Συγκλονίζει η τραγωδία που βύθισε σε εθνικό πένθος την χώρα μας, αφού ανθρώπινες ψυχές έχασαν τη ζωή τους ανοιχτά της Πύλου επειδή βρέθηκαν σε ένα αλιευτικό σκουριασμένο, χωρίς όνομα, σημαία, σωσίβια, με οριακή ευστάθεια, ανίκανο να πλεύσει πολλώ δε μάλλον να μεταφέρει 700 ανθρώπους.

Η τελευταία εικόνα που είδε το φως της δημοσιότητας δείχνει τους επιβαίνοντες να γίνονται ικέτες με ανοιχτά χέρια στον ουρανό.

«Το να μαζεύουμε ανθρώπους από τη θάλασσα. Το να κλαίμε παιδιά. Είδα πρωτύτερα ένα σκίτσο με μια μαμά να λέει ‘’μωρό μου πάμε στον βυθό’’. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι», είπε η πρόεδρος Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα Ανθρώπου, Μαρία Γαβουνέλη.

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Η ανείπωτη τραγωδία δημιουργεί πληθώρα ερωτημάτων που σχετίζονται με τα αίτια τους δράματος.

– Υπήρξε δόλος από τους διακινητές;

– Το αλιευτικό παρέκκλινε της πορείας του;

– Υπό ποιες συνθήκες ανετράπη;

– Γιατί σώθηκαν μόλις 104 άνθρωποι από τους σχεδόν 700 επιβαίνοντεςς

– Η Ελλάδα θα μπορούσε τελικά να κάνει κάτι περισσότερο για να τους σώσει και να μην βρεθεί μια ολόκληρη κοινωνία στον πάτο της θάλασσας;

Την απάντηση στο «γιατί η Ελλάδα δεν έκανε κάτι νωρίτερα» έδωσε ο υπηρεσιακός Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελος Τουρνάς, λέγοντας ότι «το λιμενικό δε νομιμοποιείται να επέμβει σε διεθνή ύδατα σε ένα τέτοιο πλοίο που δε δέχεται την επέμβαση. Άρα δε θα μπορούσε να επέμβει και θα μπορούσε να κατηγορηθεί αν επέμβει».

Γιατί ντελαπάρισε το πλοίο

«Ήταν έρμαιο μικρών κυμάτων. Ήταν οριακό το σκάφος από πλευράς ευστάθειας επομένως από τον πρώτο κλυδωνισμό αναποδογύρισε», δήλωσε ο Γρήγορης Γρηγορόπουλος, καθηγητής του ΕΜΠ/ Τμήμα Ναυπηγών σχολιάζοντας το ντελαπάρισμα που οδήγησε στον θάνατο τουλάχιστον 78 ανθρώπινες ψυχές.

Από την πλευρά του ο καθηγητής του Μετσόβιου, Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, ισχυρίζεται ότι η κατάληξη σχετίζεται με κύματα από άλλο πλοίο. «Η ευστάθεια ήταν οριακή γιατί ήταν πάρα πολλά άτομα και τα βαρύτερα εξ αυτών, οι άνδρες, ήταν στο κατάστρωμα», αναφέρει χαρακτηριστικά.

«Ο μικρός αριθμός των διασωθέντων, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το πλοίο ανετράπη. Σε περίπτωση ανατροπής, τα άτομα που βρίσκονται στο εσωτερικό, δε σώνονται. Η ανατροπή γίνεται μέσα σε δευτερόλεπτα. (…) Πιστεύω ότι είχε περισσότερα από 500 άτομα», προσθέτει ακόμα ο ίδιος.

Εύλογα αναρωτιέται κανείς γιατί το σκάφος δεν ανετράπη όταν συνάντησε σαφώς μεγαλύτερα κύματα ξεκινώντας πριν 5 ημέρες από το Τομπρούκ της Λιβύης, παρά ντελαπάρισε από τον μικρό κυματισμό στα ανοιχτά της Πύλου με μόλις 3 μποφόρ. «Όταν ένας σκάφος είναι οριακά ευσταθές είναι επιρρεπές σε κοντά κύματα και όχι μεγάλα».

Δείτε βίντεο με το σχετικό ρεπορτάζ του Mega

Η ανακατανομή των επιβατών πάνω στο αλιευτικό

Σημαντικό ρόλο έπαιξε και η ανακατανομή των επιβατών πάνω στο αλιευτικό με τον ναύαρχο Νίκο Σπανό να επισημαίνει πως μια πιθανή βλάβη στη μηχανή, τους ακινητοποίησε για σχεδόν τρία τέταρτα, προκαλώντας εύλογα αναστάτωση.

«Όταν μετακινείται όλος αυτός ο πληθυσμός, θα αλλάξει το μετακεντρικό βάρος θα έχει κλίση 90 μοιρών και θα κάνει ανατροπή».

Τη δική του εκτίμηση για τα αίτια του ναυαγίου έδωσε μέσω τουLive News και ο κυβερνήτης αλιευτικού Κωνσταντίνος Παγώνης.

«Αν έμεινε σε ακυβερνησία και πέρασε ένα σουέλ, το σουέλ είναι ένα βουβό κύμα, το οποίο μπορεί να σηκωθεί και δύο μέτρα. Αν το έφερε στα πλάγια, είναι πολύ εύκολο να γίνει ανατροπή με τον κόσμο να μην μπορεί να κρατηθεί».

Ερωτήματα μετά τη βλάβη της μηχανής

Οι διασωθέντες περιέγραψαν στους λιμενικούς πως μόλις η μηχανή παρουσίασε πρόβλημα, ζήτησαν να γυρίσουν πίσω στη Λιβύη, κάτι που δεν εισακούστηκε και τα ερωτήματα που γεννιούνται είναι:

– Βυθίστηκε το σκάφος από τη βλάβη της μηχανής;

– Επειδή ο κόσμος μετατοπίστηκε σε μια πλευρά;

– Συνέβη κάτι άλλο;

– Γιατί σώθηκαν τόσο λίγοι από την στιγμή που το αλιευτικό βρισκόταν υπό 24ωρη παρακολουθήση;

Φέρει ευθύνη η Ελλάδα;

Μεγάλη συζήτηση έχει γίνει για το κατά πόσο οι ελληνικές Αρχές μπορούσαν να αποτρέψουν το ναυάγιο. Ελληνικό λιμενικό και FRONTEX γνώριζαν από χτες το πρωί για την ύπαρξη του αλιευτικού.

Στις προσπάθειες μάλιστα να το προσεγγίσουν για να τους παράσχουν βοήθεια, εκείνοι αρνήθηκαν τη συνδρομή των ελληνικών Αρχών, ενώ στη δεύτερη κρούση μάλιστα δε δέχτηκαν ούτε τα τροφοεφόδια.

«Αν επιχειρήσεις δια της βίας να εκτρέψεις την πορεία ενός σκάφους που δεν θέλουν να το κάνουν, το μόνο που θα επιτύχεις είναι να προκαλέσεις εσύ ο ίδιος το ναυάγιο», δήλωσε ο Νίκος Αλεξίου, εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού Σώματος.

Ο ναύαρχος Νίκος Σπανός από πλευράς του τόνισε πως υπήρχε τρόπος να διασωθούν οι μετανάστες χωρίς να ανατραπεί η βάρκα.

«Θα μπορούσαμε να ζητήσουμε την συνδρομή ρυμουλκών να εγκλωβίσουμε το σκάφος δεξιά και αριστερά γιατί είδατε το σκάφος πήρε κλίση μετά».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, έθεσε το ερώτημα για το αν το Λιμενικό επικοινώνησε με τους ανθρώπους πάνω στο αλιευτικό ή αν αρκέστηκε στην διαβεβαίωση του καπετάνιου που πιθανόν ήταν και ο διακινητής πως δε θέλουν την αρωγή των Αρχών.

«Σε διεθνή ύδατα θα πρέπει αυτός που κινδυνεύει να ζητήσει βοήθεια μέσω distress, θα πρέπει να καταλάβει το κέντρο ελέγχου ότι χρειάζονται πραγματικά βοήθεια, θα μπορέσει να δώσει βοήθεια. Δεν μπορεί ούτε καν το λιμενικό μας να προσφέρει βοήθεια σε αυτά τα ύδατα χωρίς να την ζητήσει ο άλλος. Δεν μπορούμε να τους ακουμπήσουμε καν όταν είναι σε διεθνή χωρικά ύδατα», είπε ο κυβερνήτης αλιευτικού σκάφους, Κωνσταντίνος Παγώνης.

Το σίγουρο πάντως είναι πως οι σχεδόν 700 μετανάστες επέβαιναν χωρίς σωσίβια σε ένα πλωτό νεκροταφείο, με μαρτυρίες να θέλουν τα γυναικόπαιδα κλεισμένα κάτω στα αμπάρια και καταδικασμένα να βρουν φρικτό θάνατο.

Οι μοναδικοί διασωθέντες, κάποιοι από τους άντρες που είχαν στοιβαχθεί στο κατάστρωμα.

Η «ταρίφα» της ελπίδας

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των διασωθέντων, το κόστος μεταφοράς προς την Ιταλία, στοίχισε στον καθένα από 4.000 – 6.000 δολάρια, κάτι που σημαίνει ότι οι διακινητές έβγαλαν από το δρομολόγιο του θανάτου, από 1.750.000 έως 3.500.000 δολάρια.

Στις εκτιμήσεις των ειδικών και από τις φωτογραφίες που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, φαίνονται στο πάνω κατάστρωμα περίπου 120 άτομα. Στο εσωτερικό του πλοίου υπάρχει άγνωστος αριθμός ανθρώπων, ενώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, συνολικά επάνω στο πλοίο, υπάρχουν το λιγότερο 350 άτομα.