ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Νέα στοιχεία από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για την ενίσχυση των ΜΜΜ στην πανδημία
Διαβιβάστηκαν στη Βουλή από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Αχ. Καραμανλή, στοιχεία για την ενίσχυση των ΜΜΜ στην πανδημία, μετά από ερώτηση που είχε καταθέσει η βουλευτής του ΜέΡΑ25 Αγγελική Αδαμοπούλου.
Το ζήτημα της λειτουργίας των ΜΜΜ ήταν και το αντίκειμενο επίκαιρης ερώτησης που είχε καταθέσει στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας. Η προγραμματισμένη για την περασμένη Παρασκευή συζήτηση της ερώτησης του κ. Τσίπρα ματαιώθηκε και, όπως ανακοινώθηκε, την προσεχή Πέμπτη θα γίνει συζήτηση στην Ολομέλεια, κατόπιν αιτήματος του πρωθυπουργού, σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής, με αντικείμενο την ενημέρωση του Σώματος για την κυβερνητική πολιτική σχετικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σε απάντηση ερώτησης που είχε καταθέσει η κ. Αδαμοπούλου, ενημερώνει με έγγραφό του για τις ενέργειες της ΟΣΥ ΑΕ σε σχέση με την πύκνωση των δρομολογίων των λεωφορειακών γραμμών και των δρομολογίων του μετρό. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Καραμανλής, «η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του συγκοινωνιακού έργου της ΟΣΥ ΑΕ ανέδειξε ότι η επιχειρησιακή δυνατότητά της κυμαίνεται σε χαμηλό πλαίσιο απόδοσης στο παρόν χρονικό διάστημα, λόγω της μη διαθεσιμότητας ικανού αριθμού λεωφορείων και οδηγών, δεδομένης της παλαιότητας των υφιστάμενων οχημάτων και του αυξημένου κόστους συντήρησης αυτών για την καθημερινή λειτουργία τους». Ο ίδιος, πάντως, τονίζει ότι «προκειμένου να διασφαλιστεί απρόσκοπτα η συνέχεια της ασφαλούς και αξιόπιστης παροχής συγκοινωνιακού έργου προς το επιβατικό κοινό, αποφασίσθηκε η προμήθεια νέων λεωφορείων με διαδικασίες διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού». Εξάλλου, αναφέρει ότι επειδή οι διαδικασίες προμήθειας νέου στόλου είναι χρονοβόρες, προτάθηκε η μίσθωση 300 λεωφορείων, ως προσωρινή και άμεσα υλοποιήσιμη λύση.
Ακολουθεί η πλήρης απάντηση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών:
«Σε απάντηση της παραπάνω σχετικής Ερώτησης, παρακαλούμε όπως ενημερώσετε την κυρία Βουλευτή ότι εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης που βιώνουμε και δεδομένων των λόγων δημόσιας ασφάλειας που συντρέχουν, η Οδικές Συγκοινωνίες Ανώνυμη Εταιρεία (ΟΣΥ ΑΕ) έχει ήδη προβεί σε πύκνωση των δρομολογίων όλων των λεωφορειακών γραμμών, τα δρομολόγια του Μετρό έχουν ήδη πυκνώσει και η συχνότητα διέλευσης των συρμών από τους σταθμούς είναι βελτιωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Η προσπάθεια της Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ (ΣΤΑΣΥ ΑΕ) για την αποκατάσταση των βλαβών συρμών με μεγάλη διάρκεια ακινητοποίησης είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Οι πρώτοι 4 συρμοί τραμ σειράς ΙΙ έχουν ήδη αφιχθεί στο αμαξοστάσιο του Ελληνικού και βρίσκονται σε διαδικασία δοκιμών. Η ένταξη των 25 συνολικά συρμών τραμ στην κυκλοφορία εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί σταδιακά κατά το 1ο εξάμηνο του 2021, ενώ παράλληλα προγραμματίζεται η προμήθεια 7 νέων διρευματικών συρμών του Μετρό για τις ανάγκες της Γραμμής 3, όταν ολοκληρωθεί η επέκταση προς Πειραιά και λειτουργήσει η σύνδεση αυτού με το Αεροδρόμιο. Το συγκοινωνιακό έργο που εκτελεί η ΟΣΥ ΑΕ καθημερινά διεξάγεται, σύμφωνα με τις επιχειρησιακές διαδικασίες που προβλέπονται σε ό,τι αφορά τον συγκοινωνιακό σχεδιασμό (ζήτηση, επίπεδο εξυπηρέτησης, γραμμές δικτύου και χρονοαποστάσεις), τη συντήρηση, την επάνδρωση των οχημάτων, τη σχολαστική καθαριότητα των οχημάτων (λεωφορεία, τρόλεϊ, τραμ, συρμοί), την τήρηση των μέτρων ασφάλειας και ατομικής προστασίας τόσο για το προσωπικό όσο και για τους επιβάτες. Επομένως, οι υπηρεσίες που εξακολουθεί να προσφέρει η ΟΣΥ ΑΕ και γενικότερα ο όμιλος της Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών Ανώνυμης Εταιρείας (ΟΑΣΑ ΑΕ) εξακολουθούν να είναι ποιοτικές, ενώ γίνεται προσπάθεια για την διατήρησή τους και την αναβάθμισή τους. Η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του συγκοινωνιακού έργου της ΟΣΥ ΑΕ ανέδειξε ότι η επιχειρησιακή δυνατότητά της κυμαίνεται σε χαμηλό πλαίσιο απόδοσης στο παρόν χρονικό διάστημα, λόγω της μη διαθεσιμότητας ικανού αριθμού λεωφορείων και οδηγών, δεδομένης της παλαιότητας των υφιστάμενων οχημάτων και του αυξημένου κόστους συντήρησης αυτών για την καθημερινή λειτουργία τους. Προκειμένου να διασφαλιστεί απρόσκοπτα η συνέχεια της ασφαλούς και αξιόπιστης παροχής συγκοινωνιακού έργου προς το επιβατικό κοινό, αποφασίσθηκε η προμήθεια νέων λεωφορείων με διαδικασίες διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού. Στην παρούσα φάση εκπονείται η μελέτη παροχής υπηρεσιών με τίτλο «Renewal of the Urban Bus Fleets for the cities of Athens and Thessaloniki - AA-010370-001-Framework agreement to support EIB advisory services (EIBAS)» υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και με κύριο του έργου την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Παραδοτέο της ανωτέρω μελέτης αποτελούν οι τεχνικές προδιαγραφές για την προμήθεια των νέων οχημάτων. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι διαδικασίες προμήθειας νέου στόλου είναι χρονοβόρες και η εκτέλεση συγκοινωνιακού έργου με ποιοτικά κριτήρια αποτελεί προτεραιότητα των Φορέων και αδήριτη ανάγκη για την κοινωνία, προτάθηκε η μίσθωση 300 λεωφορείων ως προσωρινή και άμεσα υλοποιήσιμη λύση. Ήδη από τις 24.09.2020 έχει δημοσιευθεί η προκήρυξη της ΟΣΥ ΑΕ για τη διενέργεια διεθνούς ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού για τη 'Μίσθωση ενενήντα (90) ντιζελοκίνητων αρθρωτών (με ρυμουλκό) και διακοσίων δέκα (210) κανονικών (διαξονικών), αστικών λεωφορείων, τα οποία αναμένονται έως το τέλος του 2020, ώστε να ενισχυθεί ο στόλος της ΟΑΣΑ ΑΕ. Τα οχήματα προς μίσθωση θα είναι αστικού τύπου (μεταχειρισμένα ή καινούργια), χαμηλού δαπέδου, ντιζελοκίνητα, ηλικίας μέχρι δέκα (10) ετών (έτος κατασκευής 2010 ή/και μεταγενέστερο), κατηγορίας EURO V ή νεότερης. Τμήμα της συντήρησης των οχημάτων θα ανατεθεί στο τεχνικό προσωπικό της ΟΣΥ ΑΕ. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 30.240.000,00Euro. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία για την προμήθεια νέων οχημάτων, η ολοκλήρωση της οποίας όμως, απαιτεί χρόνο, ενώ η λύση της μίσθωσης των 300 λεωφορείων επιλέγεται ως προσωρινή. Επιπλέον, προκειμένου να επιτευχθεί η άμεση ενίσχυση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας και η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού, εξυπηρετώντας σκοπούς δημοσίου συμφέροντος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19, αποφασίστηκε η ανάθεση στην ΚΤΕΛ Ν. Αττικής της εκτέλεσης των δρομολογίων εξήντα (60) περιφερειακών γραμμών της περιοχής ευθύνης της ΟΑΣΑ ΑΕ. Ήδη από την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου 2020 ξεκίνησε σταδιακά η συνεργασία ΟΑΣΑ ΑΕ με την ΚΤΕΛ Ν. Αττικής, με την οποία α) το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών αρμοδιότητας ΟΑΣΑ ΑΕ θα ενισχυθεί με 200 οχήματα και 550 επιπλέον οδηγούς σε ημερήσια βάση, β) θα επιτευχθεί το 100% της εκτέλεσης των προγραμματισμένων δρομολογίων με βελτιωμένες χρονοαποστάσεις και γ) θα μειωθούν οι χρόνοι αναμονής στις στάσεις σε όλο το δίκτυο της ΟΑΣΑ ΑΕ. Για την αποτελεσματικότερη ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς αποφασίστηκε η ενίσχυση με προσωπικό των πάροχων του συγκοινωνιακού έργου του ομίλου ΟΑΣΑ (ΟΣΥ ΑΕ και ΣΤΑΣΥ ΑΕ), με την υπ΄ αριθμ. ΔΙΠΑΑΔ/Φ.ΕΓΚΡ./142/17298/25.9.2020 Απόφαση της Επιτροπής, της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 33/2006 (άρθρο 2, παρ. 1) εγκρίθηκε η πρόσληψη διακοσίων (200) θέσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ήτοι ογδόντα (80) ΔΕ Οδηγοί Συρμών και εκατόν είκοσι (120) θέσεων διαφόρων κλάδων και ειδικοτήτων, καθώς και η πρόσληψη τετρακοσίων πενήντα πέντε (455) θέσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ΟΣΥ ΑΕ, ήτοι τριακόσιοι ογδόντα πέντε (385) ΔΕ Οδηγοί Λεωφορείων και εβδομήντα (70) θέσεων διαφόρων κλάδων και ειδικοτήτων. Προκειμένου να αποσταλούν από το Υπουργείο μας τα σχετικά Σχέδια Προκηρύξεων για έγκριση στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) με το αριθμ.πρωτ.55822/17.09.2020 έγγραφό μας προς το Υπουργείο Εσωτερικών, ζητήθηκε η έκδοση απόφασης για τον καθορισμό ορίου ηλικίας πρόσληψης οδηγών λεωφορείων και συρμών και τεχνιτών διαφόρων ειδικοτήτων στις εταιρείες ΟΣΥ ΑΕ και ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ενώ δρομολογήθηκε προς το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση απόφασης για παρακράτηση θέσεων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ν.2643/1998. Σημειώνεται ότι η συμμετοχή του ΑΣΕΠ τόσο κατά τη φάση έγκρισης των Σχεδίων Προκηρύξεων όσο και κατά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας και των δικαιολογητικών και τον κατ' ένσταση έλεγχο, δύναται να εξασφαλίσει το αδιάβλητο των αναφερόμενων προσλήψεων. Τέλος, σας επισυνάπτουμε συμπληρωματικά το με αρ. πρωτ. οικ.5760/05.10.2020 σχετικό έγγραφο του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης με αναλυτική ενημέρωση των ενεργειών μας για την ενίσχυση της αστικής συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών διαβιβάζει στη Βουλή και έγγραφο του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του ΟΑΣΘ, Γιώργου Σκόδρα. Στο έγγραφο που ακολουθεί, ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ επιρρίπτει ευθύνη στη διαχείριση της περιόδου 2015-2019 για την κατάσταση στις αστικές συγκοινωνίες και ενημερώνει για τις ενέργειες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την αντιμετώπιση της επείγουσας κατάστασης. Ακολουθεί η απάντηση του κ. Σκόδρα:
«Επί των διαλαμβανομένων στην ερώτηση του θέματος αναφέρουμε τα κάτωθι: Η στρέβλωση που επήλθε με το ν. 4482/2017, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί δυσμενέστατες συνέπειες στις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης. Την προηγούμενη πενταετία (2015-2019) δεν υπήρξε καμιά μέριμνα για την ανανέωση του τροχαίου υλικού του Οργανισμού, γεγονός που συνδυαζόμενο με την ηλικία και την κατάσταση των λεωφορείων, οδήγησε σε πλήρη αποσάθρωση των αστικών συγκοινωνιών στην ΠΕ Θεσσαλονίκης. Για την αντιμετώπιση της επείγουσας κατάστασης που η αβελτηρία και οι ιδεοληψίες της προηγούμενης περιόδου επισώρευσαν, ιδίως ενόψει της πανδημίας, εφαρμόστηκε σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που κληρονομήθηκε. Συγκεκριμένα, για την κάλυψη των αναγκών σε τροχαίο υλικό υλοποιήθηκαν τα ακόλουθα:
1. Συνεργασία με τα ΚΤΕΛ για την περιαστική ζώνη της Θεσσαλονίκης: Ανατέθηκαν συνολικά 31 γραμμές (6 συν 25) στην περιαστική ζώνη, όπου πλέον καλύπτεται το 100% των αναγκών με εκατό-πενήντα (150) λεωφορεία συνολικά (125 σε κυκλοφορία και 25 εφεδρικά). Η σύμβαση λειτουργεί αποτελεσματικά, και η προσπάθεια αγκαλιάστηκε από το επιβατικό κοινό.
2. Συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης για την προμήθεια πενήντα (50) λεωφορείων και την διάθεση τους στον ΟΑΣΘ. Ήδη παραδόθηκαν τα πρώτα πέντε (5) λεωφορεία που βρίσκονται σε διαδικασία ταξινόμησης και έκδοσης αδειών και πινακίδων κυκλοφορίας. Για να καταστεί δυνατή η συνεργασία ΟΑΣΘ - Δήμου Θεσσαλονίκης, η Κυβέρνηση εξέδωσε ειδική διάταξη (άρθρο 29, ΦΕΚ 90/Α/2020), αποδεικνύοντας έμπρακτα την φροντίδα για την Θεσσαλονίκη.
3. Μίσθωση λεωφορείων για την πλήρη κάλυψη των αναγκών του ΟΑΣΘ και την οριστική ανάταξη της αστικής συγκοινωνίας. Ολοκληρώθηκε ο διεθνής διαγωνισμός, με την 334/2020 εγκριτική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου 2020 ανάδειξη προσωρινού αναδόχου και την κατάθεση των δικαιολογητικών κατακύρωσης). Ήδη έχουν παραδοθεί στον Οργανισμό είκοσι-δύο (22) λεωφορεία και την εβδομάδα 5 ως 11 Οκτωβρίου αναμένεται η παράδοση ακόμη είκοσι (20) οχημάτων.
4. Δηλαδή, συνολικά σαράντα-επτά (47) επιπλέον λεωφορεία (42 μισθωμένα και πέντε (5) από τον Δήμο Θεσσαλονίκης) θα μπουν στο σύστημα του ΟΑΣΘ τις επόμενες ημέρες.
5. Νέα δημοπράτηση για την μίσθωση ακόμη 270 λεωφορείων: Εντός των επομένων εβδομάδων προγραμματίζεται νέα δημοπράτηση της μίσθωσης ακόμη 270 λεωφορείων για την περίοδο 2021-2022, ώστε να καλυφθούν πλήρως τόσο η τρέχουσες, όσο και οι μελλοντικές ανάγκες της Θεσσαλονίκης. Και ο διαγωνισμός αυτός έχει ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
6. Νομοθετική πρωτοβουλία στήριξης του ΟΑΣΘ: Νέα νομοθετική πρωτοβουλία στήριξης του ΟΑΣΘ για την διασφάλιση της επάρκειας του στόλου των λεωφορείων του, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς και της συντήρησης αυτών (άρθρο 3, ΦΕΚ 161/Α/2020). Με τον τρόπο αυτό επιταχύνονται οι προμήθειες ανταλλακτικών και οι εργασίες συντήρησης του υφιστάμενου τροχαίου υλικού.
7. Εξασφάλιση χρηματοδότησης: Από το καλοκαίρι του 2019, η σημερινή κυβέρνηση μερίμνησε για την σταθερή χρηματοδότηση των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα:
* Το πεντάμηνο Αύγουστος - Δεκέμβριος 2019 διατέθηκαν 48 εκατ. Euro και ταυτόχρονα πάγωσαν οφειλές προς το Δημόσιο περίπου 21 εκατ. Euro (που δημιουργήθηκαν την διετία Αύγουστος 2017 - Ιούλιος 2019, από την προηγούμενη διοίκηση)
* Για το 2020 εγκρίθηκε χρηματοδότηση 48 εκατ. Euro
* Διατέθηκε χρηματοδότηση περίπου 55 εκατ. Euro για την μίσθωση λεωφορείων
Σε κάθε περίπτωση, η διοίκηση του ΟΑΣΘ, υπό την καθοδήγηση και την αμέριστη υποστήριξη του Υπουργού Μεταφορών κ. Κ. Καραμανλή, εκπόνησε και εφάρμοσε ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που κληρονόμησε στην αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης. Ως αποτέλεσμα, μέχρι το τέλος του χρόνου στην ΠΕ Θεσσαλονίκης θα κυκλοφορούν περισσότερα από πεντακόσια-πενήντα (550) λεωφορεία, δηλαδή τόσα όσα δεν κυκλοφορούσαν οποτεδήποτε. Συνεπώς, γίνεται πράξη η δέσμευση της Κυβέρνησης ότι για την αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης θα γίνει ότι απαιτηθεί.
Η επιτυχία του σχεδίου δράσης / μοντέλου της Θεσσαλονίκης στην άμεση αντιμετώπιση των πιεστικών αναγκών είναι τόσο μεγάλη, ώστε πλέον μεταφέρεται και στην Αθήνα.
Ειδικότερα, επί των ερωτημάτων που τίθενται, απαντώνται τα ακόλουθα:
1. Ο διαγωνισμός μίσθωσης λεωφορείων του ΟΑΣΘ, δεν αφήνει απολύτως κανένα περιθώριο πρόσθετων χρεώσεων, καθώς ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος: "Στην πλήρη συντήρηση των οχημάτων (τακτική, προληπτική, έκτακτη), περιλαμβανομένων των υλικών και της εργασίας. Τον(ους) ανάδοχο(ους) βαρύνουν όλες οι πάσης φύσεως δαπάνες και εργασίες που απαιτούνται, ώστε τα λεωφορεία να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση, για ασφαλή κυκλοφορία σε καθημερινή βάση, με εξαίρεση, περιοριστικά, εξαίρεση τα καύσιμα, τα λιπαντικά, τα υγρά φρένων, το adblue, το ψυκτικό υγρό των κλιματιστικών, τα ελαστικά (αναγόμωση και καινούργια), τον καθαρισμό και την απολύμανση και τυχόν υπηρεσίες φύλαξης που είναι ευθύνη και δαπάνη του ΟΑΣΘ.". Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί «απροσδιόριστων κοστολογίων και χρυσών περιθωρίων» δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά αντίθετα τα συμφέροντα του ΟΑΣΘ (Ελληνικού Δημοσίου) είναι απολύτως προστατευμένα.
2. Όπως εύκολα μπορεί, από το τεύχος δημοπράτησης, να διαπιστώσει ο κάθε καλόπιστος, η δυνατότητα του ΟΑΣΘ να εξαγοράσει με ελάχιστο αντίτιμο Euro 15.000 λεωφορεία στο τέλος της μισθωτικής περιόδου, είναι δυνητική και στην απόλυτη διακριτική ευχέρεια του ΟΑΣΘ. Συγκεκριμένα, στο τεύχος δημοπράτησης αναφέρεται: "Η απόφαση για εξαγορά ή όχι των λεωφορείων είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του ΟΑΣΘ, και η δυνατότητα αυτή του Οργανισμού, δεν δημιουργεί κανενός είδους υποχρέωση έναντι του(ων) αναδόχου(ων), ούτε μπορεί, εξ αυτού του λόγου να εγερθεί οποιαδήποτε απαίτηση για θετική ή αποθετική ζημία."
3. Με το άρθρο 41 του ν. 4640/2019 (ΦΕΚ 190/Α) ορίσθηκε ότι "επιτρέπεται στον Ο.Α.Σ.Θ., κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη και του παρέχεται το δικαίωμα να μισθώνει μεταχειρισμένα λεωφορεία αστικού τύπου, κατηγορίας EURO 4 ή EURO 5". Εξάλλου, δοθέντος ότι, με το ισχύον καθεστώς (άρθρο 41, ν. 4640/2019), η λειτουργία του ΟΑΣΘ εκπνέει την 31.12.2022, η αξία κτήσης των όποιων παγίων στοιχείων του πρέπει να ανακτάται (αποσβέννυται) εντός αυτού του χρονικού περιθωρίου. Επομένως, ο ΟΑΣΘ ΔΕΝ έχει την νόμιμη δυνατότητα να αγοράσει μεταχειρισμένα λεωφορεία, όπως εσφαλμένα προτείνεται.
Ανεξάρτητα από το ανωτέρω γεγονός, ήδη από τον Φεβρουάριο 2020, ο ΟΑΣΘ εκπόνησε μελέτη για τις δυνατότητες κάλυψης των άμεσων και πιεστικών αναγκών της Θεσσαλονίκης, με αντικείμενο "Μελέτη κόστους για την διασφάλιση τροχαίου υλικού για τον Ο.Α.Σ.Θ.". Στο πλαίσιο αυτής διαπιστώθηκε ότι η μίσθωση μεταχειρισμένων λεωφορείων αποτελεί την ταχύτερη χρονικά και την συμφερότερη οικονομικά λύση για την ενίσχυση του τροχαίου υλικού του ΟΑΣΘ. Ταυτόχρονα, βελτιώνεται και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ΟΑΣΘ, καθώς, απαιτείται όλα τα μισθωμένα λεωφορεία να είναι κατηγορίας EURO05 (ή μεταγενέστερης), έναντι των κατηγοριών EURO02, EURO03 ή/και EURO04 στις οποίες ανήκει ο υφιστάμενος στόλος του Οργανισμού. Στην ίδια μελέτη εκτιμήθηκε το μηνιαίο μίσθωμα (κοινό για τα αρθρωτά και τα κανονικά λεωφορεία) στα Euro 3.000,00, σταθερό καθ' όλη την διάρκεια της σύμβασης, που είναι εύλογο και συμφέρον για τον ΟΑΣΘ. Στον υπολογισμό του κόστους του μηνιαίου μισθώματος δεν έχει λογιστεί τυχόν έκπτωση, στο πλαίσιο του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού. Επισημαίνεται ότι στο κόστος της μίσθωσης περιλαμβάνονται όλες οι δαπάνες συντήρησης, ώστε να είναι διαθέσιμο καθημερινά, τουλάχιστον το 90% του μισθωμένου στόλου.
4. Η αγορά λεωφορείων από τον Δήμο Θεσσαλονίκης αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς πρόκειται για απευθείας σύμβαση μεταξύ αδελφοποιημένων Δήμων, και πάντως δεν είναι χωρίς σημαντικό κόστος για τον ΟΑΣΘ. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΣΘ βαρύνεται με το κόστος των μεταφορικών, των ελαστικών, της τηλεματικής, των παραθύρων, των κλιματιστικών μονάδων κλπ. ώστε τα λεωφορεία να μπορούν να ανταποκριθούν στις συνθήκες της αστικής συγκοινωνίας στην Θεσσαλονίκη. Το κόστος αυτό, τελικά, υπερβαίνει το διπλάσιο του κόστους αγοράς των λεωφορείων του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τέλος, τον ΟΑΣΘ βαρύνει και το κόστος συντήρησης των λεωφορείων αυτών.
5. Πέραν του ιδιαίτερα συμφέροντος κόστους, η μίσθωση προσφέρει και σειρά άλλων πλεονεκτημάτων. Ενδεικτικά:
* Διασφάλιση της διαθεσιμότητας του 90% του συμβατικού αριθμού των οχημάτων σε καθημερινή βάση, καθώς ο Ανάδοχος θα υποχρεούται να προβαίνει σε αντικατάσταση εντός 48ώρου κάθε λεωφορείου που εμφανίζει πρόβλημα, ώστε να είναι διαθέσιμο για ασφαλή κυκλοφορία, σε καθημερινή βάση, τουλάχιστον το 90% του συμβατικού αριθμού των οχημάτων.
* Ο πλήρης εξοπλισμός, με δαπάνες του αναδόχου, των λεωφορείων με συστήματα τηλεματικής, πλήρως συμβατά με το υφιστάμενο σύστημα τηλεματικής του ΟΑΣΘ.
* Η βαφή των λεωφορείων στα χρώματα του ΟΑΣΘ (κατόπιν υπόδειξης από τον ΟΑΣΘ).
* Η πλήρης συντήρηση των οχημάτων (τακτική, προληπτική, έκτακτη), περιλαμβανομένων των υλικών και της εργασίας. Τον ανάδοχο θα βαρύνουν όλες οι πάσης φύσεως δαπάνες και εργασίες που απαιτούνται, ώστε τα λεωφορεία να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση, για ασφαλή κυκλοφορία σε καθημερινή βάση, και η διάθεση της απαιτούμενης τεχνικής υποδομής (συνεργείο, κινητά συνεργεία, κλπ.).
* Ο ετήσιος τεχνικός έλεγχος (ΚΤΕΟ) του συνόλου του συμβατικού αριθμού των μισθωμένων λεωφορείων.
* Το μίσθωμα παραμένει σταθερό καθ' όλη την διάρκεια της μισθωτικής σύμβασης.
6. Στο πλαίσιο του διενεργηθέντος (26.06.2020) διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού, προσφέρθηκε στον ΟΑΣΘ, έκπτωση 5%, και επομένως, το μηνιαίο μίσθωμα ανήλθε σε Euro 2.850, σταθερό για όλη την διάρκεια της μισθωτικής σύμβασης.
7. Ο ΟΑΣΘ, κάνοντας χρήση σχετικού όρου του τεύχους δημοπράτησης, ζήτησε και έλαβε πρόσθετη έκπτωση 1% για το μίσθωμα των κανονικών λεωφορείων. Δηλαδή, τελικά το μίσθωμα διαμορφώθηκε σε Euro 2.850 /μήνα για τα αρθρωτά και σε Euro 2.820 /μήνα για τα κανονικά λεωφορεία.
8. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής σας, ότι σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το 2019, μόνο το μέσο κόστος συντήρησης στον ΟΑΣΘ, ανέρχεται σε περίπου Euro 73.000 ετησίως, και στην διάρκεια των τριάντα (30) μηνών της σύμβασης μίσθωσης ανέρχεται σε περίπου Euro 182.500 (Παράρτημα 1 της συνημμένης μελέτης). Δηλαδή, μόνο το κόστος συντήρησης είναι υπερδιπλάσιο του κόστους μίσθωσης (χωρίς έκπτωση). Επισημαίνεται ότι στο κόστος μίσθωσης περιλαμβάνονται όλες οι δαπάνες συντήρησης των λεωφορείων.
9. Είναι προφανές ότι η αδράνεια της προηγούμενης πενταετίας οδήγησε σε κατάρρευση την αστική συγκοινωνία στην Θεσσαλονίκη, γεγονός που κατέστησε αναγκαία την άμεση εισαγωγή στο σύστημα λεωφορείων. Η ανάγκη αυτή έγινε επιτακτική ιδίως με το ξέσπασμα της πανδημίας covid-19. Ο μοναδικός τρόπος να εισαχθούν το συντομότερο δυνατόν λεωφορεία στο σύστημα της αστικής συγκοινωνίας ήταν η μίσθωση μεταχειρισμένων λεωφορείων, καθώς τα οχήματα έχουν ήδη κατασκευαστεί και υπάρχουν. Αντίθετα, τα καινούργια λεωφορεία πρέπει να κατασκευαστούν εξαρχής, κάτι που απαιτεί διάστημα από δώδεκα (12) ως δεκαοκτώ (18) μήνες μετά την υπογραφή σύμβασης (που απαιτεί επίσης δώδεκα (12) ως δεκαοκτώ (18) μήνες για τον σχετικό διεθνή διαγωνισμό).
10. Σε ότι αφορά την επάρκεια προσωπικού, ιδίως οδηγών, αναφέρεται ότι καθημερινά περισσότεροι από 100 οδηγοί σε κάθε βάρδια δεν απασχολούνται, λόγω της έλλειψης λεωφορείων. Συνεπώς, υπάρχει έλλειψη οχημάτων και όχι οδηγών, και γι' αυτό ο ΟΑΣΘ προχώρησε στην μίσθωση λεωφορείων.
11. Αντίστοιχα, στην Διεύθυνση Συντήρησης απασχολούνται σήμερα 456 εργαζόμενοι, πράγμα που σημαίνει ότι σε πλήρη ανάπτυξη του στόλου του ΟΑΣΘ (500 λεωφορεία) αντιστοιχεί ένας (1) εργαζόμενος της συντήρησης σε κάθε λεωφορείο. Συνεπώς, ούτε και στην συντήρηση υπάρχει έλλειψη προσωπικού. Σήμερα, η μεθοδική προσπάθεια των τελευταίων δώδεκα μηνών αποδίδει καρπούς, και στο αμέσως προσεχές διάστημα ΔΕΝ ΘΑ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ πρόβλημα ΟΑΣΘ, αλλά η περιπέτεια της αστικής συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης θα αποτελεί θλιβερό παρελθόν. Χάρις στην στήριξη της Κυβέρνησης, ο ΟΑΣΘ της νέας εποχής θα είναι αποτελεσματικός, βιώσιμος και ψηφιακός».
Η βουλευτής του ΜέΡΑ25, Αγγελική Αδαμοπούλου, στην ερώτησή της, δεν αναφερόταν μόνο στα φαινόμενα συνωστισμού στα ΜΜΜ και τις συστάσεις των λοιμωξιολόγων να τα αποφεύγουν οι πολίτες, αλλά και στις λύσεις που καταφεύγει η κυβέρνηση εν μέσω πανδημίας.
Το ζήτημα της λειτουργίας των ΜΜΜ ήταν και το αντίκειμενο επίκαιρης ερώτησης που είχε καταθέσει στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας. Η προγραμματισμένη για την περασμένη Παρασκευή συζήτηση της ερώτησης του κ. Τσίπρα ματαιώθηκε και, όπως ανακοινώθηκε, την προσεχή Πέμπτη θα γίνει συζήτηση στην Ολομέλεια, κατόπιν αιτήματος του πρωθυπουργού, σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής, με αντικείμενο την ενημέρωση του Σώματος για την κυβερνητική πολιτική σχετικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, σε απάντηση ερώτησης που είχε καταθέσει η κ. Αδαμοπούλου, ενημερώνει με έγγραφό του για τις ενέργειες της ΟΣΥ ΑΕ σε σχέση με την πύκνωση των δρομολογίων των λεωφορειακών γραμμών και των δρομολογίων του μετρό. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο κ. Καραμανλής, «η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του συγκοινωνιακού έργου της ΟΣΥ ΑΕ ανέδειξε ότι η επιχειρησιακή δυνατότητά της κυμαίνεται σε χαμηλό πλαίσιο απόδοσης στο παρόν χρονικό διάστημα, λόγω της μη διαθεσιμότητας ικανού αριθμού λεωφορείων και οδηγών, δεδομένης της παλαιότητας των υφιστάμενων οχημάτων και του αυξημένου κόστους συντήρησης αυτών για την καθημερινή λειτουργία τους». Ο ίδιος, πάντως, τονίζει ότι «προκειμένου να διασφαλιστεί απρόσκοπτα η συνέχεια της ασφαλούς και αξιόπιστης παροχής συγκοινωνιακού έργου προς το επιβατικό κοινό, αποφασίσθηκε η προμήθεια νέων λεωφορείων με διαδικασίες διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού». Εξάλλου, αναφέρει ότι επειδή οι διαδικασίες προμήθειας νέου στόλου είναι χρονοβόρες, προτάθηκε η μίσθωση 300 λεωφορείων, ως προσωρινή και άμεσα υλοποιήσιμη λύση.
Ακολουθεί η πλήρης απάντηση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών:
«Σε απάντηση της παραπάνω σχετικής Ερώτησης, παρακαλούμε όπως ενημερώσετε την κυρία Βουλευτή ότι εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης που βιώνουμε και δεδομένων των λόγων δημόσιας ασφάλειας που συντρέχουν, η Οδικές Συγκοινωνίες Ανώνυμη Εταιρεία (ΟΣΥ ΑΕ) έχει ήδη προβεί σε πύκνωση των δρομολογίων όλων των λεωφορειακών γραμμών, τα δρομολόγια του Μετρό έχουν ήδη πυκνώσει και η συχνότητα διέλευσης των συρμών από τους σταθμούς είναι βελτιωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Η προσπάθεια της Σταθερές Συγκοινωνίες ΑΕ (ΣΤΑΣΥ ΑΕ) για την αποκατάσταση των βλαβών συρμών με μεγάλη διάρκεια ακινητοποίησης είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Οι πρώτοι 4 συρμοί τραμ σειράς ΙΙ έχουν ήδη αφιχθεί στο αμαξοστάσιο του Ελληνικού και βρίσκονται σε διαδικασία δοκιμών. Η ένταξη των 25 συνολικά συρμών τραμ στην κυκλοφορία εκτιμάται ότι θα υλοποιηθεί σταδιακά κατά το 1ο εξάμηνο του 2021, ενώ παράλληλα προγραμματίζεται η προμήθεια 7 νέων διρευματικών συρμών του Μετρό για τις ανάγκες της Γραμμής 3, όταν ολοκληρωθεί η επέκταση προς Πειραιά και λειτουργήσει η σύνδεση αυτού με το Αεροδρόμιο. Το συγκοινωνιακό έργο που εκτελεί η ΟΣΥ ΑΕ καθημερινά διεξάγεται, σύμφωνα με τις επιχειρησιακές διαδικασίες που προβλέπονται σε ό,τι αφορά τον συγκοινωνιακό σχεδιασμό (ζήτηση, επίπεδο εξυπηρέτησης, γραμμές δικτύου και χρονοαποστάσεις), τη συντήρηση, την επάνδρωση των οχημάτων, τη σχολαστική καθαριότητα των οχημάτων (λεωφορεία, τρόλεϊ, τραμ, συρμοί), την τήρηση των μέτρων ασφάλειας και ατομικής προστασίας τόσο για το προσωπικό όσο και για τους επιβάτες. Επομένως, οι υπηρεσίες που εξακολουθεί να προσφέρει η ΟΣΥ ΑΕ και γενικότερα ο όμιλος της Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών Ανώνυμης Εταιρείας (ΟΑΣΑ ΑΕ) εξακολουθούν να είναι ποιοτικές, ενώ γίνεται προσπάθεια για την διατήρησή τους και την αναβάθμισή τους. Η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης του συγκοινωνιακού έργου της ΟΣΥ ΑΕ ανέδειξε ότι η επιχειρησιακή δυνατότητά της κυμαίνεται σε χαμηλό πλαίσιο απόδοσης στο παρόν χρονικό διάστημα, λόγω της μη διαθεσιμότητας ικανού αριθμού λεωφορείων και οδηγών, δεδομένης της παλαιότητας των υφιστάμενων οχημάτων και του αυξημένου κόστους συντήρησης αυτών για την καθημερινή λειτουργία τους. Προκειμένου να διασφαλιστεί απρόσκοπτα η συνέχεια της ασφαλούς και αξιόπιστης παροχής συγκοινωνιακού έργου προς το επιβατικό κοινό, αποφασίσθηκε η προμήθεια νέων λεωφορείων με διαδικασίες διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού. Στην παρούσα φάση εκπονείται η μελέτη παροχής υπηρεσιών με τίτλο «Renewal of the Urban Bus Fleets for the cities of Athens and Thessaloniki - AA-010370-001-Framework agreement to support EIB advisory services (EIBAS)» υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και με κύριο του έργου την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Παραδοτέο της ανωτέρω μελέτης αποτελούν οι τεχνικές προδιαγραφές για την προμήθεια των νέων οχημάτων. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι οι διαδικασίες προμήθειας νέου στόλου είναι χρονοβόρες και η εκτέλεση συγκοινωνιακού έργου με ποιοτικά κριτήρια αποτελεί προτεραιότητα των Φορέων και αδήριτη ανάγκη για την κοινωνία, προτάθηκε η μίσθωση 300 λεωφορείων ως προσωρινή και άμεσα υλοποιήσιμη λύση. Ήδη από τις 24.09.2020 έχει δημοσιευθεί η προκήρυξη της ΟΣΥ ΑΕ για τη διενέργεια διεθνούς ανοικτού ηλεκτρονικού διαγωνισμού για τη 'Μίσθωση ενενήντα (90) ντιζελοκίνητων αρθρωτών (με ρυμουλκό) και διακοσίων δέκα (210) κανονικών (διαξονικών), αστικών λεωφορείων, τα οποία αναμένονται έως το τέλος του 2020, ώστε να ενισχυθεί ο στόλος της ΟΑΣΑ ΑΕ. Τα οχήματα προς μίσθωση θα είναι αστικού τύπου (μεταχειρισμένα ή καινούργια), χαμηλού δαπέδου, ντιζελοκίνητα, ηλικίας μέχρι δέκα (10) ετών (έτος κατασκευής 2010 ή/και μεταγενέστερο), κατηγορίας EURO V ή νεότερης. Τμήμα της συντήρησης των οχημάτων θα ανατεθεί στο τεχνικό προσωπικό της ΟΣΥ ΑΕ. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 30.240.000,00Euro. Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία για την προμήθεια νέων οχημάτων, η ολοκλήρωση της οποίας όμως, απαιτεί χρόνο, ενώ η λύση της μίσθωσης των 300 λεωφορείων επιλέγεται ως προσωρινή. Επιπλέον, προκειμένου να επιτευχθεί η άμεση ενίσχυση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας και η βελτίωση του επιπέδου εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού, εξυπηρετώντας σκοπούς δημοσίου συμφέροντος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID - 19, αποφασίστηκε η ανάθεση στην ΚΤΕΛ Ν. Αττικής της εκτέλεσης των δρομολογίων εξήντα (60) περιφερειακών γραμμών της περιοχής ευθύνης της ΟΑΣΑ ΑΕ. Ήδη από την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου 2020 ξεκίνησε σταδιακά η συνεργασία ΟΑΣΑ ΑΕ με την ΚΤΕΛ Ν. Αττικής, με την οποία α) το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών αρμοδιότητας ΟΑΣΑ ΑΕ θα ενισχυθεί με 200 οχήματα και 550 επιπλέον οδηγούς σε ημερήσια βάση, β) θα επιτευχθεί το 100% της εκτέλεσης των προγραμματισμένων δρομολογίων με βελτιωμένες χρονοαποστάσεις και γ) θα μειωθούν οι χρόνοι αναμονής στις στάσεις σε όλο το δίκτυο της ΟΑΣΑ ΑΕ. Για την αποτελεσματικότερη ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς αποφασίστηκε η ενίσχυση με προσωπικό των πάροχων του συγκοινωνιακού έργου του ομίλου ΟΑΣΑ (ΟΣΥ ΑΕ και ΣΤΑΣΥ ΑΕ), με την υπ΄ αριθμ. ΔΙΠΑΑΔ/Φ.ΕΓΚΡ./142/17298/25.9.2020 Απόφαση της Επιτροπής, της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 33/2006 (άρθρο 2, παρ. 1) εγκρίθηκε η πρόσληψη διακοσίων (200) θέσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ήτοι ογδόντα (80) ΔΕ Οδηγοί Συρμών και εκατόν είκοσι (120) θέσεων διαφόρων κλάδων και ειδικοτήτων, καθώς και η πρόσληψη τετρακοσίων πενήντα πέντε (455) θέσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου στην ΟΣΥ ΑΕ, ήτοι τριακόσιοι ογδόντα πέντε (385) ΔΕ Οδηγοί Λεωφορείων και εβδομήντα (70) θέσεων διαφόρων κλάδων και ειδικοτήτων. Προκειμένου να αποσταλούν από το Υπουργείο μας τα σχετικά Σχέδια Προκηρύξεων για έγκριση στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ) με το αριθμ.πρωτ.55822/17.09.2020 έγγραφό μας προς το Υπουργείο Εσωτερικών, ζητήθηκε η έκδοση απόφασης για τον καθορισμό ορίου ηλικίας πρόσληψης οδηγών λεωφορείων και συρμών και τεχνιτών διαφόρων ειδικοτήτων στις εταιρείες ΟΣΥ ΑΕ και ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ενώ δρομολογήθηκε προς το Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση απόφασης για παρακράτηση θέσεων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ν.2643/1998. Σημειώνεται ότι η συμμετοχή του ΑΣΕΠ τόσο κατά τη φάση έγκρισης των Σχεδίων Προκηρύξεων όσο και κατά τον έλεγχο νομιμότητας της διαδικασίας και των δικαιολογητικών και τον κατ' ένσταση έλεγχο, δύναται να εξασφαλίσει το αδιάβλητο των αναφερόμενων προσλήψεων. Τέλος, σας επισυνάπτουμε συμπληρωματικά το με αρ. πρωτ. οικ.5760/05.10.2020 σχετικό έγγραφο του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης με αναλυτική ενημέρωση των ενεργειών μας για την ενίσχυση της αστικής συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης».
Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών διαβιβάζει στη Βουλή και έγγραφο του προέδρου και διευθύνοντα συμβούλου του ΟΑΣΘ, Γιώργου Σκόδρα. Στο έγγραφο που ακολουθεί, ο πρόεδρος του ΟΑΣΘ επιρρίπτει ευθύνη στη διαχείριση της περιόδου 2015-2019 για την κατάσταση στις αστικές συγκοινωνίες και ενημερώνει για τις ενέργειες που βρίσκονται σε εξέλιξη για την αντιμετώπιση της επείγουσας κατάστασης. Ακολουθεί η απάντηση του κ. Σκόδρα:
«Επί των διαλαμβανομένων στην ερώτηση του θέματος αναφέρουμε τα κάτωθι: Η στρέβλωση που επήλθε με το ν. 4482/2017, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί δυσμενέστατες συνέπειες στις αστικές συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης. Την προηγούμενη πενταετία (2015-2019) δεν υπήρξε καμιά μέριμνα για την ανανέωση του τροχαίου υλικού του Οργανισμού, γεγονός που συνδυαζόμενο με την ηλικία και την κατάσταση των λεωφορείων, οδήγησε σε πλήρη αποσάθρωση των αστικών συγκοινωνιών στην ΠΕ Θεσσαλονίκης. Για την αντιμετώπιση της επείγουσας κατάστασης που η αβελτηρία και οι ιδεοληψίες της προηγούμενης περιόδου επισώρευσαν, ιδίως ενόψει της πανδημίας, εφαρμόστηκε σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που κληρονομήθηκε. Συγκεκριμένα, για την κάλυψη των αναγκών σε τροχαίο υλικό υλοποιήθηκαν τα ακόλουθα:
1. Συνεργασία με τα ΚΤΕΛ για την περιαστική ζώνη της Θεσσαλονίκης: Ανατέθηκαν συνολικά 31 γραμμές (6 συν 25) στην περιαστική ζώνη, όπου πλέον καλύπτεται το 100% των αναγκών με εκατό-πενήντα (150) λεωφορεία συνολικά (125 σε κυκλοφορία και 25 εφεδρικά). Η σύμβαση λειτουργεί αποτελεσματικά, και η προσπάθεια αγκαλιάστηκε από το επιβατικό κοινό.
2. Συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης για την προμήθεια πενήντα (50) λεωφορείων και την διάθεση τους στον ΟΑΣΘ. Ήδη παραδόθηκαν τα πρώτα πέντε (5) λεωφορεία που βρίσκονται σε διαδικασία ταξινόμησης και έκδοσης αδειών και πινακίδων κυκλοφορίας. Για να καταστεί δυνατή η συνεργασία ΟΑΣΘ - Δήμου Θεσσαλονίκης, η Κυβέρνηση εξέδωσε ειδική διάταξη (άρθρο 29, ΦΕΚ 90/Α/2020), αποδεικνύοντας έμπρακτα την φροντίδα για την Θεσσαλονίκη.
3. Μίσθωση λεωφορείων για την πλήρη κάλυψη των αναγκών του ΟΑΣΘ και την οριστική ανάταξη της αστικής συγκοινωνίας. Ολοκληρώθηκε ο διεθνής διαγωνισμός, με την 334/2020 εγκριτική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου και την Πέμπτη 1η Οκτωβρίου 2020 ανάδειξη προσωρινού αναδόχου και την κατάθεση των δικαιολογητικών κατακύρωσης). Ήδη έχουν παραδοθεί στον Οργανισμό είκοσι-δύο (22) λεωφορεία και την εβδομάδα 5 ως 11 Οκτωβρίου αναμένεται η παράδοση ακόμη είκοσι (20) οχημάτων.
4. Δηλαδή, συνολικά σαράντα-επτά (47) επιπλέον λεωφορεία (42 μισθωμένα και πέντε (5) από τον Δήμο Θεσσαλονίκης) θα μπουν στο σύστημα του ΟΑΣΘ τις επόμενες ημέρες.
5. Νέα δημοπράτηση για την μίσθωση ακόμη 270 λεωφορείων: Εντός των επομένων εβδομάδων προγραμματίζεται νέα δημοπράτηση της μίσθωσης ακόμη 270 λεωφορείων για την περίοδο 2021-2022, ώστε να καλυφθούν πλήρως τόσο η τρέχουσες, όσο και οι μελλοντικές ανάγκες της Θεσσαλονίκης. Και ο διαγωνισμός αυτός έχει ήδη εγκεκριμένη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.
6. Νομοθετική πρωτοβουλία στήριξης του ΟΑΣΘ: Νέα νομοθετική πρωτοβουλία στήριξης του ΟΑΣΘ για την διασφάλιση της επάρκειας του στόλου των λεωφορείων του, συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς και της συντήρησης αυτών (άρθρο 3, ΦΕΚ 161/Α/2020). Με τον τρόπο αυτό επιταχύνονται οι προμήθειες ανταλλακτικών και οι εργασίες συντήρησης του υφιστάμενου τροχαίου υλικού.
7. Εξασφάλιση χρηματοδότησης: Από το καλοκαίρι του 2019, η σημερινή κυβέρνηση μερίμνησε για την σταθερή χρηματοδότηση των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης, και συγκεκριμένα:
* Το πεντάμηνο Αύγουστος - Δεκέμβριος 2019 διατέθηκαν 48 εκατ. Euro και ταυτόχρονα πάγωσαν οφειλές προς το Δημόσιο περίπου 21 εκατ. Euro (που δημιουργήθηκαν την διετία Αύγουστος 2017 - Ιούλιος 2019, από την προηγούμενη διοίκηση)
* Για το 2020 εγκρίθηκε χρηματοδότηση 48 εκατ. Euro
* Διατέθηκε χρηματοδότηση περίπου 55 εκατ. Euro για την μίσθωση λεωφορείων
Σε κάθε περίπτωση, η διοίκηση του ΟΑΣΘ, υπό την καθοδήγηση και την αμέριστη υποστήριξη του Υπουργού Μεταφορών κ. Κ. Καραμανλή, εκπόνησε και εφάρμοσε ένα συνεκτικό και αποτελεσματικό σχέδιο διαχείρισης της κρίσης που κληρονόμησε στην αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης. Ως αποτέλεσμα, μέχρι το τέλος του χρόνου στην ΠΕ Θεσσαλονίκης θα κυκλοφορούν περισσότερα από πεντακόσια-πενήντα (550) λεωφορεία, δηλαδή τόσα όσα δεν κυκλοφορούσαν οποτεδήποτε. Συνεπώς, γίνεται πράξη η δέσμευση της Κυβέρνησης ότι για την αστική συγκοινωνία της Θεσσαλονίκης θα γίνει ότι απαιτηθεί.
Η επιτυχία του σχεδίου δράσης / μοντέλου της Θεσσαλονίκης στην άμεση αντιμετώπιση των πιεστικών αναγκών είναι τόσο μεγάλη, ώστε πλέον μεταφέρεται και στην Αθήνα.
Ειδικότερα, επί των ερωτημάτων που τίθενται, απαντώνται τα ακόλουθα:
1. Ο διαγωνισμός μίσθωσης λεωφορείων του ΟΑΣΘ, δεν αφήνει απολύτως κανένα περιθώριο πρόσθετων χρεώσεων, καθώς ο ανάδοχος είναι υποχρεωμένος: "Στην πλήρη συντήρηση των οχημάτων (τακτική, προληπτική, έκτακτη), περιλαμβανομένων των υλικών και της εργασίας. Τον(ους) ανάδοχο(ους) βαρύνουν όλες οι πάσης φύσεως δαπάνες και εργασίες που απαιτούνται, ώστε τα λεωφορεία να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση, για ασφαλή κυκλοφορία σε καθημερινή βάση, με εξαίρεση, περιοριστικά, εξαίρεση τα καύσιμα, τα λιπαντικά, τα υγρά φρένων, το adblue, το ψυκτικό υγρό των κλιματιστικών, τα ελαστικά (αναγόμωση και καινούργια), τον καθαρισμό και την απολύμανση και τυχόν υπηρεσίες φύλαξης που είναι ευθύνη και δαπάνη του ΟΑΣΘ.". Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί «απροσδιόριστων κοστολογίων και χρυσών περιθωρίων» δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αλλά αντίθετα τα συμφέροντα του ΟΑΣΘ (Ελληνικού Δημοσίου) είναι απολύτως προστατευμένα.
2. Όπως εύκολα μπορεί, από το τεύχος δημοπράτησης, να διαπιστώσει ο κάθε καλόπιστος, η δυνατότητα του ΟΑΣΘ να εξαγοράσει με ελάχιστο αντίτιμο Euro 15.000 λεωφορεία στο τέλος της μισθωτικής περιόδου, είναι δυνητική και στην απόλυτη διακριτική ευχέρεια του ΟΑΣΘ. Συγκεκριμένα, στο τεύχος δημοπράτησης αναφέρεται: "Η απόφαση για εξαγορά ή όχι των λεωφορείων είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του ΟΑΣΘ, και η δυνατότητα αυτή του Οργανισμού, δεν δημιουργεί κανενός είδους υποχρέωση έναντι του(ων) αναδόχου(ων), ούτε μπορεί, εξ αυτού του λόγου να εγερθεί οποιαδήποτε απαίτηση για θετική ή αποθετική ζημία."
3. Με το άρθρο 41 του ν. 4640/2019 (ΦΕΚ 190/Α) ορίσθηκε ότι "επιτρέπεται στον Ο.Α.Σ.Θ., κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη και του παρέχεται το δικαίωμα να μισθώνει μεταχειρισμένα λεωφορεία αστικού τύπου, κατηγορίας EURO 4 ή EURO 5". Εξάλλου, δοθέντος ότι, με το ισχύον καθεστώς (άρθρο 41, ν. 4640/2019), η λειτουργία του ΟΑΣΘ εκπνέει την 31.12.2022, η αξία κτήσης των όποιων παγίων στοιχείων του πρέπει να ανακτάται (αποσβέννυται) εντός αυτού του χρονικού περιθωρίου. Επομένως, ο ΟΑΣΘ ΔΕΝ έχει την νόμιμη δυνατότητα να αγοράσει μεταχειρισμένα λεωφορεία, όπως εσφαλμένα προτείνεται.
Ανεξάρτητα από το ανωτέρω γεγονός, ήδη από τον Φεβρουάριο 2020, ο ΟΑΣΘ εκπόνησε μελέτη για τις δυνατότητες κάλυψης των άμεσων και πιεστικών αναγκών της Θεσσαλονίκης, με αντικείμενο "Μελέτη κόστους για την διασφάλιση τροχαίου υλικού για τον Ο.Α.Σ.Θ.". Στο πλαίσιο αυτής διαπιστώθηκε ότι η μίσθωση μεταχειρισμένων λεωφορείων αποτελεί την ταχύτερη χρονικά και την συμφερότερη οικονομικά λύση για την ενίσχυση του τροχαίου υλικού του ΟΑΣΘ. Ταυτόχρονα, βελτιώνεται και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ΟΑΣΘ, καθώς, απαιτείται όλα τα μισθωμένα λεωφορεία να είναι κατηγορίας EURO05 (ή μεταγενέστερης), έναντι των κατηγοριών EURO02, EURO03 ή/και EURO04 στις οποίες ανήκει ο υφιστάμενος στόλος του Οργανισμού. Στην ίδια μελέτη εκτιμήθηκε το μηνιαίο μίσθωμα (κοινό για τα αρθρωτά και τα κανονικά λεωφορεία) στα Euro 3.000,00, σταθερό καθ' όλη την διάρκεια της σύμβασης, που είναι εύλογο και συμφέρον για τον ΟΑΣΘ. Στον υπολογισμό του κόστους του μηνιαίου μισθώματος δεν έχει λογιστεί τυχόν έκπτωση, στο πλαίσιο του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού. Επισημαίνεται ότι στο κόστος της μίσθωσης περιλαμβάνονται όλες οι δαπάνες συντήρησης, ώστε να είναι διαθέσιμο καθημερινά, τουλάχιστον το 90% του μισθωμένου στόλου.
4. Η αγορά λεωφορείων από τον Δήμο Θεσσαλονίκης αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς πρόκειται για απευθείας σύμβαση μεταξύ αδελφοποιημένων Δήμων, και πάντως δεν είναι χωρίς σημαντικό κόστος για τον ΟΑΣΘ. Συγκεκριμένα, ο ΟΑΣΘ βαρύνεται με το κόστος των μεταφορικών, των ελαστικών, της τηλεματικής, των παραθύρων, των κλιματιστικών μονάδων κλπ. ώστε τα λεωφορεία να μπορούν να ανταποκριθούν στις συνθήκες της αστικής συγκοινωνίας στην Θεσσαλονίκη. Το κόστος αυτό, τελικά, υπερβαίνει το διπλάσιο του κόστους αγοράς των λεωφορείων του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τέλος, τον ΟΑΣΘ βαρύνει και το κόστος συντήρησης των λεωφορείων αυτών.
5. Πέραν του ιδιαίτερα συμφέροντος κόστους, η μίσθωση προσφέρει και σειρά άλλων πλεονεκτημάτων. Ενδεικτικά:
* Διασφάλιση της διαθεσιμότητας του 90% του συμβατικού αριθμού των οχημάτων σε καθημερινή βάση, καθώς ο Ανάδοχος θα υποχρεούται να προβαίνει σε αντικατάσταση εντός 48ώρου κάθε λεωφορείου που εμφανίζει πρόβλημα, ώστε να είναι διαθέσιμο για ασφαλή κυκλοφορία, σε καθημερινή βάση, τουλάχιστον το 90% του συμβατικού αριθμού των οχημάτων.
* Ο πλήρης εξοπλισμός, με δαπάνες του αναδόχου, των λεωφορείων με συστήματα τηλεματικής, πλήρως συμβατά με το υφιστάμενο σύστημα τηλεματικής του ΟΑΣΘ.
* Η βαφή των λεωφορείων στα χρώματα του ΟΑΣΘ (κατόπιν υπόδειξης από τον ΟΑΣΘ).
* Η πλήρης συντήρηση των οχημάτων (τακτική, προληπτική, έκτακτη), περιλαμβανομένων των υλικών και της εργασίας. Τον ανάδοχο θα βαρύνουν όλες οι πάσης φύσεως δαπάνες και εργασίες που απαιτούνται, ώστε τα λεωφορεία να διατηρούνται σε άριστη κατάσταση, για ασφαλή κυκλοφορία σε καθημερινή βάση, και η διάθεση της απαιτούμενης τεχνικής υποδομής (συνεργείο, κινητά συνεργεία, κλπ.).
* Ο ετήσιος τεχνικός έλεγχος (ΚΤΕΟ) του συνόλου του συμβατικού αριθμού των μισθωμένων λεωφορείων.
* Το μίσθωμα παραμένει σταθερό καθ' όλη την διάρκεια της μισθωτικής σύμβασης.
6. Στο πλαίσιο του διενεργηθέντος (26.06.2020) διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού, προσφέρθηκε στον ΟΑΣΘ, έκπτωση 5%, και επομένως, το μηνιαίο μίσθωμα ανήλθε σε Euro 2.850, σταθερό για όλη την διάρκεια της μισθωτικής σύμβασης.
7. Ο ΟΑΣΘ, κάνοντας χρήση σχετικού όρου του τεύχους δημοπράτησης, ζήτησε και έλαβε πρόσθετη έκπτωση 1% για το μίσθωμα των κανονικών λεωφορείων. Δηλαδή, τελικά το μίσθωμα διαμορφώθηκε σε Euro 2.850 /μήνα για τα αρθρωτά και σε Euro 2.820 /μήνα για τα κανονικά λεωφορεία.
8. Δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής σας, ότι σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το 2019, μόνο το μέσο κόστος συντήρησης στον ΟΑΣΘ, ανέρχεται σε περίπου Euro 73.000 ετησίως, και στην διάρκεια των τριάντα (30) μηνών της σύμβασης μίσθωσης ανέρχεται σε περίπου Euro 182.500 (Παράρτημα 1 της συνημμένης μελέτης). Δηλαδή, μόνο το κόστος συντήρησης είναι υπερδιπλάσιο του κόστους μίσθωσης (χωρίς έκπτωση). Επισημαίνεται ότι στο κόστος μίσθωσης περιλαμβάνονται όλες οι δαπάνες συντήρησης των λεωφορείων.
9. Είναι προφανές ότι η αδράνεια της προηγούμενης πενταετίας οδήγησε σε κατάρρευση την αστική συγκοινωνία στην Θεσσαλονίκη, γεγονός που κατέστησε αναγκαία την άμεση εισαγωγή στο σύστημα λεωφορείων. Η ανάγκη αυτή έγινε επιτακτική ιδίως με το ξέσπασμα της πανδημίας covid-19. Ο μοναδικός τρόπος να εισαχθούν το συντομότερο δυνατόν λεωφορεία στο σύστημα της αστικής συγκοινωνίας ήταν η μίσθωση μεταχειρισμένων λεωφορείων, καθώς τα οχήματα έχουν ήδη κατασκευαστεί και υπάρχουν. Αντίθετα, τα καινούργια λεωφορεία πρέπει να κατασκευαστούν εξαρχής, κάτι που απαιτεί διάστημα από δώδεκα (12) ως δεκαοκτώ (18) μήνες μετά την υπογραφή σύμβασης (που απαιτεί επίσης δώδεκα (12) ως δεκαοκτώ (18) μήνες για τον σχετικό διεθνή διαγωνισμό).
10. Σε ότι αφορά την επάρκεια προσωπικού, ιδίως οδηγών, αναφέρεται ότι καθημερινά περισσότεροι από 100 οδηγοί σε κάθε βάρδια δεν απασχολούνται, λόγω της έλλειψης λεωφορείων. Συνεπώς, υπάρχει έλλειψη οχημάτων και όχι οδηγών, και γι' αυτό ο ΟΑΣΘ προχώρησε στην μίσθωση λεωφορείων.
11. Αντίστοιχα, στην Διεύθυνση Συντήρησης απασχολούνται σήμερα 456 εργαζόμενοι, πράγμα που σημαίνει ότι σε πλήρη ανάπτυξη του στόλου του ΟΑΣΘ (500 λεωφορεία) αντιστοιχεί ένας (1) εργαζόμενος της συντήρησης σε κάθε λεωφορείο. Συνεπώς, ούτε και στην συντήρηση υπάρχει έλλειψη προσωπικού. Σήμερα, η μεθοδική προσπάθεια των τελευταίων δώδεκα μηνών αποδίδει καρπούς, και στο αμέσως προσεχές διάστημα ΔΕΝ ΘΑ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ πρόβλημα ΟΑΣΘ, αλλά η περιπέτεια της αστικής συγκοινωνίας της Θεσσαλονίκης θα αποτελεί θλιβερό παρελθόν. Χάρις στην στήριξη της Κυβέρνησης, ο ΟΑΣΘ της νέας εποχής θα είναι αποτελεσματικός, βιώσιμος και ψηφιακός».
Η βουλευτής του ΜέΡΑ25, Αγγελική Αδαμοπούλου, στην ερώτησή της, δεν αναφερόταν μόνο στα φαινόμενα συνωστισμού στα ΜΜΜ και τις συστάσεις των λοιμωξιολόγων να τα αποφεύγουν οι πολίτες, αλλά και στις λύσεις που καταφεύγει η κυβέρνηση εν μέσω πανδημίας.
