Μέχρι το 2019 ένα σηµαντικό πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης στον τοµέα της πολιτικής προστασίας αποτελούσε η αξιοποίηση τεχνολογικών εργαλείων για την έγκαιρη ειδοποίηση των πολιτών σχετικά µε κινδύνους και φυσικές καταστροφές . Κεντρικός άξονας σε αυτή τη συζήτηση ήταν το περίφηµο 112, το οποίο την τελευταία τριετία έχει µπει για τα καλά στη ζωή µας.

Το 112 είναι ο ευρωπαϊκός αριθµός έκτακτης ανάγκης, ο οποίος λειτουργεί σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση για οποιοδήποτε περιστατικό ανάγκης. Σε αυτά τα περιστατικά υπάγονται όσα σχετίζονται µε την Αστυνοµία, το Πυροσβεστικό και το Λιµενικό Σώµα, το ΕΚΑΒ, την Εθνική Τηλεφωνική Γραµµή SOS 1056 και την Ευρωπαϊκή Γραµµή για τα εξαφανισµένα παιδιά 116000. Μέχρι και τα µέσα του 2019 το 112 λειτουργούσε αποκλειστικά για εισερχόµενες κλήσεις.

Έτσι, όποιος πολίτης χρειαζόταν να ζητήσει βοήθεια για ένα περιστατικό, µπορούσε να καλεί το 112, µε τους χειριστές να απαντούν στα ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά. Ωστόσο, η λειτουργία αποστολής ειδοποιήσεων παρέµενε ακόµα ανενεργή – δεν υπήρχε, δηλαδή, η δυνατότητα να «πηγαίνει» το 112 στους πολίτες.

Παρά τα βήµατα που γίνονταν προς την πιλοτική λειτουργία των εξερχόµενων ειδοποιήσεων, µια πληθώρα τεχνικών εκκρεµοτήτων καθυστερούσε την ενεργοποίηση όλων των λειτουργιών του 112.

Η πιο βασική από τις εκκρεµότητες αυτές είχε να κάνει µε την ενεργοποίηση της δυνατότητας λήψης ειδοποιήσεων κυψέλης σε όλα τα έξυπνα κινητά που λειτουργούσαν στην Ελλάδα. Επιπλέον, όσον αφορά τις εσωτερικές κλήσεις δεν ήταν διαθέσιµη η δυνατότητα αυτοµατοποιηµένου γεωεντοπισµού και απευθείας διασύνδεσης µε τους Φορείς Εκτακτης Ανάγκης.


Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΛΛΑΓΗ

Στα µέσα του Ιουλίου του 2019 ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκίνησε έναν κύκλο επισκέψεων στα υπουργεία. Ενας από τους πρώτους σταθµούς του ήταν το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης (µαζί µε το υπουργείο Παιδείας).

Συγκεκριµένα, στις 12 Ιουλίου ο πρωθυπουργός άκουγε τον Κυριάκο Πιερρακάκη να δηλώνει ότι το 112 «θα έχει ολοκληρωθεί µέχρι το τέλος του χρόνου». Με τις µνήµες του 2018 ακόµα νωπές, κρίθηκε αναγκαίο να υπάρξει µια «ενδιάµεση λύση» µέχρι την ενεργοποίηση όλων των λειτουργιών του 112.

Με τη συµβολή της Γενικής Γραµµατείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδροµείων και των τηλεπικοινωνιακών το υπουργείο Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης έθεσε σε λειτουργία µέσα σε λιγότερο από έναν µήνα το σύστηµα αποστολής SMS σε συγκεκριµένες περιοχές, για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Αυτό ήταν και το πρώτο κερδισµένο στοίχηµα του Κυριάκου Πιερρακάκη, ο οποίος έδωσε ένα πρώτο δείγµα τού πώς κανείς «σκέφτεται έξω από το κουτί».

Τηρώντας τα χρονοδιαγράµµατα, το 112 µπήκε σε πλήρη λειτουργία πριν από το τέλος του 2019. Η τελευταία αλλά πολύ κρίσιµη «πινελιά» που έλειπε ήταν να αναβαθµίσει η Apple το λογισµικό της στην Ελλάδα ως προς τη δυνατότητα λήψης εµπλουτισµένων µηνυµάτων.

Με τον τρόπο αυτόν το 112 µπορούσε πλέον να αποστέλλει ειδοποιήσεις στις συσκευές όλων των κατασκευαστών.

Τις τελευταίες ηµέρες του 2019 το 112 παραδόθηκε σε πλήρη λειτουργικότητα στην Πολιτική Προστασία, η οποία έκτοτε είναι αρµόδια για το πότε θα αποστέλλονται ενηµερώσεις, πού θα αποστέλλονται και µε τι περιεχόµενο. Εκτοτε, οι ειδοποιήσεις του 112 έχουν λειτουργήσει έγκαιρα σε πλήθος περιπτώσεων –κυρίως πυρκαγιών και έντονων βροχοπτώσεων–, συµβάλλοντας στον δραστικό περιορισµό του αριθµού των θυµάτων από φυσικές καταστροφές.

Μία ακόµα εκδοχή του 112 γνωρίσαµε και µέσα στην πανδηµία. Στις 17 Μαρτίου 2020, όταν έκαναν την εµφάνισή τους τα πρώτα κρούσµατα, όλα τα κινητά στην Ελλάδα έλαβαν µήνυµα µε συνοπτικές οδηγίες προφύλαξης. Τους επόµενους µήνες η ίδια πρακτική συνεχίστηκε, µε µηνύµατα σε συγκεκριµένες περιοχές µε υψηλό ιικό φορτίο, όπου οι κάτοικοι ενηµερώνονταν είτε για έκτακτα µέτρα είτε για την ανάγκη να επιδείξουν αυξηµένη προσοχή. Αναµφίβολα, τόσο η ίδια η υλοποίηση του 112 όσο και ο τρόπος που προσέγγισε η κυβέρνηση το θέµα πιστώνονται στον Κυριάκο Πιερρακάκη.

*Δημοσιεύθηκε στα «Παραπολιτικά» στις 30/07/2022