ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Επικίνδυνα για κορονοϊό τα παιχνίδια από αφρολέξ και πλαστικό στις πισίνες
Η συγκέντρωση ατόμων μέσα σε μία πισίνα πρέπει να είναι μειωμένη κατά 5-6 φορές από ό,τι ίσχυε μέχρι πρόσφατα, όπως άλλωστε προβλέπουν οι οδηγίες του ΕΟΔΥ. Την επισήμανση κάνει σε συνέντευξη της η ομότιμη καθηγήτρια, στο Τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών, του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Aθηνά Μαυρίδου, στο Πρακτορείο FM.
Ο ΕΟΔΥ έχει πει 5 τμ για κάθε κολυμβητή, επισημαίνει η κ Μαυρίδου, εξηγώντας ωστόσο ότι για να είναι δυνατές οι αποστάσεις, απαιτείται να μειωθεί ο μέγιστος αριθμός κολυμβητών που επιτρέπεται να παρευρίσκεται συγχρόνως μέσα στην πισίνα, αλλά και στους βοηθητικούς χώρους. Μάλιστα σε μια διαδικτυακή συζήτηση ειδικών επιστημόνων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που έλαβε μέρος η κ Μαυρίδου, αναφέρθηκε ότι πολλές χώρες έχουν μειώσει τηνσυγκέντρωση των λουόμενων με διάφορους τρόπους. «Η Αυστρία έχει καθορίσει 6τμ/κολυμβητή, ενώ η Ολλανδία 10-12τμ/κολυμβητή, σε κολυμβητήρια όπου γίνονται μαθήματα ή προπόνηση και ο κολυμβητής μετακινείται. Η Αυστρία μάλιστα έχει μειώσει κατά 10 φορές το σύνολο των ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται γενικότερα στους χώρους της πισίνας ως επισκέπτες, συνοδοί παιδιών κ,λ.π».
Όχι στις πισίνες οι ευπαθείς ομάδες
Ο ιός αυτός σύμφωνα με την καθηγήτρια δεν φαίνεται να έχει απομονωθεί σε μολυσματική μορφή (δηλαδή ολόκληρο το ιικό σωματίδιο) σε καμία κατηγορία νερού. «Η κύρια πηγή μετάδοσης του ιού φαίνεται να είναι οι ασθενείς και οι προ-συμπτωματικοί φορείς, και όχι το περιβάλλον, το οποίο φαίνεται να συμβάλει λιγότερο από όλους τους άλλους παράγοντες μετάδοσης. Μολυσμένα σταγονίδια απελευθερώνονται στον αέρα και στους βοηθητικούς χώρους της πισίνας με τον βήχα, το φτάρνισμα, ακόμα και την ομιλία. Και η πιθανότητα νόσησης εξαρτάται από την μολυσματική δόση, δηλαδή τον αριθμό των ιϊκών σωματιδίων, που θα εισπνεύσει όποιος εκτεθεί. Ως εκ τούτου ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, καλό είναι να αποφύγουν να κολυμπήσουν στις πισίνες σε αυτή τη φάση».
Η υπερβολική χλωρίωση δημιουργεί καρκινογόνα παραπροϊόντα
Όσον αφορά το χλώριο, η κ. Μαυρίδου λέει ότι δεν έχει αποδειχτεί αν σκοτώνει τον ιό, αλλά αν εφαρμοστεί μία χλωρίωση με σωστές προδιαγραφές, τότε το νερό φαίνεται ότι μπορεί να είναι ασφαλές. «Η σωστή χλωρίωση είναι δύσκολη υπόθεση. Εξαρτάται από πολλές παραμέτρους του νερού (θερμοκρασία, pH κλπ). Πρέπει να είναι συνεχής, και όχι αποσπασματική, και δεν πρέπει να ξεπερνάει τα όρια των νομοθετικών διατάξεων, διότι δημιουργούνται επικίνδυνα και συχνά καρκινογόνα παραπροϊόντα». Με αυτή την έννοια η αύξηση του χλωρίου στο νερό υπό τις παρούσες συνθήκες, σύμφωνα με τους επιστήμονες όλων των χωρών, δεν αποτελεί ασφαλή επιλογή, τονίζει η καθηγήτρια. «Αντίθετα απαιτείται η σχολαστική εφαρμογή της σωστής διαδικασίας χλωρίωσης, σε επαρκή χρόνο ώστε το χλώριο να ασκήσει την μικροβιοκτόνο δράση του. Και βέβαια το νερό της πισίνας δεν πρέπει να είναι σε κανένα σημείο στάσιμο, καθότι η στασιμότητα ευνοεί την ανάπτυξη παθογόνων μικροβίων». Σε σχέση με τους περιβάλλοντες χώρους τα μόνα σημεία που φαίνεται να έχουν κίνδυνο, υπογραμμίζει η κ. Μαυρίδου είναι τα παιχνίδια, και διάφορα βοηθητικά κολύμβησης, που είναι συνήθως από αφρολέξ ή από πλαστικό. «Σε αυτές τις δύο κατηγορίες υλικών ο ιός έχει αυξημένη αντοχή και δεν είναι ακόμη τεκμηριωμένη η αποτελεσματικότητα της απολύμανσης. Για αυτό το λόγο τέτοια είδη, καλό είναι να μην υπάρχουν στις πισίνες».
Μικρότερος κίνδυνος σε ανοικτές πισίνες
Στις ανοιχτές πισίνες σύμφωνα με την κ. Μαυρίδου ο κίνδυνος είναι μικρότερος, εφόσον η συγκέντρωση του ιού στον αέρα αραιώνεται πολύ περισσότερο. «Για αυτό στις κλειστές πισίνες τα κλιματιστικά συστήματα πρέπει να επιτρέπουν την μεγαλύτερη δυνατή εισροή φρέσκου αέρα στους χώρους των εγκαταστάσεων. Για μεγαλύτερη ασφάλεια πρέπει να τεθεί εκτός λειτουργίας κάθε σύστημα (whirlpool, jacuzzi, ή άλλο) που δημιουργεί υδρονέφος».
Καθοριστικός ο ρόλος της προσωπικής ευθύνης
Όσον αφορά τον ρόλο του κοινού στην ασφαλή λειτουργία της πισίνας, ήταν πάντα καθοριστικός. «Οι συνήθεις υποχρεώσεις ισχύουν και πρέπει να ακολουθούνται τώρα με ακόμα μεγαλύτερη συνέπεια: ντους πριν από την είσοδο της πισίνας, σκουφάκι, απαγόρευση της χρήσης σε άτομα με εμφανή συμπτώματα, παρακολούθηση των παιδιών, ώστε να πηγαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα στην τουαλέτα, προστασία του περιβάλλοντος χώρου από επισκέπτες».
Ο ΕΟΔΥ έχει πει 5 τμ για κάθε κολυμβητή, επισημαίνει η κ Μαυρίδου, εξηγώντας ωστόσο ότι για να είναι δυνατές οι αποστάσεις, απαιτείται να μειωθεί ο μέγιστος αριθμός κολυμβητών που επιτρέπεται να παρευρίσκεται συγχρόνως μέσα στην πισίνα, αλλά και στους βοηθητικούς χώρους. Μάλιστα σε μια διαδικτυακή συζήτηση ειδικών επιστημόνων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, που έλαβε μέρος η κ Μαυρίδου, αναφέρθηκε ότι πολλές χώρες έχουν μειώσει τηνσυγκέντρωση των λουόμενων με διάφορους τρόπους. «Η Αυστρία έχει καθορίσει 6τμ/κολυμβητή, ενώ η Ολλανδία 10-12τμ/κολυμβητή, σε κολυμβητήρια όπου γίνονται μαθήματα ή προπόνηση και ο κολυμβητής μετακινείται. Η Αυστρία μάλιστα έχει μειώσει κατά 10 φορές το σύνολο των ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται γενικότερα στους χώρους της πισίνας ως επισκέπτες, συνοδοί παιδιών κ,λ.π».
Όχι στις πισίνες οι ευπαθείς ομάδες
Ο ιός αυτός σύμφωνα με την καθηγήτρια δεν φαίνεται να έχει απομονωθεί σε μολυσματική μορφή (δηλαδή ολόκληρο το ιικό σωματίδιο) σε καμία κατηγορία νερού. «Η κύρια πηγή μετάδοσης του ιού φαίνεται να είναι οι ασθενείς και οι προ-συμπτωματικοί φορείς, και όχι το περιβάλλον, το οποίο φαίνεται να συμβάλει λιγότερο από όλους τους άλλους παράγοντες μετάδοσης. Μολυσμένα σταγονίδια απελευθερώνονται στον αέρα και στους βοηθητικούς χώρους της πισίνας με τον βήχα, το φτάρνισμα, ακόμα και την ομιλία. Και η πιθανότητα νόσησης εξαρτάται από την μολυσματική δόση, δηλαδή τον αριθμό των ιϊκών σωματιδίων, που θα εισπνεύσει όποιος εκτεθεί. Ως εκ τούτου ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, καλό είναι να αποφύγουν να κολυμπήσουν στις πισίνες σε αυτή τη φάση».
Η υπερβολική χλωρίωση δημιουργεί καρκινογόνα παραπροϊόντα
Όσον αφορά το χλώριο, η κ. Μαυρίδου λέει ότι δεν έχει αποδειχτεί αν σκοτώνει τον ιό, αλλά αν εφαρμοστεί μία χλωρίωση με σωστές προδιαγραφές, τότε το νερό φαίνεται ότι μπορεί να είναι ασφαλές. «Η σωστή χλωρίωση είναι δύσκολη υπόθεση. Εξαρτάται από πολλές παραμέτρους του νερού (θερμοκρασία, pH κλπ). Πρέπει να είναι συνεχής, και όχι αποσπασματική, και δεν πρέπει να ξεπερνάει τα όρια των νομοθετικών διατάξεων, διότι δημιουργούνται επικίνδυνα και συχνά καρκινογόνα παραπροϊόντα». Με αυτή την έννοια η αύξηση του χλωρίου στο νερό υπό τις παρούσες συνθήκες, σύμφωνα με τους επιστήμονες όλων των χωρών, δεν αποτελεί ασφαλή επιλογή, τονίζει η καθηγήτρια. «Αντίθετα απαιτείται η σχολαστική εφαρμογή της σωστής διαδικασίας χλωρίωσης, σε επαρκή χρόνο ώστε το χλώριο να ασκήσει την μικροβιοκτόνο δράση του. Και βέβαια το νερό της πισίνας δεν πρέπει να είναι σε κανένα σημείο στάσιμο, καθότι η στασιμότητα ευνοεί την ανάπτυξη παθογόνων μικροβίων». Σε σχέση με τους περιβάλλοντες χώρους τα μόνα σημεία που φαίνεται να έχουν κίνδυνο, υπογραμμίζει η κ. Μαυρίδου είναι τα παιχνίδια, και διάφορα βοηθητικά κολύμβησης, που είναι συνήθως από αφρολέξ ή από πλαστικό. «Σε αυτές τις δύο κατηγορίες υλικών ο ιός έχει αυξημένη αντοχή και δεν είναι ακόμη τεκμηριωμένη η αποτελεσματικότητα της απολύμανσης. Για αυτό το λόγο τέτοια είδη, καλό είναι να μην υπάρχουν στις πισίνες».
Μικρότερος κίνδυνος σε ανοικτές πισίνες
Στις ανοιχτές πισίνες σύμφωνα με την κ. Μαυρίδου ο κίνδυνος είναι μικρότερος, εφόσον η συγκέντρωση του ιού στον αέρα αραιώνεται πολύ περισσότερο. «Για αυτό στις κλειστές πισίνες τα κλιματιστικά συστήματα πρέπει να επιτρέπουν την μεγαλύτερη δυνατή εισροή φρέσκου αέρα στους χώρους των εγκαταστάσεων. Για μεγαλύτερη ασφάλεια πρέπει να τεθεί εκτός λειτουργίας κάθε σύστημα (whirlpool, jacuzzi, ή άλλο) που δημιουργεί υδρονέφος».
Καθοριστικός ο ρόλος της προσωπικής ευθύνης
Όσον αφορά τον ρόλο του κοινού στην ασφαλή λειτουργία της πισίνας, ήταν πάντα καθοριστικός. «Οι συνήθεις υποχρεώσεις ισχύουν και πρέπει να ακολουθούνται τώρα με ακόμα μεγαλύτερη συνέπεια: ντους πριν από την είσοδο της πισίνας, σκουφάκι, απαγόρευση της χρήσης σε άτομα με εμφανή συμπτώματα, παρακολούθηση των παιδιών, ώστε να πηγαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα στην τουαλέτα, προστασία του περιβάλλοντος χώρου από επισκέπτες».