Σύμφωνα με την έκθεση για τη θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας απέναντι στο νόμο της Παγκόσμιας Τράπεζας με τίτλο «Women, business and the law» για το 2022, η Ελλάδα βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην ισότητα των δύο φύλων και για πρώτη φορά συγκαταλέγεται στις 12 χώρες με πλήρη νομική ισότητα ανδρών-γυναικών.

Η εξίσωση των γονικών δικαιωμάτων των εργαζομένων

Ωστόσο η υφυπουργός Εργασίας και αρμόδια για τη δημογραφική πολιτική και τα θέματα οικογένειας, Μαρία Συρεγγέλα επισημαίνει ότι έχουμε ακόμη δρόμο για ουσιαστική ισότητα.

Το Βέλγιο, η Δανία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ισλανδία, η Ισπανία, ο Κανάδας, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Πορτογαλία, η Σουηδία και η Ελλάδα είναι οι μόλις δώδεκα χώρες παγκοσμίως που συγκέντρωσαν το 100% της βαθμολογίας στον δείκτη για την νομική ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Η μεταρρύθμιση που έκανε την διαφορά ήταν η εξίσωση των γονικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, σύμφωνα με την οποία, για παράδειγμα, θεσπίστηκε η άδεια πατρότητας δεκατεσσάρων ημερών μετ’ αποδοχών.

«Στόχος των νέων αδειών που θεσπίστηκαν με τον εργασιακό νόμο (όπως η άδεια πατρότητας ή η γονική άδεια ως ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα κάθε γονέα) είναι ο ισομερής καταμερισμός των οικογενειακών ευθυνών ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες. Δεν θέλουμε το βάρος της οικογένειας να πέφτει μόνο στις γυναίκες. Αν οι άνδρες συμμετέχουν στις οικογενειακές υποχρεώσεις, διευκολύνουμε τις γυναίκες να παραμείνουν στην αγορά εργασίας μετά την απόκτηση των παιδιών τους και ενισχύουμε τη γυναικεία απασχόληση» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρία Συρεγγέλα, στην ατζέντα της οποίας εντάσσονται τα ζητήματα ισότητας των φύλων.

Θεραπεύει μια εργασιακή διάκριση εις βάρος των γυναικών

Επιπλέον, η θέσπιση ίσων δικαιωμάτων επιχειρεί να θεραπεύει ακόμα μια εργασιακή διάκριση εις βάρος των γυναικών. Όπως εξηγεί η ίδια, «με τις νέες άδειες που θεσπίσαμε για τους άνδρες, αίρουμε ή τουλάχιστον αποδυναμώνουμε τα αντικίνητρα για προσλήψεις γυναικών. Μέσω ρυθμίσεων για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής/οικογενειακής ζωής, αλλά και μέσω της δημιουργίας κινήτρων για τους άνδρες να κάνουν χρήση αδειών και διευκολύνσεων για τη φροντίδα της οικογένειας, ενισχύουμε στην πράξη την εφαρμογή της αρχής της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων».

Η άδεια πατρότητας δεκατεσσάρων ημερών που ψηφίστηκε στην Ελλάδα έφερε τη χώρα μας και στην πέμπτη θέση μεταξύ των κρατών μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Η πρόβλεψη της αντίστοιχης ευρωπαϊκής οδηγίας ήταν για δέκα ημέρες. Ακόμα, για πρώτη φορά θεσπίστηκε γονική άδεια τεσσάρων μηνών, εκ των οποίων οι δυο θα πληρώνονται από τον ΟΑΕΔ, ως ατομικό και αμεταβίβαστο δικαίωμα κάθε γονέα, ώστε άνδρες και γυναίκες να έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν από κοινού στις οικογενειακές υποχρεώσεις. Ο στόχος πίσω από τις ρυθμίσεις, σύμφωνα με την υφυπουργό, είναι «η προώθηση μέτρων για την εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και την ουσιαστική ισότητα των φύλων που δεν κάνει απλώς τη ζωή των γυναικών ευκολότερη, αλλά αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και την ευημερία ολόκληρης της κοινωνίας».

Η νομοθετική ισότητα δεν συνεπάγεται και πραγματική ισότητα

Όμως η νομοθετική ισότητα, όπως είναι προφανές δεν συνεπάγεται, ούτε εγγυάται την πραγματική ισότητα. «Αν και έχουν γίνει σημαντικά βήματα στην ισότητα των φύλων, έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε μέχρι οι γυναίκες στην Ελλάδα να είναι όχι μόνο τυπικά αλλά και ουσιαστικά ισότιμες με τους άντρες. Γι αυτό εμείς συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για να διασφαλίσουμε συνθήκες σταθερότητας και ανάπτυξης για όλες και όλους και να εξαλείψουμε βαθιά ριζωμένες πρακτικές και στερεότυπα, καθώς και ανισότητες και διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λόγω του φύλου τους» υπογραμμίζει η κα Συρεγγέλα.

Σε αυτή την κατεύθυνση, πρόσφατα κυρώθηκε στη χώρα μας η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για τη βία και την παρενόχληση στο χώρο εργασίας, με στόχο τη δημιουργία κουλτούρας μηδενικής ανοχής σε αυτά τα φαινόμενα στους εργασιακούς χώρους και την κοινωνία συνολικά. Πρόκειται για ένα ακόμα βήμα που συμπληρώνει το υπάρχον δίκτυο δομών, συμβουλευτικών κέντρων, ξενώνων φιλοξενίας και την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 για την προστασία και στήριξη των γυναικών που υφίστανται βία.

Δεν εξαντλείται στις κανονιστικές διατάξεις

«Στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σχεδιάζουμε μία συνεκτική και ουσιαστική πολιτική που προωθεί την ισότητα ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας, προστατεύει τη μητρότητα και στηρίζει όσους επιθυμούν να δημιουργήσουν οικογένεια. Υλοποιούμε έργα και δράσεις με σκοπό να κάνουμε πράξη την ισότητα των φύλων και η δέσμευσή μας αποτυπώνεται και στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025 που αποτελεί έναν οδικό χάρτη των προσπαθειών της πολιτείας για την επίτευξη ουσιαστικής ισότητας. Μίας ισότητας που δεν εξαντλείται μόνο σε κανονιστικές διατυπώσεις, αλλά αντίθετα στοχεύει στο παρόν και το μέλλον των γυναικών, μέσα από πολιτικές και πρωτοβουλίες που αναδιαμορφώνουν και βελτιώνουν την καθημερινότητά τους» καταλήγει η υφυπουργός Εργασίας Μαρία Συρεγγέλα.