ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Αρχές Μαΐου η αντίστροφη μέτρηση για την άρση των μέτρων – Σταδιακά θα επιστρέψει η κανονικότητα
Ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας σε μία από τις ενημερώσεις του της περασμένης εβδομάδας παρομοίασε την άρση των περιοριστικών μέτρων, που σύμφωνα με το βασικό σενάριο της κυβέρνησης θα εκκινήσει στις 10 Μαΐου και θα ολοκληρωθεί ενδεχομένως ακόμη και τον Ιούλιο, με έναν δρόμο με στροφές στον οποίο θα πρέπει να κινηθούμε άλλοτε με γκάζι, άλλοτε με φρένο, άλλοτε με μεγαλύτερη και άλλοτε με μικρότερη ταχύτητα.
Πράγματι, το μοντέλο που επεξεργάζεται το Μέγαρο Μαξίμου σε συνεργασία με τους ειδικούς, όχι μόνο προβλέπει ότι οι υφιστάμενοι περιορισμοί δεν θα τερματιστούν ταυτόχρονα, αλλά και ότι η άρση τους δεν θα είναι «οριζόντια», αλλά σταδιακή με κριτήρια όπως η ηλικία ή η δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, η κατάργηση των περιορισμών στην κυκλοφορία, που αναμένεται να αποτελέσει και την αφετηρία της επιστροφής στην κανονικότητα, δεν θα αφορά σε πρώτη φάση όλους. Ειδικότερα, εξετάζεται να εξαιρεθούν για κάποιο διάστημα οι λεγόμενες ευάλωτες ομάδες, περιλαμβανομένων των ατόμων της τρίτης ηλικίας.
Μάλιστα, αναζητείται φόρμουλα, ώστε να διατηρηθούν περιορισμένες οι επαφές τους με μέλη του ενεργού πληθυσμού, δηλαδή με τα παιδιά και τα εγγόνια τους, αλλά και να παραμείνουν σε ισχύ οι απαγορεύσεις σε χώρους μαζικής κοινωνικής συνύπαρξης, όπως τα καφενεία.
Επίσης, η άρση των περιορισμών στην κίνηση σε πρώτο στάδιο θα αφορά τα αστικά κέντρα, ενώ η μετακίνηση προς την επαρχία θα επιτραπεί σε δεύτερο χρόνο. Παράλληλα, το «απαγορευτικό» στα ταξίδια θα αρθεί μετά τα μέσα Ιουνίου ή στις αρχές Ιουλίου, ώστε να υπάρξει σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα και στο μέτωπο του τουρισμού.
Η ίδια φιλοσοφία θα διέπει και την επαναλειτουργία των εμπορικών καταστημάτων, των εστιατορίων, των μπαρ και άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, αναλόγως και του συνωστισμού που αναμένεται ή θα παρατηρηθεί, θα τεθούν περιορισμοί, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τα σούπερ μάρκετ, στα οποία προβλέπεται παρουσία συγκεκριμένων ατόμων, με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του καταστήματος.
Και σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει χρονική κλιμάκωση της άρσης των περιορισμών. Το άνοιγμα των Mall για παράδειγμα θα γίνει σε δεύτερο χρόνο, ενώ το ίδιο θα ισχύσει για τους πιο μαζικούς χώρους εστίασης ή τα νυχτερινά κέντρα.
Τέλος και οι σχολικές τάξεις δεν θα επαναλειτουργήσουν ταυτόχρονα. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται μόνο η επαναλειτουργία της Γ΄ Λυκείου για κάποια επαναληπτικά μαθήματα και στη συνέχεια για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Κατά τις ίδιες πηγές, η άρση των μέτρων θα πραγματοποιηθεί με βάση το χρονοδιάγραμμα και το μοντέλο που προαναφέρθηκε, υπό την αυτονόητη αίρεση ότι θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα η πτωτική τάση της καμπύλης των κρουσμάτων. Ενώ, παράλληλα, εάν υπάρξει νέα έξαρση του ιού, τα μέτρα άμεσα θα αυστηροποιηθούν και πάλι.
Τούτο θα γίνει καθώς ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης κινείται σταθερά με βάση το μότο ότι «απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής», ενώ σύμφωνα με μετρήσεις της κοινής γνώμης και η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών –περιλαμβανομένων των πιστών– τάσσεται υπέρ των αυστηρών περιορισμών για την ανάσχεση της εξάπλωσης του ιού.
Σε κάθε περίπτωση, η κρίση του κορωνοϊού είχε και συνεχίζει να έχει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, αλλά συνέβαλε καθοριστικά στην αποκατάσταση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό. Είναι δεδομένο ότι η αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος αποτελεί τεράστια διαφήμιση για την Ελλάδα και τον κ. Μητσοτάκη που μπορεί να εξαργυρωθεί πολλαπλά όταν επανέλθει η ομαλότητα:
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, προετοιμάζεται δια-φημιστική καμπάνια προβολής της χώρας στην οποία όμως δεν θα προτάσσεται η γνωστή εικόνα με τον ήλιο, τη θάλασσα και τον αρχαιολογικό μας πλούτο, αλλά θα αναδεικνύεται η Ελλάδα ως ένα σύγχρονο κράτος, το οποίο πέραν της πλούσιας πολιτιστικής του κληρονομιάς εξελίσσεται, δημιουργεί πολιτισμό, διακρίνεται για το σύγχρονο well being και τις αξίες του.
Τα κέρδη από την «αλλαγή σελίδας» μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου αποτυπώνονται ήδη με την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ε.Ε., αλλά και στα σχόλια του συνόλου του διεθνούς Τύπου που εξαίρουν τις επιδόσεις της Ελλάδας στην προσπάθεια αντιμετώπισης του κορωνοϊού. Ενδεικτικά σχετικά άρθρα και ρεπορτάζ φιλοξένησαν το Reuters, το Associated Press, το Agence France Presse, οι New York Times, το Politico, το Euronews, η FAZ, το Bloomberg, οι Times και το Al-Jazeera.
Ο σχεδιασμός για τη σταδιακή άρση των μέτρων
Στις συνεχείς συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου γίνεται αναφορά, πάντα βάσει των ιατρικών και επιστημονικών δεδομένων, το θέμα της σταδιακής άρσης των μέτρων, αλλά και με τη σκέψη στην επόμενη ημέρα για την οικονομία. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε επιδημία και η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε την άμεση λήψη μέτρων, πως απόλυτη προτεραιότητα είναι η ανθρώπινη ζωή, ωστόσο μετά από τόσες ημέρες λουκέτου στην οικονομία, το οικονομικό επιτελείο πρέπει να βρει τρόπους τόνωσης της αγοράς, των επιχειρηματιών, των εργαζομένων και των πολιτών. Γι αυτό και σχεδιάζεται η σταδιακή άρση των μέτρων, η οποία θα περάσει από διάφορες φάσεις.
Από τη μία πλευρά αναμένονται οι αποφάσεις των επιστημόνων για το αν θα πραγματοποιηθούν μαζικά τεστ στον πληθυσμό προκειμένου να έχουν οι ειδικοί στα χέρια τους ένα μετρήσιμο εργαλείο για το αν η διασπορά του ιού είναι απόλυτα ελεγχόμενη.
Ενδεικτική ήταν η αναφορά του Ηλία Μόσιαλου πως «ακριβώς στη φάση της μερικής επανόδου θα χρειαστούμε περισσότερους ελέγχους ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα και αποτελεσματικά τις μικρές τοπικές εξάρσεις της νόσου, όπως έγινε στην αρχική της φάση (π.χ. στην περίπτωση της Αμαλιάδας). Οπότε στη δεδομένη φάση θα προχωρήσουμε με τα ίδια βήματα που κινηθήκαμε αρχικά, δηλαδή ιχνηλάτηση και εντοπισμό επαφών». Πρόσθεσε επίσης πως «όσο αποκλιμακώνει κανείς τα μέτρα σε αυτή την αντίστοιχα κρίσιμη επόμενη φάση, είναι καίριας σημασίας η συστηματική εποπτεία, ώστε να μην εξελίσσονται και να μην επεκτείνονται νέες εστίες».
Παράλληλα θα πλήρη εφαρμογή θα παραμείνουν για πολύ καιρό ακόμα τα ζητήματα προσωπικής ευθύνης των πολιτών. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αυστηροί κανόνες υγιεινής, η κοινωνική απόσταση μεταξύ πολιτών, η απομόνωση όσον νοσούν και φυσικά τα περιοριστικά μέτρα σε περιοχές που εμφανίζεται μεγάλη διασπορά του ιού, με πολλά κρούσματα, όπως συμβαίνει τώρα στον οικισμό των Ρομά στη Λάρισα και την Ξάνθη.
Από την κυβέρνηση πάντως ξεκαθαρίζουν πως όλα τα σενάρια είναι στο τραπέζι και όλα είναι ανοιχτά, αφού κανείς δεν γνωρίζει ακόμα μετά από δυο εβδομάδες τι θα ισχύει. Ωστόσο όσο τηρούνται ευλαβικά τα μέτρα τώρα, τόσο πιο γρήγορα θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος και θα οδηγηθούμε στην άρση των μέτρων.
Πράγματι, το μοντέλο που επεξεργάζεται το Μέγαρο Μαξίμου σε συνεργασία με τους ειδικούς, όχι μόνο προβλέπει ότι οι υφιστάμενοι περιορισμοί δεν θα τερματιστούν ταυτόχρονα, αλλά και ότι η άρση τους δεν θα είναι «οριζόντια», αλλά σταδιακή με κριτήρια όπως η ηλικία ή η δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα, η κατάργηση των περιορισμών στην κυκλοφορία, που αναμένεται να αποτελέσει και την αφετηρία της επιστροφής στην κανονικότητα, δεν θα αφορά σε πρώτη φάση όλους. Ειδικότερα, εξετάζεται να εξαιρεθούν για κάποιο διάστημα οι λεγόμενες ευάλωτες ομάδες, περιλαμβανομένων των ατόμων της τρίτης ηλικίας.
Μάλιστα, αναζητείται φόρμουλα, ώστε να διατηρηθούν περιορισμένες οι επαφές τους με μέλη του ενεργού πληθυσμού, δηλαδή με τα παιδιά και τα εγγόνια τους, αλλά και να παραμείνουν σε ισχύ οι απαγορεύσεις σε χώρους μαζικής κοινωνικής συνύπαρξης, όπως τα καφενεία.
Επίσης, η άρση των περιορισμών στην κίνηση σε πρώτο στάδιο θα αφορά τα αστικά κέντρα, ενώ η μετακίνηση προς την επαρχία θα επιτραπεί σε δεύτερο χρόνο. Παράλληλα, το «απαγορευτικό» στα ταξίδια θα αρθεί μετά τα μέσα Ιουνίου ή στις αρχές Ιουλίου, ώστε να υπάρξει σταδιακή επιστροφή στην κανονικότητα και στο μέτωπο του τουρισμού.
Η ίδια φιλοσοφία θα διέπει και την επαναλειτουργία των εμπορικών καταστημάτων, των εστιατορίων, των μπαρ και άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, αναλόγως και του συνωστισμού που αναμένεται ή θα παρατηρηθεί, θα τεθούν περιορισμοί, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τα σούπερ μάρκετ, στα οποία προβλέπεται παρουσία συγκεκριμένων ατόμων, με βάση τα τετραγωνικά μέτρα του καταστήματος.
Και σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξει χρονική κλιμάκωση της άρσης των περιορισμών. Το άνοιγμα των Mall για παράδειγμα θα γίνει σε δεύτερο χρόνο, ενώ το ίδιο θα ισχύσει για τους πιο μαζικούς χώρους εστίασης ή τα νυχτερινά κέντρα.
Τέλος και οι σχολικές τάξεις δεν θα επαναλειτουργήσουν ταυτόχρονα. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεδομένη θα πρέπει να θεωρείται μόνο η επαναλειτουργία της Γ΄ Λυκείου για κάποια επαναληπτικά μαθήματα και στη συνέχεια για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Κατά τις ίδιες πηγές, η άρση των μέτρων θα πραγματοποιηθεί με βάση το χρονοδιάγραμμα και το μοντέλο που προαναφέρθηκε, υπό την αυτονόητη αίρεση ότι θα συνεχιστεί το επόμενο διάστημα η πτωτική τάση της καμπύλης των κρουσμάτων. Ενώ, παράλληλα, εάν υπάρξει νέα έξαρση του ιού, τα μέτρα άμεσα θα αυστηροποιηθούν και πάλι.
Τούτο θα γίνει καθώς ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης κινείται σταθερά με βάση το μότο ότι «απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η προστασία της ανθρώπινης ζωής», ενώ σύμφωνα με μετρήσεις της κοινής γνώμης και η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών –περιλαμβανομένων των πιστών– τάσσεται υπέρ των αυστηρών περιορισμών για την ανάσχεση της εξάπλωσης του ιού.
Σε κάθε περίπτωση, η κρίση του κορωνοϊού είχε και συνεχίζει να έχει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, αλλά συνέβαλε καθοριστικά στην αποκατάσταση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό. Είναι δεδομένο ότι η αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος αποτελεί τεράστια διαφήμιση για την Ελλάδα και τον κ. Μητσοτάκη που μπορεί να εξαργυρωθεί πολλαπλά όταν επανέλθει η ομαλότητα:
- Πρώτον, τουριστικά καθώς εάν λήξει η πανδημία η Ελλάδα θα αποκτήσει μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με τις άλλες αγορές του Νότου, αλλά και την Τουρκία.
- Δεύτερον, ευρύτερα σε επίπεδο κύρους στο εσωτερικό της Ε.Ε., αφού η διεκδίκηση κοινοτικών πόρων δεν θα γίνεται από ένα κράτος-μέλος που δοκιμάζεται εξαιτίας δικών του σφαλμάτων, αλλά από μια χώρα που διαχειρίστηκε αποτελεσματικότατα μια ευρύτερη κρίση.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, προετοιμάζεται δια-φημιστική καμπάνια προβολής της χώρας στην οποία όμως δεν θα προτάσσεται η γνωστή εικόνα με τον ήλιο, τη θάλασσα και τον αρχαιολογικό μας πλούτο, αλλά θα αναδεικνύεται η Ελλάδα ως ένα σύγχρονο κράτος, το οποίο πέραν της πλούσιας πολιτιστικής του κληρονομιάς εξελίσσεται, δημιουργεί πολιτισμό, διακρίνεται για το σύγχρονο well being και τις αξίες του.
Τα κέρδη από την «αλλαγή σελίδας» μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου αποτυπώνονται ήδη με την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ε.Ε., αλλά και στα σχόλια του συνόλου του διεθνούς Τύπου που εξαίρουν τις επιδόσεις της Ελλάδας στην προσπάθεια αντιμετώπισης του κορωνοϊού. Ενδεικτικά σχετικά άρθρα και ρεπορτάζ φιλοξένησαν το Reuters, το Associated Press, το Agence France Presse, οι New York Times, το Politico, το Euronews, η FAZ, το Bloomberg, οι Times και το Al-Jazeera.
Ο σχεδιασμός για τη σταδιακή άρση των μέτρων
Στις συνεχείς συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου γίνεται αναφορά, πάντα βάσει των ιατρικών και επιστημονικών δεδομένων, το θέμα της σταδιακής άρσης των μέτρων, αλλά και με τη σκέψη στην επόμενη ημέρα για την οικονομία. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ξεκαθαρίσει από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε επιδημία και η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε την άμεση λήψη μέτρων, πως απόλυτη προτεραιότητα είναι η ανθρώπινη ζωή, ωστόσο μετά από τόσες ημέρες λουκέτου στην οικονομία, το οικονομικό επιτελείο πρέπει να βρει τρόπους τόνωσης της αγοράς, των επιχειρηματιών, των εργαζομένων και των πολιτών. Γι αυτό και σχεδιάζεται η σταδιακή άρση των μέτρων, η οποία θα περάσει από διάφορες φάσεις.
Από τη μία πλευρά αναμένονται οι αποφάσεις των επιστημόνων για το αν θα πραγματοποιηθούν μαζικά τεστ στον πληθυσμό προκειμένου να έχουν οι ειδικοί στα χέρια τους ένα μετρήσιμο εργαλείο για το αν η διασπορά του ιού είναι απόλυτα ελεγχόμενη.
Ενδεικτική ήταν η αναφορά του Ηλία Μόσιαλου πως «ακριβώς στη φάση της μερικής επανόδου θα χρειαστούμε περισσότερους ελέγχους ώστε να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε άμεσα και αποτελεσματικά τις μικρές τοπικές εξάρσεις της νόσου, όπως έγινε στην αρχική της φάση (π.χ. στην περίπτωση της Αμαλιάδας). Οπότε στη δεδομένη φάση θα προχωρήσουμε με τα ίδια βήματα που κινηθήκαμε αρχικά, δηλαδή ιχνηλάτηση και εντοπισμό επαφών». Πρόσθεσε επίσης πως «όσο αποκλιμακώνει κανείς τα μέτρα σε αυτή την αντίστοιχα κρίσιμη επόμενη φάση, είναι καίριας σημασίας η συστηματική εποπτεία, ώστε να μην εξελίσσονται και να μην επεκτείνονται νέες εστίες».
Παράλληλα θα πλήρη εφαρμογή θα παραμείνουν για πολύ καιρό ακόμα τα ζητήματα προσωπικής ευθύνης των πολιτών. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αυστηροί κανόνες υγιεινής, η κοινωνική απόσταση μεταξύ πολιτών, η απομόνωση όσον νοσούν και φυσικά τα περιοριστικά μέτρα σε περιοχές που εμφανίζεται μεγάλη διασπορά του ιού, με πολλά κρούσματα, όπως συμβαίνει τώρα στον οικισμό των Ρομά στη Λάρισα και την Ξάνθη.
Από την κυβέρνηση πάντως ξεκαθαρίζουν πως όλα τα σενάρια είναι στο τραπέζι και όλα είναι ανοιχτά, αφού κανείς δεν γνωρίζει ακόμα μετά από δυο εβδομάδες τι θα ισχύει. Ωστόσο όσο τηρούνται ευλαβικά τα μέτρα τώρα, τόσο πιο γρήγορα θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος και θα οδηγηθούμε στην άρση των μέτρων.