Με αφορμή την έντονη σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώθηκε στη Λέσβο και την κήρυξη του νησιού σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος απέστειλε εγκύκλιο προς την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου από την οποία ζητά να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για τη προστασία της υγείας του πληγέντος πληθυσμού και της δημόσιας υγείας.

Για τη διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού, οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να διενεργήσουν υγειονομικό έλεγχο λειτουργίας των συστημάτων ύδρευσης και αποχέτευσης, έτσι ώστε να διερευνηθεί η δημιουργία οποιασδήποτε διαρροής ή εισροής ξένων υλών στο δίκτυο, που μπορεί να υποβαθμίσει την ποιότητα του πόσιμου νερού.

Συστήνεται οι υπεύθυνοι ύδρευσης και οι υγειονομικές αρχές να βρίσκονται σε επαγρύπνηση, έτσι ώστε να διενεργούνται συστηματικά έλεγχοι του νερού σε κρίσιμα σημεία του δικτύου ύδρευσης, να αυξηθεί η συχνότητα παρακολούθησης και άλλων ποιοτικών παραμέτρων και να ελέγχονται οι τιμές του υπολειμματικού χλωρίου.

Επίσης, ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δοθεί στη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων με τα οποία σιτίζονται οι πληγέντες, οι οποίοι είναι ήδη καταπονημένοι και επιπλέον λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους, ελλοχεύει αυξημένος κίνδυνος τροφιμογενών και άλλων λοιμώξεων. Σε περίπτωση συχνών και μεγάλης διάρκειας διακοπών του ηλεκτρικού ρεύματος, θεωρείται επιβεβλημένο να ενημερωθεί το κοινό για το σωστό και υγιεινό χειρισμό και συντήρηση των τροφίμων.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διατροφή των πληγέντων, στους οποίους διανέμονται τρόφιμα, τα οποία προσφέρουν διάφορες κοινωνικές οργανώσεις, φορείς ή επιχειρήσεις τροφίμων, σε ό,τι αφορά τις συνθήκες παρασκευής, μεταφοράς, συντήρησης, στον τρόπο διανομής και κυρίως την ποιότητα κατά τον χρόνο διανομής. Επισημαίνεται ότι η ασφάλεια των τροφίμων σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας παραγωγής τους, καθώς και η προσωπική υγιεινή των χειριστών των τροφίμων, αποτελούν πρωταρχικής σημασίας παράγοντες ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενοι κίνδυνοι δημόσιας υγείας.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στον έλεγχο των τροφίμων, κυρίως στις περιπτώσεις που γίνεται μαζική προετοιμασία και ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τρόφιμα που αλλοιώνονται εύκολα. Προσοχή επίσης θα πρέπει να δοθεί στις περιπτώσεις όπου διανέμονται στους πληγέντες τυποποιημένα τρόφιμα. Θα πρέπει αυτά να διακινούνται με ασφάλεια και να αποθηκεύονται μέχρι την διανομή τους σε χώρους με απόλυτη τάξη, καθαριότητα και με συνθήκες συντήρησης τέτοιες, ώστε να αποφεύγονται τυχόν αλλοιώσεις ή επιμολύνσεις τους. Απαιτείται εντατικοποίηση των ελέγχων που διενεργούν οι αρμόδιες υπηρεσίες σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας παραγωγής των τροφίμων, οι οποίοι θα πρέπει να είναι ενδελεχείς και να καλύπτουν, όχι μόνο την Παρασκευή, αλλά και την μεταφορά και προσωρινή αποθήκευση, μέχρι την παράδοσή τους στους πληγέντες.

Ενδεικτικά σημειώνεται ότι: Αν διαπιστωθεί οποιαδήποτε αλλοίωση στην οσμή, τη γεύση, το χρώμα και την υφή των τροφίμων, πρέπει οπωσδήποτε να απορριφθούν, μαγειρεμένα ή όχι. Να αποφεύγεται η παραμονή των τροφίμων εκτός ψυγείου. Τα προμαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται μετά την ολοκλήρωση του μαγειρέματός τους. Να ελέγχεται πάντοτε η ημερομηνία λήξης στα συσκευασμένα τρόφιμα. Το έτοιμο φαγητό πρέπει να καταναλώνεται αμέσως μετά την διανομή του. Τα περισσεύματα φαγητού να πετάγονται στα απορρίμματα. Τα φρούτα και τα λαχανικά να πλένονται πολύ καλά πριν καταναλωθούν. Προσοχή στο γάλα, στα γιαούρτια, στα τυροκομικά προϊόντα, στα σάντουιτς και στα γλυκά. Να διατηρούνται εντός ψυγείου. Κονσέρβες φουσκωμένες, σκουριασμένες ή κτυπημένες να πετάγονται αμέσως. Να τηρούνται οι κανόνες ατομικής υγιεινής.

Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ακόμη ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και στις εγκαταστάσεις των ξενοδοχειακών μονάδων και των πλοίων, οι οποίες θα φιλοξενήσουν πληγέντες, ή άτομα τα οποία θα μεταβούν στην πληγείσα περιοχή για συνδρομή και βοήθεια. Ιδιαίτερη σχολαστικότητα απαιτείται στον έλεγχο που αφορά συστήματα κλιματισμού και αερισμού, πόσιμο νερό (και ειδικότερα στο νερό που διατίθεται για ανθρώπινη κατανάλωση εντός των εγκαταστάσεων των πλοίων), αποχωρητήρια, διαχείριση λυμάτων και υγρών αποβλήτων, διαχείριση απορριμμάτων, προσωπικό (κανόνες ατομικής υγιεινής) και ποιότητα των τροφίμων.

Στις περιπτώσεις που απαιτηθούν εγκαταστάσεις πληγέντων (σκηνές σε ανοιχτούς χώρους, προκατασκευασμένες οικίες κ.λ.π.) θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση των νέων συνθηκών ύδρευσης και αποχέτευσης που προκύπτουν, συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων ορθής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων (αστικά απόβλητα, αδρανή υλικά κ.α.). Επιπλέον, ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να λαμβάνεται για την προστασία των πληγέντων από ενδεχόμενη έκθεσή τους σε ερπετά, τρωκτικά, αρθρόποδα κ.λ.π.

Στα πλαίσια διασφάλισης της δημόσιας υγείας σε περιπτώσεις φυσικής καταστροφής, ένα από τα ζητήματα που πρέπει να διερευνηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι η εμβολιαστική κάλυψη των πληγέντων, ιδίως των παιδιών, και η άμεση παρέμβαση σε περιπτώσεις που αυτό απαιτείται για τη θωράκιση του πληθυσμού. Το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) του υπουργείου Υγείας, βρίσκεται σε ετοιμότητα σε 24ωρη βάση (τηλ. Επικοινωνίας: 210 6828350).