Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 2/9