Στο μικροσκόπιο των δικαστικών αρχών έχει μπει η περίφημη σύμβαση «717» της ΕΡΓΟΣΕ και σήμερα, 26 άτομα που σχετίζονται με τη συμφωνία για τη σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας θα κληθούν να καταθέσουν υπομνήματα ενώπιον των Ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων. Τους καλούν να παράσχουν εξηγήσεις ως ύποπτοι για πέντε αδικήματα που διώκονται ως κακουργήματα: απάτη, ηθική αυτουργία σε απάτη, ψευδή βεβαίωση, απιστία και ηθική αυτουργία σε απιστία.

Οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς ολοκλήρωσαν την έρευνα το καλοκαίρι και κατέληξαν σε ένα κατηγορητήριο 106 σελίδων, το οποίο κοινοποιήθηκε τον Ιούλιο στα 26 άτομα που είναι ύποπτοι. Οι κατηγορούμενοι περιλαμβάνουν κυρίως στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ, υπαλλήλους της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ - Alstom και αξιωματούχους της διαχειριστικής αρχής του υπουργείου Μεταφορών. Αρχικά, τους δόθηκε προθεσμία μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου για την υποβολή υπομνημάτων, αλλά ζήτησαν παράταση και αναμένεται να καταθέσουν σήμερα.

Αναφορικά με τους πρώην υπουργούς Μεταφορών από το 2016 και μέχρι πρότινος, η δικογραφία διαβιβάστηκε στη Βουλή. Για τον μεν Χρήστο Σπίρτζη υπάρχουν υπόνοιες τέλεσης του αδικήματος της παράβασης καθήκοντος, ενώ για τον διάδοχό του Κώστα Καραμανλή αυτό της απιστίας εις βάρος της Ε.Ε.

Η έρευνα για μη υλοποίηση του έργου σηματοδότησης

Η έρευνα των Ευρωπαίων εισαγγελέων για τη μη υλοποίηση της σύμβασης «717» ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2022, αλλά έγινε πιο γνωστή τον Μάρτιο του 2023 μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, όπου χάθηκαν 57 άνθρωποι. Η σύμβαση υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο του 2014, είχε προϋπολογισμό 41 εκατομμύρια ευρώ και προθεσμία υλοποίησης δύο ετών. Ωστόσο, μέχρι τον Ιανουάριο του 2021, το αυτοματοποιημένο, κεντρικό σύστημα διαχείρισης του σιδηροδρόμου που θα μπορούσε να διορθώσει τα ανθρώπινα λάθη δεν είχε τεθεί σε λειτουργία.

Η Ευρωπαία εντεταλμένη εισαγγελέας που διεξήγαγε την έρευνα κατηγορεί αρχικά τους 26 υπόπτους ότι, ενώ δεν προσκόμιζαν εγκεκριμένες μελέτες για την εκτέλεση του έργου, απαιτούσαν και, τελικά, λάμβαναν την πληρωμή τους από τη διαχειριστική αρχή του υπουργείου Μεταφορών.

Η έρευνα για μη υλοποίηση του έργου σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης άρχισε το καλοκαίρι του 2022 αλλά ήρθε στο προσκήνιο τον Μάρτιο του 2023 με το δυστύχημα στα Τέμπη.

Σχετικά με τις παρατάσεις της σύμβασης, η αρχική προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου ήταν τον Σεπτέμβριο του 2016, 24 μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης. Ωστόσο, από τον Ιούνιο του 2016 έως τον Ιανουάριο του 2021, χορηγήθηκαν 8 παρατάσεις μετά από αιτήματα της κοινοπραξίας αναδόχου, παρά το γεγονός ότι η νομοθεσία προβλέπει ποινικές ρήτρες για παράβαση των προθεσμιών. Ο λόγος που αυτό δεν συνέβη είναι ότι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΡΓΟΣΕ ενέκρινε τα αιτήματα της κοινοπραξίας, ακόμη και με αύξηση του προϋπολογισμού του έργου.

Η Εισαγγελία Εφετών Αθήνας

Πριν από τους Ευρωπαίους εισαγγελείς έρευνα για τη σύμβαση «717» είχε πραγματοποιήσει και η Εισαγγελία Εφετών Αθήνας, θέτοντας ωστόσο το 2021 τον φάκελο στο αρχείο.

Mετά μια ανώνυμη καταγγελία, όμως, που έφτασε το 2022 στα γραφεία των Ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων ο φάκελος ανασύρθηκε από το αρχείο. Στο έγγραφο με το οποίο ζητούσαν την επανέναρξη της έρευνας οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο απένταξης του έργου από τα χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε. έργα λόγω των πολυετών καθυστερήσεων.