Λέγεται, και είναι γεγονός, ότι κανείς δεν πρέπει να κάθεται σπίτι του όταν στήνονται κάλπες, για να μην δίνει τη χαρά σε όσους δεν κάτσουν σπίτι να αποφασίζουν εν αγνοία του. Οι Βάσκοι, για παράδειγμα, που επέλεξαν σε μεγάλο ποσοστό την αποχή στο δημοψήφισμα του 1978 για το νέο Σύνταγμα της Ισπανίας, απλά απέκτησαν Σύνταγμα, επειδή το ψήφισε το 90% των συμπατριωτών τους. Και με υψηλότατη συμμετοχή, κοντά στο 70%.

Όμως στην περίπτωση του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ για τη Συμφωνία των Πρεσπών συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Το 63% περίπου των πολιτών που έκατσαν σπίτι καθόρισαν τις εξελίξεις. Μετέτρεψαν το «ιστορικό» δημοψήφισμα σε συμβουλευτικό. Βγήκαν στους δρόμους να πανηγυρίσουν τη στιγμή που οι νικητές παρακολουθούσαν μουδιασμένοι.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι ανοικτό σε πολλές ερμηνείες. Στην ΕΕ, που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να πιέσουν τους πολίτες της ΠΓΔΜ, τώρα ανακάλυψαν ότι το δημοψήφισμα είναι «συμβουλευτικό» και ότι η πορεία πρέπει να συνεχιστεί.

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ (που κάποτε δήλωνε αναρμόδιος για την υπόθεση των Μητρετώδη-Κούκλατζη) επανέλαβε ότι η ευκαιρία είναι τώρα και δεν πρέπει να χαθεί.

Μάλλον κανείς δεν κατάλαβε ότι οι πολλές επισκέψεις στα Σκόπια εξαγρίωσαν τον κόσμο. Εδώ είναι Βαλκάνια.

Ο Ζόραν Ζάεφ που όργωσε την ΠΓΔΜ, επαναλαμβάνοντας ότι η «μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα» εξασφαλίστηκαν στις Πρέσπες, τώρα συνεχίζει απτόητος. Προειδοποιεί μάλιστα ότι δεν υπάρχει καλύτερη συμφωνία με την Ελλάδα.

Και τώρα θα πάει στη Βουλή, ελπίζοντας να έχει αποτέλεσμα το «ψήσιμο» για να βρει 11 βουλευτές. Τόσους χρειάζεται για να περάσει και το τελευταίο σκέλος της Συμφωνίας, οι συνταγματικές αλλαγές. Θα σπεύσει να προειδοποιήσει ότι απειλείται η σταθερότητα στα Βαλκάνια; Θα πείσει κανέναν; Θα δούμε πολύ σύντομα.

Δύσκολο, όμως, το «ψηστήρι» αφού θα πρόκειται κυρίως για βουλευτές του VMRO, που θα πρέπει να γίνουν αποστάτες. Το συγκεκριμένο κόμμα αποδείχθηκε για μια ακόμα φορά πολύ σκληρό για να ηττηθεί. Άλλωστε, ακόμα και στις εκλογές του 2016 που έκαναν τον Ζάεφ πρωθυπουργό, το VMRO βγήκε πρώτο σε ψήφους. Έστω και με απώλειες.

Η αλήθεια για τον Ζάεφ είναι απλή και πικρή: Το ΝΑΤΟ δεν αλλάζει άρδην τη ζωή των πολιτών και η προοπτική για ένταξη στην ΕΕ είναι πολύ μακρινή. Ας ρωτήσει τους γείτονές του που μπήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων ή ακόμα προσπαθούν να μπουν.

Χώρια που εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες του απλώς μετανάστευσαν για να βρουν δουλειά και αδιαφορούν. Για τη μία και μοναδική λύση-ευκαιρία του Ζάεφ στις Πρέσπες ή την όποια επόμενη λύση-ευκαιρία θα φέρει όποιος κερδίσει τις πρόωρες εκλογές. Έτσι κι αλλιώς, οι πολίτες δεν είχαν καμία συμμετοχή στις διεργασίες για την αλλαγή ονόματος και τα υπόλοιπα «ευεργετήματα», που έσπευσαν να τους «πουλήσουν». 

Στην Αθήνα, ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμενος έσπευσε να χαρακτηρίσει άκυρο το δημοψήφισμα και να επιτεθεί στον πρόεδρο της ΝΔ, ο οποίος δεν ψήφισε τις Πρέσπες και κατέθεσε πρόταση μομφής για να μην τις ψηφίσει κανείς. Αν διαβάσει το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ ο κ. Καμμένος θα πληροφορηθεί ότι το δημοψήφισμα δεν είναι άκυρο, απλά απέκτησε συμβουλευτικό χαρακτήρα. Εν μέρει βέβαια έχει δίκιο. Είναι λογικό ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ να ψάχνει ρόλο και δικαίωση τώρα που τον έχουν σχεδόν ξεγράψει στο Μέγαρο Μαξίμου. Του το υπενθύμισαν αρκετά στελέχη της κυβέρνησης και ο ίδιος ο πρωθυπουργός από αμερικανικό έδαφος: Και να φύγει από το σχήμα, δεν χάνεται (τυπικά) η δεδηλωμένη.

Και αν κάποτε ο Πάνος Καμμένος δήλωνε ότι εμπιστεύεται απόλυτα τους χειρισμούς του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, ο υπουργός Εξωτερικών τον άδειασε μεγαλοπρεπώς. Όπως και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που έσπευσε να επικοινωνήσει με τον Ζάεφ για να τον συγχαρεί «για την αποφασιστικότητα και τη γενναιότητά του» να στηρίξει τις Πρέσπες.

Κόντρα στη συντριπτική πλειοψηφία της ελληνικής κοινής γνώμης που είναι κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών, η κυβέρνηση Τσίπρα είναι υποχρεωμένη να στηρίζει την επιλογή της και να τιμά την υπογραφή που έβαλε στις Πρέσπες. Μοναδική της παρηγοριά, ότι η μπάλα είναι ακόμα στο γήπεδο της ΠΓΔΜ. 

Και όπως φαίνεται εκεί θα μείνει για πολύ καιρό ακόμα.