ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Πνευμονολόγος Σταματούλα Τσικρικά: Τα «όπλα» προστασίας από τον νέο κοροναϊό
«Η εμφάνιση του νέου κοροναϊού είναι βέβαιο ότι για ορισμένο χρονικό διάστημα θα τροποποιήσει τις ζωές όλων μας. Η εφαρμογή των πολιτειακών μέτρων που πιθανόν θα ληφθούν στο προσεχές μέλλον επαφίεται στην υπευθυνότητα και ατομική ευθύνη όλων μας. Όχι ηρωισμοί χωρίς ουσία γιατί μόνο ενωμένοι μπορούμε να κερδίσουμε και αυτή την υγειονομική πρόκληση». Τα παραπάνω τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Σταματούλα Τσικρικά Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Ιατρός Δημόσιας Υγείας, Συντονίστρια λοιμώξεων Αναπνευστικού Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. Υπογραμμίζει ότι «οι επαγγελματίες υγείας βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος από την ώρα μηδέν, προσπαθώντας να παρέχουν τις υπηρεσίες υγείας τους στο μέγιστο δυνατό βαθμό με αυταπάρνηση και επιστημονική υπευθυνότητα, όχι μόνο στα ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα του νέου ιού, αλλά και στους υπόλοιπους πάσχοντες όπως γινόταν μέχρι τώρα».
Υψηλού κινδύνου ομάδες πληθυσμού
«Το γεγονός ότι δεν υπάρχει ανοσία σε παγκόσμιο επίπεδο ο νέος ιός αυξάνει την πιθανότητα νόσησης από τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού», τονίζει η κ. Τσικρικά. Άτομα με επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό, ανοσοκαταστολή και χρόνιες νόσους, όπως καρδιακή νόσο, αναιμία, σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφροπάθεια-αιμοκαθαιρόμενοι, νευρομυϊκά ή νευρολογικά νοσήματα, καθώς και χρόνια αναπνευστικά προβλήματα όπως ΧΑΠ και βρογχικό άσθμα, εγκυμονούσες και θηλάζουσες να αποφεύγουν την επαφή με άτομα που νοσούν και εφόσον έχουν εκτεθεί να επικοινωνούν άμεσα με τον θεράποντα γιατρό τους για να λάβουν τις απαραίτητες οδηγίες.
Εγκυμοσύνη
Σύμφωνα με την κ. Τσικρικά , «μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την περίοδο της εγκυμοσύνης που αποτελεί μια περίοδο ευάλωτη στις λοιμώξεις, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα δεν έχουν καταγράψει περιστατικά κάθετης μετάδοσης από τη μητέρα στο νεογνό ή σοβαρή μορφή αναπνευστικής λοίμωξης στις εγκυμονούσες μητέρες. Όπως και με τις υπόλοιπες νόσους που μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων, θα πρέπει να λαμβάνονται τα ορθά μέτρα προφύλαξης, αλλά και άμεσης επικοινωνίας με τον γιατρό τους σε περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα νόσησης».
Καπνιστές
«Το κάπνισμα καταγράφηκε από τα δεδομένα ορισμένων ασθενών από την Κίνα να αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα ανάπτυξης σοβαρής πνευμονικής νόσου από τον νέο κοροναϊό. Είναι ήδη γνωστό ότι το κάπνισμα καταστρέφει μέσω φλεγμονωδών διαδικασιών τα επιθηλιακά κύτταρα των πνευμόνων, προκαλώντας σημαντικές βλάβες στο αναπνευστικό σύστημα, ενώ οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ είναι περισσότερο επιρρεπείς στην εμφάνιση λοιμώξεων αναπνευστικού. Η υιοθέτηση στάσης ζωής ελεύθερη από τον καπνό είναι ένα από τα πλέον πολύτιμα όπλα θωράκισης της αναπνευστικής υγείας των πνευμόνων».
Πότε προτείνεται κατ' οίκον περιορισμός 14 ημερών
Ο νέος ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και δύναται να προκαλέσει κυρίως συμπτώματα του αναπνευστικού συστήματος, με εύρος που ποικίλλει από τη γριπώδη συνδρομή μέχρι τη σοβαρή μορφή πνευμονίας ικανή να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια - πολυοργανική ανεπάρκεια και θάνατο, επισημαίνει η κ. Τσικρικά. Τονίζει ότι η πλειοψηφία των κρουσμάτων παρουσιάζει ελαφρά συμπτώματα ανάλογα με αυτά της εποχικής γρίπης χωρίς ανάπτυξη επιπλοκών. Η ήπια συμπτωματολογία, χωρίς εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων όπως δύσπνοιας, υψηλού πυρετού, επίμονου βήχα, αυξημένης συχνότητας αναπνοών, δύναται να αντιμετωπιστεί με κατ' οίκον περιορισμό για το χρονικό διάστημα των 14 ημερών. Σε αυτή την περίπτωση, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, ο ασθενής θα απομονώνεται σε ξεχωριστό καλά αεριζόμενο δωμάτιο με ιδιαίτερο χώρο και είδη προσωπικής υγιεινής. Τήρηση απόστασης από τον ασθενή τουλάχιστον ενός μέτρου από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά τα μέτρα ατομικής υγιεινής και προστασίας τόσο από τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειας του. Οι επιμολυσμένες επιφάνειες θα πρέπει να απολυμαίνονται σχολαστικά με αλκοολούχα διαλύματα προς αποφυγή της διασποράς. Ο ασθενής θα παραμένει για όλο το χρονικό διάστημα σε διαρκή επαφή με τους επαγγελματίες υγείας για την ενημέρωση της πορείας του.
Μέτρα προστασίας
«Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η συσσώρευση ήπιων σε συμπτωματολογία κρουσμάτων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας θα επιφέρει μεγαλύτερο συγχρωτισμό και συνθήκες συνωστισμού με καθυστέρηση του χρόνου αναμονής για εξέταση, άσκοπης ταλαιπωρίας και αύξησης πιθανοτήτων μετάδοσης του ιού». Σε κάθε περίπτωση, αναφέρει η κ. Τσικρικά, οι ειδικοί επιστήμονες είναι εκείνοι που θα αποφασίσουν αν σε κάποιο άτομο κρίνεται απαραίτητη η εξέταση για τον εργαστηριακό έλεγχο του νέου ιού.
Η υγιεινή και το τακτικό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι με χαρτοπετσέτα μίας χρήσης μετά από κάθε επαφή θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μέτρα για την αποφυγή της διασποράς. Η χρήση αλκοολούχου διαλύματος επιτρέπεται εφόσον τα χέρια δεν είναι εμφανώς βρώμικα. Μέχρι στιγμής, η χρήση αντισηπτικού αλκοολούχου διαλύματος θεωρείται επαρκής για την θανάτωση του ιού και από τις μολυσμένες επιφάνειες.
Η χρήση μάσκας από τον ασθενή περιορίζει τη διασπορά της νόσου μόνο όταν συνδυάζεται με τη λήψη των υπόλοιπων προστατευτικών μέτρων. Οι οδηγίες χρήσης μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με τον ιό ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης. Μάσκα οφείλει να φορά ο ασθενής όταν επισκέπτεται δομές υγείας για να λάβει υπηρεσίες υγείας προς αποφυγή διασποράς προς τους υπόλοιπους.
Συμπληρωματικά μέτρα, όπως η καλή και ισορροπημένη διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος, η διατήρηση ψυχικής ευεξίας, καθώς και η αποφυγή του πανικού και η ατομική ευθύνη αποτελούν «πανίσχυρα όπλα για την προάσπιση του οργανισμού από τον κοροναϊό».
Υψηλού κινδύνου ομάδες πληθυσμού
«Το γεγονός ότι δεν υπάρχει ανοσία σε παγκόσμιο επίπεδο ο νέος ιός αυξάνει την πιθανότητα νόσησης από τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού», τονίζει η κ. Τσικρικά. Άτομα με επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό, ανοσοκαταστολή και χρόνιες νόσους, όπως καρδιακή νόσο, αναιμία, σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφροπάθεια-αιμοκαθαιρόμενοι, νευρομυϊκά ή νευρολογικά νοσήματα, καθώς και χρόνια αναπνευστικά προβλήματα όπως ΧΑΠ και βρογχικό άσθμα, εγκυμονούσες και θηλάζουσες να αποφεύγουν την επαφή με άτομα που νοσούν και εφόσον έχουν εκτεθεί να επικοινωνούν άμεσα με τον θεράποντα γιατρό τους για να λάβουν τις απαραίτητες οδηγίες.
Εγκυμοσύνη
Σύμφωνα με την κ. Τσικρικά , «μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την περίοδο της εγκυμοσύνης που αποτελεί μια περίοδο ευάλωτη στις λοιμώξεις, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα δεν έχουν καταγράψει περιστατικά κάθετης μετάδοσης από τη μητέρα στο νεογνό ή σοβαρή μορφή αναπνευστικής λοίμωξης στις εγκυμονούσες μητέρες. Όπως και με τις υπόλοιπες νόσους που μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων, θα πρέπει να λαμβάνονται τα ορθά μέτρα προφύλαξης, αλλά και άμεσης επικοινωνίας με τον γιατρό τους σε περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα νόσησης».
Καπνιστές
«Το κάπνισμα καταγράφηκε από τα δεδομένα ορισμένων ασθενών από την Κίνα να αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα ανάπτυξης σοβαρής πνευμονικής νόσου από τον νέο κοροναϊό. Είναι ήδη γνωστό ότι το κάπνισμα καταστρέφει μέσω φλεγμονωδών διαδικασιών τα επιθηλιακά κύτταρα των πνευμόνων, προκαλώντας σημαντικές βλάβες στο αναπνευστικό σύστημα, ενώ οι ασθενείς που πάσχουν από ΧΑΠ είναι περισσότερο επιρρεπείς στην εμφάνιση λοιμώξεων αναπνευστικού. Η υιοθέτηση στάσης ζωής ελεύθερη από τον καπνό είναι ένα από τα πλέον πολύτιμα όπλα θωράκισης της αναπνευστικής υγείας των πνευμόνων».
Πότε προτείνεται κατ' οίκον περιορισμός 14 ημερών
Ο νέος ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και δύναται να προκαλέσει κυρίως συμπτώματα του αναπνευστικού συστήματος, με εύρος που ποικίλλει από τη γριπώδη συνδρομή μέχρι τη σοβαρή μορφή πνευμονίας ικανή να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια - πολυοργανική ανεπάρκεια και θάνατο, επισημαίνει η κ. Τσικρικά. Τονίζει ότι η πλειοψηφία των κρουσμάτων παρουσιάζει ελαφρά συμπτώματα ανάλογα με αυτά της εποχικής γρίπης χωρίς ανάπτυξη επιπλοκών. Η ήπια συμπτωματολογία, χωρίς εμφάνιση αναπνευστικών συμπτωμάτων όπως δύσπνοιας, υψηλού πυρετού, επίμονου βήχα, αυξημένης συχνότητας αναπνοών, δύναται να αντιμετωπιστεί με κατ' οίκον περιορισμό για το χρονικό διάστημα των 14 ημερών. Σε αυτή την περίπτωση, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, ο ασθενής θα απομονώνεται σε ξεχωριστό καλά αεριζόμενο δωμάτιο με ιδιαίτερο χώρο και είδη προσωπικής υγιεινής. Τήρηση απόστασης από τον ασθενή τουλάχιστον ενός μέτρου από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Σε διαφορετική περίπτωση, θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά τα μέτρα ατομικής υγιεινής και προστασίας τόσο από τον ασθενή όσο και από τα μέλη της οικογένειας του. Οι επιμολυσμένες επιφάνειες θα πρέπει να απολυμαίνονται σχολαστικά με αλκοολούχα διαλύματα προς αποφυγή της διασποράς. Ο ασθενής θα παραμένει για όλο το χρονικό διάστημα σε διαρκή επαφή με τους επαγγελματίες υγείας για την ενημέρωση της πορείας του.
Μέτρα προστασίας
«Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η συσσώρευση ήπιων σε συμπτωματολογία κρουσμάτων σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας θα επιφέρει μεγαλύτερο συγχρωτισμό και συνθήκες συνωστισμού με καθυστέρηση του χρόνου αναμονής για εξέταση, άσκοπης ταλαιπωρίας και αύξησης πιθανοτήτων μετάδοσης του ιού». Σε κάθε περίπτωση, αναφέρει η κ. Τσικρικά, οι ειδικοί επιστήμονες είναι εκείνοι που θα αποφασίσουν αν σε κάποιο άτομο κρίνεται απαραίτητη η εξέταση για τον εργαστηριακό έλεγχο του νέου ιού.
Η υγιεινή και το τακτικό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι με χαρτοπετσέτα μίας χρήσης μετά από κάθε επαφή θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα μέτρα για την αποφυγή της διασποράς. Η χρήση αλκοολούχου διαλύματος επιτρέπεται εφόσον τα χέρια δεν είναι εμφανώς βρώμικα. Μέχρι στιγμής, η χρήση αντισηπτικού αλκοολούχου διαλύματος θεωρείται επαρκής για την θανάτωση του ιού και από τις μολυσμένες επιφάνειες.
Η χρήση μάσκας από τον ασθενή περιορίζει τη διασπορά της νόσου μόνο όταν συνδυάζεται με τη λήψη των υπόλοιπων προστατευτικών μέτρων. Οι οδηγίες χρήσης μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με τον ιό ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης. Μάσκα οφείλει να φορά ο ασθενής όταν επισκέπτεται δομές υγείας για να λάβει υπηρεσίες υγείας προς αποφυγή διασποράς προς τους υπόλοιπους.
Συμπληρωματικά μέτρα, όπως η καλή και ισορροπημένη διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος, η διατήρηση ψυχικής ευεξίας, καθώς και η αποφυγή του πανικού και η ατομική ευθύνη αποτελούν «πανίσχυρα όπλα για την προάσπιση του οργανισμού από τον κοροναϊό».
