ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Τι αλλάζει σε συντάξεις, εισφορές και μισθούς λόγω... ΣτΕ
Οταν προεκλογικά ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωνε στην πρωινή σαββατιάτικη εκποµπή του ΣΚΑΪ «θα σεβαστώ τις δικαστικές αποφάσεις», ήξερε τι έλεγε, καθώς η τωρινή κυβέρνηση θα κληρονοµούσε την καυτή πατάτα του Ασφαλιστικού.
Η απόφαση του ΣτΕ βάζει πλέον τις τελευταίες πινελιές στο Ασφαλιστικό που έρχεται και τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» έχουν παρουσιάσει κατ’ αποκλειστικότητα πριν από δύο εβδοµάδες. Ηδη στο υπουργείο Εργασίας δίνουν µάχη µε τον χρόνο προκειµένου να προλάβουν το κρίσιµο εξάµηνο των αλλαγών.
Το υπουργείο Εργασίας πρέπει να προχωρήσει γρήγορα στις αλλαγές υπολογισµού των επικουρικών συντάξεων, τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελµατιών και τα ποσοστά αναπλήρωσης των νέων συντάξεων, όπως ορίζει το Συµβούλιο της Επικρατείας.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του υπουργού Εργασίας, κ. Βρούτση: «Εξετάζουµε µε ιδιαίτερη προσοχή τα αποσπάσµατα των αποφάσεων του Συµβουλίου της Επικρατείας, αναµένοντας τη δηµοσίευση των τελικών κειµένων. ∆εν θα αδικηθεί κανείς».
ΤΙ ΕΡΧΕΤΑΙ
1. Υφίστανται, κατά τον εργατολόγο κ. Μπούρλο, «όλες οι αναδροµικές διεκδικήσεις των συνταξιούχων», ενώ το υπουργείο Εργασίας κάνει λόγο για περιορισµένες διεκδικήσεις.
2. Οικονοµικοί παράγοντες τονίζουν ότι το µεγάλο δηµοσιονοµικό βάρος για το οικονοµικό επιτελείο παραµένει στις αντισυνταγµατικές περικοπές του παρελθόντος.
3. Οι αποφάσεις του ΣτΕ, τονίζει η δικηγόρος Ολυµπία Νικολοπούλου, αφορούν 260.000 συνταξιούχους του Επικουρικού Ταµείου ΕΤΕΑΕΠ, καθώς διαπίστωσαν µείωση συντάξεων κατά 48,24%.
4. Αφορούν 1,2 εκατ. ελεύθερους επαγγελµατίες και αγρότες, που οι εισφορές κρίθηκαν αντισυνταγµατικές.
5. Τους νέους συνταξιούχους, για τους οποίους πρέπει να υπάρξουν αναλογικότερα ποσοστά αναπλήρωσης, άρα µεγαλύτερη σύνταξη. Οι νέοι συνταξιούχοι, των οποίων η σύνταξη υπολογίστηκε µε βάση τα νέα, αντισυνταγµατικά πλέον ποσοστά αναπλήρωσης του Νόµου Κατρούγκαλου, εκτιµώνται σε περίπου 110.000.
6. Αφορά 2,5 εκατ. συνταξιούχους, οι οποίοι θα διεκδικήσουν αναδροµικά, καθώς µε την απόφαση του ΣτΕ του 2015 δεν χάνουν τα όσα διεκδικούν για το δεκάµηνο Κατρούγκαλου, ποσό ύψους 4 δισ. ευρώ.
Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Στο υπουργείο Εργασίας, πάντως, εκτιµούν ότι µε τη νέα απόφαση, οι προσδοκίες των συνταξιούχων «ψαλιδίζονται», καθώς η διαδικασία του επανυπολογισµού των κύριων συντάξεων κρίθηκε συνταγµατική. Η αναφορά δε ότι µε το νέο Ασφαλιστικό επωµίζονται και οι παλαιοί συνταξιούχοι το βάρος της µεταρρύθµισης, στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης, οδηγεί κάποιους συνταγµατολόγους στην άποψη ότι κλείνει κάθε πόρτα για διεκδίκηση αναδροµικών, ακόµη και για το διάστηµα πριν από την ψήφιση του Νόµου Κατρούγκαλου.
Ετσι, λοιπόν:
1. Αναµένονται αυξήσεις στις κύριες συντάξεις, µε νέα ποσοστά αναπλήρωσης στην αναλογική σύνταξη.
2. Νέος επανυπολογισµός για τους παλαιούς συνταξιούχους, µε νέους, καλύτερους συντελεστές ανταποδοτικής σύνταξης, µε αµφίβολο αν θα δοθούν αυξήσεις, καθώς ο νέος επανυπολογισµός θα «κοντύνει» την προσωπική διαφορά.
3. Προβάλλει διεκδίκηση για αναδροµικά 10 µηνών σε κύριες και 12 µηνών στις επικουρικές, λόγω των παράνοµων µειώσεων των νόµων 4051 και 4093 για το διάστηµα Ιουλίου 2015-Μαΐου 2016.
4. Αγνωστο παραµένει αν η κυβέρνηση θα καταβάλει τα αναδροµικά σε όλους, ή αν θα δώσει αναδροµικά µόνο σε όσους έκαναν αγωγές.
5. Καθίστανται νόµιµες οι αντισυνταγµατικές περικοπές µέσα στον επανυπολογισµό των συντάξεων, καθώς το ΣτΕ τονίζει ότι ορθώς επανυπολογίστηκαν οι συντάξεις από τα επίπεδα που ήταν στις 31/12/2014 (δηλαδή, µαζί µε τις µειώσεις των νόµων 4051 και 4093, που κρίθηκαν αντισυνταγµατικές).
6. ∆εν θίγεται το δικαίωµα αναδροµικών για το 10µηνο ή 12µηνο από τη νοµιµοποίηση του επανυπολογισµού.
7. Είναι παράνοµες οι µειώσεις έως 50% που έγιναν στις επικουρικές σε 265.000 συνταξιούχους του Ιουνίου του 2016, οι οποίοι είχαν άθροισµα συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ.
8. ∆εν θα έχουµε επιστροφή των αντισυνταγµατικών περικοπών για όλους, αλλά µόνο για όσους έκαναν αγωγές.
9. Το ΣτΕ, κατά τη δικηγόρο Ολυµπία Νικολοπούλου, κατεδαφίζει τον τρόπο υπολογισµού της αναπλήρωσης κύριων συντάξεων. Τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης παραβιάζουν την αρχή της ανταποδοτικότητας, ενώ οι δοθείσες συντάξεις τελούν σε προφανή δυσαναλογία προς τις αποδοχές.
10. Πάµε σε επιστροφές εισφορών. Το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγµατικό τον τρόπο υπολογισµού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούµενους που είναι ασφαλισµένοι σε πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ενώ ο υπουργός κ. Βρούτσης ανακοίνωσε ότι έρχονται επιστροφές εισφορών. Παράνοµο, κατά το ΣτΕ, το όριο του 20% για
κύρια σύνταξη που προέβλεπε ο Νόµος Κατρούγκαλου, ενώ για µισθωτούς είναι 6%.
11. Αντισυνταγµατικό και το πλαφόν των 1.300 ευρώ στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς αντίκειται στην αρχή ισότητας, αναλογικότητας και ανταποδοτικότητας.
12. Για τις επικουρικές συντάξεις δεν υπήρχε αναλογιστική µελέτη και οι διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγµατικές. Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θα πρέπει να νοµοθετήσει εκ νέου στη βάση µιας αναλογιστικής µελέτης, ενώ η Ολοµέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι «συντρέχουν λόγοι δηµοσίου συµφέροντος που επιβάλλουν τα αποτελέσµατα της ακυρώσεως να επέλθουν από τη δηµοσίευση της 1889/2019 αποφάσεως».
13. Κατά τους νοµικούς, αν γίνει αποδεκτό το 10µηνο, θα έχουµε αναδροµικά ως εξής:
Α) Οι συνταξιούχοι του ∆ηµοσίου θα λάβουν έως 7.340 ευρώ για παράνοµες µειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 µήνες.
Β) Οι συνταξιούχοι των ∆ΕΚΟ και τραπεζών θα λάβουν έως 6.770 ευρώ για παράνοµες µειώσεις κύριων και επικουρικών συντάξεων για 10 και 12 µήνες.
Γ) Οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ θα πάρουν έως 6.402 ευρώ. Αν πάρουν αναδροµικά σε 36 δόσεις, θα έχουν µηνιαίες αυξήσεις σε κύρια και επικουρική από 63 ευρώ τον µήνα έως και 178 ευρώ τον µήνα.
∆) Οι συνταξιούχοι του ΝΑΤ θα λάβουν έως 5.576 ευρώ.
Ε) Οι συνταξιούχοι του ΟΑΕΕ θα πάρουν αναδροµικά έως 3.300 ευρώ.
ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΝΤΑΙ
Ερχονται εξελίξεις και µάλιστα ιδιαίτερα σηµαντικές για χιλιάδες επαγγελµατίες που πλήρωναν υψηλότατες εισφορές, ενώ αλλάζει το καθεστώς υπολογισµού των εισφορών των ελεύθερων επαγγελµατιών, σύµφωνα µε τους σχεδιασµούς της κυβέρνησης. Ο υπουργός Εργασίας δηλώνει ότι «εντός Οκτωβρίου θα γίνει η επιστροφή χρηµάτων σε ελεύθερους επαγγελµατίες και αυτοαπασχολούµενους. Θα γίνει είτε µε απευθείας κατάθεση στον λογαριασµό σας, είτε µε συµψηφισµό».
Ο Γιάννης Βρούτσης τονίζει ότι οι νέες πολιτικές του Ασφαλιστικού θα οικοδοµηθούν πάνω στις αποφάσεις των δικαστών και του ΣτΕ, που έκρινε αντισυνταγµατικές βασικές διατάξεις του Νόµου Κατρούγκαλου, και ότι η κυβέρνηση είναι υποχρεωµένη να δράσει γρήγορα και στόχος είναι να φτιαχτεί ένα δίκαιο Ασφαλιστικό. Επίσης, δήλωσε ότι η κυβέρνηση θα κάνει πράξη τη δέσµευσή της για µείωση των εισφορών των µισθωτών κατά 5 µονάδες από 1ης Ιουλίου 2020, για να αυξηθεί η απασχόληση και να µειωθεί το υψηλό κόστος.
ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ
Με τον νέο τρόπο υπολογισµού θα υπάρχουν τρεις βαθµίδες, από 180 έως 260 ευρώ τον µήνα. Οι αλλαγές που έρχονται στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελµατιών είναι:
1. Αποσύνδεση του ασφαλιστέου και του φορολογητέου εισοδήµατος που όριζε ο Νόµος Κατρούγκαλου και θα καταργηθεί ο υπολογισµός των εισφορών ως ποσοστών επί του εισοδήµατος.
2. Θα υπάρξει ένα µεικτό σύστηµα καταβολής ασφαλιστικών υποχρεώσεων από πλευράς επαγγελµατιών.
3. Θα έχουµε τρεις βαθµίδες, όπου σε κάθε µία από αυτές θα προβλέπεται ένα ποσό ως εισφορά υπέρ της κύριας ασφάλισης και της υγείας. Η πρώτη θα προβλέπει µηνιαίες εισφορές ύψους κοντά στα 180 ευρώ. Η δεύτερη µηνιαίες εισφορές από 220 έως 240 ευρώ και η τρίτη µηνιαίες εισφορές περίπου 260 ευρώ.
4. Θα γίνει αναλόγως των ετών ασφάλισης κάθε επαγγελµατία. Τα 180 ευρώ/ µήνα θα πληρώνουν οι επαγγελµατίες έως 10 έτη ασφάλισης. Εισφορές 220-240 ευρώ/µήνα όσοι έχουν 10-20 έτη ασφάλισης και 260 ευρώ/µήνα θα καταβάλλουν όσοι έχουν από 20 έτη ασφάλισης.
5. Θα µειωθούν οι εισφορές κύριας ασφάλισης. ∆ηλαδή, στο 6,7% αντί του 13,3% τώρα. Οι εισφορές θα πέσουν στο 2,5% έναντι του 6,9% τώρα, κατ’ επιταγήν των ρυθµίσεων του ΣτΕ.