Μια έρευνα που προσεγγίζει την εµπειρία και τις αντιλήψεις των χρηστών του ∆ιαδικτύου αλλά και του συνολικού πληθυσµού στην Ελλάδα, εστιάζοντας στον τρόπο που αξιοποιούµε την τεχνολογία, στους αντιλαµβανόµενους κινδύνους αλλά και τις µορφές προστασίας έναντι αυτών, παρουσίασε η Vodafone σε συνεργασία µε τη Metron Analysis.

Όπως καταδεικνύουν τα ευρήµατα της έρευνας, η συντριπτική πλειονότητα θεωρεί ότι η χρήση του ∆ιαδικτύου εγκυµονεί κινδύνους (84%), ανεξαρτήτως δηµογραφικών χαρακτηριστικών, µε τους περισσότερο αναφερόµενους κινδύνους να είναι κατά σειρά: το ενδεχόµενο εξαπάτησης σε µια ηλεκτρονική συναλλαγή ή αγορά (48%), η κατάχρηση προσωπικών δεδοµένων από τρίτους (32%), η σεξουαλική κακοποίηση και εκµετάλλευση ανηλίκων (26%) και το κακόβουλο λογισµικό ή το χακάρισµα των κοινωνικών δικτύων ή/και της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (14%).
1_3

Σε σχέση µε τα µέτρα ασφαλείας που λαµβάνουν οι χρήστες του ∆ιαδικτύου για την αντιµετώπιση των κινδύνων αυτών, 2/3 (67%) δηλώνουν ότι λαµβάνουν µέτρα για την προστασία των ηλεκτρονικών αγορών και συναλλαγών τους. Ειδικότερα, οι χρήστες διαδικτύου που λαµβάνουν µέτρα προστασίας των συναλλαγών τους στην πλειονότητά τους επισκέπτονται µόνο ιστοσελίδες που γνωρίζουν (90% εξ αυτών), δεν «ανοίγουν» e-mails άγνωστων αποστολέων (88%), χρησιµοποιούν αποκλειστικά τον προσωπικό τους υπολογιστή (84%) και έχουν εγκαταστήσει λογισµικό εναντίον των ιών (79%). Είναι, ωστόσο, αξιοσηµείωτο πως 4/10 Έλληνες δηλώνουν ότι δεν έχουν επαρκή ενηµέρωση για τους κινδύνους αυτούς.
2_4

Προσωπικά δεδομένα

Ανάµεσα στους χρήστες του ∆ιαδικτύου, µόλις 1/10 δηλώνει ότι έχει πράγµατι πέσει θύµα κυβερνοεγκλήµατος (11%), ποσοστό που εµφανίζεται σχετικά πιο έντονο σε όσους ανταποκρίνονται στο προφίλ του εντατικού χρήστη. Επιπλέον, ενώ σχεδόν το σύνολο του πληθυσµού έχει ακούσει για τη ∆ιεύθυνση ∆ίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήµατος (95%), µόνο το 9% έχει απευθυνθεί σε αυτήν για θέµατα ασφάλειας στο ∆ιαδίκτυο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως, ακόµα και για τη µερίδα του πληθυσµού που έχει πέσει θύµα κυβερνοεγκλήµατος, το ποσοστό αυτό είναι χαµηλό και δεν ξεπερνά το 35%. Μάλιστα, 1/10 έχει απευθυνθεί κάπου αλλού για θέµατα ασφάλειας στο ∆ιαδίκτυο και εξ αυτών σε 1/4 περιπτώσεις έχουν καταφύγει σε φίλους και συγγενείς (25%), σε 1/5 περιπτώσεις έχουν απευθυνθεί στην Αστυνοµία (19%), στο 17% των περιπτώσεων σε κάποιον πάροχο τηλεπικοινωνιών και στο 14% σε κάποιον ειδικό ή εταιρεία Πληροφορικής. Όσον αφορά στο σκέλος της έρευνας που εστιάζει στην ασφάλεια των προσωπικών δεδοµένων, 1/2 αισθάνεται ότι, συγκριτικά µε 5 χρόνια πριν, τα προσωπικά δεδοµένα είναι λιγότερο ασφαλή. Αποτυπώνεται, επίσης, και ένα έλλειµµα πληροφόρησης, καθώς 4/10 δεν γνωρίζει ή δεν έχει ακούσει κάτι για τον Γενικό Κανονισµό Προστασίας Προσωπικών ∆εδοµένων.

Σύµφωνα µε την έρευνα, 1/4 ανησυχεί «πάρα πολύ» για τον τρόπο που οι εταιρείες και οι κρατικοί οργανισµοί χρησιµοποιούν τα δεδοµένα που συλλέγουν, ενώ σχεδόν οι µισοί δηλώνουν ότι δεν έχουν επαρκή κατανόηση για το πώς χρησιµοποιούνται τα δεδοµένα τους από τις εταιρείες και τους κρατικούς οργανισµούς. Επίσης, πάνω από 1/2 (53%) εκτιµούν ότι η συλλογή δεδοµένων από τις εταιρείες συνεπάγεται περισσότερους κινδύνους απ’ ό,τι οφέλη για τους ίδιους, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους κρατικούς οργανισµούς είναι αρκετά χαµηλότερο (39%).

Ελευθερία ή ασφάλεια

Τέλος, στο ερώτηµα «Ελευθερία ή ασφάλεια» η πλειονότητα προκρίνει την ασφάλεια (60%) έναντι της ελευθερίας (37%) και κυρίως οι γυναίκες, οι µεγαλύτερες γενιές, οι χαµηλότερες κοινωνικές τάξεις και εκπαιδευτικές βαθµίδες και οι περιστασιακοί ή οι µη χρήστες του ∆ιαδικτύου. Επίσης, η αυστηρότερη νοµοθεσία θεωρείται από το 1/2 (48%) πιο αποτελεσµατικός τρόπος για την προστασία προσωπικών δεδοµένων και πληροφοριών, ενώ λιγότερο από το 1/3 (31%) θεωρεί προτιµότερη την εισαγωγή βελτιωµένων εργαλείων, που θα επιτρέπουν στους ίδιους τους πολίτες να ελέγχουν καλύτερα τη διάθεση και χρήση των προσωπικών τους δεδοµένων.

Στο ερώτηµα «Ελευθερία ή ασφάλεια» η πλειονότητα προκρίνει την ασφάλεια (60%) έναντι της ελευθερίας (37%)


Η Μαρία Σκάγκου, Αντιπρόεδρος ∆.Σ. και ∆ιευθύντρια Εξωτερικών Σχέσεων της Vodafone Ελλάδας, δήλωσε, µε αφορµή τα ευρήµατα της έρευνας: «Αποτιµώντας τα ευρήµατα της έρευνας, βλέπουµε ότι η ασφάλεια κατά τη χρήση του ∆ιαδικτύου καθώς και η προστασία των προσωπικών δεδοµένων είναι ζητήµατα που απασχολούν ιδιαιτέρως τους Έλληνες χρήστες, και µάλιστα στο επίπεδο όχι απλώς του προβληµατισµού, αλλά και της ενεργού πρόληψης. Οφείλουµε, πάντως, να σταθούµε µε προσοχή στην ανασφάλεια του 50% του δείγµατος αναφορικά µε τον τρόπο που τρίτοι -είτε αυτοί είναι επιχειρήσεις είτε δηµόσιοι φορείς- διαχειρίζονται τα προσωπικά τους δεδοµένα, σε συνάρτηση µε το κάλεσµα που προκύπτει για αυστηροποίηση των νόµων αλλά και την πρόθεση για εκχώρηση ελευθεριών προκειµένου τα δεδοµένα µας να προστατεύονται».

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 13/5/23