ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
«Καταπέλτης» για ευθύνες Τόσκα ο πραγματογνώμονας των οικογενειών των θυμάτων στο Μάτι
Ο μάρτυρας τόνισε πως κατά τη διάρκεια των τραγικών γεγονότων, κατά τα οποία βρήκαν τραγικό θάνατο 104 συνάνθρωποί μας, στο ΕΣΚΕ βρίσκονταν η πολιτική και η φυσική ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος
Τα όσα έλαβαν χώρα στις 23 Ιουλίου 2018
στο ΕΣΚΕ, το συντονιστικό όργανο του Πυροσβεστικού Σώματος, φώτισε κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας της κατάθεσής του στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Αθήνας ο πραγματογνώμονας των οικογενειών των θυμάτων, Ανδριανός Γκουρμπάτσης, αντιστράτηγος του Πυροσβεστικού Σώματος ε.α.
Ο μάρτυρας τόνισε πως κατά τη διάρκεια των τραγικών γεγονότων, κατά τα οποία βρήκαν τραγικό θάνατο 104 συνάνθρωποί μας, στο ΕΣΚΕ βρίσκονταν η πολιτική και η φυσική ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ο μάρτυρας μάλιστα είπε πως όπως προκύπτει από τις συνομιλίες που καταγράφηκαν εκείνη την ημέρα ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, παρενέβαινε, αν και δεν προβλέπεται, και στο επιχειρησιακό κομμάτι. «Εκ του νόμου δεν προβλέπεται κανένα πολιτικό πρόσωπο να βρίσκεται εκεί. Οι πολιτικοί ωστόσο πηγαίνουν εκεί από ενδιαφέρον για να ενημερώνονται, όμως δεν παρεμβαίνουν επιχειρησιακά. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν επικοινωνίες π.χ. του διοικητή του ΕΣΚΕ Φωστιέρη, ο οποίος ακούγεται να λέει για τα εναέρια μέσα θα μιλήσω με τον υπουργό. Θεωρώ ότι ο κ. Τόσκας παρενέβαινε επιχειρησιακά», τόνισε ο μάρτυρας απαντώντας σε ερωτήσεις συνηγόρου υποστήριξης της κατηγορίας.
Ο μάρτυρας εξήγησε επίσης πως εκείνη την ημέρα δεν έγιναν βασικές κινήσεις από την πλευρά των επιτελούντων σχετικά με τη συντονισμένη απομάκρυνση των κατοίκων, την εναέρια επιτήρηση, την απουσία των εναέριων μέσων αλλά και των μέσων διάσωσης.
Ο πραγματογνώμονας των οικογενειών των θυμάτων ξεκαθάρισε μάλιστα πως μέχρι τις 5:30 το απόγευμα που η φωτιά διασπάστηκε σε δύο μέτωπα έπρεπε η Πυροσβεστική να είχε ενεργοποιήσει τα εναέρια μέσα που είχε στη διάθεσή της. «Τότε μπορούσαν να δράσουν τα εναέρια μέσα. Εκεί είναι το καθοριστικό. Εκεί έπρεπε να αναχαιτιστεί η φωτιά (…)Ανεξάρτητα εάν έγινε η εισήγηση ή όχι, η Πυροσβεστική έπρεπε να ενεργήσει με πολλά οχήματα για τη διάσωση των ανθρώπων. Ήξεραν πως η κατεύθυνση του ανέμου ήταν δυτική. Όφειλε ο μηχανισμός να είναι προετοιμασμένος να σώσει κόσμο», τόνισε ο μάρτυρας.
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και στη «στρατιωτική», όπως χαρακτηριστικά είπε, πειθαρχία των αξιωματικών της Πυροσβεστικής για να εξηγήσει την ιεραρχική λειτουργία του Π.Σ.
Σε ερώτηση μάλιστα του εισαγγελέα ποιος έχει την τελική ευθύνη για τις αποφάσεις που λαμβάνονται, τόνισε: «Ο αρχηγός προΐσταται όλων. Ο αρχηγός υποβοηθιέται από τους υπαρχηγούς. Στον επιχειρησιακό αρχηγό έχει δώσει την ευθύνη του ΕΣΚΕ, υπηρεσίας πλωτών μέσων, εναέριων μέσων κ.λπ. Επίσης, το ΕΣΚΕ έχει τον δικό του διοικητή και συγκροτείται από τρεις υπηρεσίες».
Εισαγγελέας: Εάν κάποιος έχει άλλη γνώμη ή άποψη τι γίνεται;
Μάρτυρας: Έχουμε πειθαρχία στρατιωτική. Κάνεις αυτό που έχεις να κάνεις και στη συνέχεια εάν έχεις διαφωνία, κάνεις αναφορά. Αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω.
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και στη μη ενημέρωση των κατοίκων από την Π.Σ. για τον επικείμενο κίνδυνο, πέρα από τη μη λήψη απόφασης για την οργανωμένη εκκένωση. «Ή δίνεις εντολή απομάκρυνσης μέχρι τις 17:30 ή κάνεις διάσωση για να σώσεις τον κόσμο. Εγώ αυτό ξέρω», τόνισε ο πραγματογνώμονας, απαντώντας σε ερωτήσεις συνηγόρων υποστήριξης της κατηγορίας.
Όπως εξήγησε ο μάρτυρας, τότε το «112» δεν λειτουργούσε όπως σήμερα, ωστόσο «το έλαχιστο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να ενημερώσουν τους πολίτες. Το ελικόπτερο του Π.Σ. έχει μεγαφωνικό. Το ελικόπτερο της Αστυνομίας έχει επίσης μεγαφωνικό σύστημα πιο ενισχυμένο από το δικό μας. Μάλιστα, τότε, είχε κάνει και δηλώσεις ο Τόσκας πως τα επιχειρησιακά μέσα Αστυνομίας εντάσσονται στον σχεδιασμό Π.Σ. Αυτές τις δηλώσεις τις έκανε στην άσκηση διά πυρός του Πυροσβεστικού Σώματος που γίνεται κάθε Μάιο».
Ο μάρτυρας ξεκαθάρισε στην κατάθεσή του πως εάν είχε γίνει εναέρια επιτήρηση από τα ενδεδειγμένα εναέρια μέσα θα μπορούσε η φωτιά να είχε εντοπιστεί νωρίτερα.
«Είναι ατελέσφορη η προσπάθεια που έγινε με το αεροσκάφος της αερολέσχης για εναέρια επιτήρηση, το οποίο δεν αντιλήφθηκε τη φωτιά. Εάν σηκωνόταν όπως γινόταν παλιότερα, δύο καναντέρ, ένα στον νότιο και ένα στον βόρειο τομέα, δεν θα συνέβαινε αυτό. Εάν εφαρμοζόταν αυτό το σύστημα, θα έβλεπαν τις φωτιές εκείνη την ημέρα», τόνισε ο πραγματογνώμονας.
Επιπλέον, ο πραγματογνώμονας στηλίτευσε και το γεγονός πως ο τότε διοικητής του ΕΣΚΕ δεν κάλεσε σε γενική επιφυλακή με αποτέλεσμα παρά την επικινδυνότητα της ημέρας να μην υπάρχει επαρκές προσωπικό. «Γι' αυτό κάποια στιγμή έχασαν την ψυχραιμία τους και έβριζαν τον κόσμο», τόνισε ο μάρτυρας.
«Μερική επιφυλακή ίσον τίποτα! Έπρεπε να γίνει γενική επιφυλακή, να έρθει κόσμος να στελεχώσει οχήματα. Εδώ κινητοποιήθηκαν μόνο 33 υδροφόρα. Είχαμε αυτοκίνητα και δεν είχαμε κόσμο να τα επανδρώσει. Ο κ. Φωστιέρης (διοικητής ΕΣΚΕ) μπορούσε από στάδιο 2 να το πάει 3. Στη γενική επιφυλακή σε περίπου μία ώρα φτάνει το προσωπικό. Όταν τη διατάσεις 17:30, μέχρι να φτάσουν στις θέσεις τους, πάει ο κόσμος κάηκε. Ο αρχηγός και υπαρχηγός μπορούν να διατάξουν γενική επιφυλακή. Για την Αττική και ο περιφερειάρχης μπορούσε να διατάξει», τόνισε ο μάρτυρας.
Ο κ. Γκουρμπάτσης τόνισε επίσης πως στη συνέχεια όλες οι διαδικασίες για τη διάσωση των πολιτών έγιναν εκ των υστέρων, μετά τις 10, όταν πια υπήρχαν ήδη νεκροί.
Η κατάθεση του πραγματογνώμονα συνεχίζεται αύριο.
Ο μάρτυρας τόνισε πως κατά τη διάρκεια των τραγικών γεγονότων, κατά τα οποία βρήκαν τραγικό θάνατο 104 συνάνθρωποί μας, στο ΕΣΚΕ βρίσκονταν η πολιτική και η φυσική ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος.
Ο μάρτυρας μάλιστα είπε πως όπως προκύπτει από τις συνομιλίες που καταγράφηκαν εκείνη την ημέρα ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νίκος Τόσκας, παρενέβαινε, αν και δεν προβλέπεται, και στο επιχειρησιακό κομμάτι. «Εκ του νόμου δεν προβλέπεται κανένα πολιτικό πρόσωπο να βρίσκεται εκεί. Οι πολιτικοί ωστόσο πηγαίνουν εκεί από ενδιαφέρον για να ενημερώνονται, όμως δεν παρεμβαίνουν επιχειρησιακά. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχουν επικοινωνίες π.χ. του διοικητή του ΕΣΚΕ Φωστιέρη, ο οποίος ακούγεται να λέει για τα εναέρια μέσα θα μιλήσω με τον υπουργό. Θεωρώ ότι ο κ. Τόσκας παρενέβαινε επιχειρησιακά», τόνισε ο μάρτυρας απαντώντας σε ερωτήσεις συνηγόρου υποστήριξης της κατηγορίας.
Ο μάρτυρας εξήγησε επίσης πως εκείνη την ημέρα δεν έγιναν βασικές κινήσεις από την πλευρά των επιτελούντων σχετικά με τη συντονισμένη απομάκρυνση των κατοίκων, την εναέρια επιτήρηση, την απουσία των εναέριων μέσων αλλά και των μέσων διάσωσης.
Ο πραγματογνώμονας των οικογενειών των θυμάτων ξεκαθάρισε μάλιστα πως μέχρι τις 5:30 το απόγευμα που η φωτιά διασπάστηκε σε δύο μέτωπα έπρεπε η Πυροσβεστική να είχε ενεργοποιήσει τα εναέρια μέσα που είχε στη διάθεσή της. «Τότε μπορούσαν να δράσουν τα εναέρια μέσα. Εκεί είναι το καθοριστικό. Εκεί έπρεπε να αναχαιτιστεί η φωτιά (…)Ανεξάρτητα εάν έγινε η εισήγηση ή όχι, η Πυροσβεστική έπρεπε να ενεργήσει με πολλά οχήματα για τη διάσωση των ανθρώπων. Ήξεραν πως η κατεύθυνση του ανέμου ήταν δυτική. Όφειλε ο μηχανισμός να είναι προετοιμασμένος να σώσει κόσμο», τόνισε ο μάρτυρας.
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και στη «στρατιωτική», όπως χαρακτηριστικά είπε, πειθαρχία των αξιωματικών της Πυροσβεστικής για να εξηγήσει την ιεραρχική λειτουργία του Π.Σ.
Σε ερώτηση μάλιστα του εισαγγελέα ποιος έχει την τελική ευθύνη για τις αποφάσεις που λαμβάνονται, τόνισε: «Ο αρχηγός προΐσταται όλων. Ο αρχηγός υποβοηθιέται από τους υπαρχηγούς. Στον επιχειρησιακό αρχηγό έχει δώσει την ευθύνη του ΕΣΚΕ, υπηρεσίας πλωτών μέσων, εναέριων μέσων κ.λπ. Επίσης, το ΕΣΚΕ έχει τον δικό του διοικητή και συγκροτείται από τρεις υπηρεσίες».
Εισαγγελέας: Εάν κάποιος έχει άλλη γνώμη ή άποψη τι γίνεται;
Μάρτυρας: Έχουμε πειθαρχία στρατιωτική. Κάνεις αυτό που έχεις να κάνεις και στη συνέχεια εάν έχεις διαφωνία, κάνεις αναφορά. Αρχηγού παρόντος πάσα αρχή παυσάτω.
Ο μάρτυρας αναφέρθηκε και στη μη ενημέρωση των κατοίκων από την Π.Σ. για τον επικείμενο κίνδυνο, πέρα από τη μη λήψη απόφασης για την οργανωμένη εκκένωση. «Ή δίνεις εντολή απομάκρυνσης μέχρι τις 17:30 ή κάνεις διάσωση για να σώσεις τον κόσμο. Εγώ αυτό ξέρω», τόνισε ο πραγματογνώμονας, απαντώντας σε ερωτήσεις συνηγόρων υποστήριξης της κατηγορίας.
Όπως εξήγησε ο μάρτυρας, τότε το «112» δεν λειτουργούσε όπως σήμερα, ωστόσο «το έλαχιστο που μπορούσαν να κάνουν ήταν να ενημερώσουν τους πολίτες. Το ελικόπτερο του Π.Σ. έχει μεγαφωνικό. Το ελικόπτερο της Αστυνομίας έχει επίσης μεγαφωνικό σύστημα πιο ενισχυμένο από το δικό μας. Μάλιστα, τότε, είχε κάνει και δηλώσεις ο Τόσκας πως τα επιχειρησιακά μέσα Αστυνομίας εντάσσονται στον σχεδιασμό Π.Σ. Αυτές τις δηλώσεις τις έκανε στην άσκηση διά πυρός του Πυροσβεστικού Σώματος που γίνεται κάθε Μάιο».
Ο μάρτυρας ξεκαθάρισε στην κατάθεσή του πως εάν είχε γίνει εναέρια επιτήρηση από τα ενδεδειγμένα εναέρια μέσα θα μπορούσε η φωτιά να είχε εντοπιστεί νωρίτερα.
«Είναι ατελέσφορη η προσπάθεια που έγινε με το αεροσκάφος της αερολέσχης για εναέρια επιτήρηση, το οποίο δεν αντιλήφθηκε τη φωτιά. Εάν σηκωνόταν όπως γινόταν παλιότερα, δύο καναντέρ, ένα στον νότιο και ένα στον βόρειο τομέα, δεν θα συνέβαινε αυτό. Εάν εφαρμοζόταν αυτό το σύστημα, θα έβλεπαν τις φωτιές εκείνη την ημέρα», τόνισε ο πραγματογνώμονας.
Επιπλέον, ο πραγματογνώμονας στηλίτευσε και το γεγονός πως ο τότε διοικητής του ΕΣΚΕ δεν κάλεσε σε γενική επιφυλακή με αποτέλεσμα παρά την επικινδυνότητα της ημέρας να μην υπάρχει επαρκές προσωπικό. «Γι' αυτό κάποια στιγμή έχασαν την ψυχραιμία τους και έβριζαν τον κόσμο», τόνισε ο μάρτυρας.
«Μερική επιφυλακή ίσον τίποτα! Έπρεπε να γίνει γενική επιφυλακή, να έρθει κόσμος να στελεχώσει οχήματα. Εδώ κινητοποιήθηκαν μόνο 33 υδροφόρα. Είχαμε αυτοκίνητα και δεν είχαμε κόσμο να τα επανδρώσει. Ο κ. Φωστιέρης (διοικητής ΕΣΚΕ) μπορούσε από στάδιο 2 να το πάει 3. Στη γενική επιφυλακή σε περίπου μία ώρα φτάνει το προσωπικό. Όταν τη διατάσεις 17:30, μέχρι να φτάσουν στις θέσεις τους, πάει ο κόσμος κάηκε. Ο αρχηγός και υπαρχηγός μπορούν να διατάξουν γενική επιφυλακή. Για την Αττική και ο περιφερειάρχης μπορούσε να διατάξει», τόνισε ο μάρτυρας.
Ο κ. Γκουρμπάτσης τόνισε επίσης πως στη συνέχεια όλες οι διαδικασίες για τη διάσωση των πολιτών έγιναν εκ των υστέρων, μετά τις 10, όταν πια υπήρχαν ήδη νεκροί.
Η κατάθεση του πραγματογνώμονα συνεχίζεται αύριο.
