Brexit: Χρησιμεύει σε τίποτα η ανάσα που πήρε η επτάψυχη Τερέζα Μέι;
Τι θα συμβεί στη συνέχεια; Κανείς δεν ξέρει.
Ανάσα πήρε η Τερέζα Μέι στη Βουλή των Κοινοτήτων, καθώς η ψηφοφορία που έγινε επί προτάσεων για το Brexit (που κατέληξε σε σίριαλ) είχε κάποια θετικά αποτελέσματα. Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από τότε που το 52% των Βρετανών ψήφισαν την έξοδο από την ΕΕ και στο Λονδίνο ακόμα δεν ξέρουν πώς θα φύγουν.
Υπενθυμίζεται ότι η πρωθυπουργός κατέληξε μεν σε συμφωνία με τις Βρυξέλλες για τους όρους του διαζυγίου, ωστόσο, αυτή η συμφωνία δεν αρέσει σε πολλούς: Δεν αρέσει στα 2/3 των βουλευτών του κόμματος της Μέι, δεν αρέσει στους Εργατικούς της Αντιπολίτευσης, δεν αρέσει στο βορειοϊρλανδικό κόμμα DUP που την στηρίζει.
Το εντυπωσιακό είναι ότι η συμφωνία δεν αρέσει σε κανέναν, αλλά κανείς δεν έχει καταφέρει να ρίξει την Μέι από την πρωθυπουργία. Η πρόταση μομφής από το ίδιο το κόμμα των Συντηρητικών απέτυχε, όπως απέτυχε και η πρόταση μομφής των Εργατικών κατά της κυβέρνησης συνολικά.
Πάντως, την Τρίτη 29 Ιανουαρίου, στη Βουλή των Κοινοτήτων έγινε μια διαφορετική διαδικασία, καθώς βουλευτές από όλα τα κόμματα είχαν τη δυνατότητα να καταθέσουν τροπολογίες επί του Brexit. Οι περισσότερες βέβαια απορρίφθηκαν. Υπήρξαν όμως και δύο που ψηφίστηκαν.
Η μία τροπολογία δίνει στην πρωθυπουργό την εντολή να επαναδιαπραγματευθεί με τις Βρυξέλλες το μεγάλο «αγκάθι» της όλης υπόθεσης που είναι τα σύνορα της Βορείου Ιρλανδίας με την Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Κανείς δεν θέλει να μπουν και πάλι σύνορα στην περιοχή, όχι μόνο για το εμπόριο, αλλά και την ίδια την ειρήνη. Όμως οι σκληροί του Brexit εκτιμούν ότι τα μη σύνορα (γνωστά με τον όρο «backstop») ουσιαστικά θα κρατήσουν το Ηνωμένο Βασίλειο σε μόνιμη δέσμευση με την ΕΕ.
Η δεύτερη τροπολογία που έγινε δεκτή αφορά στη βούληση των μελών της Βουλής των Κοινοτήτων να μην υπάρξει άτακτο Brexit -δηλαδή έξοδος από την ΕΕ στις 29 Μαρτίου 2019 χωρίς καμία απολύτως συμφωνία και χωρίς μεταβατικό στάδιο. Βέβαια, η τροπολογία και μόνο δεν σημαίνει ότι αποφεύχθηκε το άτακτο Brexit...
Tα επόμενα βήματα, κανείς δεν μπορεί να τα προσδιορίσει με βεβαιότητα. Θεωρητικά η Τερέζα Μέι πήρε την εντολή να πάει στις Βρυξέλλες να διαπραγματευθεί κάτι καλύτερο. Το θέμα όμως είναι ποιον θα βρει στις Βρυξέλλες εύκαιρο για να συζητήσει, δεδομένου ότι οι υπόλοιποι δεν έχουν δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να κάτσουν και πάλι στο τραπέζι.
Πολλά είναι τα μηνύματα που έχουν φτάσει από τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για νέο γύρο συνομιλιών. Ό,τι είχαν να πουν και να δώσουν, το έδωσαν. Έτσι είναι η διαπραγμάτευση.
Αν τελικά δεν φέρει κανένα αποτέλεσμα αυτή η νέα πρωτοβουλία της Μέι, τότε το άτακτο Brexit θα έρθει και πάλι στην επικαιρότητα. Το τι θα συμβεί στη χώρα αν φύγει από την ΕΕ χωρίς μεταβατική περίοδο έχει δύο σκέλη:
Από τη μία ορισμένες σταθερές: Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα έχει πλέον καμία υποχρέωση να τηρεί την κοινοτική νομοθεσία, η χώρα θα υπόκειται στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι επιχειρήσεις θα δουν δασμούς σε εξαγωγές-εξαγωγές με ό,τι αυτό συνεπάγεται (άνοδος τιμών, καθυστερήσεις σε τροφοδοσία και παραλαβές προϊόντων όπως φάρμακα κλπ).
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι απολύτως ελεύθερο να θέσει τους δικούς του κανόνες στη μετανάστευση. Στην πραγματικότητα όλοι οι κοινοτικοί που ζουν και εργάζονται στη Βρετανία θα θεωρηθούν πολίτες τρίτων χωρών με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Το ίδιο ισχύει και για φοιτητές χωρών-μελών της ΕΕ που σπουδάζουν και πληρώνουν δίδακτρα σε βρετανικά πανεπιστήμια. Ενδεχομένως να χρειάζεται και η έκδοση βίζας για ταξίδια Βρετανών στην ΕΕ και κοινοτικών στη Βρετανία.
Στη Βόρειο Ιρλανδία θα μπουν εξωτερικά σύνορα με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Θεωρητικά θα επιστρέψουν τα συνοριακά περάσματα και οι έλεγχοι για πολίτες και αγαθά.
Αρκετοί από τους φανατικούς του σκληρού Brexit εκτιμούν ότι η ταλαιπωρία θα είναι προσωρινή και τα κέρδη μόνιμα στο μέλλον. Χωρίς φυσικά να μπορούν να το προσδιορίσουν χρονικά αυτό το μέλλον.
Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη: Ένα Brexit χωρίς μεταβατική περίοδο θα φέρει μόνο προβλήματα, άνοδο τιμών, ελλείψεις σε αγαθά και παρατεταμένη αβεβαιότητα.
Ίσως για αυτό η Τερέζα Μέι ήταν ξεκάθαρη πριν από λίγες ώρες στη Βουλή των Κοινοτήτων: «Όποιος θέλει Brexit, ψηφίζει και το σχέδιο για το Brexit».
(Aυτό που δεν θέλει κανείς).