Τρεις δικαστικές έρευνες «τρέχουν» για την υπόθεση της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη , με δικαστές και εισαγγελείς να επιχειρούν να ρίξουν φως στα αίτια και να καταλογίσουν ευθύνες στους υπαιτίους.

Στόχος τους, να αποδώσουν ποινικές ευθύνες σε εκείνους που βρίσκονταν σε θέσεις-κλειδιά το μοιραίο βράδυ, αλλά και σε όσους διαχρονικά άφηναν τον ελληνικό σιδηρόδρομο στην τύχη του, «όποιοι και αν είναι, όπου και αν ανήκουν, από όπου και αν προέρχονται, ό,τι και να εκπροσωπούν», όπως ζήτησε από την πρώτη στιγμή και ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος.

Η βασική έρευνα για την υπόθεση, που αφορά τα όσα έγιναν, αλλά και δεν έγιναν, στα Τέμπη το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, διενεργείται από τις δικαστικές Αρχές της Λάρισας. Εποπτεύων των ερευνών μετά την παραγγελία του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου είναι ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας, Σταμάτης Δασκαλόπουλος, ο οποίος και ζήτησε τον ορισμό ειδικών εφετών ανακριτών, τακτικού και επίκουρου, στην υπόθεση.

Συντονισμένες κινήσεις

Από την πρώτη στιγμή που η υπόθεση έφτασε στα χέρια των δικαστών και των εισαγγελέων έγιναν συντονισμένες και άμεσες κινήσεις, προκειμένου να διερευνηθούν όλες οι πτυχές του σιδηροδρομικού δυστυχήματος. Δόθηκε εντολή για μια σειρά από σημαντικές δικονομικές ενέργειες, απολογήθηκε και προφυλακίστηκε ο 59χρονος, ενώ ακόμα τρεις εμπλεκόμενοι, ο προϊστάμενος Γ’ Επιθεώρησης του ΟΣΕ, αρμόδιος για τις βάρδιες, και οι δύο σταθμάρχες που έφυγαν από τη θέση τους πριν από τη λήξη του ωραρίου στις 11 το βράδυ, κατέστησαν κατηγορούμενοι, καθώς ασκήθηκε σε βάρος τους συμπληρωματική ποινική δίωξη.

Τα αδικήματα

Οι νέοι κατηγορούμενοι αντιμετωπίζουν τα ίδια αδικήματα με τον 59χρονο, αυτά της διατάραξης συγκοινωνιών, που τιμωρείται με ποινή κάθειρξης από δέκα έτη μέχρι ισόβια κάθειρξη, και της ανθρωποκτονίας και σωματικής βλάβης εξ αμελείας, κατά συρροή. Ο 63χρονος επιθεωρητής μάλιστα έκανε και μια πρώτη τοποθέτηση, επιρρίπτοντας αλλού τις ευθύνες.

Μέσω δελτίου Τύπου του δικηγόρου του, Γιάννη Γλύκα, έκανε λόγο για «πολλαπλά λάθη», «εγκατάλειψη θέσεων εν ώρα υπηρεσίας», «μη έγκαιρη και επιβεβλημένη ενημέρωση» περί εισόδου στη γραμμή καθόδου και «ολιγωρία στην εγκατάσταση του συστήματος τηλεδιοίκησης και των έργων σηματοδότησης». Σε κάθε περίπτωση, η έρευνα των δικαστικών Αρχών συνεχίζεται, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες των «Π» σημαντικά στοιχεία προκύπτουν από την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου όλων των εμπλεκομένων στην τραγωδία, που ζητήθηκε από την πρώτη στιγμή από τις δικαστικές Αρχές, ενώ και η πλήρης έκθεση των δύο πραγματογνωμόνων, όταν ολοκληρωθεί, αναμένεται να δώσει απαντήσεις, καλύπτοντας τα κενά που υπάρχουν από τις μαρτυρίες.

Οι ενδείξεις

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα πάντως δεν προκύπτει πως υπήρχε κάποιο πρόβλημα στην κονσόλα με τα κλειδιά για τις αλλαγές στις τροχιές των τρένων, μπροστά από την οποία κάθεται ο σταθμάρχης, παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς του 59χρονου κατηγορουμένου. Πάντως, όπως τονίζουν δικαστικές πηγές στα «Π», η άμεση και εις βάθος διαλεύκανση της υπόθεσης αποτελεί προτεραιότητα για τη Δικαιοσύνη και επισημαίνουν ότι στο πλαίσιο αυτό κατατέθηκε το αίτημα από τον κ. Δασκαλόπουλο για τον ορισμό ειδικού και επίκουρου εφέτη ανακριτή, στους οποίους θα ανατεθεί η διερεύνηση των συνθηκών και των αιτιών της σιδηροδρομικής τραγωδίας στα Τέμπη.

Η διενέργεια της έρευνας από ανώτερο σε βαθμό, εμπειρότερο ανακριτή κρίνεται επιβεβλημένη, σε αυτό το στάδιο, από τον κ. Δασκαλόπουλο λόγω των τεράστιων και πολυσύνθετων ευθυνών που ανακύπτουν στη συγκεκριμένη υπόθεση και που, κατά τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας, επιβάλλεται να εξεταστούν σύντομα και ενδελεχώς. Παράλληλα, σύμφωνα με δικαστικούς κύκλους, με αυτόν τον τρόπο θα επιταχυνθεί η έρευνα, καθώς ο δικαστής που θα οριστεί θα απαλλαγεί από τα άλλα του καθήκοντα.

Διαφορετική άποψη

Πάντως, διαφορετική άποψη εκφράστηκε από τον ποινικολόγο Αλέξη Κούγια, ο οποίος εκπροσωπεί τους συγγενείς εννέα θυμάτων της τραγωδίας και ζήτησε να μην αντικατασταθεί η ανακρίτρια που διενεργεί την έρευνα, αλλά να οριστεί και δεύτερος τακτικός ανακριτής για την όσο το δυνατόν ταχύτερη διεξαγωγή και ολοκλήρωση της ανακριτικής διαδικασίας. Στο παρελθόν, και τουλάχιστον τα τελευταία 15 έτη, πάντως, ειδικός εφέτης ανακριτής ορίστηκε για μια σειρά σημαντικών υποθέσεων που απασχόλησαν την κοινή γνώμη.

Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, αυτός ο θεσμός λειτούργησε εξαιρετικά επιτυχημένα, όπως στη δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης της Χρυσής Αυγής, που οδήγησε και στην πρωτοβάθμια καταδίκη των στελεχών και των μελών της για το αδίκημα της εγκληματικής οργάνωσης. Αλλες έρευνες που ανατέθηκαν σε εφέτες ανακριτές αφορούσαν τις υποθέσεις του παραδικαστικού κυκλώματος, των ομολόγων, της Μονής Βατοπαιδίου, της Siemens και παλαιότερα την υπόθεση του σεισμού στην Αθήνα και του ναυαγίου του «Σάμινα».

Η σύμβαση 717

Την ίδια στιγμή, τα όσα έγιναν ή δεν έγιναν στον ΟΣΕ τα προηγούμενα χρόνια αποτελούν αντικείμενο διερεύνησης από δύο άλλες Εισαγγελίες. Συγκεκριμένα, η Οικονομική Εισαγγελία και η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διενεργούν ξεχωριστές έρευνες για την ευθύνη των ιθυνόντων στον ΟΣΕ, οι οποίες μάλιστα εξελίσσονται με γρήγορους ρυθμούς. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά από τον περασμένο Νοέμβριο τη Σύμβαση 717 του 2014 για την τηλεδιοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ, θυγατρικής του ΟΣΕ, για τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Στο πλαίσιο αυτό, έχει ζητήσει ήδη από ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων να ερευνήσουν το ζήτημα και έχουν κατατεθεί τα πρώτα στοιχεία. Παράλληλα, τρεις επίκουροι εισαγγελείς οικονομικού εγκλήματος μετά και την παραγγελία του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου, ερευνούν τέσσερις συμβάσεις την περίοδο 2005-2015 για τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού δικτύου, οι οποίες είτε καθυστέρησαν είτε δεν υλοποιήθηκαν όπως έπρεπε.

Επίσης, τις επόμενες ημέρες ο κ. Ντογιάκος θα αποφασίσει εάν θα ανοίξει νέα έρευνα και για το πολύνεκρο δυστύχημα στο Αδενδρο Θεσσαλονίκης το 2017, ενώ δύο μήνες πριν το δυστύχημα στα Τέμπη είχε ανοίξει η μάχη των αγωγών, με τη Hellenic Train να στρέφεται κατά του ΟΣΕ και να ζητάει να της καταβάλει 1.149.000 ευρώ για έργα συντήρησης του σιδηροδρομικού δικτύου που δεν είχε κάνει, ως ώφειλε.



*Δημοσιεύτηκε στα Παραπολιτικά στις 11 Μαρτίου 2023.