Έτσι συμβαίνει εδώ και επτά χρόνια: ο μεγάλος ρυθμιστής και ο άτακτος μαθητής της Ευρώπης κονταροχτυπιούνται συνεχώς, καθορίζοντας συνεχώς την ατζέντα για τις συζητήσεις που αφορούν το δύσκολο παρόν και το αβέβαιο μέλλον της Γηραιάς Ηπείρου. Με την εκ νέου νίκη της Άνγκελα Μέρκελ, όμως, αμφότεροι οι πόλοι έχουν σταθεροποιηθεί. Η ανθεκτική Καγκελάριος, αφού κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές του 2013 ως επικεφαλής της «σιδερένιας γροθιάς» που θα ρύθμιζε το ελληνικό ζήτημα, τώρα ακολούθησε μια πιο συγκαταβατική τακτική, τόσο στα οικονομικά ζητήματα, όσο και στο προσφυγικό. Αυτή την έβγαλε νικήτρια, με σκληρά πλήγματα, καθώς 1.000.000 ψηφοφόροι της φυλλορρόησαν προς το ακροδεξιό AfD.

Παρότι ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βάφτισε το πρόσφατο βιβλίο του «Επανάσταση», η πρόσφατη νίκη του ιδίου στη Γαλλία και της Άνγκελα Μέρκελ στη Γερμανία σηματοδοτούν στην πραγματικότητα την παράταση της ζωής της ευρωπαϊκής κανονικότητας. Για το Βερολίνο και το Παρίσι, αλλά και τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που ακολούθησαν τις αριστερές αποκλίσεις αντί των ακροδεξιών, στην κορυφή της ατζέντας φαίνεται να βρίσκεται πια η διάσωση της τωρινής μορφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με όσα αυτή συνεπάγεται.

Η «χαλάρωση» της στάσης της Καγκελαρίου στο ζήτημα της λιτότητας, η φημολογούμενη διαπραγμάτευση με το SPD για την απομάκρυνση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η υποστήριξη μιας ανθρωπιστικής αντιμετώπισης του προσφυγικού μπορούν εν μέρει να αποδοθούν σ’ αυτή την αλλαγή στρατηγικής. Άλλωστε, τα περιθώρια για μια πιο δεξιά στροφή έχουν στενέψει. Ο Λευκός Οίκος υπό τον Ντόναλντ Τραμπ έχει διακηρύξει απ’ την αρχή την προτίμησή του στην ευρωσκεπτικιστική ακροδεξιά και το Σοσιαλιστικό Κόμμα παράγει όλο και πιο αδύναμους εταίρους. Το Brexit δημιουργεί ένα σημαντικό προηγούμενο στις αποσχιστικές τάσεις και αλλάζει τα οικονομικά δεδομένα. Τα σημεία-κλειδιά της συντηρητικής ατζέντας έχουν αφομοιωθεί από την ακροδεξιά και συμβάλλουν στο να εντείνονται οι παράλληλες κρίσεις.

Αν η Ελλάδα ήταν ο προάγγελος ή και το «εργαστήριο» της ευρωπαϊκής κρίσης, τώρα έχει έρθει η ώρα να ξεδιπλωθεί αυτή η κρίση σε όλο της το μέγεθος. Η είσοδος του AfD με 13,5% στην Bundestag και η αναιμική νίκη της συντηρητικής παράταξης, εύκολα ανακαλεί τις ημέρες του 2012 εδώ.

Πιο ουσιώδη από τους παραλληλισμούς είναι ωστόσο τα αντίποινα της ελληνικής περίπτωσης. Μετά από χρόνια που χρησιμοποιήθηκε από την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία ως αποδιοπομπαίος τράγος της κρίσης του ευρώ, η Ελλάδα έγινε τελικά βέλος στη φαρέτρα της ευρωσκεπτικιστικής ακροδεξιάς που όσο κατακάθισε με την ήττα της Λεπέν, άλλο τόσο δυναμώνει με την άνοδο του AfD. Ήταν η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ που πρώτη έδειξε το ελληνικό έλλειμμα ως φταίχτη. Έξι χρόνια αργότερα, το UKIP και οι μισοί Τόρις πέτυχαν την απόσχιση από την ΕΕ δείχνοντας τη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου σε αφίσες. Το δε AfD δια στόματος του ιδρυτή του και όχι μόνο, έχει δηλώσει πολλάκις για την Ελλάδα ότι είναι ανεπίτρεπτο να πληρώνει ο Γερμανός φορολογούμενος για τις σπάταλες ευρωπαϊκές χώρες.

Τα προβλήματα για τη γερμανίδα Καγκελάριο δεν σταματούν εκεί. Η κυβέρνηση Μακρόν βλέπει με αντιπάθεια το FDP που αποτελεί μονόδρομο για κυβερνητικό εταίρο. Η σύσφιξη της λιτότητας για την ικανοποίηση του ευρωσκεπτικιστικού ακροατηρίου θα άνοιγε έναν νέο φαύλο κύκλο κρίσης με τις πιο αδύναμες χώρες της ευρωπαϊκής αλυσίδας. Έχοντας καταφέρει να μετατρέψει τους πιο ασταθείς παράγοντες σε «αξιόπιστους» για τους σκοπούς της λιτότητας εταίρους, η Άνγκελα Μέρκελ έχει αρχίσει να μετατρέπεται σε ευρωπαϊκή μειοψηφία.

Είναι ένα καλό ερώτημα πόσο μπορεί να αντέξει η Ευρωπαϊκή Ένωση όταν ο πιο ισχυρός πυλώνας της βάλλεται κατά τέτοιο τρόπο. Στο ασταθές τοπίο της λιτότητας επιδρούν πια οι φυγόκεντρες δυνάμεις που εντείνουν τον ενδοευρωπαϊκό ανταγωνισμό. Τα επικρατέστερα σενάρια για τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης, μοιάζουν ακόμα πιο αρνητικά: είτε η λιτότητα θα επανέλθει με νέα δριμύτητα, για να κατευνάσει την ακροδεξιά αντιπολίτευση και να επαναπατρίσει τους απολωλότες ψηφοφόρους ή η Ένωση θα έχει να αντιμετωπίσει την απότομη διάλυση, εντελώς απροετοίμαστη για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.