«Η ειρήνη είναι άκτιστος ενέργεια του Θεού» ανέφερε σε ομιλία του σε εκδήλωση συμφωνικής μουσικής για τα εκατό χρόνια από τη λήξη του Α' ΠΠ, στη Μονή Λαζαριστών, απόψε, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, στηλιτεύοντας τον πόλεμο και τα κίνητρά του, όπως, «η κατάρα της διχόνοιας, της πλεονεξίας, του φθόνου, της εκδικήσεως και του εθνοφυλετικού μίσους, με μια λέξη η αμαρτία», που μετέτρεψαν, τότε, ακόμη και ομόδοξους ανθρώπους, σε «αλληλοσπαρασσόμενους εχθρούς, σε Κάιν, αδελφοκτόνους».

«Ευχόμαστε ο Θεός να συγχωρήσει την μεγάλη και κορυφαία πολυαμαρτία του πολέμου και να αναπαύσει όλα τα θύματα, τόσο τους πολεμιστές, όσο και τους αμάχους» τόνισε ο κ. Βαρθολομαίος.

Την εκδήλωση παρακολούθησαν ο Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος, ο δούκας του Κέντ Εδουάρδος, ο υφυπουργός Εξωτερικών Μάρκος Μπόλαρης, βουλευτές, η πρέσβειρα της Μ. Βρετανίας Κιϊτ Σμιθ, η επικεφαλής της κυβέρνησης της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας Ζέλκα Τζβιγιάνοβιτς , ο περιφερειάρχης Κ. Μακεδονίας Απ. Τζιτζικώστας, ο εκπρόσωπος του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου και της ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος μητροπολίτης Δράμας Παύλος, ο μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως, Βαρνάβας, δήμαρχοι, ιερείς, κ.α.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην ομιλία του αναφέρθηκε στη συμπλήρωση του ενός αιώνα από τη λήξη του Μεγάλου Πολέμου, του Α' ΠΠ, που όπως είπε, για τέσσερα και πλέον χρόνια αιματοκύλησε την Ευρώπη και επεσήμανε τα εκατομμύρια των νεκρών, ένστολων και αμάχων, Ορθοδόξων και μη, αλλά και τις πολυάριθμες καταστροφές, ανθρωπιστικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές.

«Τα ρέματα όλων μαζί των ποταμών της γηραιάς ηπείρου, δυσκόλως ισοσταθμίζουν τους ποταμούς των αιμάτων και των δακρύων που έρευσαν από τον Αύγουστο του 1914 ως τον Νοέμβριο του 1918» είπε ο κ. Βαρθολομαίος και συνέχισε : «Η περιοχή της Θεσσαλονίκης, το Μακεδονικό Μέτωπο, υπήρξε θέατρο πολυαίμακτων μαχών και τα ιερά μακεδονικά χώματα εχώνευσαν χιλιάδες πεσόντων εκατέρωθεν».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε ότι η ανακωχή του Μούδρου και κατόπιν η ειρήνευση «σήμαναν την παύση των εχθροπραξιών και έτσι σταμάτησε τουλάχιστον τη ροή του αίματος». Αλλά αυτό, πρόσθεσε, δε δίδαξε αρκετά στους ευρωπαϊκούς λαούς, που μια εικοσαετία μετά, ενεπλάκησαν σε ένα ακόμη πιο φονικό πόλεμο.

«Ακολούθησε μία κατάσταση, την οποία ονόμασαν ειρήνη. Αλλά κατ' ακρίβεια θα έπρεπε μάλλον να ονομαστεί, μη πόλεμος. Γιατί η ειρήνη είναι κάτι πολύ βαθύτερο και ουσιαστικό. Είναι άκτιστος ενέργεια του Θεού. Η, εάν θέλετε, είναι ο ίδιος ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, στον οποίο είναι αφιερωμένος όπως ίσως γνωρίζετε, ο ναός της Αγίας Ειρήνης της Κωνσταντινουπόλεως, πολιτιστικό κέντρο, δυστυχώς, σήμερα» είπε ο κ. Βαρθολομαίος και πρόσθεσε :

«Και τον Χριστό, δεν είδαμε τους λαούς της Ευρώπης να τον εγκολπώνονται και να τον ακολουθούν, σεβόμενοι το θέλημα του, το οποίο ως έχει ως κύριο πυρήνα και ενδελέχεια του, την θυσιαστική αγάπη, την ειλικρινή φιλαδελφεία, την εμπράγματη δικαιοσύνη, την τέλεια υπομονή και την ανυπόκριτη ταπείνωση. Δεν προσέτρεξαν μετά την φρίκη του πολέμου εις τον Χριστόν, οι άνθρωποι. Δεν τον εκάλεσαν να έρθει αυτός να ειρηνεύσει τις καρδιές πρώτα και τα κράτη κατόπιν. Δεν επέτρεψαν στον άρχοντα της ειρήνης να αναλάβει τη ριζική θεραπεία των πραγμάτων. Δεν έγινε, δυστυχώς, χριστιανικότερη η Ευρώπη, ούτε και ο υπόλοιπος κόσμος, μετά την εμπειρία του εφιάλτη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Κάθε άλλο. Για αυτό και μετά από μια μόλις εικοσαετία ήρθαν τα χειρότερα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε, ωστόσο, σε ένα ιστορικό περιστατικό, μεταξύ των αντιμαχομένων στα γαλλογερμανικά σύνορα, τα πρώτα Χριστούγεννα του Α' ΠΠ, όταν ακούστηκε και από τις δύο πλευρές να ψάλλεται η «'Αγια Νύχτα» και ακολούθως οι μαχητές να αφήνουν τα όπλα και να ανταλλάσσουν ευχές, μικρά δώρα, τσιγάρα, κονιάκ, ακόμη να παίζουν και ποδόσφαιρο, πριν επιστρέψουν στα χαρακώματα για να συνεχίσουν, την επομένη, τα στρατιωτικά τους καθήκοντα.

«Περίπου, ένα εκατομμύριο στρατιώτες έλαβαν μέρος σε αυτή την άτυπη ανακωχή, που όμως κράτησε πολύ λίγο» είπε ο κ. Βαρθολομαίος και συνέχισε:

«Έφτασε η Χριστουγεννιάτικη μελωδία, ήρκεσε το άκουσμα του ονόματος του Χριστού για να επικρατήσει, έστω και για τόσο λίγο, η ανθρωπιά και η αγάπη. Για να θυμηθούν, ότι δεν είναι θηρία, αλλά είναι παιδιά του ίδιου Θεού, αδέλφια, συχνά και εντελώς ομόπιστοι και ομόδοξοι. Τα οποία, παιδιά, η κατάρα της διχονοίας, της πλεονεξίας, του φθόνου, της εκδικήσεως και του εθνοφυλετικού μίσους, με μια λέξη η αμαρτία, τα μετέτρεψε σε αλληλοσπαρασσόμενους εχθρούς, σε Κάιν, αδελφοκτόνους».

«Η σημερινή εκδήλωση, ας είναι ένα κερί στη μνήμη των πιο αθώων θυμάτων του πολέμου, των παιδιών και παραλλήλως, ας είναι λίγο λιβάνι, για όσους είχαν αγωνιστεί για την αποτροπή, ή συνέβαλαν αποφασιστικά στην περιστολή και στον τερματισμό του».

Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, χαιρέτισαν εκ μέρους των διοργανωτών, ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας, ο δήμαρχος Αμπελοκήπων - Μενεμένης και πρόεδρος της ΠΕΔΚΜ, Λάζαρος Κυρίζογλου και ο μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας.

Νωρίτερα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, η συνοδεία του και οι ξένοι επίσημοι ξεναγήθηκαν σε χώρο της Μονής Λαζαριστών, έξω από την αίθουσα της συναυλίας, όπου φιλοξενείται ιστορική έκθεση του εκπαιδευτικού, συγγραφέα, Κώστα Νίγδελη, με φωτογραφίες, δημοσιεύματα και αφίσες για τον Α' ΠΠ.