Κορυφώνεται η αγωνία για το μέλλον της Τουρκίας καθώς 58 εκατ. ψηφοφόροι προσέρχονται την Κυριακή στις κάλπες, προκειμένου να αποφασίσουν εάν θα αντικαταστήσουν την κοινοβουλευτική τους δημοκρατία με μία παντοδύναμη προεδρία.

Μια ενδεχόμενη επικράτηση του «ναι» θα είναι η μεγαλύτερη πολιτειακή αλλαγή μετά τη θεμελίωση του σύγχρονου τουρκικού κράτους, φέρνοντας τη μεγαλύτερη αλλαγή στο σύστημα της διακυβέρνησης της χώρας

Ταυτόχρονα θα σηματοδοτήσει την απόλυτη κυριαρχία για τον Ερντογάν καθώς θα συγκεντρώνει τις περισσότερες εκτελεστικές εξουσίες, ορίζοντας ο ίδιος τους υπουργούς της κυβέρνησης, καθώς και έναν ή δύο αντιπροέδρους.

Ο θώκος του πρωθυπουργού θα καταργηθεί, ενώ βάσει των προβλέψεων του νομοσχεδίου, ο πρόεδρος θα μπορεί να επεμβαίνει άμεσα στον δικαστικό τομέα.

Ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί να επιλέγει άμεσα ή έμμεσα έξι μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (HSYK), το οποίο είναι αρμόδιο για να διορίζει και να αποπέμπει τους δικαστικούς λειτουργούς. Το κοινοβούλιο θα επιλέγει τα υπόλοιπα επτά μέλη.

Τα στρατοδικεία, που έχουν στο παρελθόν καταδικάσει σε θάνατο πολλούς αξιωματούχους μεταξύ αυτών και ο πρώην πρωθυπουργός Αντνάν Μεντερές μετά το πραξικόπημα του 1960, θα απαγορευθούν πλην εξαιρέσεων.

Αναφορικά με το Κοινοβούλιο, ο αριθμός των βουλευτών θα αυξηθεί από 550 σε 600, ενώ το όριο ηλικίας του εκλέγεσθαι θα μειωθεί από τα 25 έτη που είναι τώρα στα 18. Οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές θα διεξάγονται ταυτόχρονα κάθε πέντε χρόνια, έναντι τεσσάρων που ισχύει τώρα

Στον αντίποδα, ένα «όχι» στο δημοψήφισμα θα θεωρηθεί προσβολή για τον ίδιο και τους ένθερμους υποστηρικτές του, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το τι μέλλει γενέσθαι.

Οι υποστηρικτές του Ερντογάν βλέπουν το σχέδιο ως εγγύηση σταθερότητας σε μια περίοδο αναταραχής, ενώ οι επικριτές του κάνουν λόγο για πραξικόπημα και υπερσυγκέντρωση εξουσιών ενώ οι υποστηρικτές του Ερντογάν εκτιμούν ότι θα φέρει σταθερότητα στη χώρα.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν μία αδυσώπητη μάχη μεταξύ του «Ναι» και του «Όχι». Όντας οι προβλέψεις στα όρια του δημοσκοπικού λάθους, όλα δείχνουν ότι θα εξελιχθεί σε θρίλερ για τον Τούρκο πρόεδρο

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν οριακό προβάδισμα στο ναι, παρουσιάζοντας μία χώρα βαθειά διχασμένη.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση της KONDA το ναι είναι 51,5% και το όχι 48,5%. Η εταιρεία SONAR δίνει 51,2% στο όχι και 48,8% στο ναι. Ο διευθυντής της εταιρείας εκτιμά ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν μπόρεσαν να πουν όχι στην δημοσκόπηση. Η Gezici προβλέπει 51,3% ναι και 48,7% όχι. Η Αvrasya προβλέπει 57,75% όχι και 42,25% ναι.

Ωστόσο, οι παρατηρητές εκτιμούν πως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τις ψήφους των εθνικιστών που είναι αντίθετοι σε κάθε παραχώρηση προς τους Κούρδους και φοβούνται πως μετά το δημοψήφισμα ο Ερντογάν ίσως υιοθετήσει πιο μετριοπαθή θέση.

Ενδεικτικό της ανησυχίας που προκάλεσαν στην τουρκική ηγεσία τα σχόλια του Μπαχτσελί είναι το γεγονός πως ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε πως θα υπέβαλε αμέσως την παραίτησή του «αν υπήρχε ένα και μόνο άρθρο [στη συνταγματική αναθεώρηση] που θα άνοιγε τον δρόμο για ομοσπονδιακό κράτος».

Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, τα σενάρια της επόμενης ημέρας βλέπουν την κοινωνική πόλωση στην Τουρκία να συνεχίζεται, η οποία θα οδηγήσει και κλυδωνισμούς στην πορεία της οικονομίας.

Αν η πλειοψηφία πει «ναι» τότε, όπως δήλωσε ο πρόεδρος Ερντογάν αλλά και κυβερνητικοί παράγοντες, «την αμέσως επόμενη ημέρα» θα έρθει στη βουλή η πρόταση για επαναφορά της θανατικής ποινής.

Το αποτέλεσμα αυτού του δημοψηφίσματος αναμένεται να επηρεάσει τις σχέσεις της χώρας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την αντιμετώπιση του κουρδικού ζητήματος και την εξέλιξη της τουρκικής κοινωνίας.

Παράλληλα η Άγκυρα θα ζητήσει συζήτηση σε νέα βάση της σχέσης της με την ΕΕ, αν και η επαναφορά της θανατικής ποινής ουσιαστικά ακυρώνει την ενταξιακή της διαδικασία.

Η ψηφοφορία θα γίνει υπό κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που ισχύει από τον περασμένο Ιούλιο, δηλαδή με περιορισμούς στις κινήσεις και εκδηλώσεις των πολιτών κάτι που τελικά φαίνεται να ίσχυσε κυρίως για τα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην των ακροδεξιών που υποστηρίζουν το «ναι».

Ο πρόεδρος Ερντογάν, σε δημόσιες ομιλίες του χθες στις πόλεις Ορντού και Κερασούντα ζήτησε από το λαό να ψηφίσει «ναι» για να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία πιο αποτελεσματικά και κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι υποστηρίζει τους τρομοκράτες.

«Έχουμε αρχίσει τον μεγάλο αγώνα για να εξαλείψουμε τις τρομοκρατικές οργανώσεις όπως το ΡΚΚ, την οργάνωση του Γκιουλέν, το DHKPC. Εξουδετερώσαμε 11.000 τρομοκράτες μέχρι τώρα. Θα τους εξολοθρεύσουμε τελείως. Θα τους θάψουμε στα χαντάκια που έσκαψαν οι ίδιοι στη ΝΑ Τουρκία. Με τη βοήθεια του Θεού, την Κυριακή το βράδυ η Ευρώπη θα ακούσει τη φωνή μας. Τότε θα πουν ότι η Τουρκία είναι μια χώρα με την οποία δεν μπορούν να παίζουν παιχνίδια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο τούρκος πρόεδρος.