ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Το ΣτΕ ακύρωσε τη μεταβίβαση στο Δημόσιο μεγάλων τουριστικών εκτάσεων στο παραλιακό μέτωπο Αττικής
Με μία εξαιρετικά σημαντική απόφαση του, το Συμβούλιο της Επικράτειας (Δ´ τμήμα, απόφαση 2298/2020) ακύρωσε τη μεταβίβαση σε εταιρίες του δημοσίων μεγάλων τουριστικών και μη εκτάσεων (συμπεριλαμβανομένων των παράλιων), πολλές από τις οποίες ήταν στην κυριότητα του Ε.Ο.Τ., στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής, από το Λαγονήσι μέχρι τη Παλαιά Φώκαια. Σε αυτές τις εκτάσεις περιλαμβάνονται όλοι οι αιγιαλοί που είχαν παραχωρηθεί στην ΕΤΑΔ Α.Ε. στις περιοχές Λαγονήσι, Αλυκές, Παλαιά Φώκαια και Μαύρο Λιθάρι.
Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας έκανε δεκτή την προσφυγή του Δήμου Σαρωνικού και ακύρωσε την μεταβίβαση των επίμαχων εκτάσεων αρχικά -το 2014- στο «Παράκτιο Μέτωπο» Α.Ε. και στην συνέχεια το επόμενο έτος, στην «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου» Α.Ε. (ΕΤΑΔ).Οι σύμβουλοι Επικρατείας, σύμφωνα με τον δικηγόρο του Δήμου Σαρωνικού Κωνσταντίνο Κατερινόπουλο, αποφάνθηκαν ότι η ΕΤΑΔ Α.Ε., δεν μπορεί να διατηρεί την κυριότητα ακινήτων του Δημοσίου ή του ΕΟΤ τα οποία εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της νομοθεσίας, ούτε να διοικεί και να διαχειρίζεται ακίνητα που περιλαμβάνουν εντός αυτών κοινόχρηστα, εκτός συναλλαγής, τμήματα ζωνών αιγιαλών και παραλίας τα οποία χαρακτηρίστηκαν ή χαρακτηρίζονται Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, ανεξάρτητα του χρόνου και του τρόπου που περιήλθαν σε αυτήν.
Οι νομοθετικές μεταβολές που επήλθαν, εξαιρούν από τη μεταβίβαση στην ΕΤΑΔ Α.Ε., όσα ακίνητα εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του νόμου 4389/2016, αλλά και του αιγιαλούς και τις παραλίες που υπάγονται στον ίδιο νόμου. Κατά συνέπεια, η μεταβίβαση που είχε γίνει σε εφαρμογή του νόμου 4146/2013, έχει χάσει πλέον το νόμιμο έρεισμα της και κατά συνέπεια δεν μπορεί να εξακολουθήσει να παράγει έννομες συνέπειες.
Παράλληλα, όλοι οι αιγιαλοί που είχαν παραχωρηθεί από στην ΕΤΑΔ Α.Ε. στις περιοχές Λαγονήσι, Αλυκές, Παλαιά Φώκαια και Μαύρο Λιθάρι, ως τουριστικά Δημόσια κτήματα, τα οποία υπάγονται σύμφωνα με το νόμο 4484/2017, στη διοίκηση και διαχείριση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, εξαιρούνται κατά συνέπεια της παραχώρησης στην ΕΤΑΔ Α.Ε.Ο δικηγόρος του Δήμου Σαρωνικού χαρακτηρίζει την επίμαχη απόφαση ιδιαίτερα σημαντική, επισημαίνοντας «ειδικά για τις παραλίες στο Λαγονήσι και στην Αλυκή, ο Δήμος είχε κάνει πολλούς αγώνες από παλιά, να μην έχει η ΕΤΑΔ, τη διαχείριση τους, αλλά να παραμείνουν στο Δημόσιο, ώστε η διαχείριση να γίνεται από το Δήμο, ζήτημα στο οποίο τώρα δικαιώνεται.
Είναι πολύ σημαντική απόφαση διότι με αυτήν όπως και με την προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, την 846/2020, που ακύρωσε τη μεταβίβαση της παραλίας της Τριόπετρας στο Ρέθυμνο, που είχε γίνει αρχικά προς το ΤΑΙΠΕΔ και στη συνέχεια στην ΕΤΑΔ, τίθενται τα συνταγματικά όρια στην ιδιωτικοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, καθώς η ΕΤΑΔ ενεργεί πλέον ως ο κύριος μοχλός αυτής της δράσης»
Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας έκανε δεκτή την προσφυγή του Δήμου Σαρωνικού και ακύρωσε την μεταβίβαση των επίμαχων εκτάσεων αρχικά -το 2014- στο «Παράκτιο Μέτωπο» Α.Ε. και στην συνέχεια το επόμενο έτος, στην «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου» Α.Ε. (ΕΤΑΔ).Οι σύμβουλοι Επικρατείας, σύμφωνα με τον δικηγόρο του Δήμου Σαρωνικού Κωνσταντίνο Κατερινόπουλο, αποφάνθηκαν ότι η ΕΤΑΔ Α.Ε., δεν μπορεί να διατηρεί την κυριότητα ακινήτων του Δημοσίου ή του ΕΟΤ τα οποία εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της νομοθεσίας, ούτε να διοικεί και να διαχειρίζεται ακίνητα που περιλαμβάνουν εντός αυτών κοινόχρηστα, εκτός συναλλαγής, τμήματα ζωνών αιγιαλών και παραλίας τα οποία χαρακτηρίστηκαν ή χαρακτηρίζονται Τουριστικά Δημόσια Κτήματα, ανεξάρτητα του χρόνου και του τρόπου που περιήλθαν σε αυτήν.
Οι νομοθετικές μεταβολές που επήλθαν, εξαιρούν από τη μεταβίβαση στην ΕΤΑΔ Α.Ε., όσα ακίνητα εμπίπτουν στις εξαιρέσεις του νόμου 4389/2016, αλλά και του αιγιαλούς και τις παραλίες που υπάγονται στον ίδιο νόμου. Κατά συνέπεια, η μεταβίβαση που είχε γίνει σε εφαρμογή του νόμου 4146/2013, έχει χάσει πλέον το νόμιμο έρεισμα της και κατά συνέπεια δεν μπορεί να εξακολουθήσει να παράγει έννομες συνέπειες.
Παράλληλα, όλοι οι αιγιαλοί που είχαν παραχωρηθεί από στην ΕΤΑΔ Α.Ε. στις περιοχές Λαγονήσι, Αλυκές, Παλαιά Φώκαια και Μαύρο Λιθάρι, ως τουριστικά Δημόσια κτήματα, τα οποία υπάγονται σύμφωνα με το νόμο 4484/2017, στη διοίκηση και διαχείριση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, εξαιρούνται κατά συνέπεια της παραχώρησης στην ΕΤΑΔ Α.Ε.Ο δικηγόρος του Δήμου Σαρωνικού χαρακτηρίζει την επίμαχη απόφαση ιδιαίτερα σημαντική, επισημαίνοντας «ειδικά για τις παραλίες στο Λαγονήσι και στην Αλυκή, ο Δήμος είχε κάνει πολλούς αγώνες από παλιά, να μην έχει η ΕΤΑΔ, τη διαχείριση τους, αλλά να παραμείνουν στο Δημόσιο, ώστε η διαχείριση να γίνεται από το Δήμο, ζήτημα στο οποίο τώρα δικαιώνεται.
Είναι πολύ σημαντική απόφαση διότι με αυτήν όπως και με την προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, την 846/2020, που ακύρωσε τη μεταβίβαση της παραλίας της Τριόπετρας στο Ρέθυμνο, που είχε γίνει αρχικά προς το ΤΑΙΠΕΔ και στη συνέχεια στην ΕΤΑΔ, τίθενται τα συνταγματικά όρια στην ιδιωτικοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, καθώς η ΕΤΑΔ ενεργεί πλέον ως ο κύριος μοχλός αυτής της δράσης»