ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Στα ψώνια μέσω διαδικτύου στρέφονται οι Έλληνες – Ποιες οι παγίδες και πώς να τις αποφεύγετε;
Την ευκολία και την αμεσότητα των ηλεκτρονικών αγορών φαίνεται πως εκτιμούν όλο και περισσότερο οι Έλληνες χρήστες του Διαδικτύου.
Σχεδόν οι μισοί από τους χρήστες Internet στην Ελλάδα προχώρησαν και σε αγορές μέσω του Διαδικτύου, ποσοστό που αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο και δείχνει τη δυναμική, αλλά και τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης που παρουσιάζει ο κλάδος του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα.
Αποκαλυπτική είναι η πανευρωπαϊκή έκθεση για το ηλεκτρονικό εμπόριο που πραγματοποίησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Ecommerce Europe), το 49% των χρηστών Internet στην Ελλάδα έκανε και ηλεκτρονικές αγορές το 2018. Το αντίστοιχο ποσοστό δύο χρόνια πριν ήταν 45%.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 20ή θέση μεταξύ των 28 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην ουσία μοιράζεται την ίδια θέση με την Πορτογαλία. Στην πρώτη θέση βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το 87% των χρηστών Internet πραγματοποίησε το 2018 αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα. Αμέσως μετά, ακολουθεί η Δανία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 86% και η Ολλανδία με 84%.
Σύμφωνα με την έκθεση η πλειονότητα των αγοραστών και συγκεκριμένα το 54% πραγματοποιεί αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα εκτός Ελλάδας. Το 35% πραγματοποιεί αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα που βρίσκονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το 19% κάνει αγορές από καταστήματα σε τρίτες χώρες.
Προσοχή στις παγίδες
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας παρέχει τις κατάλληλες συμβουλές ώστε οι καταναλωτές να αποφεύγουν τις παγίδες.
Ειδικότερα για τις ηλεκτρονικές αγορές αναφέρει ότι ανεξάρτητα από τον τρόπο αγοράς ενός προϊόντος ή υπηρεσίας στην ΕΕ, σε κατάστημα ή στο διαδίκτυο, ο έμπορος πρέπει να παρέχει πριν από την αγορά ορισμένες σαφείς, ακριβείς και κατανοητές βασικές πληροφορίες σχετικά με το προϊόν ή την υπηρεσία.
Πριν από την υπογραφή συμβολαίου με πωλητή ή πάροχο υπηρεσιών στο διαδίκτυο, πρέπει να παρέχονται οι συγκεκριμένες λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος ή της υπηρεσίας, την επωνυμία και η φυσική διεύθυνση του εμπόρου, το δικαίωμα υπαναχώρησης κλπ.
Τα συμβόλαια πρέπει να είναι γραμμένα σε απλή και κατανοητή γλώσσα και δεν πρέπει να περιέχουν καταχρηστικούς όρους.
Έξοδα αποστολής
Κατά τις ηλεκτρονικές αγορές, πρέπει επίσης να ενημερώνεστε σαφώς για την συνολική τιμή, περιλαμβανομένων των εξόδων αποστολής και άλλων συναφών δαπανών, και να δηλώνετε σαφώς, π.χ. πατώντας ένα πλήκτρο, ότι γνωρίζετε όλα αυτά τα στοιχεία καθώς και ότι η παραγγελία συνεπάγεται υποχρέωση πληρωμής.
Έχετε υπόψη ότι, όπως και για τις αγορές σε καταστήματα, οι ηλεκτρονικές παραγγελίες πρέπει επίσης να παραδίδονται εντός 30 ημερών, εκτός αν έχει συμφωνηθεί διαφορετική ημερομηνία παράδοσης με τον έμπορο.
Πρόσθετο «κρυφό κόστος» – απαγόρευση των προσυμπληρωμένων τετραγωνιδίων
Όταν αγοράζετε ένα αγαθό από έμπορο θα πρέπει να έχετε πάντα τη δυνατότητα να συμφωνήσετε ρητά για κάθε πρόσθετο «κρυφό κόστος», π.χ. ταξιδιωτική ασφάλιση όταν κάνετε κράτηση για πτήση. Είναι παράνομο να προεξοφλούν οι έμποροι τη συμφωνία σας, χρησιμοποιώντας «προεπιλεγμένα» τετραγωνίδια κατά τη διαδικασία της αγοράς.
Επιστροφή ανεπιθύμητων προϊόντων
Όταν αγοράζετε προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω ταχυδρομείου, τηλεφώνου, φαξ, ή μέσω διαδικτύου, από επαγγελματία έμπορο εγκατεστημένο στην ΕΕ, έχετε το δικαίωμα να επιστρέψετε τα ανεπιθύμητα προϊόντα εντός 14 ημερών από την παραλαβή της αγοράς σας.
Ψηφιακό περιεχόμενο
Ειδικές απαιτήσεις πληροφόρησης ισχύουν όταν αγοράζετε ψηφιακό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, π.χ. τηλεφόρτωση ή απευθείας μετάδοση μουσικής ή βίντεο. Πριν από την αγορά, θα πρέπει να ενημερώνεστε επίσης για το πώς λειτουργεί το περιεχόμενο σε σχέση με υλικό/λογισμικό (διαλειτουργικότητα) και για τη λειτουργικότητά του, μεταξύ άλλων κατά πόσον εφαρμόζονται τυχόν γεωγραφικοί περιορισμοί στη χρήση του περιεχομένου και αν επιτρέπεται η αντιγραφή από ιδιώτες.
Έχετε επίσης το δικαίωμα υπαναχώρησης εντός 14 ημερών από τη σύναψη συμβολαίου για διαδικτυακό ψηφιακό περιεχόμενο. Ωστόσο, μόλις ξεκινήσετε την τηλεφόρτωση ή τη ροή του περιεχομένου, δεν μπορείτε πλέον να υπαναχωρήσετε από την αγορά, εφόσον βέβαια ο έμπορος έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις του. Συγκεκριμένα, ο έμπορος πρέπει να λάβει προηγουμένως ρητή δήλωσή σας ότι συμφωνείτε για την άμεση τηλεφόρτωση ή τη ροή του περιεχομένου, και ότι αναγνωρίζετε ρητώς πως χάνετε το δικαίωμα υπαναχώρησης μόλις ξεκινήσει η προβολή.
Σχεδόν οι μισοί από τους χρήστες Internet στην Ελλάδα προχώρησαν και σε αγορές μέσω του Διαδικτύου, ποσοστό που αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο και δείχνει τη δυναμική, αλλά και τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης που παρουσιάζει ο κλάδος του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα.
Αποκαλυπτική είναι η πανευρωπαϊκή έκθεση για το ηλεκτρονικό εμπόριο που πραγματοποίησε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Ecommerce Europe), το 49% των χρηστών Internet στην Ελλάδα έκανε και ηλεκτρονικές αγορές το 2018. Το αντίστοιχο ποσοστό δύο χρόνια πριν ήταν 45%.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 20ή θέση μεταξύ των 28 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στην ουσία μοιράζεται την ίδια θέση με την Πορτογαλία. Στην πρώτη θέση βρίσκεται το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το 87% των χρηστών Internet πραγματοποίησε το 2018 αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα. Αμέσως μετά, ακολουθεί η Δανία, όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 86% και η Ολλανδία με 84%.
Σύμφωνα με την έκθεση η πλειονότητα των αγοραστών και συγκεκριμένα το 54% πραγματοποιεί αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα εκτός Ελλάδας. Το 35% πραγματοποιεί αγορές από ηλεκτρονικά καταστήματα που βρίσκονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ το 19% κάνει αγορές από καταστήματα σε τρίτες χώρες.
Προσοχή στις παγίδες
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας παρέχει τις κατάλληλες συμβουλές ώστε οι καταναλωτές να αποφεύγουν τις παγίδες.
Ειδικότερα για τις ηλεκτρονικές αγορές αναφέρει ότι ανεξάρτητα από τον τρόπο αγοράς ενός προϊόντος ή υπηρεσίας στην ΕΕ, σε κατάστημα ή στο διαδίκτυο, ο έμπορος πρέπει να παρέχει πριν από την αγορά ορισμένες σαφείς, ακριβείς και κατανοητές βασικές πληροφορίες σχετικά με το προϊόν ή την υπηρεσία.
Πριν από την υπογραφή συμβολαίου με πωλητή ή πάροχο υπηρεσιών στο διαδίκτυο, πρέπει να παρέχονται οι συγκεκριμένες λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα κύρια χαρακτηριστικά του προϊόντος ή της υπηρεσίας, την επωνυμία και η φυσική διεύθυνση του εμπόρου, το δικαίωμα υπαναχώρησης κλπ.
Τα συμβόλαια πρέπει να είναι γραμμένα σε απλή και κατανοητή γλώσσα και δεν πρέπει να περιέχουν καταχρηστικούς όρους.
Έξοδα αποστολής
Κατά τις ηλεκτρονικές αγορές, πρέπει επίσης να ενημερώνεστε σαφώς για την συνολική τιμή, περιλαμβανομένων των εξόδων αποστολής και άλλων συναφών δαπανών, και να δηλώνετε σαφώς, π.χ. πατώντας ένα πλήκτρο, ότι γνωρίζετε όλα αυτά τα στοιχεία καθώς και ότι η παραγγελία συνεπάγεται υποχρέωση πληρωμής.
Έχετε υπόψη ότι, όπως και για τις αγορές σε καταστήματα, οι ηλεκτρονικές παραγγελίες πρέπει επίσης να παραδίδονται εντός 30 ημερών, εκτός αν έχει συμφωνηθεί διαφορετική ημερομηνία παράδοσης με τον έμπορο.
Πρόσθετο «κρυφό κόστος» – απαγόρευση των προσυμπληρωμένων τετραγωνιδίων
Όταν αγοράζετε ένα αγαθό από έμπορο θα πρέπει να έχετε πάντα τη δυνατότητα να συμφωνήσετε ρητά για κάθε πρόσθετο «κρυφό κόστος», π.χ. ταξιδιωτική ασφάλιση όταν κάνετε κράτηση για πτήση. Είναι παράνομο να προεξοφλούν οι έμποροι τη συμφωνία σας, χρησιμοποιώντας «προεπιλεγμένα» τετραγωνίδια κατά τη διαδικασία της αγοράς.
Επιστροφή ανεπιθύμητων προϊόντων
Όταν αγοράζετε προϊόντα ή υπηρεσίες μέσω ταχυδρομείου, τηλεφώνου, φαξ, ή μέσω διαδικτύου, από επαγγελματία έμπορο εγκατεστημένο στην ΕΕ, έχετε το δικαίωμα να επιστρέψετε τα ανεπιθύμητα προϊόντα εντός 14 ημερών από την παραλαβή της αγοράς σας.
Ψηφιακό περιεχόμενο
Ειδικές απαιτήσεις πληροφόρησης ισχύουν όταν αγοράζετε ψηφιακό περιεχόμενο στο διαδίκτυο, π.χ. τηλεφόρτωση ή απευθείας μετάδοση μουσικής ή βίντεο. Πριν από την αγορά, θα πρέπει να ενημερώνεστε επίσης για το πώς λειτουργεί το περιεχόμενο σε σχέση με υλικό/λογισμικό (διαλειτουργικότητα) και για τη λειτουργικότητά του, μεταξύ άλλων κατά πόσον εφαρμόζονται τυχόν γεωγραφικοί περιορισμοί στη χρήση του περιεχομένου και αν επιτρέπεται η αντιγραφή από ιδιώτες.
Έχετε επίσης το δικαίωμα υπαναχώρησης εντός 14 ημερών από τη σύναψη συμβολαίου για διαδικτυακό ψηφιακό περιεχόμενο. Ωστόσο, μόλις ξεκινήσετε την τηλεφόρτωση ή τη ροή του περιεχομένου, δεν μπορείτε πλέον να υπαναχωρήσετε από την αγορά, εφόσον βέβαια ο έμπορος έχει τηρήσει τις υποχρεώσεις του. Συγκεκριμένα, ο έμπορος πρέπει να λάβει προηγουμένως ρητή δήλωσή σας ότι συμφωνείτε για την άμεση τηλεφόρτωση ή τη ροή του περιεχομένου, και ότι αναγνωρίζετε ρητώς πως χάνετε το δικαίωμα υπαναχώρησης μόλις ξεκινήσει η προβολή.
