Γιατί πλέον εμφανίζονται συγκρατημένες οι τιμές σε όλα τα προϊόντα, πλην τροφίμων; Η πτώση των τιμών της ενέργειας, που καταγράφεται από την αρχή του χρόνου, δεν είναι ακόμη ορατή στον καταναλωτή, καθώς η αποκλιμάκωση των τιμών στα ράφια των τροφίμων προχωρά με βασανιστικά αργούς ρυθμούς.

Όπως εξηγεί στην «Απογευματινή» ο Σωτήρης Αναγνωστόπουλος, γενικός γραμματέας Εμπορίου στο υπουργείο Ανάπτυξης, «ο συνολικός πληθωρισμός δείχνει σημάδια μείωσης και αντίστοιχα σιγά σιγά ανταποκρίνεται ο πληθωρισμός των τροφίμων. Τους επόμενους μήνες περιμένουμε μεγαλύτερη μείωση με αποκορύφωμα τον Ιούλιο του 2023. Αν συνεχίσει την ίδια επιτοκιακή πολιτική η ΕΚΤ, μέχρι το τέλος του έτους ο πληθωρισμός των τροφίμων θα έχει μειωθεί σε τέτοιο επίπεδο, ώστε δεν θα είμαστε πια σε κατάσταση συναγερμού».

Εξισορρόπηση

Μιλώντας στην «Α» ο οικονομολόγος, πρώην αντιπρόεδρος ΣΕΛΠΕ, Αντώνης Ζαΐρης, μας δίνει -απλοποιημένα- την ερμηνεία του φαινομένου: «Το κόστος παραγωγής από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία αυξήθηκε κατά 25%-26%, ενώ ο πληθωρισμός των τροφίμων έτρεξε κατά μ.ό. με 14%. Αυτό σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος των αυξήσεων απορροφήθηκε από τις επιχειρήσεις, οι οποίες θέλουν δυο τρεις μήνες ακόμα, για να εξισορροπήσουν τη ζημιά».

Ο ιδιοκτήτης σουπερμάρκετ, Στέφανος Μπαλάσκας, μας εξηγεί την πρακτική: «Τα πρώτα τιμολόγια της χρονιάς ήρθαν αυξημένα κατά 15%. Οι αυξήσεις θα προκαλούσαν σοκ στους πελάτες μου, έτσι απορρόφησα μεγάλο μέρος τους, θυσιάζοντας μέρος από το κέρδος μου. Είμαστε στη δεύτερη φάση αποκλιμάκωσης, όπου εξαντλείται το “στοκ” των ακριβών πρώτων υλών, οπότε πολύ σύντομα θα αγοράζω κι εγώ φθηνότερα τα προϊόντα, πριν τα βάλω στο ράφι. Θα μεσολαβήσει μια σύντομη τρίτη φάση, κατά τη διάρκεια της οποίας -κι εντός των νόμιμων πλαισίων για το περιθώριο κέρδους- θα προσπαθήσω να ανακτήσω μέρος των χρημάτων που έχασα, απορροφώντας τις αυξήσεις. Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης θα καθορίσει πόσο γρήγορα θα αποκλιμακωθούν οι αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα».

Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι τιμές της ενέργειας έχουν «διορθώσει» εδώ και αρκετές εβδομάδες, δεν θα δούμε να κινούνται αντίστοιχα πτωτικά και οι τιμές των αγαθών πρώτης ανάγκης μέσα στο καλοκαίρι. Το γεγονός, πάντως, ότι -σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ- τον Απρίλιο καταγράφεται έστω και οριακή μείωση του πληθωρισμού των τροφίμων (0,1%, σε μηνιαία βάση) αποτελεί αναμφίβολα ένδειξη ότι έχει ξεκινήσει, αν και με αργούς ρυθμούς, η «διόρθωση» και στην κατηγορία των τροφίμων.

Φθηνή συσκευασία

Την ίδια ώρα, εκπρόσωποι της βιομηχανίας επιμένουν ότι δεν παίζει πια ρόλο στις υψηλές τιμές των τροφίμων και των αγαθών η τιμή της συσκευασίας. Το μέλος του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτης Νεραντζάκης, ο οποίος «τρέχει» μεγάλη βιομηχανία πλαστικών της Βορείου Ελλάδας, αποκαλύπτει στην «Απογευματινή» ότι για πρώτη φορά έπειτα από τρία χρόνια μειώθηκε η τιμή της πρώτης ύλης της συσκευασίας, η οποία μάλιστα σημειώνει... επιδόσεις πανδημίας, καθώς έχει πέσει στα επίπεδα του 2020. «Πιστεύω ότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει αισχροκέρδεια», συμπεραίνει.

Χαμηλό, είναι, πλέον, και το κόστος μεταφοράς των προϊόντων, αφού οι τιμές των καυσίμων διαγράφουν πτωτική πορεία τις εβδομάδες μετά το Πάσχα: Το υψηλότερο σημείο του έτους ήταν η Κυριακή του Πάσχα 16 Απριλίου, όταν η μέση τιμή της αμόλυβδης πανελλαδικά άγγιξε το 1,948 ευρώ ανά λίτρο. Την εβδομάδα που μόλις ξεκίνησε, η πανελλαδική μέση τιμή έχει «κάτσει» στο 1,826€/lt. Αντίστοιχα, το πετρέλαιο κίνησης κοστίζει 1,538€/lt, ενώ την Κυριακή του Πάσχα η αντλία «έτρεχε» με τιμή 1,655€//lt.