ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ένας χρόνος από το πρώτο κρούσμα κοροναϊού στην Ελλάδα: Ακόμη σε lockdown, με κρούσματα που δεν πέφτουν και δεκάδες... μεταλλάξεις
Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από εκείνο το πρωινό που σήμανε συναγερμός εντοπισμού του πρώτου κρούσματος κοροναϊού στη χώρα μας. Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2020 και όλη η Ελλάδα έμαθε από τον καθηγητή, Σωτήρη Τσιόδρα, ότι μια 38χρονη από τη Θεσσαλονίκη νοσηλεύεται με κοροναϊό στο ΑΧΕΠΑ. Σήμερα η χώρα μας – όπως και όλος ο πλανήτης - βρίσκεται στη δίνη του ιού, που μόνο ηπιότερος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Αφού βρίσκει την Ελλάδα ακόμη μέσα σε lockdown με την αγορά να τρέμει την επόμενη ημέρα, τις ΜΕΘ ιδίως της Αττικής να ασφυκτιούν, τις μεταλλάξεις να γίνονται πιο επιθετικές ακόμη και από τον ίδιο τον ιό.
Ωστόσο, η πρώτη αυτή επέτειος – βαριά για τις οικογένειες των 6.410 νεκρών, το ΕΣΥ και την οικονομία- βρίσκει τη χώρα να διαθέτει και ένα ισχυρό «όπλο» για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, τα εμβόλια. Η θωράκιση των πολιτών έναντι του κορωνοϊού δίνει ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον – η οποία κάμπτεται βεβαίως από τις μεταλλάξεις του ιού που αυξάνονται και στη χώρα μας κρατώντας σε συνεχή εγρήγορση τις αρμόδιες επιστημονικές και υγειονομικές αρχές.
Τα 1.053 κρούσματα μεταλλαγμένων στελεχών (εκτός από τη βρετανική και τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη ταυτοποιήθηκε και ένα νέο στέλεχος, αυτό της Ουγκάντα), οι 367 διασωληνωμένοι στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ο υψηλός αριθμός και χθες των ημερήσιων κρουσμάτων, 1.784, είναι στοιχεία που θα συζητηθούν κατά τη σημερινή τηλεδιάσκεψη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. Μια τηλεδιάσκεψη που είχε γεννήσει μεγάλες προσδοκίες πριν από μία εβδομάδα, όταν οι ειδικοί έκαναν λόγο για διαφαινόμενη σταθεροποίηση των κρουσμάτων, κάτι που πια έχει καταρριφθεί με την εκτίναξη των κρουσμάτων στα 2.147 την Τρίτη, και τον υψηλό αριθμό, παρότι κάτω από 2.000, χθες και προχθές, με 1.913 και 1.784 αντίστοιχα.
Η κακή επιδημιολογική εικόνα σε συνδυασμό με την διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών και την επιβάρυνση των νοσοκομείων έχουν προδιαγράψει τη σημερινή εισήγηση των ειδικών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για παράταση του «απαγορευτικού» για μία τουλάχιστον εβδομάδα, οπότε και θα επαναξιολογηθεί. Ωστόσο, τα υπάρχοντα επιδημιολογικά δεδομένα δεν αφήνουν περιθώριο ότι πρόκειται για κατάσταση άμεσα και εύκολα αναστρέψιμη, ενώ το πλέον καθοριστικό αλλά μη ορατό ακόμη από τους πολίτες είναι στοιχείο είναι η αντοχή του ΕΣΥ. Αυτό που βλέπουν ήδη οι ειδικοί είναι ότι ακόμη κι αν μειωθούν τα κρούσματα την ερχόμενη εβδομάδα, πριν από τις 15-20 Μαρτίου δεν θα έχει αποτυπωθεί στα νοσοκομεία η σταθεροποίηση και η μείωση των νέων εισαγωγών σε απλές κλίνες και ΜΕΘ.
«Με το 90% των κλινών ΜΕΘ καλυμμένες δεν συζητάς τι μπορεί να ανοίξει, απλώς δεν ανοίγεις τίποτα» λέει στο protothema.gr ο καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, κ. Δημήτρης Παρασκευής. Χθες οι διασωληνωμένοι στα νοσοκομεία ανέβηκαν κατά 10, φτάνοντας τους 367. Την 1η Φεβρουαρίου οι διασωληνωμένοι ανέρχονταν σε 248, καταγράφεται δηλαδή αύξηση κατά 48%.
Σε όλα τα νοσοκομεία νοσηλεύονταν 2.531 ασθενείς με λοίμωξη covid-19, με τους 685 σε Μονάδες (ΜΕΘ, ΜΑΦ, κα.) και τους 1.846 σε απλές κλίνες.
Ωστόσο, και χθες οι νέες εισαγωγές κυμάνθηκαν σε υψηλό επίπεδο, ήταν για μια ακόμη ημέρα πάνω από 300, για την ακρίβεια 302. Οι 175 έγιναν στα νοσοκομεία της Αττικής, με τους ειδικούς μάλιστα να επισημαίνουν ότι τις τελευταίες ημέρες υπάρχει αύξηση στις εισαγωγές στα νοσοκομεία της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας, δηλαδή στη Δυτική Αττική και τον Πειραιά.
Αν αναλογιστεί κάποιος ότι μέσα σε μόλις τέσσερα 24ωρα, από την περασμένη Δευτέρα μέχρι χθες έχουν εισαχθεί στα νοσοκομεία της Αττικής 708 ασθενείς σε απλές κλίνες covid-19 οι οποίοι θα χρειαστεί να νοσηλευτούν για περίπου 10 ημέρες ενώ το 5% θα εισαχθεί και σε ΜΕΘ, αντιλαμβάνεται το κύμα των ασθενών που «πλημμυρίζει» τα νοσοκομεία και την πίεση που ασκείται. Γίνεται προφανές πως αν συνεχιστεί με αυτόν τον ρυθμό για άλλη μία εβδομάδα η ροή ασθενών στα νοσοκομεία, η κατάσταση δυσχεραίνει πολύ.
Επιπλέον πρόσκομμα στη διαχείριση της κατάστασης αποτελεί το γεγονός ότι στην Αττική νοσούν περίπου 200 εργαζόμενοι των νοσοκομείων, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ, κ. Μιχάλη Γιαννάκο, με τους περισσότερους από τα νοσοκομεία «Ευαγγελισμός» και «Γ. Γεννηματάς».
Υπό αυτά τα δεδομένα, δεν αναμένεται να υπάρξει εισήγηση της Επιτροπής για χαλάρωση μέτρων στην Αττική, αντίθετα θα παρακολουθούν με προσοχή οι ειδικοί την πορεία των κρουσμάτων στον Πειραιά και τον Δυτικό τομέα Αττικής τα οποία κινούνται συνεχώς ανοδικά. Στο λεκανοπέδιο όπου νοσηλεύεται το 50% των ασθενών με κορωνοϊό, εντοπίστηκαν χθες 880 νέα κρούσματα, με τον Κεντρικό τομέα Αθηνών να συγκεντρώνει τα 241, τη Δυτική Αττική τα 41, τον Δυτικό τομέα Αθηνών 156, τον Πειραιά 152 και τις Νήσους της Αττικής τα 23. Τα αυστηρά μέτρα στον κλοιό των οποίων βρίσκεται το λεκανοπέδιο από τις 11 Φεβρουαρίου, δεν φαίνεται να έχουν αποδώσει ακόμα, συνηγορούν οι ειδικοί, παρατήρηση που επανέλαβε και ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης, για την αργή μείωση του ιικού φορτίου στα λύματα, μόλις 20%.
Στο «κόκκινο» του επιδημιολογικού χάρτη αναμένεται να μπουν περισσότερες περιοχές. Μετά την Αρκαδία και το Ναύπλιο, που μπήκαν χθες σε αυστηρό lockdown, το κόκκινο χρώμα θα χαρακτηρίζει εφεξής και για τις επόμενες ημέρες τη Θεσπρωτία, τη Λευκάδα, την Κορινθία, καθώς και οι τρεις περιοχές παρουσιάζουν επιδημιολογική επιβάρυνση τις τελευταίες ημέρες. Στη Θεσπρωτία χθες εντοπίστηκαν εννέα περιστατικά κορονοϊού, με την επίπτωση, όμως, ανά 100.000 πληθυσμού να είναι 20,65 περιστατικά, στην Κορινθία 31 περιστατικά και στη Λευκάδα 13.
Σημειωτέον πως στα νοσοκομεία της Αργολίδας, της Κορινθίας και της Αρκαδίας καταγράφονται πολλές νοσηλείες. Χθες στο νοσοκομείο του Άργους βρίσκονταν 15 ασθενείς, άλλοι 15 σε εκείνο του Ναυπλίου, στης Κορίνθου 21 και στης Τρίπολης άλλοι 27 ασθενείς.
Στο μικροσκόπιο των ειδικών θα μπουν τόσο η Θεσσαλονίκη όσο και η Χαλκιδική, προκειμένου να αξιολογηθούν εκ νέου οι δείκτες σε αυτές τις περιοχές και εάν χρειάζεται να ληφθούν περισσότερα μέτρα.
Σύμφωνα με το το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού SARS-CoV-2, τα μεταλλαγμένα κρούσματα έφτασαν τα 1.053 μετά τα 242 θετικά δείγματα που ανακοινώθηκαν χθες και τα οποία ταυτοποίησαν 226 στελέχη για τη βρετανική (Β.1.1.7/UK lineage), 12 για τη νοτιοαφρικανική (LineageB.1.351/South Africa) και το πρώτο με τη μετάλλαξη της Ουγκάντα (Lineage A.23.1/Uganda) στο κέντρο της Αθήνας. Για την τελευταία οι ειδικοί αναφέρουν πως πρόκειται για μια πολύ πρόσφατη μετάλλαξη για την οποία η επιστημονική κοινότητα δε γνωρίζει ακόμη πολλά, ωστόσο δείχνει να επικρατεί στην Ουγκάντα. Το πρώτο κρούσμα του συγκεκριμένου στελέχους στην Ελλάδα εντοπίζεται στον κεντρικό τομέα Αθηνών και σχετίζεται με ταξίδι στην αφρικανική χώρα.
Οι μεταλλάξεις ταξιδεύουν και με μεγάλη ταχύτητα. Ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί το βρετανικό στέλεχος με τη μεγάλη διασπορά που μεταφράζεται σε 990 κρούσματα σε αρκετές περιφερειακές ενότητες, κυρίως στην Αττική (563 και κυρίως στον Βόρειο και Κεντρικό Τομέα) και τη Θεσσαλονίκη (171). Τα πρόσφατα εγχώρια κρούσματα μοιράζονται σε περιοχές όμορες των βασικών μητροπολιτικών περιφερειών: Εύβοια (κοντά στην Αττική) και Χαλκιδική, Λάρισα, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες και Ημαθία με άξονα τη Θεσσαλονίκη. Κρούσμα βρετανικής μετάλλαξης είχε εντοπιστεί και στα Ιωάννινα, ενώ η χθεσινή ταυτοποίηση κρουσμάτων έβαλε στον χάρτη των μεταλλάξεων και τη Λέσβο όπου εντοπίστηκαν τρία κρούσματα.
Οι διαγνώσεις με τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη περιορίζονται στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης, και στην περιοχή του Ευόσμου, που είναι εδώ και μία εβδομάδα σε καθεστώς σκληρού lockdown.
Ωστόσο, η πρώτη αυτή επέτειος – βαριά για τις οικογένειες των 6.410 νεκρών, το ΕΣΥ και την οικονομία- βρίσκει τη χώρα να διαθέτει και ένα ισχυρό «όπλο» για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, τα εμβόλια. Η θωράκιση των πολιτών έναντι του κορωνοϊού δίνει ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον – η οποία κάμπτεται βεβαίως από τις μεταλλάξεις του ιού που αυξάνονται και στη χώρα μας κρατώντας σε συνεχή εγρήγορση τις αρμόδιες επιστημονικές και υγειονομικές αρχές.
Τα 1.053 κρούσματα μεταλλαγμένων στελεχών (εκτός από τη βρετανική και τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη ταυτοποιήθηκε και ένα νέο στέλεχος, αυτό της Ουγκάντα), οι 367 διασωληνωμένοι στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ο υψηλός αριθμός και χθες των ημερήσιων κρουσμάτων, 1.784, είναι στοιχεία που θα συζητηθούν κατά τη σημερινή τηλεδιάσκεψη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. Μια τηλεδιάσκεψη που είχε γεννήσει μεγάλες προσδοκίες πριν από μία εβδομάδα, όταν οι ειδικοί έκαναν λόγο για διαφαινόμενη σταθεροποίηση των κρουσμάτων, κάτι που πια έχει καταρριφθεί με την εκτίναξη των κρουσμάτων στα 2.147 την Τρίτη, και τον υψηλό αριθμό, παρότι κάτω από 2.000, χθες και προχθές, με 1.913 και 1.784 αντίστοιχα.
Η κακή επιδημιολογική εικόνα σε συνδυασμό με την διασπορά των μεταλλαγμένων στελεχών και την επιβάρυνση των νοσοκομείων έχουν προδιαγράψει τη σημερινή εισήγηση των ειδικών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για παράταση του «απαγορευτικού» για μία τουλάχιστον εβδομάδα, οπότε και θα επαναξιολογηθεί. Ωστόσο, τα υπάρχοντα επιδημιολογικά δεδομένα δεν αφήνουν περιθώριο ότι πρόκειται για κατάσταση άμεσα και εύκολα αναστρέψιμη, ενώ το πλέον καθοριστικό αλλά μη ορατό ακόμη από τους πολίτες είναι στοιχείο είναι η αντοχή του ΕΣΥ. Αυτό που βλέπουν ήδη οι ειδικοί είναι ότι ακόμη κι αν μειωθούν τα κρούσματα την ερχόμενη εβδομάδα, πριν από τις 15-20 Μαρτίου δεν θα έχει αποτυπωθεί στα νοσοκομεία η σταθεροποίηση και η μείωση των νέων εισαγωγών σε απλές κλίνες και ΜΕΘ.
«Με το 90% των κλινών ΜΕΘ καλυμμένες δεν συζητάς τι μπορεί να ανοίξει, απλώς δεν ανοίγεις τίποτα» λέει στο protothema.gr ο καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, κ. Δημήτρης Παρασκευής. Χθες οι διασωληνωμένοι στα νοσοκομεία ανέβηκαν κατά 10, φτάνοντας τους 367. Την 1η Φεβρουαρίου οι διασωληνωμένοι ανέρχονταν σε 248, καταγράφεται δηλαδή αύξηση κατά 48%.
Σε όλα τα νοσοκομεία νοσηλεύονταν 2.531 ασθενείς με λοίμωξη covid-19, με τους 685 σε Μονάδες (ΜΕΘ, ΜΑΦ, κα.) και τους 1.846 σε απλές κλίνες.
Ωστόσο, και χθες οι νέες εισαγωγές κυμάνθηκαν σε υψηλό επίπεδο, ήταν για μια ακόμη ημέρα πάνω από 300, για την ακρίβεια 302. Οι 175 έγιναν στα νοσοκομεία της Αττικής, με τους ειδικούς μάλιστα να επισημαίνουν ότι τις τελευταίες ημέρες υπάρχει αύξηση στις εισαγωγές στα νοσοκομεία της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας, δηλαδή στη Δυτική Αττική και τον Πειραιά.
Αν αναλογιστεί κάποιος ότι μέσα σε μόλις τέσσερα 24ωρα, από την περασμένη Δευτέρα μέχρι χθες έχουν εισαχθεί στα νοσοκομεία της Αττικής 708 ασθενείς σε απλές κλίνες covid-19 οι οποίοι θα χρειαστεί να νοσηλευτούν για περίπου 10 ημέρες ενώ το 5% θα εισαχθεί και σε ΜΕΘ, αντιλαμβάνεται το κύμα των ασθενών που «πλημμυρίζει» τα νοσοκομεία και την πίεση που ασκείται. Γίνεται προφανές πως αν συνεχιστεί με αυτόν τον ρυθμό για άλλη μία εβδομάδα η ροή ασθενών στα νοσοκομεία, η κατάσταση δυσχεραίνει πολύ.
Επιπλέον πρόσκομμα στη διαχείριση της κατάστασης αποτελεί το γεγονός ότι στην Αττική νοσούν περίπου 200 εργαζόμενοι των νοσοκομείων, σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ, κ. Μιχάλη Γιαννάκο, με τους περισσότερους από τα νοσοκομεία «Ευαγγελισμός» και «Γ. Γεννηματάς».
Θεσπρωτία, Λευκάδα, Κορινθία αντιμέτωπες με... «κοκκίνισμα»
Υπό αυτά τα δεδομένα, δεν αναμένεται να υπάρξει εισήγηση της Επιτροπής για χαλάρωση μέτρων στην Αττική, αντίθετα θα παρακολουθούν με προσοχή οι ειδικοί την πορεία των κρουσμάτων στον Πειραιά και τον Δυτικό τομέα Αττικής τα οποία κινούνται συνεχώς ανοδικά. Στο λεκανοπέδιο όπου νοσηλεύεται το 50% των ασθενών με κορωνοϊό, εντοπίστηκαν χθες 880 νέα κρούσματα, με τον Κεντρικό τομέα Αθηνών να συγκεντρώνει τα 241, τη Δυτική Αττική τα 41, τον Δυτικό τομέα Αθηνών 156, τον Πειραιά 152 και τις Νήσους της Αττικής τα 23. Τα αυστηρά μέτρα στον κλοιό των οποίων βρίσκεται το λεκανοπέδιο από τις 11 Φεβρουαρίου, δεν φαίνεται να έχουν αποδώσει ακόμα, συνηγορούν οι ειδικοί, παρατήρηση που επανέλαβε και ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης, για την αργή μείωση του ιικού φορτίου στα λύματα, μόλις 20%.
Στο «κόκκινο» του επιδημιολογικού χάρτη αναμένεται να μπουν περισσότερες περιοχές. Μετά την Αρκαδία και το Ναύπλιο, που μπήκαν χθες σε αυστηρό lockdown, το κόκκινο χρώμα θα χαρακτηρίζει εφεξής και για τις επόμενες ημέρες τη Θεσπρωτία, τη Λευκάδα, την Κορινθία, καθώς και οι τρεις περιοχές παρουσιάζουν επιδημιολογική επιβάρυνση τις τελευταίες ημέρες. Στη Θεσπρωτία χθες εντοπίστηκαν εννέα περιστατικά κορονοϊού, με την επίπτωση, όμως, ανά 100.000 πληθυσμού να είναι 20,65 περιστατικά, στην Κορινθία 31 περιστατικά και στη Λευκάδα 13.
Σημειωτέον πως στα νοσοκομεία της Αργολίδας, της Κορινθίας και της Αρκαδίας καταγράφονται πολλές νοσηλείες. Χθες στο νοσοκομείο του Άργους βρίσκονταν 15 ασθενείς, άλλοι 15 σε εκείνο του Ναυπλίου, στης Κορίνθου 21 και στης Τρίπολης άλλοι 27 ασθενείς.
Στο μικροσκόπιο των ειδικών θα μπουν τόσο η Θεσσαλονίκη όσο και η Χαλκιδική, προκειμένου να αξιολογηθούν εκ νέου οι δείκτες σε αυτές τις περιοχές και εάν χρειάζεται να ληφθούν περισσότερα μέτρα.
Η κυκλοφορία των μεταλλαγμένων στελεχών
Σύμφωνα με το το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού SARS-CoV-2, τα μεταλλαγμένα κρούσματα έφτασαν τα 1.053 μετά τα 242 θετικά δείγματα που ανακοινώθηκαν χθες και τα οποία ταυτοποίησαν 226 στελέχη για τη βρετανική (Β.1.1.7/UK lineage), 12 για τη νοτιοαφρικανική (LineageB.1.351/South Africa) και το πρώτο με τη μετάλλαξη της Ουγκάντα (Lineage A.23.1/Uganda) στο κέντρο της Αθήνας. Για την τελευταία οι ειδικοί αναφέρουν πως πρόκειται για μια πολύ πρόσφατη μετάλλαξη για την οποία η επιστημονική κοινότητα δε γνωρίζει ακόμη πολλά, ωστόσο δείχνει να επικρατεί στην Ουγκάντα. Το πρώτο κρούσμα του συγκεκριμένου στελέχους στην Ελλάδα εντοπίζεται στον κεντρικό τομέα Αθηνών και σχετίζεται με ταξίδι στην αφρικανική χώρα.
Οι μεταλλάξεις ταξιδεύουν και με μεγάλη ταχύτητα. Ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί το βρετανικό στέλεχος με τη μεγάλη διασπορά που μεταφράζεται σε 990 κρούσματα σε αρκετές περιφερειακές ενότητες, κυρίως στην Αττική (563 και κυρίως στον Βόρειο και Κεντρικό Τομέα) και τη Θεσσαλονίκη (171). Τα πρόσφατα εγχώρια κρούσματα μοιράζονται σε περιοχές όμορες των βασικών μητροπολιτικών περιφερειών: Εύβοια (κοντά στην Αττική) και Χαλκιδική, Λάρισα, Πέλλα, Πιερία, Σέρρες και Ημαθία με άξονα τη Θεσσαλονίκη. Κρούσμα βρετανικής μετάλλαξης είχε εντοπιστεί και στα Ιωάννινα, ενώ η χθεσινή ταυτοποίηση κρουσμάτων έβαλε στον χάρτη των μεταλλάξεων και τη Λέσβο όπου εντοπίστηκαν τρία κρούσματα.
Οι διαγνώσεις με τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη περιορίζονται στην περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης, και στην περιοχή του Ευόσμου, που είναι εδώ και μία εβδομάδα σε καθεστώς σκληρού lockdown.
