"Δεδομένης της υψηλής ανεργίας στη χώρα μας που κυμαίνεται στα επίπεδα του 17% και υπό την απειλή ενός νέου κύματος απολύσεων, ελέω κορονοϊού, πρέπει να βρεθούν τα κατάλληλα “ αντισώματα” για την αντιμετώπιση της. Η αναμενόμενη μάλιστα άνοδος της ανεργίας από το φθινόπωρο επιβάλλει την εφαρμογή νέου πακέτου μέτρων από την Κυβέρνηση για την ανάσχεση της. Με το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων τον Ιούλιο στον ΟΑΕΔ να ξεπερνά το 1 εκ. θα έλεγε κανείς πως αναζητείται «εμβόλιο» και κατά της ανεργίας, που επιστρέφει απειλητικά με νέους ανέργους κυρίως από τον τουρισμό, τον επισιτισμό, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και άλλους εποχικούς κλάδους. Οι νέοι άνεργοι είναι το 48% του συνόλου, ενώ στην Αττική προσεγγίζουν τους 400.000 με την αναλογία ανδρών-γυναικών να είναι αντίστοιχα 35% και 65%.

Παράλληλα, ο ταχύτατος ρυθμός με τον οποίο μεταμορφώνεται διεθνώς η παραγωγική διαδικασία, δημιουργεί τεράστια ανάγκη αλλαγής και βελτίωσης των εργασιακών δεξιοτήτων. Θα πρέπει λοιπόν, να βρεθούν κατάλληλες μέθοδοι, ώστε οι δράσεις κατάρτισης να επιτυγχάνουν τον στόχο τους, ιδιαίτερα ως προς τις νέες μεθόδους τηλεργασίας, τεχνολογικές και ψηφιακές απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσε η χρηματοδότηση των δράσεων αυτών να συνδεθεί άμεσα με την επιχείρηση και την απασχόληση.

Με αυτόν τον τρόπο, αφενός θα υπάρχει η βεβαιότητα ότι τα κονδύλια αυτά δεν θα οδηγηθούν σε αόριστου περιεχομένου καταρτίσεις, και αφετέρου θα παρέχεται η δυνατότητα ουσιαστικής και τεκμηριωμένης βελτίωσης του εργαζόμενου σε συγκεκριμένη θέση εργασίας. Η Ελλάδα δυστυχώς επί του παρόντος, είναι ουραγός σε διεθνείς αξιολογήσεις που αφορούν το ανθρώπινο κεφάλαιο, όπως ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) της ΕΕ που βρίσκεται στην 27η θέση στις 28 χώρες συνολικά και στην 25η θέση στον υπό-δείκτη "ανθρώπινο κεφάλαιο" για το έτος 2020. Το πρόγραμμα PISA του ΟΟΣΑ βρίσκει τη χώρα μας στη 42η θέση σε 77 χώρες και αυτόνομες επαρχίες.

Ωστόσο ένα σημαντικό μέρος του τρέχοντος ΕΣΠΑ κατευθύνεται στη βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού και στο νέο ΕΣΠΑ ένα ακόμα μεγαλύτερο στην ενίσχυση της απασχόλησης με το πρόγραμμα SURE. Στη μάχη της ανεργίας το Υπουργείο Εργασίας έχει ήδη ρίξει μια δέσμη τριών μέτρων, με στόχο να απλώσει ένα «δίχτυ προστασίας” έως και το Φθινόπωρο και να «χτίσει μια γέφυρα», έως το τέλος του έτους, σε τουλάχιστον 300.000 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα. Σε μια χρονική περίοδο, που η πανδημία δείχνει ξανά το σκληρό της πρόσωπο στην κοινωνία και η οικονομία μετρά ελλείμματα και υστέρηση εσόδων, η γενικευμένη χρήση των αναστολών συμβάσεων εργασίας επεκτείνεται μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου, η “ Συν-Εργασία” ενισχύεται και επεκτείνεται στους εποχικούς εργαζόμενους μέχρι και τις 15 Οκτωβρίου, ενώ για χιλιάδες εποχικές επιχειρήσεις με 31 διαφορετικούς ΚΑΔ επιδοτούνται κατά 100% οι ασφαλιστικές εισφορές έως και τέλος Σεπτεμβρίου.

Ανάλογα μάλιστα με την πορεία της πανδημίας τον Σεπτέμβριο δεν αποκλείεται και νέα χρονική επέκταση του μέτρου των αναστολών συμβάσεων ακόμη και έως το τέλος του έτους για διάφορους κλάδους. Η περιορισμένη συμμετοχή των μόλις 9.000 επιχειρήσεων το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου στο πρόγραμμα “ Συν-Εργασία” δείχνει την ανάγκη “ λίφτινγκ” με δομικές βελτιώσεις και περισσότερα κίνητρα. Επιπλέον εκτός από τα τρία μέτρα που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί και ανακοινωθεί, ετοιμάζονται και νέα μέτρα, όπως μια ακόμα αναστολή καταβολής εισφορών τα οποία θα εφαρμόζονται σταδιακά, ανάλογα με τους πληττόμενους κλάδους και τη πορεία της πανδημίας. Στις σκέψεις της κυβέρνησης βρίσκεται ένα νέο πακέτο στήριξης προς τους εποχικούς εργαζόμενους και ένα πρόγραμμα νέων προσλήψεων με πλήρη επιδότηση από το κράτος του συνόλου του κόστους των ασφαλιστικών εισφορών. Βεβαίως στη κορυφή της λίστας των νέων μέτρων βρίσκεται η σταδιακή μείωση σε εισφορές κατά 2 μονάδες, ανάλογα με τις δημοσιονομικές αντοχές του κρατικού προϋπολογισμού.

Η μείωση του φορολογικού βάρους που επιφέρει στη μισθωτή απασχόληση η λεγόμενη “φορολογική σφήνα” συνιστά κεντρικό στρατηγικό άξονα του ελληνικού σχεδίου για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως αποτυπώνεται και στην έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη. Στο παρελθόν η “Επιτροπή Σοφών” είχε επίσης προτείνει ρυθμίσεις, για την αντικατάσταση της ποσοστιαίας εισφοράς υγείας των μισθωτών, αντί του 7,10%, με ένα σταθερό ποσό ή ένα σύστημα κλάσεων, όπως ισχύει με τους αυτοαπασχολούμενους, ώστε να προσεγγίσει τον μ.ο. της ΕΕ. Εάν αναζητήσει κανείς τα αισιόδοξα νέα, ίσως τα βρει στη αύξηση του Δείκτη Προσδοκιών Απασχόλησης από 97,6 τον Ιούνιο στο 103,7 τον Ιούλιο, με μικρή βελτίωση στους κλάδους της βιομηχανίας, των υπηρεσιών και των κατασκευών, με τη προσδοκία των δρομολογημένων ιδιωτικών επενδύσεων. Το γεγονός πάντως, πως φέτος δημιουργήθηκαν 550.000 λιγότερες εποχικές θέσεις εργασίας, αλλά κυρίως η μάχη διαρκείας για την διατήρηση της απασχόλησης είναι βέβαιο πως θα απασχολήσει πολύ σοβαρά, κυβέρνηση, εργοδότες και εργαζόμενους για καιρό".

* Ο Βασίλης Κορκίδης είναι πρόεδρος του ΕΒΕΠ