Πρέσβης Κύπρου: «Λύση στο Κυπριακό να δώσει ο κατακτητής»
Για τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό και τα τετελεσμένα που θέλει να δημιουργήσει η Άγκυρα στην ΑΟΖ μιλά στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ o Κυριάκος Κενεβέζος
Ο πρέσβης της Κύπρου στην Αθήνα, Κυριάκος Κενεβέζος, μιλά στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ μετά και την ανανέωση της θητείας του από τον Νίκο Αναστασιάδη, και καλεί την Τουρκία να προχωρήσει τις διαδικασίες σε θέματα εγγυήσεων, ασφάλειας και στρατευμάτων. «Αν η Τουρκία αποφασίσει, μπορούμε να έχουμε λύση στο Κυπριακό», σημειώνει.
Πότε πιστεύετε ότι θα αρχίσουν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό;
Δική μας επιδίωξη είναι το συντομότερο δυνατόν. Αυτό βέβαια αφορά τη δική μας πλευρά. Είναι προφανές ότι δεν μπορούμε να απαντήσουμε εκ μέρους της τουρκικής πλευράς. Εμείς είμαστε έτοιμοι να επανέλθουμε στο τραπέζι του διαλόγου. Αυτό που πρέπει όμως να γίνει αντιληπτό είναι ότι για να προκύψει αυτό θα πρέπει προηγουμένως να δημιουργηθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις. Είναι εύκολο να συνομιλείς, αλλά το σημαντικό είναι να παράγεις αποτέλεσμα. Γνωρίζουμε πολύ καλά ποιο ήταν το αποτέλεσμα των προηγούμενων διαπραγματεύσεων. Ο γ.γ. του ΟΗΕ, που έχει αποδείξει ότι ενδιαφέρεται για την επίλυση του Κυπριακού, προσδοκούμε ότι θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση. Από την πλευρά μας, επιδιώκουμε λύση που να οδηγεί στη δημιουργία ενός κανονικού ευρωπαϊκού κράτους. Οταν κάτι επιβάλλεται χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις να λειτουργήσει ομαλά, ενδέχεται «να αποβληθεί από το σώμα». Γι’ αυτό επιδιώκουμε δίκαιη και βιώσιμη λύση και ένα κανονικό κράτος.
Ο Ταγίπ Ερντογάν επικράτησε με άνεση στον α’ γύρο των τουρκικών εκλογών. Θεωρείτε ότι η αυτοπεποίθηση που αντλεί από το αποτέλεσμα θα επηρεάσει τις εξελίξεις στο Κυπριακό;
Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Τουρκία ήταν αναμενόμενο. Το μόνο που βρισκόταν υπό συζήτηση ήταν τα ποσοστά. Ο Ερντογάν είναι ο πρωταγωνιστής καθ’ ολοκληρία στην Τουρκία, επί του παρόντος. Είμαστε υποχρεωμένοι να διαβάζουμε ή να προσδοκούμε θετικά από αυτό που προέκυψε, αλλά χωρίς να είμαστε αφελείς και αιθεροβάμονες. Ως εκ τούτου, ας θεωρήσουμε ότι αυτή η επιβεβαίωση του ρόλου και της ισχύος του θα λειτουργήσει ως γέφυρα συνεννόησης και όχι αποδόμησης. Εμείς αυτό που κάνουμε με επιμέλεια και σεβασμό είναι να παρακολουθούμε τις εξελίξεις, να σεβόμαστε τους συνομιλητές μας και προφανώς να μη διεκδικούμε κάτι που τους ανήκει, αλλά το ορθόν, που είναι η αποκατάσταση του δικαίου. Εχουμε με πολύ κόπο πετύχει ισχυρές συμμαχίες και συνεργασίες το τελευταίο διάστημα, όπως αυτές με Ισραήλ, Αίγυπτο, Ιορδανία, ακόμη και Σαουδική Αραβία, καθώς και με άλλες χώρες στην ευρύτερη περιοχή. Ολα αυτά μαζί με μια παραγωγική παρουσία στο πλαίσιο της Ε.Ε. έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση ενός καλύτερου κλίματος αλλά και ευνοϊκότερου προς τις θέσεις μας ακροατηρίου, που ελπίζουμε πως θα λειτουργήσει, όσο αυτό είναι εφικτό, θετικά για τις εξελίξεις που αφορούν και το Κυπριακό.
Δημοσιεύματα του κυπριακού Τύπου θέλουν τον Τούρκο πρόεδρο να δημιουργεί τετελεσμένα στην κυπριακή ΑΟΖ. Σας προβληματίζει η στάση του και πώς προχωρούν οι συμφωνίες με τις εταιρείες για την αξιοποίηση των οικοπέδων;
Ασφαλώς και μας προβληματίζει και είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο που με ιδιαίτερη προσοχή και επιμέλεια έχουμε προχωρήσει σε σειρά ενεργειών και ειδικότερα συνεργασιών, οι οποίες αποτελούν ένα σημαντικό πλαίσιο και ομπρέλα ασφαλείας, στη βάση του οποίου οικοδομούμε την εντατικοποίηση και την ολοκλήρωση του συνόλου των σχεδιασμών μας και την προφανή, χωρίς καμία έκπτωση, άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Νομίζω πως αυτός που θα χάσει περισσότερα από πιθανές ακραίες ενέργειες στο βάθος του χρόνου δεν θα είμαστε εμείς, αλλά αυτή η ίδια η Τουρκία. Οι σχεδιασμοί της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις πολύ σημαντικές εταιρείες-κολοσσούς προχωρούν ως οι συμφωνίες με αυτούς και ως οι δικοί μας προγραμματισμοί.
Θεωρείτε ότι οι Τούρκοι διπλωμάτες επιδιώκουν λύση του ζητήματος ή θα το αφήσουν να πλανάται αιωνίως εις βάρος και των Ελληνοκυπρίων;
Αν η Τουρκία αποφασίσει, μπορούμε να έχουμε λύση στο Κυπριακό. Η γείτων κρατά, δυστυχώς, το κλειδί της λύσης. Εμείς, από τη δική μας πλευρά, κάνουμε πάντα ό,τι μπορούμε. Αν η Τουρκία είχε προχωρήσει στα αυτονόητα, κατά τη διάρκεια των τελευταίων συνομιλιών, στα ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια, τα στρατεύματα και τις εγγυήσεις, θα μπορούσαμε να μιλάμε για πιθανή κατάληξη στο Κυπριακό. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι η Τουρκία μπορεί να το «ξεκλειδώσει», γιατί είναι ο κατακτητής. Αν ήμασταν εμείς ο κατακτητής και ο εισβολέας, θα μπορούσαμε εμείς να το κάνουμε. Αυτός που έχει να δώσει για να οδηγηθούμε σε λύση είναι ο κατακτητής και εισβολέας. Εμείς, από την πλευρά μας, επιδιώκουμε το καλύτερο δυνατό, αλλά αυτό δεν αρκεί και δεν μπορεί να υπάρξει καθολική υποχώρηση από μέρους μας σε σειρά ζητημάτων απλά και μόνο για να πούμε ότι καταλήγουμε σε λύση. Αυτό δεν θα ήταν λύση, αλλά υποθήκευση και ναρκοθέτηση του μέλλοντος του κυπριακού ελληνισμού. Αυτά που έχουμε να δώσουμε στο τραπέζι των συνομιλιών τα έχουμε εξαντλήσει προ πολλού. Εχουμε κάνει το καλύτερο δυνατό και κρινόμαστε ενίοτε για ζητήματα που έχουν τοποθετηθεί εξελικτικά από την ελληνοκυπριακή πλευρά στην πορεία των συνομιλιών όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Σε ποιους τομείς κρίνετε ότι θα πρέπει, πρώτιστα, να υποχωρήσει η Τουρκία;
Η Τουρκία δεν έχει κάνει βήματα και θα πρέπει να προχωρήσει επί τούτου στα θέματα των εγγυήσεων, της ασφάλειας και των στρατευμάτων. Μπορεί να υπάρξει λύση στο Κυπριακό με παραμονή των τουρκικών στρατευμάτων και εγγυήτριες δυνάμεις; Μπορεί να γίνει αυτό αποδεκτό; Ποιος Ευρωπαίος πολίτης θα αποδεχόταν κάτι τέτοιο και δη από τη χώρα-εισβολέα; Νομίζω πως κάτι πιο παράλογο δεν θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς. Ελπίζω δε και θεωρώ ότι έχουν την ικανότητα να αντιληφθούν ότι είναι προς το συμφέρον και εκείνων να επιλυθεί το Κυπριακό.
Η Αγκυρα και ορισμένοι Τουρκοκύπριοι πολιτικοί, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων, θέτουν πλέον ανοικτά θέμα δημιουργίας δύο κρατών στην Κύπρο. Τι απαντάτε;
Αυτό δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Αποτελούσε πάντα μια έμμεση ή και άμεση απειλή από τουρκικής πλευράς, με προφανή ή υποβόσκοντα στόχο την άσκηση πίεσης που θα οδηγούσε τη δική μας πλευρά σε περαιτέρω υποχωρήσεις. Ασφαλώς μια τέτοια εξέλιξη την απορρίπτουμε κατηγορηματικά, όσο δε αφορά στη δική μας πλευρά, δεν έχει πέσει στην αντίληψή μου ότι υπάρχει οποιαδήποτε τέτοια τοποθέτηση. Αν υπάρχει, θα πρέπει να βγει από την ατζέντα. Δεν εξυπηρετεί κανέναν από τους στόχους που έχουμε θέσει τα προηγούμενα χρόνια και, πολύ περισσότερο, την επίλυση του Κυπριακού και την απελευθέρωση και επανένωση του νησιού στη βάση του Δικαίου.