Η δηµοσιογραφική έρευνα από τα «Π» για το θέµα των µπλε κάδων
συνεχίζεται και συνεχώς αποκαλύπτει σοβαρά θέµατα, που επιβεβαιώνουν ότι υπάρχει σωρεία µεγάλων σκανδάλων που εξελίσσονται και καλύπτονταν, όλα τα χρόνια, από µια οµάδα υπαλλήλων του Ελληνικού Οργανισµού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) αλλά και από τις διοικήσεις του Οργανισµού.
Τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» αποκαλύπτουν σήµερα, κατ’ αποκλειστικότητα, ότι το σύστηµα της ΕΕΑΑ Α.Ε. των µπλε κάδων δηλώνει, την τελευταία δεκαετία, ψευδή στοιχεία στον ΕΟΑΝ στις Ετήσιες Εκθέσεις Απολογισµού που καταθέτει, ώστε να φαίνεται ότι πιάνει τους ποσοτικούς στόχους ανακύκλωσης, για να µην κλείσει η ΕΕΑΑ.
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγµα ψευδών δηλώσεων αποτελούν οι ποσότητες ανακυκλώσιµων υλικών που παράγονται στα εργοστάσια µηχανικής επεξεργασίας που διαθέτουν οι ΦΟ∆ΣΑ ανά τη χώρα, δηλαδή χωρίς καµία σχέση µε τους µπλε κάδους και το σύστηµα της ΕΕΑΑ.
Η ΕΕΑΑ δήλωσε ποσότητες 14.200 τόνων στην Ετήσια ∆ήλωση του έτους 2018, που προέρχονται από τα εργοστάσια επεξεργασίας απορριµµάτων στη Φυλή Αττικής και στην Κοζάνη.
∆ηλαδή από ανεξάρτητους φορείς (ΦΟ∆ΣΑ), που δεν έχουν καµίασχέση µε την ΕΕΑΑ και τους µπλε κάδους,
αφού προέρχονται από τους πράσινους κάδους σκουπιδιών. Για όσους δεν πιστεύουν ότι έχει συµβεί αυτό από την ΕΕΑΑ, αρκεί να διαβάσουν την παράγραφο 7.4 (σελίδα 57) στη ∆ήλωση του έτους 2018 της ΕΕΑΑ που κατέθεσε στον ΕΟΑΝ: «7.4 Ανάκτηση ΑΣ από επεξεργασία απορριµµάτων (πράσινου κάδου). Καταγράφηκαν τα υλικά συσκευασίας που ανακτώνται από το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης που λειτουργεί µε την ευθύνη του Ε∆ΣΝΑ εντός της 1ης Ολοκληρωµένης Εγκατάστασης ∆ιαχείρισης Απορριµµάτων στη ∆υτική Αττική. Συγκεκριµένα, για το 2018 συνολικά ανακτήθηκαν και οδηγήθηκαν προς ανακύκλωση 9,1 χιλ. τόνοι αποβλήτων συσκευασίας, εκ των οποίων 2,9 χιλ. τόνοι µεταλλικές συσκευασίες, 2,3 χιλ. τόνοι συσκευασίες από χαρτί/χαρτόνι, 0,5 χιλ. τόνοι συσκευασίες από γυαλί, 3,4 χιλιάδες τόνοι πλαστικές συσκευασίες», ενώ 5.100 τόνοι είναι οι ποσότητες από το εργοστάσιο στην Κοζάνη της ∆ΙΑ∆ΥΜΑ!
Ενα επόµενο παράδειγµα αφορά την ψευδή δήλωση της ΕΕΑΑ ότι ανακυκλώνει ποσότητες που αφορούν «λανθάνουσα ανακύκλωση» και οι οποίες έχουν ανέλθει από 5.000 τόνους, στην Ετήσια ∆ήλωση του έτους 2018, έως 25.163 τόνους στην Ετήσια ∆ήλωση του έτους 2012! Για όσους έχουν απορία ποιες ποσότητες ανακύκλωσε η ΕΕΑΑ από τη «λανθάνουσα ανακύκλωση», αρκεί να διαβάσουν την παράγραφο 7.5 (σελίδα 57) στη ∆ήλωση του έτους 2018 της ΕΕΑΑ: «7.5 Εκτίµηση λανθάνουσας ανακύκλωσης».
Ως προς το αλουµίνιο, η τιµή διάθεσης των χρησιµοποιηµένων κουτιών αλουµινίου είναι διαχρονικά υψηλή και ως εκ τούτου το αλουµίνιο παραµένει στόχος λανθάνουσας (µη επίσηµης) ανακύκλωσης. Συνεπώς αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι το αλουµίνιο ανακυκλώνεται σε πολύ µεγαλύτερες ποσότητες από εκείνες που τελικά καταλήγουν στην επίσηµη ανακύκλωση µέσω του µπλε κάδου και του τελικού αποδέκτη (ΕΛΒΑΛ).
Η λανθάνουσα ανακύκλωση του αλουµινίου εκτιµάται σε 4-6 χιλ. τόνους ετησίως, η οποία στην παρούσα έκθεση περιλαµβάνεται στο ύψος των 5 χιλ. τόνων». ∆ηλαδή, το σύστηµα των µπλε κάδων δηλώνει ψευδώς ότι ανακύκλωσε 5.000 τόνους το 2018 από ποσότητες που δεν υπάρχουν πουθενά, όπως η ίδια η ΕΕΑΑ οµολογεί!
ΣΕ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ
Το επόµενο παράδειγµα ψευδών δηλώσεων της ΕΕΑΑ αφορά τις ποσότητες που παραδόθηκαν απευθείας σε βιοµηχανίες ανακύκλωσης, χωρίς καµία συµµετοχή και ενέργεια του συστήµατος των µπλε κάδων.
Για την περίπτωση αυτή, η ΕΕΑΑ δήλωσε ποσότητες 5.536 τόνων στη ∆ήλωση του έτους 2018 που κατέθεσε στον ΕΟΑΝ, ενώ στην αντίστοιχη παράγραφο 7.6 (σελίδα 58) έγραψε:
«7.6 Παράδοση ΑΣ απευθείας σε βιοµηχανίες ανακύκλωσης. Με τη συνεργασία των εταιρειών BA Υαλουργία Ελλάδος Α.Ε. και ΒΑ Glass Bulgaria (για τις γυάλινες φιάλες) και Ελληνική Βιοµηχανία Αλουµινίου Α.Ε. - ΕΛΒΑΛ Α.Ε. (για τα κουτιά αλουµινίου) καταγράφηκαν οι επιπλέον ποσότητες που ανακυκλώθηκαν απευθείας στις παραγωγικές µονάδες τους και προέρχονται από τρίτες πηγές, δηλαδή δεν αφορούν τις λοιπές προαναφερθείσες δραστηριότητες του Συστήµατος.
Συγκεκριµένα, παραδόθηκαν από τρίτους στις ως άνω βιοµηχανίες και ανακυκλώθηκαν 736 τόνοι κουτιών αλουµινίου και 4,8 χιλιάδες τόνοι γυάλινων φιαλών».
Είναι απορίας άξιον ότι η ΕΕΑΑ δηλώνει και ποσότητες γυαλιού που ανακυκλώθηκαν στη Βουλγαρία!
Τονίζεται ότι αντίστοιχα ψευδή ποσοτικά στοιχεία δηλώνει η ΕΕΑΑ και για άλλες κατηγορίες ανακύκλωσης, όπως τα «βιοµηχανικά και εµπορικά απόβλητα συσκευασίας» («που καταγράφηκαν, αν και δεν καλύφθηκαν τα συµβατικά όρια ποσοτήτων») (παράγραφος 7.1), η «Ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασίας από ξύλο» (παράγραφος 7.2), αλλά και η «Προετοιµασία προς επαναχρησιµοποίηση» (παράγραφος 7.3).
Απίστευτες είναι και οι Ετήσιες ∆ηλώσεις της ΕΕΑΑ που κατατέθηκαν στον ΕΟΑΝ για τα έτη 2013-2017, όπου δηλώνονταν και ποσότητες από ενεργειακή αξιοποίηση, παρόλο που ο µπλε κάδος και η ΕΕΑΑ δεν έχουν καµία σχέση µε την ενεργειακή αξιοποίηση: «Οι ποσότητες συσκευασίας που πιστοποιήθηκαν στην παραγωγή δευτερογενούς εναλλακτικού καυσίµου ανήλθαν σε 23,2 χιλιάδες τόνους».
Ως αποτέλεσµα, οι µπλε κάδοι έχουν δηλώσει ψευδώς ποσότητες στον ΕΟΑΝ που ανέρχονται σε 345.756 τόνους κατά την τελευταία εξαετία (2013-2018), όπως απεικονίζεται στον σχετικό πίνακα στοιχείων που προέρχονται από τις σχετικές Ετήσιες ∆ηλώσεις Απολογισµού της ΕΕΑΑ, οι οποίες έχουν κατατεθεί στον ΕΟΑΝ.
Το εύλογο ερώτηµα που δηµιουργείται είναι πώς βεβαιώθηκαν και πώς αποκρύφθηκαν από τους δηµοσίους υπαλλήλουςτου ΕΟΑΝ οι συγκεκριµένες ψευδείς ποσότητες της ΕΕΑΑ των µπλε κάδων, όταν η ίδια η ΕΕΑΑ εγγράφως οµολογεί ότι οι συγκεκριµένες ποσότητες δεν ανακυκλώθηκαν από την ΕΕΑΑ.
∆ηλαδή, οι υπάλληλοι της περιβόητης ∆ιεύθυνσης Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης του ΕΟΑΝ (Τριανταφυλλιά Χαριτοπούλου, Αργυρώ Ρεµούνδου, Φανή Κοτζιά, Ελένη Κουρούδη) αφενός βεβαιώνουν εξακολουθητικά ψευδείς ποσότητες από την ΕΕΑΑ, αφετέρου εισηγούνται ότι η ΕΕΑΑ έπιασε τους ποσοτικούς στόχους λόγω των ψευδών ποσοτήτων και προτείνουν την ανανέωση της έγκρισης του συστήµατος των µπλε κάδων της ΕΕΑΑ, έχοντας περιλάβει τα ψευδή ποσοτικά στοιχεία ως να ήταν αληθή.
Aρα, είναι προφανής η συνεχιζόµενη παράβαση καθήκοντος των συγκεκριµένων υπαλλήλων του ΕΟΑΝ, η οποία όµως ακολουθείται από την παράβαση καθήκοντος από τα µέλη του ∆ιοικητικού Συµβουλίου του ΕΟΑΝ που ενέκριναν την ανανέωση του συστήµατος των µπλε κάδων, αποδεχόµενοι τα ψευδή ποσοτικά στοιχεία ως να ήταν αληθή.
Oπως έχουν γράψει τα «Π», είναι σαφές ότι έχει ανοίξει ο «ασκός του Αιόλου» και έχουν ανοίξει τα στόµατα στον ΕΟΑΝ και στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ενώ ο φάκελος που επεξεργάζονται οι αρµόδιες δηµόσιες Αρχές συνεχώς µεγαλώνει από τη δηµοσιογραφική έρευνα, χωρίς να µπορούν να κάνουν τίποτα ούτε ο Μανώλης Γραφάκος (αφού σύντοµα αναµένεται να τον καλέσουν για παροχή εξηγήσεων) ούτε ο Θωµάς Βαρβιτσιώτης της γνωστής εταιρείας V+O.
Aπό τη Βάσω Παπανδρέου έως τον Μανώλη Γραφάκο...
Η συνεχιζόμενη δημοσιογραφική έρευνα από τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» έχει αναδείξει πολλές σκοτεινές πλευρές της λειτουργίας των µπλε κάδων της ΕΕΑΑ Α.Ε., που κάποιοι (οι οποίοι σιγά-σιγά αποκαλύπτονται από την έρευνα) είχαν προσπαθήσει να κρύψουν για χρόνια.
Το βασικότερο πρόβληµα µε τους µπλε κάδους είναι ότι δεν µπορούν να βοηθήσουν τη χώρα να πετύχει τους υψηλούς στόχους ανακύκλωσης που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Λόγω των µπλε κάδων, στους οποίους επενδύθηκε το ιλιγγιώδες ποσό των 360 εκατ. ευρώ χωρίς αποτέλεσµα, η ανακύκλωση έµεινε καθηλωµένη σε ποσοστά που έφτασαν µόλις το 19%, όταν η νοµική υποχρέωση της χώρας
µας είναι 50% για το 2020, ενώ ήδη οι νοµικές υποχρεώσεις ανέρχονται στο 65% για το 2025.
Ολοι, πλέον, οµολογούν ότι το σύστηµα του ενός µπλε κάδου είναι απαρχαιωµένο και αποτελεί «αποτυχηµένη ελληνική πατέντα», αφού σε καµία άλλη χώρα δεν υπάρχει ένας µόνο κάδος ανακύκλωσης, και µάλιστα ανοικτός, δίπλα στον κάδο απορριµµάτων.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΟΡΟΣΗΜΟ
Το πρώτο ορόσηµο είναι το έτος 2002, όταν η ΕΕΑΑ Α.Ε. υπέβαλε τον υπ’ αριθµ. πρωτ. 1260-13/8.4.2002 φάκελο του συστήµατος στο ΥΠΕΧΩ∆Ε για να εγκριθεί ως Συλλογικό Σύστηµα Εναλλακτικής ∆ιαχείρισης, σύµφωνα µε τον Νόµο 2939/2001.
Ολοι πλέον ομολογούν
ότι το σύστημα του
ενός μπλε κάδου είναι
απαρχαιωμένο και αποτελεί «αποτυχημένη
ελληνική πατέντα»
Τότε, ως µέτοχοι της ΕΕΑΑ Α.Ε. συµµετείχαν πολυεθνικές εταιρείες µε µπροστάρη την Coca-Cola 3E A.E., η οποία
είχε αναλάβει την πρωτοβουλία της ίδρυσης της ΕΕΑΑ Α.Ε., ενώ έβαλε ως πρόεδρο αυτής τον Λουκά Κόµη,
που έφυγε (κατά άλλους, εκδιώχθηκε από τα υψηλότερα κλιµάκια της εταιρείας) για να πάει από την κορυφαία
εταιρεία στα «σκουπίδια», όπως έλεγαν χαρακτηριστικά.
Οµως, µάλλον στάθηκε τυχερός, αφού «στα σκουπίδια βρήκε χρυσό», όπως ακόµη λένε οι παλιοί του συνάδελφοι. Τότε στην οµάδα του ο Λουκάς Κόµης πήρε τον υπεύθυνο ενός οικογενειακού καταστήµατος ψιλικών, τον χηµικό µηχανικό Γιάννη Ραζή, αλλά και τον Θεµιστοκλή Λέκκα, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ στην Κορινθία.
Οµως, η ΕΕΑΑ Α.Ε. δεν ήταν µόνη της το 2002. Αντίστοιχο φάκελο για να εγκριθεί ως Συλλογικό Σύστηµα κατέθεσε ο Ενιαίος Σύνδεσµος ∆ήµων και Κοινοτήτων Νοµού Αττικής (ΕΣ- ∆ΚΝΑ), που είχε σηµαντική εµπειρία στον τοµέα της ανακύκλωσης, αφού είχε ήδη ξεκινήσει ένα πρόγραµµα ανακύκλωσης χαρτιού µε ειδικούς κάδους, που ήταν κλειστοί από πάνω και διέθεταν ειδική εγκοπή για την είσοδο του χαρτιού. Αρα, αµέσως υπήρξε θέµα ανταγωνισµού και µοίρασµα της πίτας στην ανακύκλωση.
Τότε ανέλαβε τον καθοριστικό ρόλο η ειδικός των µεγάλων deals, η Βάσω Παπανδρέου, που τότε ήταν υπουργός ΠΕΧΩ∆Ε. Με συνοπτικές διαδικασίες, έκλεισε η µεγάλη συµφωνία για τη δηµιουργία µονοπωλίου. Η Βάσω αποφάσισε να δηµιουργήσει ένα µονοπώλιο, να εξαφανίσει το φάκελο του ΕΣ∆ΚΝΑ και να βάλει ως µικροµέτοχο στην ΕΕΑΑ Α.Ε. (µε 35%) την ΚΕ∆ΚΕ, που τότε είχε πρόεδρο τον φίλο της, Πάρι Κουκουλόπουλο, τότε δήµαρχο Κοζάνης.
Η Βάσω, όµως, δεν έµεινε εκεί. Το deal περιελάµβανε ακόµα ένα κεφάλαιο. Οι δήµοι θα έκαναν δωρεάν τη συλλογή και µεταφορά του µπλε κάδου για λογαριασµό της ΕΕΑΑ Α.Ε., επιβαρυνόµενοι µε όλο το κόστος.
Αρα, η Βάσω Παπανδρέου έκλεισε το µεγάλο deal µε την έκδοση της υπ’ αριθµ. 106453/20.2.2003 δικής της Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β 391/2003) για την έγκριση των µπλε κάδων. Ως αποτέλεσµα, η Βάσω Παπανδρέου έχει την ευθύνη του µονοπωλίου της ΕΕΑΑ Α.Ε., αλλά και επιβάρυνε τους δήµους µε το συνολικό κόστος συλλογής και µεταφοράς για λογαριασµό µιας ανώνυµης εταιρείας.
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΟΡΟΣΗΜΟ
Η δηµιουργία του µονοπωλίου των µπλε κάδων, µε ετήσια έσοδα στα 30 εκατ. ευρώ, αλλά και χωρίς καλά αποτελέσµατα στην ανακύκλωση, είχε ήδη δηµιουργήσει µεγάλες αντιδράσεις στην ελληνική αγορά.
Για αυτό έγινε µια συντονισµένη προσπάθεια για τη δηµιουργία ενός εναλλακτικού συστήµατος µε την πρωτοβουλία του (τότε) πανίσχυρου επιχειρηµατία Πάνου Ζερίτη της χαρτοβιοµηχανίας Diana και µε τη συµµετοχή των µεγαλύτερων συλλεκτών χαρτιού (Λαζόπουλος, Οικονόµου κ.ά.).
Ο Ζερίτης φέρεται ότι έλαβε τη διαβεβαίωση του διευθυντή του Κώστα Σηµίτη, Σωκράτη Κοσµίδη, ότι «προχώρα και είναι σύµφωνος ο πρόεδρος, αφού είναι εναντίον των µονοπωλίων». Ετσι, ο Ζερίτης κατέθεσε, µαζί µε άλλους συλλέκτες χαρτιού, τον φάκελο στο ΥΠΕΧΩ∆Ε. Οµως, λίγο πριν συνεδριάσει η επιτροπή για την έγκριση του φακέλου του νέου Συλλογικού Συστήµατος, όλοι οι υπόλοιποι συλλέκτες αποχώρησαν, αφού η ΕΕΑΑ Α.Ε. τους πρότεινε να δηµιουργήσουν µια δική τους κοινοπραξία, και συµβλήθηκαν µε την ΕΕΑΑ Α.Ε. µε ιδιαίτερα προνοµιακούς όρους, ώστε να αποχωρήσουν και να µη δηµιουργηθεί δεύτερο συλλογικό σύστηµα.
ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΟΡΟΣΗΜΟ
Κατά συνέπεια, µε το µοντέλο λειτουργίας που αποφάσισε η Βάσω Παπανδρέου πορεύθηκε η ανακύκλωση µέχρι το τέλος του 2008, χωρίς να έχουν υπάρξει σηµαντικά αποτελέσµατα στον τοµέα αυτόν.
Τότε υπουργός ΠΕΧΩ∆Ε ήταν ο Γιώργος Σουφλιάς και πρόεδρος της ΚΕ∆ΚΕ ο Νικήτας Κακλαµάνης, ως δήµαρχος Αθηναίων.
Οταν έφτασε η ώρα για την ανανέωση της έγκρισης του συστήµατος των µπλε κάδων, η ΕΕΑΑ Α.Ε. υπέβαλε τον
υπ’ αριθµ. 187490/10.7.2008 αναθεωρηµένο φάκελο στο ΥΠΕΧΩ∆Ε.
Την ίδια περίοδο, ο Νικήτας Κακλαµάνης υπολόγισε την οικονοµική επιβάρυνση του ∆ήµου Αθηναίων µε τη δωρεάν συλλογή και µεταφορά των µπλε κάδων, οπότε έκανε τη σχετική παρουσίαση στον Γιώργο Σουφλιά για
όλους τους δήµους της χώρας. Τότε όλοι αντελήφθησαν το µεγάλο σκάνδαλο.
Ετσι, ο Γιώργος Σουφλιάς ενέκρινε την ανανέωση της έγκρισης των µπλε κάδων µε την υπ’ αριθµ. 118019/18.3.2009 Υπουργική του Απόφαση (ΦΕΚ Β’ 634/2009), όπου έθεσε ως βασικό όρο έγκρισης την οικονοµική ενίσχυση των δήµων από την ΕΕΑΑ Α.Ε. για τις εργασίες συλλογής και µεταφοράς µε το -κατ’ ελάχιστον- ποσό των 30 ευρώ ανά συλλεγόµενο τόνο.
Ως αποτέλεσµα, η ΕΕΑΑ Α.Ε. έπρεπε να καταβάλλει ένα ποσό περίπου 10 εκατ. ευρώ ανά έτος, µε έναρξη το 2009.
Στη συνέχεια, µεσολάβησαν πολλά επεισόδια, µε τη συµµετοχή τόσο της Μπιρµπίλη και του Παπακωνσταντίνου, όσο και του Φάµελλου και του Μανώλη Γραφάκου, τα οποία θα αναλυθούν το επόµενο Σάββατο.
Σίγουρα αυτή η ιστορία θα απασχολήσει άλλες αίθουσες δηµόσιων Αρχών και πλέον καταγράφεται ως µια
πολύ σκοτεινή ιστορία, που, όσο φωτίζεται από τη δηµοσιογραφική έρευνα τόσο αποδεικνύει ότι επί της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη πολλά πλέον αλλάζουν στη χώρα και το µεταρρυθµιστικό έργο της κυβέρνησης δεν µπορεί να το σταµατήσει κανένας, ούτε καν µια µεγάλη εταιρεία lobbying.
