Μια «άλλη Ελλάδα», µε ερευνητές και επιστήµονες που δηµιουργούν και καινοτοµούν, φέρνουν στην επιφάνεια τα «Π», µε παραδείγµατα και «ιστορίες επιτυχίας» από ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα στη χώρα.

Οπως τονίζουν στα «Π» αρµόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες, ο σχεδιασµός, η κατάρτιση και η επικύρωση της Εθνικής Στρατηγικής Ερευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτοµίας (ΕΣΕΤΑΚ) βαίνει προς ολοκλήρωση, προκειµένου να δώσει και νέα «εργαλεία» στους ερευνητές.

Η χάραξη και η υλοποίηση της πολιτικής αυτής έχει ως σκοπό τη µεθοδική και αποτελεσµατική προώθηση της βασικής και εφαρµοσµένης έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτοµίας στη χώρα, τη διαµόρφωση των επιλογών για το µέλλον και την πρόβλεψη των µέσων που απαιτούνται για την πραγµάτωση των σκοπών αυτών, όπως υπογραµµίζουν, ενώ παράλληλα περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ από το Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας προορίζονται να δαπανηθούν για τη ριζική αναβάθµιση ερευνητικών υποδοµών, την ενίσχυση βασικής και εφαρµοσµένης έρευνας και την ανάπτυξη ενός συστήµατος καινοτοµίας.

Τα ερευνητικά έργα και προγράµµατα µε κοινωνικό, οικονοµικό, πολιτικό και περιβαλλοντικό αποτύπωµα από ελληνικούς ερευνητικούς φορείς που αναπτύσσονται το τελευταίο διάστηµα είναι πολλά και ποικίλα και τα «Π» δίνουν από τις σελίδες τους το βήµα στους ερευνητές για να µεταφέρουν τον «παλµό» της «Ελλάδας που καινοτοµεί».

Με τον συντονισµό του ΕΚΕΤΑ (Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης) έχει ξεκινήσει το ερευνητικό έργο «DARLENE», ένα πρόγραµµα, όπως ανέφερε ο υφυπουργός Ανάπτυξης, Χρίστος ∆ήµας, ο οποίος έχει -µαζί µε τον υπουργό, Αδωνι Γεωργιάδη- τη βασική ευθύνη για την έρευνα και καινοτοµία ως αρµόδιος για το χαρτοφυλάκιο αυτό - το οποίο «αναπτύσσει ειδικά γυαλιά Επαυξηµένης Πραγµατικότητας για την Αστυνοµία αξιοποιώντας τεχνολογίες αιχµής.

Ο συνδυασµός αυτός αναµένεται να ενισχύσει σηµαντικά την αποτελεσµατικότητα των Σωµάτων Ασφαλείας στην αποτροπή και εξουδετέρωση τροµοκρατικών ενεργειών ή εγκληµατικών δραστηριοτήτων».

«Το “DARLENE” ξεκίνησε ως µια ερευνητική πρόταση, όταν αντιληφθήκαµε τις πιθανές εφαρµογές της Επαυξηµένης Πραγµατικότητας και της Τεχνητής Νοηµοσύνης στον τοµέα της ασφάλειας», τονίζουν στα «Π» ο συντονιστής του έργου, Νικόλαος ∆ηµητρίου, από το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (Θεσσαλονίκη) και ο τεχνικός υπεύθυνος, Γεώργιος Μαργέτης, από το Ιδρυµα Τεχνολογίας και Ερευνας (Ηράκλειο). «Στόχος είναι να αναπτύξουµε ένα σύστηµα που µπορεί να βοηθήσει τους αστυνοµικούς κατά της διάρκεια µιας επιχείρησης, αναλύοντας το οπτικό πεδίο τους και επισηµαίνοντας πιθανούς κινδύνους», προσθέτουν.

Υποβρυχίως

O Στέλιος Κρηνίδης, επίκουρος καθηγητής στο ∆ιεθνές Πανεπιστήµιο Ελλάδος, µιλάει στα «Π» για την «EnaliaTec», νεοφυή εταιρεία-τεχνοβλαστό που έχει στόχο να διεισδύσει σε µια «niche» αγορά µε κύριο αντικείµενο την έρευνα και ανάπτυξη υποβρύχιων τεχνολογιών κυρίως για ρηχά νερά έως 120 µέτρα, στα οποία δεν έχει δοθεί η απαραίτητη προσοχή παγκοσµίως, µε τη φιλοδοξία να εξελιχθεί σε ηγέτη στον χώρο της επιστηµονικής κατάδυσης.

«Ξεκινήσαµε από ένα ερευνητικό έργο το οποίο είχε ως σκοπό την ανάδειξη και προστασία της υποθαλάσσιας αρχαιολογικής κληρονοµιάς», σηµειώνει ο κ. Κρηνίδης. «Οµως, στην πορεία είδαµε ότι τα ερευνητικά αποτελέσµατα του έργου, όπως και άλλων έργων, µπορούν να µεταφέρουν στον υποθαλάσσιο τοµέα τεχνογνωσία από πεδία που δραστηριοποιούνται στη στεριά. Εφαρµογές όπως αρχαιολογική έρευνα, έλεγχος ρύπανσης, επιτήρηση, ακόµα και άµυνα είναι κάποια από αυτά», προσθέτει.

Στο Ιδρυµα Τεχνολογίας και Ερευνας έχουν ασχοληθεί µεθοδικά µε την καταπολέµηση περιπτώσεων διαρροής προσωπικού υλικού και δεδοµένων στο ∆ιαδίκτυο, ένα θέµα που εσχάτως έχει πάρει µεγάλες διαστάσεις. Εχουν δηµιουργήσει ένα καινοτόµο εργαλείο -το Revenge Porn Helpline-, το οποίο µπορούν να χρησιµοποιήσουν οι χρήστες, σε περίπτωση που εντοπίσουν στο ∆ιαδίκτυο υλικό που απεικονίζει κάποια προσωπική τους στιγµή.

Οπως δηλώνει στα «Π» η Βιβή Φραγκοπούλου, συντονίστρια Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς ∆ιαδικτύου του ΙΤΕ, «το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς ∆ιαδικτύου του Ιδρύµατος Τεχνολογίας και Ερευνας εργάζεται συστηµατικά και πρωτοπόρα για την ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για θέµατα ασφαλούς πλοήγησης στο ∆ιαδίκτυο. Λόγω και των διαστάσεων που λαµβάνει το τελευταίο διάστηµα το φαινόµενο µη συναινετικού διαµοιρασµού προσωπικού περιεχοµένου στο ∆ιαδίκτυο, µέσα από τη SafeLine.gr αναζητούσαµε τρόπους στήριξης του κοινού.

Χάρη στη στενή συνεργασία που διατηρούµε µε άλλα ευρωπαϊκά κέντρα -υπό τη σκέπη των οργανισµών INSAFE και INHOPE- καταφέραµε να φέρουµε στην Ελλάδα το «StopNCII.org» το οποίο θεωρούµε ότι έχει τη δυνατότητα να καταστεί ένα αποτελεσµατικό βήµα καταπολέµησης αυτού του φαινοµένου».

Κλιματική αλλαγή

Μέσω του CLIMPACT, η επιστήµη τίθεται στην υπηρεσία της Πολιτείας και της κοινωνίας για την αντιµετώπιση της κλιµατικής αλλαγής.

Συντονιστής της προσπάθειας είναι ο πρόεδρος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Εµµανουήλ Πλειώνης, και επιστηµονικός υπεύθυνος ο Νικόλαος Μιχαλόπουλος.

Μιλώντας στα «Π», εξηγούν πως «το δίκτυο CLIMPACT αποτελείται από έντεκα εµβληµατικούς, εθνικούς, επιστηµονικούς φορείς και πιο συγκεκριµένα την Ακαδηµία Αθηνών, το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήµιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, το Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστηµών «∆ηµόκριτος», το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήµιο Κρήτης, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Ερευνητικό Κέντρο ΑΘΗΝΑ και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, µε συντονιστή φορέα το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ενώ έχουν εισχωρήσει στο δίκτυο ως διασυνδεδεµένοι οι φορείς ΕΛΓΟ ∆ήµητρα, το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας και το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών».

Γήρανση

Σε µια άλλη σηµαντική εξέλιξη, πάλι µε ελληνική «σφραγίδα», ερευνητές του ΙΤΕ κατάφεραν να ρίξουν φως στον µηχανισµό της ρύθµισης της γήρανσης µέσω επαναπροσδιορισµού του µεταβολισµού.

Η έρευνά τους φωτίζει έναν νέο µηχανισµό ρύθµισης της γήρανσης, µέσω επαναπρογραµµατισµού του κυτταρικού µεταβολισµού, και αναµένεται να βοηθήσει στην ανάπτυξη εφαρµογών µε στόχο την αντιµετώπιση µεταβολικών νοσηµάτων και παθολογιών που συνοδεύουν τη γήρανση.

Τα συµπεράσµατα της µελέτης είναι καθοριστικής σηµασίας για την κατανόηση της γήρανσης στον άνθρωπο και αναµένεται να αξιοποιηθούν για την αντιµετώπιση συνοδών νοσηµάτων, τα οποία χαρακτηρίζονται από µεταβολικές διαταραχές, µε στοχευµένες θεραπευτικές παρεµβάσεις, έχοντας ως στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις µεγάλες ηλικίες.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη και ο ψηφιακός βοηθός για την COVID


ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ “Αρχιµήδης” - ερευνητικό κέντρο “Αθηνά” βλέπουµε την πλήρη ανάπτυξη ερευνητικής δοµής µε αντικείµενο την Τεχνητή Νοηµοσύνη, την επιστήµη δεδοµένων και τους αλγορίθµους.

«Η ερευνητική µονάδα “Αρχιµήδης” αποτελεί ένα όνειρο που είχαµε µε τον Χρίστο Παπαδηµητρίου και τον Κωνσταντίνο ∆ασκαλάκη εδώ και χρόνια και το οποίο µε τη βοήθεια της ελληνικής Πολιτείας γίνεται πραγµατικότητα», δηλώνει στα «Π» ο καθηγητής και ερευνητής Τίµος Σελλής.

«Συγχρόνως, αποτελεί και ένα µεγάλο στοίχηµα για εµάς, αλλά και για όλη την ελληνική ερευνητική κοινότητα, να καταστήσουµε τον “Αρχιµήδη” σηµείο αναφοράς διεθνώς στον πολύ σηµαντικό χώρο της Τεχνητής Νοηµοσύνης.

Η ενθουσιώδης ανταπόκριση που είχαµε µέχρι τώρα αυξάνει τις προσδοκίες µας για την επίτευξη του στόχου και την προσφορά µας στην πρόοδο της πατρίδας µας», τονίζει. Ενα success story θεωρείται και το Τεχνολογικό Πάρκο «Λεύκιππος» - ΕΚΕΦΕ «∆ηµόκριτος» (Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστηµών), όπου γίνεται παροχή υπηρεσιών θερµοκοιτίδας τόσο σε νεοφυείς επιχειρήσεις και spinoffs όσο και σε εταιρείες που στοχεύουν στην ανάπτυξη καινοτόµας δραστηριότητας και την αξιοποίηση προϊόντων έρευνας και τεχνολογίας.

Προσφέρεται, µε αυτόν τον τρόπο, ένα επιστηµονικό περιβάλλον συνεργασίας για την ανάπτυξη και την εµπορευµατοποίηση καινοτόµων τεχνολογικών προϊόντων υψηλής προστιθέµενης αξίας. Οπως τονίζει η Σοφία Μαγκιά, υπεύθυνη του γραφείου καινοτοµίας στο κέντρο, «στον “∆ηµόκριτο” αντιµετωπίζουµε τον “Λεύκιππο” ως αναπόσπαστο κοµµάτι του οικοσυστήµατος, όπου µικρές νεοφυείς εταιρείες και spin-off συνυπάρχουν µε εταιρείες πιο ώριµες και όλες µαζί στέκονται επάξια δίπλα σε κολοσσούς.

Η κοινή συνισταµένη είναι η συνεργασία µε τις ερευνητικές οµάδες, που δηµιουργεί πολλαπλασιαστικά οφέλη, στην οποία συµµετέχει ενεργά το Γραφείο Καινοτοµίας και η προσήλωση στον στόχο!». ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ Ο Νάσος Κατσαµάνης είναι επικεφαλής της οµάδας διαλογικών συστηµάτων του «Αθηνά» και µιλάει στα «Π» για τη «Θεανώ», την ψηφιακή βοηθό για τον κορονοϊό: «Εχει περάσει λίγο περισσότερο από ένας χρόνος από τότε που η οµάδα µας έκανε διαθέσιµη τη “Θεανώ” στο ευρύ κοινό. Η “Θεανώ” είναι η ψηφιακή βοηθός του “Αθηνά” για την COVID-19.

Είναι συνδεδεµένη µε αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης στο ∆ιαδίκτυο (όπως είναι η ιστοσελίδα του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας ή η ιστοσελίδα του ΕΟ∆Υ) και µπορεί να συζητήσει µε τους χρήστες για να τους ενηµερώσει για τη διάδοση της ασθένειας, να απαντήσει σε συχνές ερωτήσεις τους και να δώσει πληροφορίες για ανοιχτά φαρµακεία στην περιοχή ή συµβουλές για το πώς να παραµείνει κάποιος υγιής. Είναι βασισµένη σε τεχνολογίες Τεχνητής ∆ιαλογικής Νοηµοσύνης (Conversational A.I.) για κατανόηση φυσικής γλώσσας, αναγνώριση των προθέσεων του χρήστη και διαχείριση της συζήτησης.

Ξεκινήσαµε να την αναπτύσσουµε λίγο µετά το αρχικό ξέσπασµα της πανδηµίας θεωρώντας ότι µια τέτοια ψηφιακή βοηθός θα µπορούσε να βοηθήσει σηµαντικά στην ουσιαστικότερη ενηµέρωση του κόσµου και στον περιορισµό της παραπληροφόρησης».


Δημοσιεύτηκε στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ στις 5 Φεβρουαρίου 2022