ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Πως οι Πομάκοι οδήγησαν σε αποτυχία την επίσκεψη Τσαβούσογλου στη Θράκη
Ενα βίντεο που κυκλοφόρησε στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, παραµονές της «ιδιωτικής επίσκεψης» του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών στη Θράκη, αποδείχτηκε αρκετό για να αποδυναµώσει µια ενδεχόµενη ένταση. Το µήνυµα, άλλωστε, ήταν ξεκάθαρο: «Κύριε Τσαβούσογλου, είµαστε Ελληνες Ποµάκοι».
Στην παρουσίαση, οι Ποµάκοι αυθορµήτως δηλώνουν:
Εκ των πραγµάτων, λοιπόν, µειονοτικό ζήτηµα στη βάση που επιχειρεί να θέσει η Αγκυρα είναι αδύνατο να συµπεριληφθεί στην όποια διπλωµατική ατζέντα. Αλλωστε, «ο καθένας µπορεί να επισκεφθεί την Ελλάδα µας. Είµαστε όµορφη και φιλόξενη χώρα. Αυτό που δεν µπορεί να κάνει, όµως, είναι να προσδιορίζει τη µουσουλµανική κοινότητά της ως τουρκική. Εµείς είµαστε Ελληνες, και µάλιστα το πιο αρχαίο ελληνικό φύλο της Θράκης», λέει η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποµάκων Νοµού Ξάνθης, Εµινέ Μπουρουτζή. Ο δε Σεµπαϊδήν Καραχότζα, ένας ιδιαίτερα πνευµατικός άνθρωπος, που µεταφράζει στα ποµακικά τους Ελληνες ποιητές, επισηµαίνει: «Στη Θράκη υπάρχει µία θρησκευτική µειονότητα, η µουσουλµανική, η οποία αποτελείται από τρεις εθνοτικές οµάδες, τους Ποµάκους, τους Ροµά και τους τουρκογενείς, που είναι και οι λιγότεροι... ∆ιαφορετικές απόψεις, ιδίως σε σχέση µε τη γλώσσα, δεν είναι άστοχες, αλλά κυρίως επικίνδυνες».
Επιπλέον, για να αποκτήσει κανείς αντίληψη του πληθυσµιακού τους µεγέθους, αρκεί να συγκρίνει τα αριθµητικά δεδοµένα του 1928, όταν µετά τη Συνθήκη της Λωζάννης οι µουσουλµάνοι της Θράκης ανέρχονταν σε 102.620 άτοµα και στην τελευταία απογραφή ήταν 120.000. Αξιοπρόσεκτη είναι και η ευρωπαϊκή τους πορεία, καθώς πολλοί Ποµάκοι (περισσότεροι από 60.000) εργάζονται σε χώρες της Ε.Ε., όπως στη Γερµανία, την Ολλανδία και την Ισπανία, ως υψηλής ειδίκευσης εργατοτεχνίτες σε διάφορους κλάδους (ναυπηγικό, γεωργικό κ.λπ.). Η εικόνα αυτή δεν είναι άγνωστη στην τουρκική κυβέρνηση. Πέραν της καθηµερινής ενηµέρωσης από το προξενείο της Θράκης, στις αρχές Μαΐου είχε επισκεφθεί την περιοχή, ως εντεταλµένος του Ρ.Τ. Ερντογάν, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιαβούζ Σελίµ Κιράν. Η αδιαφορία των Ποµάκων ήταν τέτοια, που δεν εξέδωσαν ούτε ανακοίνωση. Το µήνυµα προς την Αγκυρα αποστέλλεται διαρκώς αυτά τα χρόνια. Τον ∆εκέµβριο του 2017 ο ίδιος ο Ερντογάν, πραγµατοποιώντας «ιδιωτική επίσκεψη» στη Θράκη, κινητοποίησε πάνω από 2.000 άτοµα, τα οποία έφερε µε πούλµαν από τη χώρα του, προκειµένου να εµφανίσει εικόνα αποδοχής του σε ελληνικό έδαφος.
Σε κάθε περίπτωση, ο µηχανισµός Ερντογάν εξακολουθεί να ενεργεί και να συµπεριφέρεται σαν να µην αντιλαµβάνεται το παραµικρό. Από τη µια, η πρόεδρος του ΚΙΕΦ (Κόµµα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας), Τσιγδέµ Ασάφογλου, και, από την άλλη, ο Λεβέντ Σαδίκ, γιος του εθνικιστή ιδρυτή του ΚΙΕΦ, συνεχίζουν την πολιτική και επιχειρηµατική τους δράση στα Ποµακοχώρια και στην ευρύτερη περιφέρεια. Η Ασάφογλου κουνά το δάχτυλο µιλώντας για «παραβιάσεις δικαιωµάτων των Τούρκων στην Ελλάδα», ενώ ο Σαδίκ δραστηριοποιείται στο εµπόριο κερασιών, βαµβακιού και άλλων αγροτικών προϊόντων µε εταιρείες που εδρεύουν στην Κωνσταντινούπολη. Η συµπεριφορά τους χαρακτηρίζεται και αντιµετωπίζεται ως προκλητική από τις ελληνικές υπηρεσίες, καθώς οι ίδιοι «συνεργάζονται ευθέως µε το προξενείο και µε αξιωµατούχους των Ερντογάν - Τσαβούσογλου», όπως έγινε πρόσφατα µε τον κ. Κιράν, µε τον οποίο περιόδευσαν µαζί.
Στην παρουσίαση, οι Ποµάκοι αυθορµήτως δηλώνουν:
- την ελληνική τους ταυτότητα και καταγωγή,
- τον ευρωπαϊκό τους προσανατολισµό και
- την ανεπιφύλακτη αντίθεσή τους στους χαρακτηρισµούς περί «τουρκικής µειονότητας».
Οι δηλώσεις που έκαναν αίσθηση
Εκ των πραγµάτων, λοιπόν, µειονοτικό ζήτηµα στη βάση που επιχειρεί να θέσει η Αγκυρα είναι αδύνατο να συµπεριληφθεί στην όποια διπλωµατική ατζέντα. Αλλωστε, «ο καθένας µπορεί να επισκεφθεί την Ελλάδα µας. Είµαστε όµορφη και φιλόξενη χώρα. Αυτό που δεν µπορεί να κάνει, όµως, είναι να προσδιορίζει τη µουσουλµανική κοινότητά της ως τουρκική. Εµείς είµαστε Ελληνες, και µάλιστα το πιο αρχαίο ελληνικό φύλο της Θράκης», λέει η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ποµάκων Νοµού Ξάνθης, Εµινέ Μπουρουτζή. Ο δε Σεµπαϊδήν Καραχότζα, ένας ιδιαίτερα πνευµατικός άνθρωπος, που µεταφράζει στα ποµακικά τους Ελληνες ποιητές, επισηµαίνει: «Στη Θράκη υπάρχει µία θρησκευτική µειονότητα, η µουσουλµανική, η οποία αποτελείται από τρεις εθνοτικές οµάδες, τους Ποµάκους, τους Ροµά και τους τουρκογενείς, που είναι και οι λιγότεροι... ∆ιαφορετικές απόψεις, ιδίως σε σχέση µε τη γλώσσα, δεν είναι άστοχες, αλλά κυρίως επικίνδυνες».
Τα στοιχεία που τραβάνε την προσοχή
Επιπλέον, για να αποκτήσει κανείς αντίληψη του πληθυσµιακού τους µεγέθους, αρκεί να συγκρίνει τα αριθµητικά δεδοµένα του 1928, όταν µετά τη Συνθήκη της Λωζάννης οι µουσουλµάνοι της Θράκης ανέρχονταν σε 102.620 άτοµα και στην τελευταία απογραφή ήταν 120.000. Αξιοπρόσεκτη είναι και η ευρωπαϊκή τους πορεία, καθώς πολλοί Ποµάκοι (περισσότεροι από 60.000) εργάζονται σε χώρες της Ε.Ε., όπως στη Γερµανία, την Ολλανδία και την Ισπανία, ως υψηλής ειδίκευσης εργατοτεχνίτες σε διάφορους κλάδους (ναυπηγικό, γεωργικό κ.λπ.). Η εικόνα αυτή δεν είναι άγνωστη στην τουρκική κυβέρνηση. Πέραν της καθηµερινής ενηµέρωσης από το προξενείο της Θράκης, στις αρχές Μαΐου είχε επισκεφθεί την περιοχή, ως εντεταλµένος του Ρ.Τ. Ερντογάν, ο υφυπουργός Εξωτερικών, Γιαβούζ Σελίµ Κιράν. Η αδιαφορία των Ποµάκων ήταν τέτοια, που δεν εξέδωσαν ούτε ανακοίνωση. Το µήνυµα προς την Αγκυρα αποστέλλεται διαρκώς αυτά τα χρόνια. Τον ∆εκέµβριο του 2017 ο ίδιος ο Ερντογάν, πραγµατοποιώντας «ιδιωτική επίσκεψη» στη Θράκη, κινητοποίησε πάνω από 2.000 άτοµα, τα οποία έφερε µε πούλµαν από τη χώρα του, προκειµένου να εµφανίσει εικόνα αποδοχής του σε ελληνικό έδαφος.
Σε κάθε περίπτωση, ο µηχανισµός Ερντογάν εξακολουθεί να ενεργεί και να συµπεριφέρεται σαν να µην αντιλαµβάνεται το παραµικρό. Από τη µια, η πρόεδρος του ΚΙΕΦ (Κόµµα Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας), Τσιγδέµ Ασάφογλου, και, από την άλλη, ο Λεβέντ Σαδίκ, γιος του εθνικιστή ιδρυτή του ΚΙΕΦ, συνεχίζουν την πολιτική και επιχειρηµατική τους δράση στα Ποµακοχώρια και στην ευρύτερη περιφέρεια. Η Ασάφογλου κουνά το δάχτυλο µιλώντας για «παραβιάσεις δικαιωµάτων των Τούρκων στην Ελλάδα», ενώ ο Σαδίκ δραστηριοποιείται στο εµπόριο κερασιών, βαµβακιού και άλλων αγροτικών προϊόντων µε εταιρείες που εδρεύουν στην Κωνσταντινούπολη. Η συµπεριφορά τους χαρακτηρίζεται και αντιµετωπίζεται ως προκλητική από τις ελληνικές υπηρεσίες, καθώς οι ίδιοι «συνεργάζονται ευθέως µε το προξενείο και µε αξιωµατούχους των Ερντογάν - Τσαβούσογλου», όπως έγινε πρόσφατα µε τον κ. Κιράν, µε τον οποίο περιόδευσαν µαζί.