ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
«Ξυπνάει» μνήμες… 2015 η αύξηση των προσφυγικών ροών στα νησιά - Δραστικά μέτρα παίρνει η κυβέρνηση
Στο κόκκινο βρίσκεται για ακόμη μία φορά η κατάσταση όσον αφορά το μεταναστευτικό - προσφυγικό στα ελληνικά νησιά.
Χαρακτηριστικά, μόνο τον Αύγουστο έφτασαν στα νησιά μας 6.557 μετανάστες, ενώ τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι 2.948
Πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτό που συνέβη την Πέμπτη στη Λέσβο, όταν έφτασαν συντονισμένα 14 βάρκες με 500-600 πρόσφυγες και μετανάστες. Οι εικόνες πλέον θυμίζουν ολοένα και περισσότερο την κατάσταση του 2015, στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης και τα δεδομένα αυτά έχουν προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και οδήγησαν στην έκτακτη σύγκληση του ΚΥΣΕΑ.
Οι δομές φιλοξενίας είναι στο «κόκκινο». Μόνο στη Μόρια, φιλοξενούνται 10.241 πρόσφυγες και μετανάστες. Ο αριθμός αποτελεί ρεκόρ για το συγκεκριμένο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης, το οποίο αποτελεί πλέον τον πιο πολυπληθή προσφυγικό καταυλισμό στην Ευρώπη. Ηδη, έχει δοθεί εντολή μεταφοράς 1.002 ατόμων από τη Μόρια στη Νέα Καβάλα. Την ίδια ώρα, υπεράριθμες κατά 9.000 άτομα είναι οι δομές φιλοξενίας προσφύγων των Ενόπλων Δυνάμεων στα νησιά.
Την ίδια ώρα, από τις αρχές του ίδιου μήνα περίπου 6.000 αιτούντες άσυλο έχουν προστεθεί στα ήδη υπερκορεσμένα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή αλλιώς hotspot) των νησιών, καθιστώντας τη διαβίωση των ανθρώπων σε αυτά από άκρως προβληματική έως και επικίνδυνη
Η έντονη ανησυχία που επικρατεί στην Ελλάδα για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές που σε συνδυασμό με τις προκλητικές δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων, οδήγησαν σε σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας, (ΚΥΣΕΑ).
Οι αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ
Σε σχετική ανακοίνωση του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου κ. Στέλιου Πέτσα για τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ τονίζεται πως ανέλυσε σε βάθος την κατάσταση που διαμορφώνει η σταθερή αύξηση των μεταναστών/προσφύγων που φθάνουν και παραμένουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου τους τελευταίους μήνες.
Για το λόγο αυτό απαιτείται η διαμόρφωση μιας νέας σθεναρής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό ελήφθησαν οι ακόλουθες αποφάσεις:
1. Αποσυμφόρηση των νησιών με μεταφορά μεταναστών/προσφύγων σε ήδη υφιστάμενες δομές της ενδοχώρας.
2. Άμεση μεταφορά από τα νησιά 116 ασυνόδευτων παιδιών για επανένωση με τις οικογένειές τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οποίες ολοκληρώθηκε ήδη η σχετική συνεννόηση. Επίκειται τις επόμενες εβδομάδες η μετακίνηση επιπλέον 250 ασυνόδευτων παιδιών σε ασφαλείς δομές της ενδοχώρας.
3. Αύξηση της επιτήρησης των συνόρων, σε συνεργασία τόσο με τη FRONTEX και τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και με το ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο αυτό προχωρά άμεσα η υιοθέτηση – μετά από 4,5 χρόνια αδράνειας της προηγούμενης κυβέρνησης – του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) – ένα σύστημα προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ που διασυνδέει τα συστήματα επιτήρησης του Λιμενικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών («απλές» και θερμικές κάμερες, drones κ.λ.π.).
4. Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, με κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών με στόχο - σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης χορήγησης ασύλου - να προχωρά άμεσα η διαδικασία επιστροφής του αιτούντος στη χώρα από την οποία προήλθε. Πάντα με σεβασμό στο κοινοτικό κεκτημένο και για την πλήρη εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει και η Τουρκία να αναλάβει με συνέπεια τις ευθύνες που τις αναλογούν.
5. Αύξηση των ελέγχων της Αστυνομίας σε νησιά και ηπειρωτική Ελλάδα για τον εντοπισμό προσώπων που είχαν αιτηθεί τη χορήγηση ασύλου αλλά η αίτησή τους απορρίφθηκε από τα δικαστήρια. Σημειώνεται ότι υπάρχουν αρκετές χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις για τις οποίες η προηγούμενη κυβέρνηση δεν ανέλαβε καμία ενέργεια και από τις οποίες η Αστυνομία έχει ήδη εντοπίσει περίπου 1.000 πρόσωπα για τα οποία δρομολογείται η διαδικασία επιστροφής τους.
6. Άμεση προμήθεια 10 νέων ευέλικτων μικρών σκαφών για ταχύτατη αντίδραση σε περίπτωση εντοπισμού κινήσεων μεταφοράς μεταναστών/προσφύγων από κυκλώματα διακίνησης που εκκινούν από τα τουρκικά παράλια προς τα Ελληνικά νησιά.
7. Στήριξη των τοπικών κοινωνιών με ενδυνάμωση των απαραίτητων υποδομών και προσωπικού (π.χ. ενίσχυση με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Λέσβου).
Για το ζήτημα αυτό η Ελλάδα είναι σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη σκιά των τουρκικών απειλών το ΚΥΣΕΑ
Το ΚΥΣΕΑ συνεδρίασε ενώ κλιμακώνονται και οι πιέσεις από την Αγκυρα προς την Ευρώπη, για το προσφυγικό. Τόσο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όσο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστειλαν τέτοια μηνύματα προς την Ευρώπη.
Ο Τσαβούσογλου, μιλώντας στο Οσλο, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέο κύμα προσφύγων, αν συνεχιστεί η επιχείρηση του Ασαντ στην Ιντλίμπ. Αλλά και ο Ερντογάν μίλησε για επικείμενο νέο κύμα προσφύγων από τη Συρία προς την Τουρκία, εξαιτίας των γεγονότων στην Ιντλίμπ.
Ηδη, ο Νίκος Δένδιας κάλεσε στο υπουργείο Εξωτερικών τον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, την Παρασκευή. Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια της Αθήνας για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία
Υπ. Ναυτιλίας: Ικανοποίηση για τις αποφάσεις ΚΥΣΕΑ, «μήνυμα πως τα θαλάσσια σύνορα φυλάσσονται διαρκώς»
«Στέλνουμε το μήνυμα πως τα θαλάσσια σύνορα της χώρας φυλάσσονται διαρκώς και επαρκώς από τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος και οι διαδικασίες για τους πρόσφυγες για παροχή ασύλου κ.ά. γίνονται πλέον πιο αυστηρές».
Αυτό σημείωναν πηγές του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στον απόηχο της έκτακτης πρωινής συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) με θέμα τη διαχείριση των προσφυγικών ροών.
Οι ίδιοι τόνιζαν τη σημασία της απόφασης για αύξηση της επιτήρησης των συνόρων, σε συνεργασία τόσο με τη FRONTEX και τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και με το ΝΑΤΟ.
Σημειώνεται πως τα πληρώματα πλοίων του ΝΑΤΟ που έχουν διατεθεί για την επιτήρηση των θαλασσίων συνόρων μπορούν μόνο σε περίπτωση που αντιληφθούν παράνομη μεταφορά προσφύγων να ενημερώσουν την πλησιέστερη λιμενική αρχή για να επιληφθεί του συμβάντος.
Κομβική επίσης λένε πως είναι η λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) – ένα σύστημα προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ που διασυνδέει τα συστήματα επιτήρησης του Λιμενικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών («απλές» και θερμικές κάμερες, drones κ.λ.π.) καθώς με τον τρόπο αυτό θα γίνεται έγκαιρα ο εντοπισμός λέμβου με πρόσφυγες που θα προέρχονται από τα τουρκικά παράλια.
Στο σημείο αυτό υπογράμμιζαν πως η τουρκική κυβέρνηση εξανάγκασε πρόσφυγες που βρίσκονταν στη περιοχή της Κωνσταντινούπολης να απομακρυνθούν και ένας πολύ μεγάλος αριθμός εξ αυτών έχει συγκεντρωθεί στα τουρκικά παραλία.
Κανείς δεν είναι σε θέση να πει πόσος είναι ο ακριβής αριθμός των προσφύγων που περιμένουν τη δική τους στιγμή για να έρθουν σε κάποιο ελληνικό νησί ωστόσο εκτιμάται πως είναι εκατοντάδες χιλιάδες.
Επιπλέον εκτός από τον έγκαιρο εντοπισμό των λέμβων στο υπουργείο Ναυτιλίας θεωρούν καίριο και το ζήτημα της αντίδρασης της τουρκικής πλευράς. Υπενθυμίζεται πως στο πρόσφατο περιστατικό με την σχεδόν ταυτόχρονη άφιξη 13 λέμβων με σχεδόν 550 πρόσφυγες στη Λέσβο παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των Ελλήνων λιμενικών να ενημερώσουν τους Τούρκους συναδέλφους τους δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση.
Επιπλέον οι ίδιες πηγές έλεγαν πως έχουν ήδη δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την άμεση προμήθεια 10 νέων ευέλικτων μικρών σκαφών για ταχύτατη αντίδραση σε περίπτωση εντοπισμού κινήσεων μεταφοράς μεταναστών/προσφύγων από κυκλώματα.
Χαρακτηριστικά, μόνο τον Αύγουστο έφτασαν στα νησιά μας 6.557 μετανάστες, ενώ τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι 2.948
Πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτό που συνέβη την Πέμπτη στη Λέσβο, όταν έφτασαν συντονισμένα 14 βάρκες με 500-600 πρόσφυγες και μετανάστες. Οι εικόνες πλέον θυμίζουν ολοένα και περισσότερο την κατάσταση του 2015, στην κορύφωση της προσφυγικής κρίσης και τα δεδομένα αυτά έχουν προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και οδήγησαν στην έκτακτη σύγκληση του ΚΥΣΕΑ.
Οι δομές φιλοξενίας είναι στο «κόκκινο». Μόνο στη Μόρια, φιλοξενούνται 10.241 πρόσφυγες και μετανάστες. Ο αριθμός αποτελεί ρεκόρ για το συγκεκριμένο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης, το οποίο αποτελεί πλέον τον πιο πολυπληθή προσφυγικό καταυλισμό στην Ευρώπη. Ηδη, έχει δοθεί εντολή μεταφοράς 1.002 ατόμων από τη Μόρια στη Νέα Καβάλα. Την ίδια ώρα, υπεράριθμες κατά 9.000 άτομα είναι οι δομές φιλοξενίας προσφύγων των Ενόπλων Δυνάμεων στα νησιά.
Την ίδια ώρα, από τις αρχές του ίδιου μήνα περίπου 6.000 αιτούντες άσυλο έχουν προστεθεί στα ήδη υπερκορεσμένα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή αλλιώς hotspot) των νησιών, καθιστώντας τη διαβίωση των ανθρώπων σε αυτά από άκρως προβληματική έως και επικίνδυνη
Η έντονη ανησυχία που επικρατεί στην Ελλάδα για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές που σε συνδυασμό με τις προκλητικές δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων, οδήγησαν σε σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας, (ΚΥΣΕΑ).
Οι αποφάσεις του ΚΥΣΕΑ
Σε σχετική ανακοίνωση του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου κ. Στέλιου Πέτσα για τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ τονίζεται πως ανέλυσε σε βάθος την κατάσταση που διαμορφώνει η σταθερή αύξηση των μεταναστών/προσφύγων που φθάνουν και παραμένουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου τους τελευταίους μήνες.
Για το λόγο αυτό απαιτείται η διαμόρφωση μιας νέας σθεναρής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό ελήφθησαν οι ακόλουθες αποφάσεις:
1. Αποσυμφόρηση των νησιών με μεταφορά μεταναστών/προσφύγων σε ήδη υφιστάμενες δομές της ενδοχώρας.
2. Άμεση μεταφορά από τα νησιά 116 ασυνόδευτων παιδιών για επανένωση με τις οικογένειές τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οποίες ολοκληρώθηκε ήδη η σχετική συνεννόηση. Επίκειται τις επόμενες εβδομάδες η μετακίνηση επιπλέον 250 ασυνόδευτων παιδιών σε ασφαλείς δομές της ενδοχώρας.
3. Αύξηση της επιτήρησης των συνόρων, σε συνεργασία τόσο με τη FRONTEX και τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και με το ΝΑΤΟ. Στο πλαίσιο αυτό προχωρά άμεσα η υιοθέτηση – μετά από 4,5 χρόνια αδράνειας της προηγούμενης κυβέρνησης – του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) – ένα σύστημα προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ που διασυνδέει τα συστήματα επιτήρησης του Λιμενικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών («απλές» και θερμικές κάμερες, drones κ.λ.π.).
4. Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, με κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών με στόχο - σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης χορήγησης ασύλου - να προχωρά άμεσα η διαδικασία επιστροφής του αιτούντος στη χώρα από την οποία προήλθε. Πάντα με σεβασμό στο κοινοτικό κεκτημένο και για την πλήρη εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας. Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει και η Τουρκία να αναλάβει με συνέπεια τις ευθύνες που τις αναλογούν.
5. Αύξηση των ελέγχων της Αστυνομίας σε νησιά και ηπειρωτική Ελλάδα για τον εντοπισμό προσώπων που είχαν αιτηθεί τη χορήγηση ασύλου αλλά η αίτησή τους απορρίφθηκε από τα δικαστήρια. Σημειώνεται ότι υπάρχουν αρκετές χιλιάδες τέτοιες περιπτώσεις για τις οποίες η προηγούμενη κυβέρνηση δεν ανέλαβε καμία ενέργεια και από τις οποίες η Αστυνομία έχει ήδη εντοπίσει περίπου 1.000 πρόσωπα για τα οποία δρομολογείται η διαδικασία επιστροφής τους.
6. Άμεση προμήθεια 10 νέων ευέλικτων μικρών σκαφών για ταχύτατη αντίδραση σε περίπτωση εντοπισμού κινήσεων μεταφοράς μεταναστών/προσφύγων από κυκλώματα διακίνησης που εκκινούν από τα τουρκικά παράλια προς τα Ελληνικά νησιά.
7. Στήριξη των τοπικών κοινωνιών με ενδυνάμωση των απαραίτητων υποδομών και προσωπικού (π.χ. ενίσχυση με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό της Λέσβου).
Για το ζήτημα αυτό η Ελλάδα είναι σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη σκιά των τουρκικών απειλών το ΚΥΣΕΑ
Το ΚΥΣΕΑ συνεδρίασε ενώ κλιμακώνονται και οι πιέσεις από την Αγκυρα προς την Ευρώπη, για το προσφυγικό. Τόσο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όσο και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστειλαν τέτοια μηνύματα προς την Ευρώπη.
Ο Τσαβούσογλου, μιλώντας στο Οσλο, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέο κύμα προσφύγων, αν συνεχιστεί η επιχείρηση του Ασαντ στην Ιντλίμπ. Αλλά και ο Ερντογάν μίλησε για επικείμενο νέο κύμα προσφύγων από τη Συρία προς την Τουρκία, εξαιτίας των γεγονότων στην Ιντλίμπ.
Ηδη, ο Νίκος Δένδιας κάλεσε στο υπουργείο Εξωτερικών τον Τούρκο πρέσβη στην Αθήνα, την Παρασκευή. Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκεια της Αθήνας για την αύξηση των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία
Υπ. Ναυτιλίας: Ικανοποίηση για τις αποφάσεις ΚΥΣΕΑ, «μήνυμα πως τα θαλάσσια σύνορα φυλάσσονται διαρκώς»
«Στέλνουμε το μήνυμα πως τα θαλάσσια σύνορα της χώρας φυλάσσονται διαρκώς και επαρκώς από τα στελέχη του Λιμενικού Σώματος και οι διαδικασίες για τους πρόσφυγες για παροχή ασύλου κ.ά. γίνονται πλέον πιο αυστηρές».
Αυτό σημείωναν πηγές του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στον απόηχο της έκτακτης πρωινής συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) με θέμα τη διαχείριση των προσφυγικών ροών.
Οι ίδιοι τόνιζαν τη σημασία της απόφασης για αύξηση της επιτήρησης των συνόρων, σε συνεργασία τόσο με τη FRONTEX και τις ευρωπαϊκές αρχές, όσο και με το ΝΑΤΟ.
Σημειώνεται πως τα πληρώματα πλοίων του ΝΑΤΟ που έχουν διατεθεί για την επιτήρηση των θαλασσίων συνόρων μπορούν μόνο σε περίπτωση που αντιληφθούν παράνομη μεταφορά προσφύγων να ενημερώσουν την πλησιέστερη λιμενική αρχή για να επιληφθεί του συμβάντος.
Κομβική επίσης λένε πως είναι η λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Επιτήρησης (ΕΣΟΘΕ) – ένα σύστημα προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ που διασυνδέει τα συστήματα επιτήρησης του Λιμενικού Σώματος και των Ενόπλων Δυνάμεων, μέσω της χρήσης των νέων τεχνολογιών («απλές» και θερμικές κάμερες, drones κ.λ.π.) καθώς με τον τρόπο αυτό θα γίνεται έγκαιρα ο εντοπισμός λέμβου με πρόσφυγες που θα προέρχονται από τα τουρκικά παράλια.
Στο σημείο αυτό υπογράμμιζαν πως η τουρκική κυβέρνηση εξανάγκασε πρόσφυγες που βρίσκονταν στη περιοχή της Κωνσταντινούπολης να απομακρυνθούν και ένας πολύ μεγάλος αριθμός εξ αυτών έχει συγκεντρωθεί στα τουρκικά παραλία.
Κανείς δεν είναι σε θέση να πει πόσος είναι ο ακριβής αριθμός των προσφύγων που περιμένουν τη δική τους στιγμή για να έρθουν σε κάποιο ελληνικό νησί ωστόσο εκτιμάται πως είναι εκατοντάδες χιλιάδες.
Επιπλέον εκτός από τον έγκαιρο εντοπισμό των λέμβων στο υπουργείο Ναυτιλίας θεωρούν καίριο και το ζήτημα της αντίδρασης της τουρκικής πλευράς. Υπενθυμίζεται πως στο πρόσφατο περιστατικό με την σχεδόν ταυτόχρονη άφιξη 13 λέμβων με σχεδόν 550 πρόσφυγες στη Λέσβο παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες των Ελλήνων λιμενικών να ενημερώσουν τους Τούρκους συναδέλφους τους δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση.
Επιπλέον οι ίδιες πηγές έλεγαν πως έχουν ήδη δρομολογηθεί οι διαδικασίες για την άμεση προμήθεια 10 νέων ευέλικτων μικρών σκαφών για ταχύτατη αντίδραση σε περίπτωση εντοπισμού κινήσεων μεταφοράς μεταναστών/προσφύγων από κυκλώματα.
