Η Κεραμέως αλλάζει τα πάντα στα σχολεία από τον Σεπτέμβριο - Οι σχολικές μονάδες θα επιλέγουν τα βιβλία τους - Ιερείς μόνο με πτυχίο

Σαρωτικές αλλαγές στη σχολική εκπαίδευση φέρνει το νομοσχέδιο της Νίκης Κεραμέως, που θα παρουσιαστεί αυτή την εβδομάδα και θα κατατεθεί εντός του Ιουλίου στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση.

Στις βασικές αλλαγές περιλαμβάνονται η ενίσχυση της αυτονομίας των σχολικών μονάδων, η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, η ανάδειξη της διοίκησης της εκπαίδευσης σε κεντρικό πυλώνα παιδαγωγικής στήριξης του σχολείου και ο εκσυγχρονισμός της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται τομές, όπως το πολλαπλό βιβλίο, η αποκέντρωση και η ευελιξία έγκρισης εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ερευνών και πρακτικής άσκησης, καθώς και η αξιολόγηση μαθητών με καινοτόμες μεθόδους, όπως η «ανεστραμμένη τάξη».

Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, που ήδη φέρνει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις δασκάλων και καθηγητών σε «θέσεις μάχης», προβλέπεται ότι θα έχει καθαρά βελτιωτικό, μη τιμωρητικό χαρακτήρα και θα λειτουργεί ως μηχανισμός ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών και διαρκούς βελτίωσης της παρεχόμενης εκπαίδευσης και του σχολείου. «Η αξιολόγηση αποτελεί απαραίτητο συμπληρωματικό μέτρο για τη θέσπιση ενός ισχυρού μηχανισμού ανατροφοδότησης και διασφάλισης της ποιότητας στην εκπαίδευση, ενώ είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιμόρφωση. Αποτελεί, επιπλέον, απαραίτητη προϋπόθεση για την αποτελεσματική αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος», αναφέρει το υπουργείο Παιδείας.

Στον πυρήνα του είναι ένα πιο ελεύθερο εκπαιδευτικό ίδρυμα, που επιλέγει βιβλία, δημιουργεί εκπαιδευτικούς ομίλους και ελέγχει με ειδικά τεστ το εκπαιδευτικό σύστημα

Αλλαγές έρχονται και στις δομές εκπαίδευσης. Στόχος, η ίδρυση θέσεων στελεχών με αμιγώς παιδαγωγικό χαρακτήρα, ο εξορθολογισμός της διαδικασίας επιλογής στελεχών και η ουσιαστική συμβολή των στελεχών αυτών τόσο στην επιμόρφωση όσο και στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, που θα καταστήσουν τις νέες δομές εκπαίδευσης κρίσιμο πυλώνα για την αποτελεσματική παιδαγωγική υποστήριξη του αυτόνομου σχολείου. Ενδοσχολικοί συντονιστές, μέντορες, υποδιευθυντές έπειτα από εισήγηση του διευθυντή είναι οι νέες θέσεις ευθύνης που θα προβλεφθούν για τους εκπαιδευτικούς.

«Η εκπαίδευση, το σχολείο μας, έχει έρθει η ώρα να απεγκλωβιστεί από το υπουργείο. Τα μαθήματα να γνωρίζουν νέους ορίζοντες, οι διδάσκοντες να αξιολογούν, αλλά και να αξιολογούνται σωστά», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τελευταία συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου.

Στον πυρήνα του νέου νομοσχεδίου είναι ένα πιο ελεύθερο σχολείο, που επιλέγει βιβλία, δημιουργεί εκπαιδευτικούς ομίλους, ελέγχει με ειδικά τεστ το εκπαιδευτικό σύστημα, έχει λόγο στα εκπαιδευτικά προγράμματα και λειτουργεί με διαφάνεια. Στο πλαίσιο των νέων προγραμμάτων σπουδών, καταργείται το ένα και μοναδικό εγχειρίδιο και στο εξής θα παράγονται και θα διατίθενται περισσότερα του ενός βιβλία ανά μάθημα, τα οποία θα εντάσσονται σε ειδική ψηφιακή βιβλιοθήκη.

«Επανάσταση», η νέα εποχή στα... βιβλία ανά σχολεία

Η αποκέντρωση της διαδικασίας επιλογής βιβλίου από το κράτος και η μεταφορά του στο ίδιο το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς του είναι μια μικρή «επανάσταση» για τη σχολική εκπαίδευση: Κάθε σχολείο θα μπορεί να επιλέξει το εκπαιδευτικό υλικό που ταιριάζει στους μαθητές του. Η εκπαιδευτική κοινότητα θα αξιολογεί το εκπαιδευτικό πακέτο που θα χρησιμοποιεί και δεν θα ακολουθεί απλώς την εντολή της κεντρικής διοίκησης, διευρύνοντας το πεδίο της αυτονομίας της. Τελικός αξιολογητής του βιβλίου θα είναι, δηλαδή, ο ίδιος ο εκπαιδευτικός. Οι βασικοί στόχοι της μεταρρύθμισης αυτής είναι, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Παιδείας οι ακόλουθοι:

• Η ενίσχυση της κριτικής σκέψης των μαθητών, ενθαρρύνοντας τη διαμόρφωση ανεξάρτητης γνώμης. «Θέλουμε οι νέοι να μαθαίνουν να συνδυάζουν και να αξιολογούν διαφορετικές πηγές πληροφοριών και σε αυτή τη βάση να δομούν τις απαντήσεις τους, όχι να παπαγαλίζουν το βιβλίο του υπουργείου», τονίζουν.
• Η ουσιαστική κατανόηση της ύλης και όχι η άκριτη απομνημόνευση ή παπαγαλία.
• Η προσαρμογή στις συγκεκριμένες ανάγκες του κάθε σχολείου και των μαθητών του.
• Η ενθάρρυνση της εκπαιδευτικής κοινότητας να συμμετέχει στη συγγραφή των βιβλίων.

Έως τον Σεπτέμβριο θα έχουν ολοκληρωθεί τα 123 νέα προγράμματα σπουδών της Γενικής Εκπαίδευσης και θα ακολουθήσουν προκηρύξεις για τη συγγραφή των βιβλίων, που πλέον θα μπορούν να είναι περισσότερα του ενός για κάθε μάθημα (π.χ., δύο βιβλία Φυσικής Γ’ Γυμνασίου). «Τα νέα προγράμματα σπουδών, το πολλαπλό βιβλίο και το συμπληρωματικό ψηφιακό υλικό, η Τράπεζα Θεμάτων στο Λύκειο συνδυαστικά διαμορφώνουν για τους μαθητές τις προϋποθέσεις υπέρβασης της άκριτης απομνημόνευσης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, στην ουσιαστική κατάκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων», υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.

Για το ζήτημα αυτό τοποθετήθηκε και ο πρωθυπουργός στο Υπουργικό Συμβούλιο. «Στο εξής, λοιπόν, οι σχολικές μονάδες αυτονομούνται στις τάξεις και αυτό το θεωρώ εξαιρετικά σημαντική τομή. Ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει κεντρικό, πρωταγωνιστικό παιδαγωγικό ρόλο, γι’ αυτό, εξάλλου, και θα επιμορφώνεται διαρκώς, ενώ το έργο του θα αποτιμάται, ώστε να έχει κάθε βοήθεια για να γίνει καλύτερος, να γίνει καλύτερη. Με μια αλλαγή που περιγράφεται με τρεις λέξεις: ελευθερία, αυτονομία, λογοδοσία», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.

Η αυτονομία των σχολείων επεκτείνεται και ως προς τη μορφή τετραμηνιαίων δοκιμασιών αξιολόγησης, όπως, π.χ., η λεγόμενη «ανεστραμμένη τάξη» (flipped classroom), η ατομική ή ομαδική εργασία, αντί για ωριαίο διαγώνισμα.

Ιερέας με πτυχίο

Το τελευταίο κομμάτι του νομοσχεδίου αφορά την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση. Πρόκειται ουσιαστικά για το πρώτο νομοσχέδιο από τη Μεταπολίτευση που επιχειρεί να εκσυγχρονίσει και να οργανώσει εξολοκλήρου και σε νέα βάση τη Δευτεροβάθμια, Μεταδευτεροβάθμια και Ανώτατη Εκκλησιαστική Εκπαίδευση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μετά την αποφοίτηση από το σχολείο, όσοι επιθυμούν να γίνουν κληρικοί θα πρέπει είτε να σπουδάσουν πρώτα σε ΑΕΙ είτε να φοιτήσουν σε μία από τις Σχολές Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών (διετούς φοίτησης). Το Δίπλωμα Ιερατικής Μαθητείας που θα αποκτούν θα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τον διορισμό σε κενή οργανική θέση εφημερίου μετά τη χειροτονία του, σε ενορίες που βρίσκονται σε χωριά ή πόλεις με πληθυσμό έως 40.000 κατοίκους. Κατ’ εξαίρεση θα επιτρέπεται ο διορισμός κατόχων Διπλώματος Ιερατικής Μαθητείας σε κενή οργανική θέση εφημερίου σε ενορίες που βρίσκονται σε πόλεις με πληθυσμό άνω των 40.000 κατοίκων, εφόσον δεν εμφανίζονται υποψήφιοι που είναι κάτοχοι πτυχίου ΑΕΙ ή πτυχιούχοι των Ανωτάτων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών.