Στις αρχές της περασμένης εβδοµάδας, το Συµβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε ., σε µια άκρως συµβολική κίνηση, συνεδρίασε για πρώτη φορά εκτός του ευρωπαϊκού µπλοκ, στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, Κίεβο. Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. θέλησαν, έτσι, να δώσουν το µήνυµα της στήριξής τους προς την εµπόλεµη χώρα, καθώς κάποια ανησυχητικά -αλλά αναµενόµενα- σηµάδια κάνουν την εµφάνισή τους στον ορίζοντα και προαναγγέλλουν τη διαφαινόµενη κάµψη της οικονοµικής στήριξης του πολέµου.

Πόλεμος στην Ουρκανία: Κάµψη της οικονοµικής στήριξης

Αφενός, στο αµερικανικό Κογκρέσο δεν εγκρίθηκε, λόγω και της πλειοψηφίας των Ρεπουµπλικάνώων, η πολεµική βοήθεια για το Κίεβο που περιλαµβανόταν στο νέο αµερικανικό νοµοσχέδιο δαπανών.

Αφετέρου, στη Σλοβακία κέρδισε τις εκλογές ο φιλορώσος πρώην πρωθυπουργός Ρόµπερτ Φίτσο, του λαϊκιστικού κόµµατος Smer-SD, που θεωρείται πιθανό να σχηµατίσει συµµαχία µε τον Ούγγρο Βίκτορ Ορµπαν κατά της συνεχιζόµενης οικονοµικής στήριξης της Ε.Ε. προς την Ουκρανία.

Διαβάστε ακόμα: Πόλεμος στην Ουκρανία: Συζητήσεις του Κιέβου με τις ΗΠΑ για νέα χρηματοδότηση

Η συμφωνία με την Πολωνία

Στο τοπίο αυτό µια νότα αισιοδοξίας διαφάνηκε σε άλλο µέτωπο, αυτό της Πολωνίας, της χώρας, δηλαδή, που βρέθηκε σε διπλωµατική κρίση µε την Ουκρανία και σταµάτησε κι εκείνη τις µεταφορές όπλων προς το Κίεβο, τον Σεπτέµβριο. Συγκεκριµένα, οι δύο χώρες κατέληξαν την Τρίτη σε συµφωνία στο πρόβληµα που είχε δηµιουργηθεί στη διαµετακόµιση των σιτηρών µέσω της Πολωνίας σε τρίτες χώρες -µία κρίση που έγινε γνωστή ως «πόλεµος των σιτηρών»-, συµφωνώντας οι ουκρανικές εξαγωγές να πραγµατοποιούνται απευθείας µέσω της Πολωνίας, αντί να ελέγχονται πρώτα στα σύνορα Πολωνίας - Ουκρανίας.

∆εν έγινε άµεσα γνωστό αν αυτό θα µεταβάλει τη στάση της Βαρσοβίας στο θέµα της στρατιωτικής βοήθειας. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσκι, είχε ανακοινώσει πως η χώρα του θα επικεντρωθεί «στον εκσυγχρονισµό και τον γρήγορο εξοπλισµό του πολωνικού Στρατού».

Διαβάστε ακόμα: Λύση η Αλεξανδρούπολη για το σιτάρι της Ουκρανίας: Πρόταση στην ΕΕ από Γεραπετρίτη

Διπλωματικές προσπάθειες

Ολα δείχνουν πως η αναµενόµενη κόπωση των ∆υτικών συµµάχων στην οικονοµική συντήρηση των ουκρανικών αναγκών του πολέµου βρίσκεται προ των πυλών.

Ετσι, οι διπλωµατικές προσπάθειες για να παρουσιαστεί ένα κοινό µέτωπο εντάθηκαν, παρότι δεν κρυβόταν η ανησυχία για τον περιορισµό της αµερικανικής χρηµατοδότησης. Στο πλαίσιο της συνεδρίασης των υπουργών Εξωτερικών, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωµατίας, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε βέβαιος ότι η απόφαση για µπλοκάρισµα στην αµερικανική χρηµατοδότηση θα «επανεξεταστεί», διαβεβαιώνοντας τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίµιρ Ζελένσκι, πως οι Ευρωπαίοι «θα συνεχίσουµε να είµαστε στο πλευρό σας».

«Συνεργαζόµαστε και µε τις δύο πλευρές στο Κογκρέσο για να διασφαλίσουµε πως κάτι τέτοιο δεν θα επαναληφθεί», είπε από πλευράς του στο Κίεβο ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας, Νµτίτρο Κούλεµπα. «Απλώς δεν έχουµε σχέδιο για το ενδεχόµενο αποχώρησης των ΗΠΑ και ελπίζουµε ότι δεν θα χρειαστούµε», δήλωσε ένας Ευρωπαίος διπλωµάτης στο Euractiv.

Ουκρανία: Να γίνουµε ένα Ισραήλ στην Ευρώπη - αύταρκες, αλλά µε βοήθεια από άλλες χώρες

Η άλλη είδηση των δύο τελευταίων εβδοµάδων είναι, όµως, πως -εν µέσω ανησυχίας για τις στρατιωτικές δαπάνες των ∆υτικών- οι Ουκρανοί επιδιώκουν πλέον απευθείας συµφωνίες µε τις εταιρείες οπλικών συστηµάτων, στην προοπτική η Ουκρανία, µια βιοµηχανική χώρα, να «αναγεννηθεί» µετά τον πόλεµο ως κέντρο της πολεµικής βιοµηχανίας. Και στο µεταξύ να εξασφαλίσει τις εξοπλιστικές της ανάγκες.

Ετσι, στο Κίεβο έλαβε χώρα την προπερασµένη Παρασκευή το διεθνές εξοπλιστικό συνέδριο International Industries Defense Forum, µε καλεσµένο µεταξύ άλλων και τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενµπεργκ.

Ο Στόλτενµπεργκ, αναγνωρίζοντας πως οι σύµµαχοι του Κιέβου αντιµετωπίζουν ελλείψεις στα οπλοστάσιά τους, δήλωσε πως το ΝΑΤΟ επεξεργάζεται το Σχέδιο ∆ράσης για την Αµυντική Παραγωγή, προκειµένου να αυξήσει τη ζήτηση και τη συµβατότητα των οπλικών συστηµάτων. Μεταξύ των πρωτοβουλιών περιλαµβάνονται αρχικά συµβόλαια 2,4 δισ. ευρώ για πυροµαχικά.

Οι Ουκρανοί αξιωµατούχοι έχουν αποφασίσει ότι «θα πρέπει να γίνουµε ένα Ισραήλ στην Ευρώπη - αύταρκες, αλλά µε βοήθεια από άλλες χώρες», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Ντάνιελ Βάλντιχ, πρόεδρος της εταιρείας Yorktown Solutions, που κάνει λόµπινγκ για την Ουκρανία στην Ουάσινγκτον. Η προσπάθεια αυτή θα βασιστεί, εξήγησε, σε συµφωνίες κοινής ανάπτυξης οπλικών συστηµάτων, «που θα αναπτύξουν τις δυνατότητες της περιοχής και, στη συνέχεια, της ίδιας της χώρας».

Οπως είπε ο πρόεδρος Ζελένσκι, ήδη «διαπραγµατευόµαστε (σ.σ.: συµφωνίες για από κοινού ανάπτυξη) µε τους εταίρους µας».

Στο συνέδριο, ο γερµανικός οπλικός γίγαντας Rheinmetall ανακοίνωσε πως θα συνεργαστεί µε την κρατική ουκρανική Ukroboronprom στην κατασκευή τανκς και τεθωρακισµένων οχηµάτων. Η βρετανική BAE πως ανοίγει γραφείο στο Κίεβο, ενώ 20 Γάλλοι επιχειρηµατίες συνόδευσαν τον υπουργό των γαλλικών Ενόπλων ∆υνάµεων, Σεµπαστιάν Λεκορνί. Συνολικά στο συνέδριο συµµετείχαν 250 εταιρείες από ΗΠΑ, Ευρώπη και Ασία. Μια από τις µεγαλύτερες αποστολές ήταν εκείνη της Τσεχίας. Αξιωµατούχος, µάλιστα, της Τσεχίας δήλωσε ανωνύµως στο Politico πως στόχος είναι η οπλική παραγωγή της χώρας, σε συνεργασία ήδη µε ουκρανικές εταιρείες, στην οποία απασχολούνται πολλοί Ουκρανοί εργάτες, να µεταφερθεί το συντοµότερο στην Ουκρανία.

Διαβάσυτε ακόμα: Βέλγιο-ΝΑΤΟ: Ταξίδεψε στις Βρυξέλλες ο Ζελένσκι – Με F-16 εξοπλίζει την Ουκρανία το Βέλγιο

Διεθνείς δωρεές

Αυτήν τη στιγµή, µε βάση τον Προϋπολογισµό της Ουκρανίας για το 2024, η χώρα αναµένεται να λάβει 42,8 δισ. δολάρια σε διεθνείς δωρεές έως το επόµενο έτος. Το µεγαλύτερο µέρος της χρηµατοδότησης παραδοσιακά έρχεται από τις ΗΠΑ, τη χώρα που µέχρι στιγµής έχει δεσµεύσει ή και παραδώσει 42,1 δισ. δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια (συνολικά 75 δισ. δολάρια σε οικονοµική βοήθεια κάθε είδους) από τις αρχές του περασµένου έτους ως σήµερα. Τι θα γίνει στο εξής;

Από ευρωπαϊκής πλευράς, ο Ζοζέπ Μπορέλ πρότεινε στην Ουκρανία πολυετές κονδύλι εντός του Ευρωπαϊκού Μηχανισµού Ειρήνης (ΕΜΕ), ύψους µέχρι 5 δισ. ευρώ, για το επόµενο έτος ή έως 20 δισ. για την τετραετία, στο πλαίσιο ειδικού «Ταµείου Βοήθειας για την Ουκρανία», ενσωµατωµένου στο ΕΤΕΠ, το οποίο όµως θα πρέπει να εγκριθεί πρώτα από τα κράτη-µέλη.

Δημοσιεύθηκε στα Παραπολιτικά στις 7/10/2023