Οι αρχηγοί των «28» της Ευρωπαϊκής Eνωσης κατέληξαν σε συμφωνία όσον αφορά την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, ύστερα από σχεδόν 14 ώρες διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, περί τις 04:30 τοπική ώρα (05:30 ώρα Ελλάδας), εξασφαλίζοντας τη συναίνεση της Ιταλίας, που απειλούσε να προβάλει βέτο.

«Οι ηγέτες των 28 χωρών της ΕΕ συμφώνησαν στα συμπεράσματα της συνόδου, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τη μετανάστευση» γνωστοποίησε μέσω Twitter ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.

Ο συμβιβασμός αφορά τη δημιουργία νέων κέντρων υποδοχής μεταναστών κλειστού τύπου, σε εθελοντική όμως βάση, εντός των συνόρων της ΕΕ, με στόχο να αποσυμφορηθεί η κατάσταση στην Γερμανία και την Ιταλία. Μεταξύ των χωρών που όλοι «έδειξαν» για αυτά τα κέντρα, η Ελλάδα και η Ιταλία. Η Ισπανία, πάντως, ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί τη δημιουργία τέτοιων κέντρων.

Αναμένεται να δημιουργηθούν και κέντρα εξέτασης ασύλου σε τρίτες χώρες, να εντατικοποιηθούν οι διμερείς συμφωνίες με χώρες μετανάστευσης για την επιστροφή των πολιτών τους που δεν μπορούν να αιτηθούν άσυλο. 

«Όλα τα μέτρα στο πλαίσιο αυτών των ελεγχόμενων κέντρων, συμπεριλαμβανομένων των μετακινήσεων και των μετεγκαταστάσεων, θα λαμβάνονται σε εθελοντική βάση» αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου.

Οι «28 συμφώνησαν επίσης να κάνουν αυστηρότερους τους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων, καθώς και να αυξήσουν τη χρηματοδότηση που προσφέρουν στην Τουρκία, στο Μαρόκο και σε άλλες χώρες στη βόρεια Αφρική. 

Ο Ιταλός πρωθυπουργός δήλωσε ικανοποιημένος, αλλά ξεκαθάρισε ότι η χώρα δεν πρόκειται αυτή τη στιγμή να απαντήσει, αν θα δεχθεί τη δημιουργία τέτοιων κέντρων στο έδαφός της. «Αυτή είναι μια απόφαση που θα λάβουμε μαζί, ως κυβέρνηση. Δεν μας ζητήθηκε να το κάνουμε οπωσδήποτε» τόνισε ο Τζιουζέπε Κόντε.

Οι αντιδράσεις των ηγετών

«Ηταν η ευρωπαϊκή συνεργασία αυτή που υπερίσχυσε», δήλωσε πριν ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, σχολιάζοντας την επίτευξη συμφωνίας για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος έπειτα από τις μαραθώνιες και ιδιαίτερα δύσκολες διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.

Η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ χαρακτήρισε καλό σημάδι τη συμφωνία που επιτεύχθηκε. «Συνολικά, έπειτα από μια εντατική συζήτηση για το πιο δύσκολο ζήτημα για την ΕΕ, δηλαδή το μεταναστευτικό, είναι καλό σημάδι το ότι συμφωνήσαμε σε ένα κοινό κείμενο. Έχουμε ακόμη πολλή δουλειά να κάνουμε για να γεφυρώσουμε τις διαφορετικές απόψεις» πρόσθεσε πάντως η καγκελάριος.

Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς είπε ότι οι ηγέτες των χωρών μελών της ΕΕ συμφώνησαν πως η Ιταλία και η Ελλάδα μπορούν να δημιουργήσουν κέντρα υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός τους, εάν το επιθυμούν.

Οι διαβουλεύσεις μετά το ιταλικό βέτο

Κατά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, η Γαλλία και ορισμένα ακόμη κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εκ των οποίων και η Ιταλία, είχαν συμφωνήσει σε νέα διατύπωση των συμπερασμάτων για τη μετανάστευση στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με γάλλο διπλωμάτη.

Η πηγή ανέφερε ότι ανάμεσα στις χώρες που συμφώνησαν με το προσχέδιο κειμένου βρίσκονται η Μάλτα, η Ισπανία και η Ολλανδία, αν και ο εκπρόσωπος της ολλανδικής κυβέρνησης αργότερα τόνισε ότι η χώρα του δεν συμμετείχε στις νέες προτάσεις που προέκυψαν μετά το βέτο που άσκησε η Ρώμη στα τελικά συμπεράσματα της συνόδου κορυφής.

«Δεν μπορώ να σας πω ότι όλα έχουν διευθετηθεί», τόνισε στους δημοσιογράφους ο γάλλος διπλωμάτης στο περιθώριο της συνόδου.

«Αλλά είναι σημαντικό ότι μπορέσαμε να συνεργαστούμε με τον ιταλό πρωθυπουργό και να πετύχουμε πρόοδο στην ιδέα των “ελεγχόμενων κέντρων” που θα έχουν μεγαλύτερη ευρωπαϊκή στήριξη», συμπλήρωσε.

Αυστρία: Καν’ το όπως η Γερμανία

Ο καγκελάριος της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς είχε δηλώσει ότι η χώρα του δεν θα δέχεται τους μετανάστες που επαναπροωθεί η Γερμανία, στην περίπτωση που υλοποιηθεί η απειλή του γερμανού υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ.

Αν η κυβέρνηση της Γερμανίας αποφασίσει να κλείσει τα σύνορά της στους μετανάστες που έχουν ήδη καταγραφεί σε άλλες χώρες μέλη της ΕΕ, η Αυστρία «φυσικά θα λάβει το ίδιο μέτρο στα (δικά της) σύνορα», διεμήνυσε ο Κουρτς μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής.

Βάσει του ισχύοντος κανονισμού για το άσυλο στην ΕΕ, οι πρόσφυγες θα πρέπει να επιστρέφουν στο κράτος όπου καταγράφηκαν αρχικά, δηλαδή στις περισσότερες περιπτώσεις στην Ιταλία ή την Ελλάδα, όχι στην Αυστρία, επέμεινε ο δεξιός αυστριακός καγκελάριος.

Οι μετανάστες που έχουν ήδη καταγραφεί σε άλλες χώρες αποτελούν μικρό μέρος του προβλήματος, συνέχισε ο Κουρτς και υποστήριξε ότι «πολύ μεγαλύτερος αριθμός» αιτούντων άσυλο και μεταναστών φθάνουν στην ΕΕ και κινούνται από τη χώρα άφιξής τους σε άλλες χωρίς καν να έχουν καταγραφεί εκεί.